Αυτοεκπληρούμενες προφητείες

Διαβάζουμε στη Wikipedia, την ανοιχτή ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια, ότι η ύβρις ήταν βασική αντίληψη της κοσμοθεωρίας των αρχαίων Ελλήνων. Όταν κάποιος, υπερεκτιμώντας τις ικανότητες και τη δύναμή του (σωματική, αλλά κυρίως πολιτική^, στρατιωτική και οικονομική), συμπεριφερόταν με βίαιο, αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας και κυρίως απέναντι στον άγραφο θεϊκό νόμο -που επέβαλλαν όρια στην ανθρώπινη δράση-, θεωρούνταν ότι διέπραττε «ὕβριν», δηλ. παρουσίαζε συμπεριφορά με την οποία επιχειρούσε να υπερβεί τη θνητή φύση του και να εξομοιωθεί με τους θεούς, με συνέπεια την προσβολή και τον εξοργισμό τους. Για την ανάλυση που ακολουθεί θα επικεντρωθούμε στους νόμους της πολιτείας και όχι των θεών καθώς το κείμενο αφορά την πολιτική και η τιμωρία των πολιτικών έρχεται από τους πολίτες, ενώ αντίστοιχα το δημοκρατικό σύστημα διακυβέρνησης της χώρας είναι αυτό που ορίζει και επιβάλλει τα όρια στη δράση των πολιτικών.

Πρόσφατα ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας προφανώς υπερεκτιμώντας το πολιτικό του εκτόπισμα και αδιαφορώντας για το γεγονός ότι στα διεθνή φόρα, λόγω του αξιώματός του, αντιπροσωπεύει την Ελλάδα και όχι το κόμμα του, αναφέρθηκε με ιδιαίτερα προσβλητικούς και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για ένα μεγάλο μέρος των πολιτών, επτά στους δέκα περίπου με βάση τις εκτιμήσεις, που ήταν αρνητικό στη Συμφωνία των Πρεσπών. Σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα οι διαφωνούντες πολίτες δεν είναι παρά ακραίοι και ακροδεξιοί. Ο χαρακτηρισμός είναι ιδιαίτερα αβάσιμος, αποπροσανατολιστικός και για τους συντριπτικά περισσότερους πολίτες της χώρας, επώνυμους και ανώνυμους, βαθιά προσβλητικός. Επίσης, είναι αλαζονικός όταν διατυπώνεται από τον πρωθυπουργό που έρχεται σταθερά δεύτερος ή και τρίτος, μετά τον Κανένα, στις προτιμήσεις των πολιτών για το αξίωμα αυτό. Τέλος, δημιουργεί ένα πρόβλημα πολιτικής φύσης.

Το πολιτικό πρόβλημα είναι ότι προφανώς οι μόνοι που πραγματικά χάρηκαν με τη δήλωση αυτή του πρωθυπουργού είναι οι εκπρόσωποι της Χρυσής Αυγής, καθώς αν τα λεγόμενα του κ. Τσίπρα λάβουν θέση αυτοεκπληρούμενης προφητείας, δηλαδή πρόβλεψης που άμεσα ή έμμεσα προκαλεί η ίδια την πραγμάτωσή της, θα δούμε και εκλογικά, καθώς ήδη βλέπουμε δημοσκοπικά, μια αύξηση του ποσοστού εκπροσώπησης του ναζιστικού αυτού μορφώματος στο ελληνικό κοινοβούλιο αλλά και το ευρωκοινοβούλιο. Ο κ. Τσίπρας χαρίζοντας με τη δήλωσή του τη διαφωνία για τη Συμφωνία των Πρεσπών στην ακροδεξιά δείχνει ουσιαστικά το δρόμο για την κάλπη στο μαχητικό δεκαεπτάχρονο καταληψία των ημερών μας, που σε λίγους μήνες θα ψηφίσει για πρώτη φορά. Οι δεκαεπτάχρονοι αυτοί, χωρίς να είναι οι μόνοι φυσικά, έχοντας υπόψη και τα λόγια του πρωθυπουργού είναι εύκολο να προβούν σε μια συλλογιστική υπέρβαση, ψηφίζοντας ανάλογα. Κινδυνεύουμε, εκτιμώ και εύχομαι ταυτόχρονα να κάνω λάθος, από την υπεραπλούστευση ότι η υπεράσπιση του ονόματος της Μακεδονίας σε κάνει εθνικιστή «ακροδεξιό» με την ίδια συλλογιστική που πριν από τριάντα χρόνια, στα νιάτα μας, ο αγώνας κατά των πυρηνικών σε έκανε προοδευτικό «αριστερό»!

Το 2010 προσβλητικές χαρακτηρίστηκαν οι δηλώσεις του κ. Παπανδρέου, πρωθυπουργού τότε, σε αντίστοιχα ευρωπαϊκά φόρα, περί εκτεταμένης διαφθοράς και γενικευμένης αναξιοπιστίας της Ελλάδας. Όπως και ο κ. Τσίπρας έτσι και ο κ. Παπανδρέου, για να εκλεγούν είχαν καλλιεργήσει στους ψηφοφόρους ιδιαίτερα υψηλές προσδοκίες. Θυμόμαστε τόσο το λεφτά υπάρχουν, όσο και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ ή των μνημονίων με ένα άρθρο, αν και ομολογουμένως οι μακιαβελικές τακτικές και ακροβασίες του κ. Τσίπρα πόρρω απέχουν από τη διακυβέρνηση Παπανδρέου. Από ότι διαβάζουμε τώρα στα διεθνή και άλλα μέσα, μετά τη διαφαινόμενη εκλογική συντριβή ο κ. Τσίπρας ετοιμάζεται για μια «σημαντική ευρω-διεθνή» θέση, ανάλογη αυτής του Προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, να υποθέσω. Μπορεί ο κ. Τσίπρας να οραματίζεται πολιτικό εκτόπισμα τύπου Ανδρέα Παπανδρέου αλλά η πορεία του μάλλον περισσότερο στον προς αυτή του υιού φαίνεται να προσομοιάζει.