Γεννήσεις και γάμοι στο Ρέθυμνο τις χρονιές του Μνημονίου

Η οικονομική κρίση φαίνεται να επηρεάζει καταλυτικά τους γάμους και τις γεννήσεις στο Ρέθυμνο. Από τα στοιχεία του Ληξιαρχείου της πόλης για την περίοδο 1/1/2010-8/5/2013, προκύπτουν νέα δεδομένα, καθώς ο θεσμός της οικογένειας φαίνεται να πλήττεται σκληρά από τα χρόνια του Μνημονίου. Μειώνονται εντυπωσιακά οι γεννήσεις νέων παιδιών. Οι πολιτικοί γάμοι κερδίζουν έδαφος σε βάρος των θρησκευτικών. Σε νέα μόδα για τους επισκέπτες αναδεικνύεται ο γάμος στην πόλη μας.

Κατακόρυφη πτώση
στις γεννήσεις

Ξεκινώντας με τις γεννήσεις, παρατηρείται μια σαφέστατη πτώση του αριθμού τους την τελευταία τριετία. Πριν από τρία χρόνια, τη χρονιά του 2010, καταγράφηκαν 732 νέες γεννήσεις στην πόλη μας, εκ των οποίων τα 358, ποσοστό 48,9%, ήταν αγοράκια και τα 374 δηλαδή το 51,1% κοριτσάκια. Η συντριπτική πλειονότητά τους, 70,3% (515) αφορούσε παιδιά των οποίων ο πατέρας ήταν από τη χώρα μας. Το υπόλοιπο 29,7%(217) ήταν παιδιά με πατέρα άλλης υπηκοότητας πλην της Ελληνικής.

Την επόμενη χρονιά, το 2011, ξεκινά μια διακριτή πτώση στις γεννήσεις, οι οποίες φτάνουν τις 610. Οι γεννήσεις

των αγοριών, 329 στον αριθμό, κερδίζουν έδαφος έναντι αυτών των κοριτσιών, οι οποίες είναι 281 ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά τους είναι 59,3% και 40,7% αντίστοιχα. Και αυτή τη χρονιά το ποσοστό παιδιών με έλληνα πατέρα παραμένει στα ίδια επίπεδα, δηλαδή διαμορφώνεται στο 70,8%(432) έναντι 29,2% (178), γονέων από χώρες της Ε.Ε. ή τρίτες χώρες.

Το 2012 γίνεται εντονότερη η πτώση γεννήσεων αφού μόλις 467 παιδιά γεννηθήκαν στο Δήμο Ρεθύμνης πέρυσι. Το ποσοστό πιθανώς ελληνικής υπηκοότητας είναι 68% (318), παρουσιάζοντας μικρή μεταβολή προς τα κάτω, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό παιδιών με πατέρα από άλλη χώρα εντός ή εκτός Ε.Ε. είναι 32%(149).

Τα αγόρια διατηρούν τα πρωτεία, καθώς το ‘12 γεννιούνται 242 αγόρια και 224 κορίτσια, όμως τα αντίστοιχα ποσοστά του ισορροπούν στο 51,8% έναντι 48,2%.

Τη χρονιά που διανύουμε και μέχρι τις 8 Μαΐου, μόλις 145 παιδιά δηλώθηκαν στο Ληξιαρχείο του Δήμου. Με μία απλή αρχική εκτίμηση το φετινό σύνολο δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 435. Σχεδόν απόλυτη ισορροπία παρουσιάζεται στα δύο φύλλα. Δηλώθηκαν 73 αγόρια και 72 κορίτσια, με αντίστοιχα ποσοστά 50,3% αντί 49,7%. Από τα μέχρι τώρα δεδομένα προκύπτει πως το 74,4%(108) είναι παιδιά από έλληνα πατέρα έναντι 25,6% (37) παιδιών με πιθανή άλλη υπηκοότητα.

Πάντως το φαινόμενο των «μονογονεϊκών οικογενειών» παρατηρείται και στο Ρέθυμνο, 10 παιδιά το 2010 ήταν αγνώστου πατρός, σε 14 αυξήθηκαν το 2011 και στα 20 έφτασαν το 2012. Με συμπληρωμένο το α’ τετράμηνο του έτους, επτά παιδιά έχουν καταχωρηθεί στα αρχεία του με τον αντίστοιχο χαρακτηρισμό. Η συντριπτική πλειονότητα των μονογονεϊκών οικογενειών, σε κάθε χρονιά, αφορά μητέρες από κράτη της Ε.Ε. ή τρίτες χώρες.

Οι Πολιτικοί γάμοι κερδίζουν τη μερίδα του λέοντος
έναντι των θρησκευτικών

Όσον αφορά τους γάμους κατά την περίοδο 1/1/2010-8/5/2013, μια πρώτη παρατήρηση έχει να κάνει με τον τύπο του γάμου. Από την αρχή της τριετίας και μέχρι τα στοιχεία του φετινού Μαΐου, οι πολιτικοί γάμοι κερδίζουν συνεχώς έδαφος έναντι των θρησκευτικών. Μια τάση που παρόλες τις ερμηνείες που μπορεί να πάρει, αναδεικνύει σίγουρα τον περιορισμό των δαπανών για γάμο από τα νέα ζευγάρια.

Το 2010 οι δηλωθέντες στο Δήμο Ρεθύμνου γάμοι είναι 244. Από αυτούς το 53,6%(131) αφορά πολιτικές τελετές και το 46,4%(113) θρησκευτικές. Σε ποσοστό 78,2% (191) του συνόλου, είναι γάμοι στους οποίους έστω ο ένας εκ των δύο έχει ελληνική υπηκοότητα. Οι υπόλοιποι γάμοι 21,8% (53) αφορούν ζευγάρια προερχόμενα από άλλες χώρες. Οι 24 διαφορετικές υπηκοότητες, των νεόνυμφων του 2010, εκπροσωπούν χώρες από τη Νότια Αφρική και την Ακτή Ελεφαντοστού μέχρι τη Νορβηγία και τη Σουηδία.

Κατά το 2011 τελέστηκαν 267 γάμοι, δείχνοντας αύξηση των ζευγαριών που αποφάσισαν να παντρευτούν. Το 61,7% (165) ήταν πολιτικοί και το 38,3% (102) θρησκευτικοί. Το ποσοστό των περιπτώσεων όπου έστω ένας εκ του ζεύγους είχε την ελληνική υπηκοότητα έφτασε το 75,6% (202) σημειώνοντας μικρή πτώση έναντι του 24,4% (65) που αφορά του γάμους μεταξύ υπηκόων άλλων κρατών. Οι χώρες που εκπροσωπούνται, στους γάμους του 2011, φτάνουν τις 22 μαζί με την ελληνική. Κι αυτή τη χρονιά υπάρχει εκπροσώπηση όλων των ηπείρων στους νεόνυμφους, με ενδεικτικές αναφορές την Αυστραλία, τον Καναδά, το Πακιστάν, την Λευκορωσία, τη Βρετανία κ.ά.

Στη διάρκεια της περσινής χρονιάς, το 2012, 224 ζευγάρια παντρεύτηκαν στο Δήμο, αριθμός που είναι ο μικρότερος της τριετίας. Οι πολιτικοί γάμοι παρουσιάζουν άνοδο του ποσοστού τους, το οποίο καταγράφεται ως το 65,5% (149) του συνόλου. Από την άλλη πλευρά το 34,5% (75) των θρησκευτικών γάμων, δείχνει την πτωτική τάση της αντίστοιχης τελετής στο σύνολο των τελεσθέντων. Και πάλι το ποσοστό γάμων με την ελληνική υπηκοότητα να χαρακτηρίζει, έστω έναν από το ζευγάρι, είναι το 75,4% (169) και το 24,5% (55) είναι γάμοι ζευγαριών προερχόμενων από άλλες χώρες. Αυτό δείχνει μια σχετικά σταθερή αναλογία στις υπηκοότητες των ατόμων, που επιλέγουν να παντρευτούν στο Ρέθυμνο. 25 ήταν την περασμένη χρονιά οι υπηκοότητες που καταγράφηκαν στους νεόνυμφους.

Κάποια κράτη από τις προηγούμενες χρονιές δεν εκπροσωπούνται, ενώ προστίθενται χώρες όπως η Αργεντινή, το Μπαγκλαντές, την Αμερική ή την Εσθονία.

Τέλος το πρώτο τετράμηνο του 2013 (περίοδος ως 8/5/2013) έκλεισε με 52 καταγεγραμμένους, στο Ληξιαρχείο, γάμους. Επειδή όμως γάμοι γίνονται περισσότεροι το καλοκαίρι, δεν μπορούμε να κάνουμε ασφαλή εκτίμηση. Επί του συνόλου των γάμων, το 67,3% (35) είναι πολιτικοί με τους θρησκευτικούς να κερδίζουν, προς το παρόν έδαφος φτάνοντας στο 32,7% (17). Στην άλλη κατηγορία που εξετάστηκε, το 86%(45) των τελετών που έλαβαν χώρα αφορούσε ζευγάρια με έστω έναν από τους δύο έχοντα την ελληνική υπηκοότητα, με το ποσοστό γάμων μεταξύ υπηκόων άλλων χωρών να φτάνει, μέχρι στιγμής, το 14%(8) μόλις. Αυτό βέβαια μπορεί να εξηγηθεί καθώς πολλοί ξένοι επισκέπτες της πόλης παντρεύονται κατά την περίοδο του καλοκαιριού εδώ. Σίγουρα, λοιπόν, αναμένεται αύξηση του αντίστοιχου ποσοστού μέσα στη χρονιά. Κατά τα άλλα μόλις 12 χώρες έχουν αντιπροσώπευση στα φετινά αρχεία. Αυτές παρατηρούνται όλες τις χρονιές και είναι χώρες όπως Ελλάδα, Κύπρος, Αλβανία, Ρωσία, Σερβία, Βρετανία, Γαλλία και άλλες.

Κάποια πρώτα γενικά συμπεράσματα

Μια πρώτη ανάγνωση των στοιχείων του Ληξιαρχείου, δείχνει ότι οι γεννήσεις και οι γάμοι στο Ρέθυμνο παρουσιάζουν πτωτική τάση. Εντυπωσιακότερη βέβαια πτώση παρουσιάζουν οι γεννήσεις. Το 2010, στην αρχή της

ελληνικής οικονομικής κρίσης, υπήρξαν 732 γέννες πέφτοντας μέχρι το 2012, μέσα σε τρία χρόνια, στις 467. Με την τάση να εξελίσσεται πτωτικά και φέτος, φαίνεται ότι όλο και λιγότεροι Ρεθυμνιώτες και κάτοικοι της πόλης επιλέγουν να γίνουν γονείς και να αναλάβουν τις αντίστοιχες δαπάνες.

Άλλο στοιχείο που προέκυψε από τη μελέτη των γεννήσεων στο Ρέθυμνο, είναι η άνοδος των μονογονεϊκών οικογενειών. Κοινωνικό φαινόμενο ασυνήθιστο για τον τόπο μέχρι σήμερα, προκαλεί τους Ρεθυμνιώτες να το αντιμετωπίσουν στο άμεσο μέλλον.

Οι γάμοι παρουσιάζουν πτώση, όχι όμως τόσο μεγάλη όσο οι γεννήσεις. Την πρώτη χρονιά του μνημονίου 244 ζευγάρια παντρεύτηκαν στο Δήμο, ενώ μέσα στην τριετία ο ετήσιος αριθμός μειώθηκε στα 224. Το ενδιαφέρον στοιχείο στους γάμους δεν είναι ο αριθμός τους. Αυτό που προκύπτει ως νέο στοιχείο στην κοινωνική ζωή του τόπου είναι η εμπέδωση του θεσμού του πολιτικού γάμου. Με το ποσοστά πολιτικών-θρησκευτικών γάμων να είναι ισορροπημένα την πρώτη χρονιά (2010), φτάνουμε στο 2012. Εκεί πλέον το ποσοστό των πολιτικών φτάνει έπειτα από τριετή άνοδο στο 65,5% δείχνοντας ότι η στροφή των ρεθυμνιωτών προς πολιτικές τελετές δεν είναι τυχαίο εύρημα μιας χρονιάς. Αντίθετα είναι μάλλον μια συνειδητή επιλογή, οικονομικότερη, σε σχέση με τις πολυδάπανες θρησκευτικές τελετές. Τέλος άξιο αναφοράς είναι το φαινόμενο «τουρισμού για γάμο». Δεκάδες ζευγάρια επισκεπτών κάθε χρόνο, επιλέγουν την πόλη μας για να δεθούν με τα δεσμά του γάμου. Το ποσοστό αυτό καταγράφεται σταθερά κάθε χρονιά σε ποσοστό 25-30% επί των τελετών.