Πολλά λέγονται και γράφονται κάθε Ιούλη σε κάθε επέτειο της πτώσης της χούντας των συνταγματαρχών και του ερχομού των πολιτικών να αναλάβουν τα ηνία της Ελλάδας. Τα πιο πολλά, ως γνωστόν, απ’ τα γραφόμενα και τα λεγόμενα σχετίζονται με τη διαχείριση της εξουσίας από όσους εκλήθησαν υπό της λαϊκής ετυμηγορίας να κυβερνήσουν το λαό και τη χώρα μας.
Για την πορεία της Ελλάδας όλα αυτά τα χρόνια, την πολιτική και την οικονομική, σίγουρα οι ευθύνες πέφτουν στους κατά καιρούς κατόπιν της λαϊκής εξουσιοδότησης ηνιόχους μας. Βαραίνουν, όμως, στις περιπτώσεις που τινές των ηνιόχων απογοήτευσαν το λαό ή αθέτησαν χωρίς αιδώ τα υπεσχημένα, και τους πολίτες που τους εξέλεξαν και τους υποστήριξαν και δεν έσπευσαν να τους απομακρύνουν από την εξουσία αν και έβλεπαν ότι οι εν λόγω κυβερνώντες δεν προσφέρουν έργο μακροπρόθεσμα κοινωφελές αλλά μονάχα βραχυπρόθεσμα νοιάζονται μονάχα πώς να ικανοποιήσουν εαυτούς και τους περί αυτοίς…
Βαραίνουν τους πολίτες όταν οι ίδιοι αλαζόνες, άδικοι και χωρίς σεβασμό για κανέναν και τίποτα κοιτούν μονάχα το δικό τους συμφέρον και αδιαφορούν για την υπόλοιπη κοινωνία. Βαραίνουν τους πολίτες οσάκις οι ίδιοι τα περιμένουν όλα από άλλους, αποποιούνται κάθε ευθύνη που τους αναλογεί, ζουν στάσιμοι και νωθροί σήμερα όπως τα τζιτζίκια το καλοκαίρι και δεν προετοιμάζονται φίλεργοι και διδαγμένοι από τις δοκιμασίες της ζωής όπως τα μυρμήγκια για το αύριο.
Διάβαζα, λοιπόν, προ ημερών κάποια αποσπάσματα από την Παλαιά Διαθήκη που νομίζω ότι ίσως «αποδίδουν» τις ευθύνες των πολιτών απέναντι στον περίγυρό τους. Ιδίως, όταν ζουν σε μιαν οργανωμένη κοινωνία προκειμένου να μη γίνει αυτή βάλτος ή να μην καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος ό,τι τους έχουν κληροδοτήσει οι περασμένες γενιές. Τα βρήκα στον «Ιεζεκιήλ» και η μεταφορά στα νεοελληνικά είναι δική μου.
Το πρώτο λέει τα εξής: «Άνθρωπε, όταν λέγω στον άνομο, «Άνομε θα θανατωθείς μια και καλή» και συ δεν μιλήσεις για να εμποδίσεις τον άνομο από το δρόμο που έχει πάρει, εκείνος ο άνομος αφενός θα πεθάνει εξαιτίας της ανομίας του.[…] Αλλά εάν εσύ δεν αφήνεις τον άνομο ήσυχο στο δρόμο του με σκοπό να επιστρέψει απ’ αυτόν αλλά εάν εκείνος δεν γυρίσει, εκείνος μπορεί να πεθάνει εξαιτίας της ανομίας του, εσύ όμως ελευθέρωσες την ψυχή σου» (κεφάλαιο λγ, 8-9).
Και το δεύτερο (κεφάλαιο λγ, 13-16) αναφέρει τα ακόλουθα: «Όταν πω στο δίκαιο πως θα ζήσει για πάντα, και αυτός ξεθαρρεύοντας από τη δικαιοσύνη του κάμνει αδικίες, όλη του η δικαιοσύνη δε θα μνημονευτεί και εξαιτίας της αδικίας του θα πεθάνει. Και οσάκις λέω στον ασεβή ο θάνατός σου είναι τελεσίδικος, αυτός, γυρνώντας από τις αμαρτίες του και ζει πια με ορθή κρίση και δικαιοσύνη, αποδίδοντας τα ενέχυρα ο ασεβής, ξαναδίνοντας πίσω όσα είχε αρπάξει, περπατάει σύμφωνα με τους κανόνες της ζωής χωρίς να αδικεί, θα ζήσει και δε θα πεθάνει και οι αμαρτίες που είχε κάνει δε θα του μνημονεύονται εφεξής. Αφού προτίμησε την ορθή κρίση και τη δικαιοσύνη, θα ζήσει για πάντα»…
Με άλλα λόγια, εμείς οι πολίτες ως άτομα και ως μέλη του συνόλου έχουμε μεγάλη ευθύνη για όσα γίνονται στην κοινωνία μας να μην αφήνουμε ούτε τους άνομους και τους αμετανόητους ασεβείς να κυριαρχούν ούτε τους δικαίους να καταντούν αλαζόνες εις βάρος του κοινωνικού μας περίγυρου. Να τους θυμίζουμε, κάθε στιγμή και με όλους τους τρόπους, τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις τους έναντι όλων μας και να μην τους αφήνουμε να μακροημερεύουν εάν δεν τηρούν όσα υποσχέθηκαν και τις αρχές και αξίες της κοινωνίας που τους εξέλεξε να την κυβερνούν…
Εσείς τι λέτε;
* Ο Γεώργιος Η. Ορφανός είναι φιλόλογος, υποψήφιος διδάκτωρ στο Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του Α.Π.Θ.