Πώς θα σας φαινόταν ως ιδέα να καλούσατε ένα ελαιοχρωματιστή για τα επιχρίσματα του σπιτιού σας, ο οποίος δεν έχει κανένα πινέλο ή βούρτσα για να εκτελέσει την εργασία του; Αν ζητούσατε να μεταβείτε κάπου και ο αυτοκινητιστής δεν διέθετε αυτοκίνητο; Από έναν γεωργό να καλλιεργήσει χωρίς τσάπα;
Ε, κάπως έτσι απαιτούμε από τους μαθητές, όχι να διακριθούν αλλά κυρίως ν’ αγαπήσουν τη γνώση όταν τα «εργαλεία» τους είναι περίπου άχρηστα! Στην περίπτωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας βεβαίως «εργαλείο» είναι το σχολικό βιβλίο, το οποίο μάλλον αποθαρρύνει, παρά προτρέπει στη γνώση.
Κρίνοντας από βιβλία που περίπου δεν χρησιμοποιούνται από τους διδάσκοντες -π.χ. έκθεση-έκφραση- αφού δεν έχουν πολλά να «διδάξουν» στους μαθητές και από άλλα που δε συμβάλλουν και τόσο στο ν’ αγαπήσουν π.χ. τη λογοτεχνία όταν πρέπει να σχολιάσουν το απόσπασμα από το ποίημα της Δημουλά «Γας Ομφαλός»:
«Πομπή σκαλοπατιών.
Προπορεύονται οι αρχές του τόπου· σαρκοφάγοι
Ακολουθούν βασιλείς, προσκυνητές της προφητείας
Αρχηγοί πολέμων με δώρα που στέλνει η φιλοδοξία
Στους μάντεις της· αιώνες κοιλαράδες βραδυκίνητοι με τις επαναλήψεις παλλακίδες τους.
Φρουρά της ροής σωματοφύλακες εκατέρωθεν». Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ’Λυκείου σελ. 111.
Αλήθεια η ίδια σε τηλεοπτική της συνέντευξη χαρακτήρισε «αστοχία» την επιλογή των ποιημάτων της για τα σχολικά βιβλία· πιστεύει κάποιος πως οι μαθητές θα γοητευθούν να ερμηνεύσουν το παραπάνω απόσπασμα;
Αλλά εκεί που τα πράγματα «σκουραίνουν» επικίνδυνα για μαθητές και καθηγητές είναι όταν πρέπει να παραδώσουν και να αποστηθίσουν άκρως «επιστημονικά» και «χρήσιμα» ιστορικά στοιχεία, όπως τα παρακάτω:
«Το μέλλον της περιοχής προβλεπόταν ευοίωνο, χάρη στην εύφορη χώρα με την πλούσια βλάστηση, τις απέραντες δασικές εκτάσεις με έλατα, πλατάνια, πεύκα και άλλα δέντρα που κάλυπταν της περιοχές της Σινώπης, της Τρίπολης, Τραπεζούντας, της Κερασούντας, και των Σουρμένων. … Η γεωργική οικονομία στηριζόταν κυρίως στο σιτάρι, το καλαμπόκι, το κριθάρι, τα όσπρια, τα πορτοκάλια, τα γεώμηλα και τα εξαίρετα καπνά, ιδιαίτερα των περιοχών της Αμισού και της Μπάφρας». Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας σελ. 246 ή ένα άλλο εξαιρετικό για τους μαθητές στατιστικό:
«Σύμφωνα με τη στατιστική του Παναρέτου, το 1913 στις επαρχίες των έξι μητροπόλεων του Πόντου κατοικούσαν 697.000 Έλληνες, ενώ στο διάστημα, σύμφωνα με τον Γ. Λαμψίδη, λειτουργούσαν 1.890 εκκλησίες, 22 μοναστήρια, 1.647 παρεκκλήσια και 1.401 σχολεία με 85.890 μαθητές». Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, σελ 248
Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα όταν ο υποψήφιος της θεωρητικής κατεύθυνσης οφείλει να αποστηθίσει την «ερμηνεία» -ο Θεός να την κάνει- της έννοιας «αγαθόν». Πώς σας φαίνετε ως προς τη σαφήνεια του νοήματος η παρακάτω ερμηνεία;
Το αγαθόν: «αγαθόν είναι α) το είναι και ότι διατηρεί το είναι, β)η τάξη, ο κόσμος και η ενότητα που διαπερνά και συνέχει την πολλαπλότητα· γ) ό,τι παρέχει την αλήθεια και την επιστήμη». Αρχαία Ελληνικά φιλοσοφικός λόγος Γ’ Λυκείου, σελ 120! Ξεκάθαρα πράγματα έτσι;
Μήπως εμμέσως πλην σαφώς «σπρώχνουμε» τα παιδιά στις οθόνες των υπολογιστών και στην τηλεοπτική αποχαύνωση, όταν η παρεχόμενη εκπαιδευτική γνώση γίνεται «καταναγκασμός» μέσα από βιβλία που το μόνο που πετυχαίνουν είναι να απωθούν τους μαθητές και τις μαθήτριες απ’ αυτά;
