ΝΙΚΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Το τελευταίο χρονικό διάστημα έμποροι που δραστηριοποιούνται κυρίως
στο λιανικό εμπόριο έχουν αρχίσει διαπραγματεύσεις με τους ιδιοκτήτες
που ανήκουν τα ακίνητα που δραστηριοποιούνται, προκειμένου να μειωθεί το
μίσθωμα το οποίο καταβάλουν. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εμφανίζονται
έτοιμοι να αλλάξουν στεγαστική στέγη μετά το τέλος της τουριστικής
περιόδου, μη μπορώντας να αντέξουν το υψηλό ενοίκιο που πληρώνουν.
Την
ίδια στιγμή το τελευταίο χρονικό διάστημα λόγω της οικονομικής
δυσπραγίας, αυξάνονται καθημερινά οι επιχειρηματίες που καθυστερούν την
εξόφληση των μισθωμάτων.
Στην εφημερίδα μας, μίλησαν ενοικιαστές
ακινήτων του ιστορικού κέντρου της πόλης του Ρεθύμνου, οι οποίοι
επιβεβαίωσαν την αυξητική πορεία που ακολουθούν τα ενοίκια
επαγγελματικών χώρων. Οι περισσότεροι εμφανίζονται έτοιμοι να ζητήσουν
μείωση της μίσθωσης, εκφράζουν όμως τον προβληματισμό αν το συγκεκριμένο
αίτημα θα γίνει αποδεκτό από τους ιδιοκτήτες.
«Τα
ενοίκια είναι ιδιαίτερα υψηλά και δεν είναι λίγοι οι επιχειρηματίες που
δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Εγώ για παράδειγμα
πληρώνω για περίπου 30 τ.μ. 500 ευρώ, ένα ποσό που δεν συμβαδίζει με την
οικονομική συγκυρία. Είμαι 22 χρόνια στο συγκεκριμένο ακίνητο και
υπήρχαν σταδιακά αυξήσεις. Το τελευταίο διάστημα έχω ζητήσει μείωση στο
ενοίκιο για να μπορεί η επιχείρησή μου να είναι βιώσιμη και για να μπορώ
και εγώ να ανταπεξέρχομαι στις υποχρεώσεις μου», δήλωσε ο κ. Αρίστος
επιχειρηματίας στο Ρέθυμνο.
είναι ούτε 12 τ.μ. Είναι υπερβολικό το ενοίκιο και το επόμενο διάστημα έχω αποφασίσει να διαπραγματευτώ για τη μείωση της τιμής του. Πρέπει τα
ενοίκια σε επαγγελματικούς χώρους να μειωθούν, καθώς σε διαφορετική
περίπτωση δεκάδες έμποροι ή θα βάλουν λουκέτο ή θα αναγκαστούν να
αλλάξουν επαγγελματική στέγη. Εγώ προσωπικά είμαι αποφασισμένη να φύγω
αν δεν δεχτεί ο ιδιοκτήτης μείωση στο ενοίκιο» επεσήμανε στην εφημερίδα
μας η κυρία Χρυσούλα, έμπορος.
ιδιοκτήτης μου ζήτησε αύξηση, χωρίς ωστόσο εγώ να ανταποκρίθώ στο ποσό
που μου ζήτησε. Αυτή την στιγμή πληρώνω 860 ευρώ για 45 τ.μ. Γενικά τα
περισσότερα ενοίκια στην παλιά πόλη είναι «τσιμπιμένα» αν αναλογιστούμε
και την οικονομική συγκυρία. Σίγουρα αν αποφασίσω να φύγω από το
συγκεκριμένο ακίνητο ο επόμενος ενοικιαστής θα πληρώσει περισσότερα»,
δήλωσε ο κ. Χρήστος.
Σίγουρα είναι υψηλή η τιμή, ωστόσο δεν είμαι σε θέση να
ζητήσω μείωση,καθώς για πολλά χρόνια δεν μου έχει γίνει αύξηση και γενικά υπάρχει
κατανόηση από τον ιδιοκτήτη. Τα ενοίκια στο κέντρο της παλιάς πόλης
είναι υψηλά, να μην ξεχνάμε όμως ότι το Ρέθυμνο είναι τουριστική πόλη
και γι αυτό το λόγο τα ενοίκια έχουν πάρει την ανιούσα τα τελευταία
χρόνια» ,τόνισε η κυρία Αμαλία επιχειρηματίας στα «Ρ.Ν.».
που πληρώνω είναι εξωπραγματικό για τα σημερινά δεδομένα. Δίνω 700 ευρώ
για ένα πολύ μικρό ακίνητο και μάλιστα τα τελευταία χρόνια μου έγινε
και αύξηση, καθώς στο παρελθόν πλήρωνα 450 ευρώ. Αναγκαστικά έχω
αποφασίσει να φύγω γιατί δεν μπορώ να ανταποκριθώ στο συγκεκριμένο ποσό.
Ειδικά φέτος ήταν μία χρονιά κατά την οποία παρά την άνοδο της
τουριστικής κίνησης, τα έσοδά μας ήταν μειωμένα σε σχέση με πέρυσι.
Γενικά ήταν μία χρονιά με αρνητικό πρόσημο. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος
να μειωθούν τα ενοίκια», δήλωσε ο κ. Κώστας, επιχειρηματίας.
ενοίκιο και γενικά τα πάγια έξοδα μίας επιχείρησης, αποτελούσαν ανέκαθεν
«βραχνά» για τους περισσότερους επιχειρηματίες, ειδικά σε μία περίοδο
κρίσης. Εγώ για παράδειγμα δίνω 250 ευρώ το μήνα σε ενοίκιο. Δεν είναι
ένα μεγάλο ποσό, ωστόσο από τη στιγμή που ο τζίρος παραμένει στάσιμος σε
σχέση με τα τελευταία χρόνια, αποτελεί ένα επιπλέον πρόβλημα για τους
επιχειρηματίες», υποστήριξε η κυρία Ελένη, που δραστηριοποιείται στην
παλιά πόλη του Ρεθύμνου.
Μια μικρή έρευνα αγοράς
Εν τω μεταξύ, αν κάποιος αναζητήσει επαγγελματικό χώρο στο κέντρο μέσω αγγελιών, θα συναντήσει ποικίλες τιμές μισθωμάτων. Στην παλιά πόλη για καταστήματα 40- 90 τετραγωνικών μέτρων συναντά ενοίκια από 350 έως 800 ευρώ. Η διακύμανση ξεκινά από τα 7,5 ευρώ και φτάνει τα 13 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Για μεγαλύτερα καταστήματα μεταξύ 150-200 τ.μ. μία μέση τιμή είναι τα 1.800 ευρώ ή αλλιώς τα 10 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Στις παρακείμενες κεντρικές λεωφόρους η μέση τιμή ανά τετραγωνικό είναι τα 8 ευρώ. Για γραφείο ή κατάστημα 30-40 τ.μ. υπάρχουν περιπτώσεις με 200 ευρώ το μήνα, αλλά και με 300, 350 ή και λίγο παραπάνω. Για μεγαλύτερα καταστήματα 100-120 τ.μ. οι τιμές κυμαίνονται από 750 ως τα 1.000 ευρώ μηνιαίως. Σε μεγαλύτερα καταστήματα άνω των 150 τ.μ. η μέση τιμή ανά τετραγωνικό πέφτει περισσότερο, φτάνοντας ακόμα και τα 5 ευρώ σε κάποιες περιπτώσεις.
εμπορικό κέντρο όπως τον Κουμπέ ή την περιοχή του Νοσοκομείου. Κατάστημα
70 τ.μ. με 400 ευρώ ή 100 τ.μ. με το ίδιο μίσθωμα είναι χαρακτηριστικές
περιπτώσεις. Ένα τελευταίο στοιχείο είναι τα ενοίκια επαγγελματικών
χώρων στην Καλλιθέα. Η περιοχή παρουσιάζει μέση τιμή 8,5 ευρώ ανά
τετραγωνικό, ανάλογα με τους χώρους του καταστήματος, το επίπεδο και την
παλαιότητα.
της επαγγελματικής στέγης
Λίγο
μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης οι εικόνες των άδειων
καταστημάτων στην Ερμού, τον κεντρικότερο εμπορικό δρόμο της Αθήνας,
έκαναν το γύρο του κόσμου μέσω Αθηναϊκών και διεθνών ΜΜΕ. Μέσα στα τρία
χρόνια ύφεσης και μνημονίων αντίστοιχες εικόνες υπήρξαν και στους
εμπορικούς δρόμους της επαρχίας. Στο Ρέθυμνο άδεια κτίρια, που παλιότερα
ενοικιαζόταν με ευκολία, υπάρχουν στους κεντρικούς «εμπορικούς» δρόμους
της πόλης, όπως στην Λεωφόρο Κουντουριώτη, την Αρκαδίου, την Μοάτσου
αλλά και στο παραλιακό μέτωπο.
κυβέρνηση συνέστησε Εξεταστική Επιτροπή για να μελετήσει ενδεχόμενη
αλλαγή στο νομικό πλαίσιο της επαγγελματικής στέγης. Το πόρισμα της
Επιτροπής αναμένεται στα μέσα Σεπτεμβρίου, ενώ δημοσιεύματα του
Αθηναϊκού τύπου έγραφαν προχθές περί «μερικής απελευθέρωσης».
Εμπορικός Σύλλογος Ρεθύμνου, με σχετικά πρόσφατη ανακοίνωσή του, έθιξε
το ζήτημα της επαγγελματικής στέγης, εκφράζοντας την αντίθεσή του στην
πλήρη απελευθέρωση των εμπορικών μισθώσεων. Διεκδικούσε επίσης
«προστατευτικό καθεστώς» για την εξασφάλιση της επένδυσης του
επιχειρηματία και την διασφάλιση ότι δεν θα καταστεί «οικονομικός
όμηρος» του ιδιοκτήτη.
Παπαδάκη από το Σύλλογο Ιδιοκτητών Ακινήτων Νομού Ρεθύμνης(Σ.ΙΔ.Α.ΝΟ.Ρ )
αλλά και με τον κ. Μανώλη Σταματογιαννάκη, γενικό γραμματέα του
Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου, προκειμένου να καταθέσουν την άποψή τους
σχετικά με τις επικείμενες αλλαγές. Ο κ. Σταματογιαννάκης επικεντρώθηκε
στο ζήτημα της αλλαγής νοοτροπίας ενοικιαστών-ιδιοκτητών που έχει
επιφέρει η κρίση και θα ενισχύσει η όποια αλλαγή. Από την πλευρά της η
κυρία Παπαδάκη δεν θεωρεί ότι οι αλλαγές θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό
την τοπική αγορά, καθώς αυτή λειτουργεί με τους δικούς της άτυπους
κανόνες.
«Σαφώς και η όποια απόφαση που σέβεται τις θέσεις τις ΕΣΕΕ,θα παίξει σημαντικό ρόλο στην αγορά», επεσήμανε ο γραμματέας του
Εμπορικού Συλλόγου, προσθέτοντας: «Το σημαντικότερο όλων είναι το εξής:
Οι ενοικιαστές κατά κανόνα παραμένουν σταθεροί στα μισθώματα μέχρι
σήμερα. Γι αυτό και η διαφυγή του επιχειρηματία είναι να αλλάξει
επαγγελματική στέγη», υποστηρίζοντας με άλλα λόγια, ότι πλέον, λόγω
κρίσης, οι επιλογές του επιχειρηματία για αλλαγή στέγης προς ένα
«διαφορετικό και καλύτερο επαγγελματικό πόστο» με χαμηλότερο ενοίκιο,
είναι περισσότερες. «Επομένως θα πρέπει και ο ιδιοκτήτης της
επαγγελματικής στέγης να καταλάβει ότι δεν αποτελεί αναντικατάστατη
επιλογή του ενοικιαστή», ανέφερε. Μετά τις επικείμενες εξελίξεις δεν θα
αποτελεί πλέον «μονόδρομο η σταθερή θέση του εκάστοτε ιδιοκτήτη «ότι δεν
χαμηλώνω το ενοίκιο»», υπογράμμισε ο κ. Σταματογιαννάκης. Όπως προέκυψε
στο τέλος της κουβέντας, απαιτείται κατανόηση και καλή πίστη και από
τις δύο πλευρές, καθώς η κατοχή ενός επαγγελματικού χώρου δεν αποτελεί
σήμερα «το μήλον της έριδος» για τους ενοικιαστές, ικανό να αποδώσει την
«ποιότητα ζωής που ήθελαν μέχρι χθες» οι ιδιοκτήτες.
Παπαδάκη από την άλλη πλευρά, αναφερόμενη στο σημερινό καθεστώς
επαγγελματικής στέγης αλλά και στις επικείμενες αλλαγές, μας είπε ότι σε
Ευρωπαϊκό Επίπεδο μόνο η Ελλάδα έχει αυστηρό νομικό πλαίσιο 12ετούς
προστασίας, το οποίο μάλιστα δεν έχει επικαιροποιηθεί από το 1995.
Ερωτώμενη αν μια ενδεχόμενη απελευθέρωση θα επηρέαζε άμεσα την τοπική
αγορά, απάντησε με επιφύλαξη, λέγοντας πως «Δεν είναι τόσο οι νομικές
αλλαγές«, αλλά «οι γενικότερες οικονομικές συνθήκες της τοπικής αγοράς
που θα ενθαρρύνουν την ενοικίαση επαγγελματικού χώρου».
Σύλλογος Ιδιοκτητών Ακινήτων Ρεθύμνου, δεν έχει «επίσημη θέση από τη
Γενική Συνέλευση», καθώς είναι ακόμα «στα σπάργανα» (ιδρύθηκε το 1983
αλλά στη συνέχεια ατόνησε κι επαναδραστηριοποιήθηκε πρόσφατα), η κυρία
Παπαδάκη ανέφερε ότι η επίσημη θέση της ΠΟΜΙΔΑ μάλλον την καλύπτει.
Όποιο κι αν είναι το νέο νομικό πλαίσιο, για την επαγγελματική στέγη, η
Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων υποστηρίζει τη σταδιακή
εφαρμογή του, όσον αφορά τα ήδη υπάρχοντα συμβόλαια και την άμεση
εφαρμογή στα νέα μισθωτήρια. Η θέση αυτή απ’ ότι φαίνεται έχει
συμπεριληφθεί εξίσου στο πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής.
Κοινό
σημείο σε σχέση με τα λεγόμενα του κ. Σταματογιαννάκη, υπήρξε η επίκληση
στην συνεννόηση και αλληλοκατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών. «Ο,τι
νομικό πλαίσιο κι αν ισχύσει, έχουμε δει στο παρελθόν διάφορες ακραίες
καταστάσεις, μέχρι και δικαστικές επιλύσεις», τόνισε περεταίρω.
Κλείνοντας την κουβέντα μας, η ίδια επεσήμανε πως «για το άμεσο μέλλον
προγραμματίζεται ανοιχτή Γενική Συνέλευση στην αίθουσα του Εμπορικού
Επιμελητηρίου, για να γνωρίσει ο κόσμος του Ρεθύμνου το Σύλλογο».
Σήμερα ισχύει το 12ετές πρώτο συμβόλαιο, το οποίο μπορεί να επεκταθεί για άλλα τέσσερα χρόνια, μετά από συμφωνία και των δύο πλευρών. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης θέλει να διώξει τον ενοικιαστή, οφείλει να τον προειδοποιήσει εννιά μήνες πριν και να του καταβάλλει αποζημίωση μισθωμάτων 24 μηνών. Από την πλευρά του ο ενοικιαστής οφείλει να παραμείνει στο ακίνητο τουλάχιστον ένα χρόνο και να προειδοποιήσει τον ιδιοκτήτη τρεις μήνες πριν την αποχώρησή του. Στο ένα ενοίκιο είναι σήμερα η αποζημίωση του ιδιοκτήτη από τον ενοικιαστή, σε περίπτωση που ο τελευταίος αφήσει πριν το τέλος της 12ετίας το ακίνητο.
να ισχύσει
Μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου αναμένεται να βγει το πόρισμα της ειδικής επιτροπής. Πιθανότατα θα αφορά τη μετάβαση προς ένα μοντέλο «Ιταλικού Τύπου», από τη 12ετή προστασία σε καθεστώς 6+6 ετών. Στην περίπτωση αυτή προβλέπεται εξάμηνη αποζημίωση μισθωμάτων από τον ιδιοκτήτη προς τον ενοικιαστή, σε περίπτωση που ο πρώτος θέλει να απομακρύνει τον δεύτερο από την επαγγελματική του στέγη. Επίσης ο ιδιοκτήτης θα μπορεί να διώξει τον ενοικιαστή, μετά το πέρας της εξαετίας, εάν έχει στα χέρια του μεγαλύτερη προσφορά. Σε διαφορετική περίπτωση το συμβόλαιο θα ανανεώνεται για έξι χρόνια ακόμη. Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου(ΕΣΕΕ) πάντως προτείνει ευέλικτες συμφωνίες στα 6, τα 9 ή τα 12 χρόνια, ανάλογα με τη συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. «Κερδισμένοι από την ρύθμιση αυτή θα είναι οι ιδιοκτήτες τους, οι ενοικιαστές τους, αλλά και οι παλαιοί έμποροι που θα δουν τα γειτονικά άδεια καταστήματα, να ξανανοίγουν. Δηλαδή, κερδισμένη θα είναι όλη η κοινωνία μας», ανέφερε επί τούτου ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ κ. Παραδιάς.
