Καθολική ήταν η συμμετοχή των κρητικών στην μεγάλη κινητοποίηση ενάντια στην καταστροφή των χημικών της Συρίας στην κλειστή θάλασσα της Μεσογείου. Περισσότεροι από έξι χιλιάδες πολίτες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΛ.ΑΣ, Περιφέρεια, Δήμοι, Εκκλησία επιστημονικοί σύλλογοι, φορείς και σωματεία βρέθηκαν το μεσημέρι της Κυριακής στην Ιερά Μονή Αρκαδίου, σε ένα χώρο που αποτελεί σύμβολο ηρωισμού και αντίστασης, για να ενώσουν τις φωνές διαμαρτυρίας τους σε αυτή την τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή. Με πανό που τοποθέτησαν στους χώρους της Μονής, με δρώμενα και ομιλίες εξέφρασαν την καθολική αντίθεσή τους στην επιχειρούμενη καταστροφή και εμφανίστηκαν αποφασισμένοι να φτάσουν στα άκρα, προκειμένου να αποτρέψουν το οικολογικό αυτό έγκλημα. Δεν απέκλεισαν μάλιστα το ενδεχόμενο να παραβρεθούν με πλωτά μέσα στο σημείο όπου θα γίνει η καταστροφή, προκειμένου να παρεμποδίσουν την απόρριψη των χημικών όπλων.
Οι φορείς, οι εκπρόσωποι των συντονιστικών πρωτοβουλιών, αλλά και οι επιστήμονες δεν έκρυψαν την πικρία τους για την υποβάθμιση του θέματος της παγκρήτιας κινητοποίησης από τα αθηναϊκά μέσα ενημέρωσης, αλλά και την απογοήτευσή τους για τους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης. Η «εξουδετέρωση» των εξαιρετικά επικίνδυνων τοξικών ουσιών προβλέπεται να γίνει εν πλω, στις εγκαταστάσεις του πλοίου Cape Ray, με τη μέθοδο της υδρόλυσης.
Ειδικότερα, εκ μέρους της συντονιστικής πρωτοβουλίας Ηρακλείου ο Ρούσσος Κυπριωτάκης στο χαιρετισμό του μεταξύ άλλων ανέφερε: «Η θάλασσα της Μεσογείου δεν είναι ούτε χωματερή, ούτε χαβούζα, ούτε χώρος εφαρμογής πιλοτικών δραστηριοτήτων. Από το τιμημένο Αρκάδι θα πυροδοτήσουμε τις σιωπές. Θα τους αναγκάσουμε να καταλάβουν ότι είμαστε αποφασισμένοι να λύσουμε τις διαφορές της θάλασσας και στη θάλασσα αν χρειαστεί. Θα καταλάβουν ότι όποιος τα έβαλε με το δίκιο, ποτέ δεν κέρδισε. Θα καταλάβει και η κυβέρνηση ότι ούτε η αμηχανία ούτε η ανημποριά της συγχωρείται και γι’ αυτό ζητούμε την συνάντηση όλων των φορέων της Κρήτης, των αιρετών της Κρήτης με τον πρωθυπουργό. Θέλουμε απαντήσεις από τη Βουλή για την αδράνειά τους και για την αδυναμία τους».
Από τη συντονιστική πρωτοβουλία πολιτών Ρεθύμνου, ο Ν. Δερεδάκης, στο χαιρετισμό του σημείωσε: «Όλοι μαζί πρέπει να σταθούμε αλληλέγγυοι, να βροντοφωνάξουμε ένα μεγάλο «όχι», να σταματήσουμε αυτά τα διεθνή συμφέροντα που μοναδικό σκοπό έχουν να υποβαθμίσουν αυτό τον ευλογημένο τόπο. Είναι πραγματικά συγκινητικό, αυτές οι χιλιάδες του κρητικού λαού που μαζεύτηκαν εδώ σήμερα, όπως είναι πραγματικά αποκαρδιωτικό ότι τα μεγάλα αθηναϊκά ΜΜΕ, δεν αφιέρωσαν ούτε μια αράδα για το σημερινό γεγονός. Και ξέρουμε πολύ καλά ότι αυτό δεν είναι τυχαίο. Αλλά η δική μας η φωνή θα φτάσει μακριά, πέρα από την Αθήνα, πέρα από τις Βρυξέλλες, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, εκεί που παίρνονται οι μεγάλες αποφάσεις».
Εκ μέρους της Εκκλησίας ο μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνός, διάβασε το ανακοινωθέν της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου, τονίζοντας τη συμπαράσταση της Εκκλησίας και χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων ανέφερε: «Είμαστε όλοι εδώ ένας, όχι τόσο για τα δικαιώματα εμάς των ιδίων, αλλά των παιδιών μας. Είναι γεγονός ότι εδώ στο σημείο αναφοράς της Κρήτης, μαζεύτηκε όλη η Κρήτη για να διατρανώσει την αντίθεσή της, για όλα αυτά τα προβλήματα και ιδιαιτέρως τη ρίψη των χημικών στην Μεσόγειο θάλασσα. Και ξέρετε υδρόλυση σημαίνει ότι το ανακατώνουμε με το νερό και το ρίχνουμε, κατά συνέπεια δεν έχει καμία χημική επεξεργασία για να μη δημιουργήσει προβλήματα».
Ο δήμαρχος Σφακίων Παύλος Πολάκης από την πλευρά των Χανίων, σημείωσε πως αν χρειαστεί αποστολή από την Κρήτη θα φτάσει στο σημείο με πλωτά μέσα, προκειμένου να αποτραπεί αυτή η καταστροφή και ειδικότερα, είπε: «Τους λέμε καθαρά ότι δεν θα γίνει η Μεσόγειος το σκουπιδαριό σας επειδή είναι φτηνό να καταστρέψετε τα χημικά στη θάλασσά της. Ζητάμε από την ελληνική κυβέρνηση να σταματήσει να κάνει την πάπια και να βάλει το θέμα επίσημα με προ ημερήσια διάταξη στην Ελληνική Βουλή, επίσης να βάλει το θέμα στα ευρωπαϊκά όργανα, στα οποία τυγχάνει να είναι πρόεδρος. Καλούμε την επίτροπο αλιείας να ασχοληθεί και με τη Μεσόγειο που θα καταστραφεί ανεπανόρθωτα-έχει καταπιεί το αμίλητο νερό η συγκεκριμένη κυρία. Ζητάω από τη συντονιστική επιτροπή να στείλει ανοιχτή επιστολή στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, στον πρόεδρο των ΗΠΑ κ. Ομπάμα, στον πρόεδρο της ρωσικής ομοσπονδίας κ. Πούτιν να πάρουν πίσω αυτή την καταστροφή. Αυτοί που τα πούλησαν, αυτοί να τα καταστρέψουν ή να τα φυλάξουν στα εγγονάκια τους, γιατί στη Μεσόγειο δεν θα τα ρίξουν. Εάν φτάσουν και τα υπόλοιπα φορτία και πάνε να τα ρίξουν στη Μεσόγειο για να τα καταστρέψει, θα ετοιμάσουμε αποστολή με πλωτά μέσα η οποία θα πάει εκεί και ό,τι μέλλει γενέσθαι».
Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση της αντιπεριφερειάρχη Λασιθίου Πελαγίας Πετράκη, η οποία στην τοποθέτησή της τόνισε: «Είμαστε κάθετα αντίθετοι στην επικείμενη καταστροφή των χημικών της Συρίας στη Μεσόγειο και θα κλιμακώσουμε τις κινητοποιήσεις μας».
Από την πλευρά τους οι ομιλητές επιστήμονες αναφέρθηκαν σε λάθη και παραλείψεις, όπως την απουσία μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ στάθηκαν ιδιαίτερα στον πιλοτικό χαρακτήρα των νέων τεχνολογιών που θα χρησιμοποιηθούν για την εξουδετέρωση των χημικών. Ειδικότερα, ο κ. καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης Ευάγγελος Γιδαράκος, ανέφερε: «Δυστυχώς η κυβέρνησή μας και το υπουργείο Εξωτερικών δεν μας έχει πάρει σοβαρά, και το απέδειξε πρόσφατα, πριν από μια εβδομάδα, στην τηλεδιάσκεψη που είχε με τους υπεύθυνους του αμερικανικό υπουργείου χωρίς να παραβρεθεί κανείς από την περιφέρεια Κρήτης, αν και ο περιφερειάρχης είχε υποδείξει άτομα, είχε υποδείξει επιστήμονες οι οποίοι θα παρευρίσκονταν και οι οποίοι σίγουρα θα έθεταν άλλης μορφής ερωτήματα που έχουν να κάνουν με τον όλο προβληματισμό της μεθοδολογίας που πρόκειται να ακολουθηθεί και με τους δυνητικούς κινδύνους, οι οποίοι πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν. Πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν έγινε αυτό, καν μια υποτυπώδης μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία θα έδειχνε εκ των πραγμάτων ποια θα ήταν η διαδρομή, η οποία θα έπρεπε να ακολουθηθεί όταν θα γίνει χρήση μιας τέτοιας τεχνολογίας μέσα σε ένα ασταθέστατο περιβάλλον, όπως είναι το θαλάσσιο περιβάλλον της Μεσογείου, και μιας τεχνολογίας η οποία χρησιμοποιείται για πρώτη φορά και η οποία τεχνολογία έχει πράγματι ένα πιλοτικό χαρακτήρα».
Ο καθηγητής κ. Πισσίας, μέλος της συντονιστικής επιτροπής για την ειρήνευση στη Συρία στην τοποθέτησή του μεταξύ άλλων είπε: «Είχαμε πει ότι αν δεν επαρκέσουν τα διαβήματα και τα υπομνήματα, αν δεν επαρκέσουν οι επερωτήσεις από τα θεσμικά όργανα, θα πάμε εκεί όπου συντελείται το έγκλημα. Θα πάμε όχι νοτιοανατολικά αυτή τη φορά αλλά νοτιοδυτικά, θα τους συναντήσουμε και με ταπεινότητα, με ηθική, θα προσπαθήσουμε να τους αποτρέψουμε. Δεν θα τους αφήσουμε να κάνουν εν κρυπτώ αυτό που ετοιμάζουν. Η ουσία του ζητήματος δεν είναι μόνο επιστημονική. Το πρόβλημα αυτό είναι γεωπολιτικό. Αυτό που έγινε στη Συρία, αυτό που έγινε σε άλλους πόλεμους, αυτοί οι οποίοι παράγουν τα χημικά αυτοί οι οποίοι τινάσσουν στον αέρα κάθε προσπάθεια ειρήνης, αυτοί είναι εκείνοι οι οποίοι ανοίγουν τους ασκούς του Αιόλου. Σε ό,τι αφορά το πεδίο της επιστημονικής αντιπαράθεσης προσπαθούν να διχάσουν την επιστημονική κοινότητα. Το ρίσκο στο οποίο αναφέρονται, είναι να καταστραφεί η θάλασσα της Μεσογείου. Αρκεί ένα λίτρο από αυτό το ισχυρό τοξικό για να σκοτώσει 100.000 ανθρώπους. Αναλογιστείτε ότι είναι 1.400 τόνοι τα χημικά της Συρίας. Το 1% αυτού του αερίου είναι ικανό να μας σακατέψει».
Ο Γιώργος Καράτζης, ποιητής, μεταξύ άλλων στην τοποθέτησή του ανέφερε: «Δεν θα σταυρώσουμε τα χέρια και δεν θα επιτρέψουμε να καταστραφεί αυτός ο τόπος, που αν μη τι άλλο είναι το μόνιμο σταυροδρόμι της παγκόσμιας ιστορίας».
Εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης, ο περιφερειάρχης Κρήτης Στ. Αρναουτάκης, σε δηλώσεις του τόνισε: «Η μεγαλειώδης συγκέντρωση στο Αρκάδι εκπέμπει ένα βροντερό μήνυμα στο ΟΗΕ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ελληνική Κυβέρνηση να αποτραπεί άμεσα η καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας στην «κλειστή» θάλασσα της Μεσογείου».
Εκ μέρους του Δήμου Ρεθύμνου ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβούλιου Γιώργος Σκορδίλης, στο σύντομο χαιρετισμό του ανέφερε: «Η κινητοποίηση αυτή σηματοδοτεί την διαχρονική αναγκαιότητα της συμμετοχής των λαών ενάντια σε λογικές και πράξεις που αντιστρατεύονται στα δικαιώματα των λαών. Το περιβαλλοντικό έγκλημα που ετοιμάζουν στη Μεσόγειο, χρειάζεται απάντηση και αντίσταση. Σήμερα απαντάμε με τη συμμετοχή μας και δηλώνουμε σταθερά προσηλωμένοι σε αρχές και ανθρώπινα δικαιώματα».
Η παγκρήτια κινητοποίηση ολοκληρώθηκε με μουσική από το παγκρήτιο Σύλλογο Καλλιτεχνών Κρητικής μουσικής.
Η διακήρυξη από την πακγρήτια κινητοποίηση στο Αρκάδι
Στο ψήφισμα -διακήρυξη που εκδόθηκε μετά το τέλος της εκδήλωσης αναφέρεται χαρακτηριστικά:
«Σήμερα 23 Μαρτίου οι πολίτες της Κρήτης συγκεντρωθήκαμε στην ιστορική μονή του Αρκαδίου για να διακηρύξουμε την αντίθεσή μας στην ‘εξουδετέρωση’ των χημικών όπλων της Συρίας στη Μεσόγειο. Σ’ αυτή τη συγκέντρωση μάς συνοδεύει η δύναμη της φωνής των χιλιάδων προηγούμενων γενεών που υπέφεραν τις συνέπειες των πολέμων, και των οποίων η ηχώ συνεχίζει να ακούγεται σήμερα σε όλους τους τόπους όπου οι πόλεμοι αφήνουν το καταστροφικό σημάδι τους με νεκρούς, εξαφανισμένους, ανάπηρους, πρόσφυγες, και εκτοπισμένους.
Στην ιστορία της Μεσογείου, ο πόλεμος πάντα ήταν παρών. Οι πόλεμοι και η παραγωγή όπλων επηρέαζαν πάντοτε αρνητικά την οικονομία των λαών απορροφώντας κεφάλαια, τα οποία θα έπρεπε να πηγαίνουν στην Παιδεία, την Υγεία, τον Πολιτισμό και στην καλυτέρευση της ζωής.
Στις μέρες μας, το δράμα είναι κάθε μέρα πιο τραγικό, επειδή η τεχνολογική εξέλιξη επιτρέπει στους ισχυρούς, να παράγουν όπλα κάθε φορά πιο καταστροφικά.
Η επιρροή που έχουν οι βιομήχανοι των όπλων να πιέζουν ώστε να διατηρηθούν οι συγκρούσεις και έτσι να καταναλωθούν, να χρησιμοποιηθούν και να δοκιμαστούν, έχουν θέσει σε αποσταθεροποίηση την περιοχή. Έχουν φτάσει μάλιστα στο σημείο, να καμουφλάρουν την απληστία τους, βαφτίζοντας αναγκαία, αναπόφευκτη ακόμα και ειρηνευτική (!), την εξουδετέρωση των χημικών όπλων της Συρίας στην περιοχή μας.
Οι κίνδυνοι της ανυπολόγιστης καταστροφής, ανθρώπινου και φυσικού περιβάλλοντος από το σχεδιαζόμενο εγχείρημα, μας κατευθύνουν, ώστε να κάνουμε την δική μας σύγκρουση.
Αυτή είναι και η δική μας ευθύνη, μια πράξη συνεκτική, με νόημα, ηθική και επείγουσα.
Απαιτούμε η Μεσόγειος να μην είναι ο σκουπιδότοπος αποβλήτων, χημικών ή πυρηνικών.
Απαιτούμε από την Ελληνική Κυβέρνηση, προεδρεύουσα της Ε.Ε. να πάρει επιτέλους θέση στον δημόσιο διάλογο. Δεν ζητούμε ούτε αντισταθμιστικά οφέλη ούτε να κατευνάσει τους φόβους μας.
Απαιτούμε να εγκαταλείψει το δόγμα της πυγμής και του φόβου, τη σιωπή, τον δεσποτισμό, απέναντι στους πολίτες και να εγκαταλείψει μαζί με εκείνους, στις αποφάσεις των οποίων συναίνεσε, τα καταστροφικά σχέδια σε βάρος μας.
Από τα όργανα της Ε.Ε. του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ, απαιτούμε να αλλάξουν τις πολεμοχαρείς πολιτικές τους, κατευθύνοντάς τες προς την ανθρώπινη εξέλιξη.
Το μοντέλο που εμείς προτείνουμε, δεν χωρά άλλα πειράματα.
Επομένως λέμε όχι στην ‘εξουδετέρωση’ των χημικών της Συρίας στη Μεσόγειο.
Πρόθεσή μας είναι να εργαστούμε σ’ αυτή την κατεύθυνση για να αλλάξουμε τη ροή της ιστορίας, κατασκευάζοντας ένα αληθινό μέλλον στη Μεσόγειο με Ειρήνη και Μη-βία.
Αναλαμβάνουμε αυτή την ευθύνη με ελεύθερη βούληση και θα την προωθήσουμε μαζί με όλους εκείνους που απορρίπτουν κάθε μορφή βίας και υπερασπίζονται καθημερινά την πραγματική δημοκρατία, την ανάπτυξη για όλους, την ανάπτυξη της τεχνολογίας και της επιστήμης στην υπηρεσία του ανθρώπου και της ειρήνης.
Σε εμάς αντιστοιχεί όχι μόνο να καταγγείλουμε τις βίαιες πολιτικές που λαμβάνονται ερήμην των πολιτών σε βάρος των πολιτών, αλλά να τις απομονώσουμε και να πιέσουμε προς κάθε κατεύθυνση, ώστε να αλλάξουν και να θέσουν σε προτεραιότητα ανθρώπινες δραστηριότητες σε ειρηνικά έργα.
Προσκαλούμε άτομα, καθώς και αντιπροσώπους, μέλη οργανώσεων, σωματείων, ομάδων, πολιτικών κομμάτων, συνδικάτων, να ενωθούν μαζί μας σ’ αυτήν τη διακήρυξη και να εργαστούμε ο καθένας στο πεδίο του, και στη συνέχεια να συμμετέχουμε σε κοινές δράσεις, σε συμμαχίες, ώστε τελικά να παράγουμε ένα μεγάλο κίνημα, το οποίο θα καταστήσει τη Μεσόγειο θάλασσα ειρήνης και πολιτισμού.
Η Μεσόγειος είναι η γειτονιά μας, όλος ο κόσμος είναι το σπίτι μας.
Τα σενάρια καταστροφής δεν θα γίνουν εφιάλτες μας.
Ο αγώνας μόλις αρχίζει και θα συνεχιστεί μέχρι την τελική νίκη, ώστε η Μεσόγειος να είναι θάλασσα ειρήνης και πολιτισμού».
Επεισόδια στιγμάτισαν την παγκρήτια κινητοποίηση
Εν τω μεταξύ επεισόδια αμαύρωσαν τη μεγαλειώδη κινητοποίηση ενάντια στην καταστροφή των χημικών της Συρίας, που πραγματοποιήθηκε στο Αρκάδι. Λίγο πριν την ολοκλήρωση της εκδήλωσης μέλη του περιβαλλοντικού συλλόγου, παρά τις επισημάνσεις που είχαν γίνει από τους διοργανωτές εξαρχής, να τηρηθούν τα «σφιχτά» χρονοδιαγράμματα των προγραμματισμένων ομίλων, θέλησαν επίμονα να πάρουν το λόγο για να μιλήσουν για το ΧΥΤΑ Αμαρίου και για τις ΒΑΠΕ. Παρά τις εξηγήσεις που δόθηκαν από τα μέλη των συντονιστικών ομάδων, τη λεκτική αντιπαράθεση που προηγήθηκε ακολούθησαν διαπληκτισμοί, χειροδικίες και μπουγελώματα.