Ιστορία δεν είναι μόνο πολεμικές αναμετρήσεις αλλά και εμπειρίες ζωής. Κάθε άνθρωπος γράφει τη δική του ιστορία που μερικές φορές έχει τόσο ενδιαφέρον που θα μπορούσε να αποτελέσει θέμα για θεατρική δράση.
Στη διαπίστωση αυτή βασίστηκε ο Γιάννης Καλαβριανός για να γράψει και να σκηνοθετήσει το έργο «Γιοι και κόρες», που θα δούμε και στην πόλη μας από το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης το Σαββατοκύριακο.
Πρόκειται για μια παράσταση αναζήτησης της ευτυχίας που υποδέχτηκε με θέρμη το κοινό στις παραστάσεις που έχουν δοθεί ως τώρα, έχοντας αποσπάσει επαίνους και διακρίσεις.
Η παράσταση, που ήταν η κεντρική παραγωγή της χειμερινής περιόδου του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, έκανε πρεμιέρα στις 6 Μαρτίου 2020 στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων και ύστερα από 5 παραστάσεις κι ενώ είχε προγραμματιστεί η παρουσίαση του έργου στην υπόλοιπη Κρήτη, η καλλιτεχνική δραστηριότητα του θεάτρου ανεστάλη υποχρεωτικά λόγω της πανδημίας.
Όμως τώρα, το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης αποφάσισε να επαναλάβει την παραγωγή προγραμματίζοντας σειρά παραστάσεων σε ανοιχτούς θεατρικούς χώρους του νησιού, τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα ασφαλείας, ξεκινώντας από το Ρέθυμνο με δυο παραστάσεις αυτό το Σαββατοκύριακο, στο θέατρο Ερωφίλη. Είναι μια αξιόλογη παράσταση που δικαιώνει τη φήμη του ΔΗΠΕΘΕΚ για παραγωγές που χαρακτηρίζονται για την ποιότητά τους και σίγουρα δεν θα πρέπει να χάσει κανείς.
Πρόκειται ομολογουμένως για ένα έργο πρωτότυπο. Μια εξαιρετική ιδέα του Γιάννη Καλαβριανού. Το κείμενο βασίζεται σε μαγνητοσκοπημένες συνεντεύξεις ηλικιωμένων, από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο, από τους οποίους ζητήθηκε να ξεχωρίσουν μια ιστορία που σημάδεψε τη ζωή τους. Η παράσταση βέβαια είναι εμπλουτισμένη και με ιστορίες από την Κρήτη.
Οι αφηγήσεις τους καλύπτουν τα χρόνια του πρώτου κύματος της μετανάστευσης στην Αμερική, ιστορίες του Πολέμου και της Κατοχής, τις εκατέρωθεν απώλειες του Εμφυλίου, το ναυάγιο του πλοίου Ηράκλειον και την ίδρυση της ΑΝΕΚ, τον έρωτα στα χρόνια της Χούντας και την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, ως τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
«Η παράσταση είναι ουσιαστικά μια λοξή αφήγηση της επίσημης ελληνικής ιστορίας, μέσα από τις μικρές ιστορίες απλών ανθρώπων.
Αγγίζει μνήμες και βιώματα των ανθρώπων του τόπου μας, δίνοντας στη σκληρή πραγματικότητα μια διάσταση ποιητική, με χιούμορ, τρυφερότητα και στοχασμό. Οι άνθρωποι ζούμε τις μικρές μας ιστορίες κάτω από τη σκιά της επίσημης Ιστορίας της χώρας.
Μια παράσταση για τη ζωή των καθημερινών ανθρώπων. Για τη ζωή που πιέζεται, λοξοδρομεί και αποτυγχάνει, αλλά σε κάθε εποχή επιμένει και αναζητά να ευτυχήσει. Άλλωστε δεν είναι η ύλη που σε κάνει ευτυχισμένο» σημειώνει ο σκηνοθέτης Γιάννης Καλαβριανός, που στο περιθώριο των προβών της παράστασης είχαμε την ευκαιρία να μας μιλήσει λίγο περισσότερο για την πρωτότυπη αυτή δουλειά του, απαντώντας σε ερωτήματά μας.
Θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι ο Γιάννης Καλαβριανός, έχει στο ενεργητικό του και ως συγγραφέας και ως σκηνοθέτης μια αξιόλογη διαδρομή με εξαιρετικές συνεργασίες από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας μέχρι το Εθνικό Θέατρο. Έχει υπογράψει 12 θεατρικά έργα και 16 σκηνοθεσίες.
- Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το έργο σας «Γιοι και κόρες» ένα αποτύπωμα ιστορικής μνήμης στην τέχνη;
Οι ηθοποιοί της παράστασης και εγώ, απευθυνθήκαμε σε ηλικιωμένους από όλη την Ελλάδα, θέτοντας το ίδιο ερώτημα: «Αν έπρεπε να ξεχωρίσετε μία και μόνη ιστορία από όλη σας τη ζωή, ποια θα ήταν αυτή;» Η ερώτηση ήταν ανοιχτή χωρίς καμία άλλη υπόδειξη ή διευκρίνιση και οι απαντήσεις βιντεοσκοπήθηκαν.
Οι πρώτες συνεντεύξεις πάρθηκαν σε διάστημα 13 μηνών και προέρχονται από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο (Αθήνα, Κομοτηνή, Κιλκίς, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Σπάρτη, Καβάλα, Αμοργό, Χίο, Κρήτη, Κεφαλονιά, Δράμα, Ιθάκη, Λάρισα, Βόλο, Γιάννενα, Λευκωσία κλπ.).
Οι ηλικιωμένοι πρωταγωνιστές των ιστοριών, θυμήθηκαν πως υπήρξαν πρωταθλητές κολύμβησης, δήμαρχοι, χορευτές tango στην Κοζάνη του Μεσοπολέμου, ράφτρες της οικογένειας του Κεμάλ, ερωτευμένοι, δολοφόνοι, δίγαμοι, κατά συρροή αρραβωνιαστικοί, πλούσιοι έμποροι του Βελιγραδίου, ενώ μια κυρία έγινε δασκάλα γιόγκα αμέσως μετά την απελευθέρωσή της από το στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Προσπερνώντας το ξάφνιασμα των ειδικών περιπτώσεων, από τις 85 περίπου ιστορίες, επελέγησαν εκείνες που βρίσκονταν σε συνάφεια με καταγεγραμμένα ιστορικά γεγονότα, τοποθετήθηκαν σε χρονολογική σειρά και δημιουργήθηκε το κείμενο της πρώτης εκδοχής. Ακολούθησαν και άλλες εκδοχές, για να καταλήξουμε με την ίδια διαδικασία και σε ιστορίες από την Κρήτη και τη δημιουργία της τελευταίας εκδοχής που θα παρακολουθήσετε.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα μωσαϊκό των άγραφων ιστοριών της ζωής, παράλληλα και κάτω από την επίσημα καταγεγραμμένη Ιστορία.
Άρα, είναι κατά κάποιον τρόπο, μια διαφορετική αφήγηση της Ιστορίας, όχι μέσω των επιτευγμάτων των πολιτικών ή των στρατιωτικών, αλλά μέσα από τις ζωές των απλών καθημερινών ανθρώπων, που συνεχίζουν τη ζωή σε αυτή τη χώρα.
- Πόσο εύκολο είναι αυτό να συγκινήσει τον σύγχρονο θεατή;
Οι θεατές πηγαίνουν στο θέατρο αθώοι. Όλοι θέλουμε να ακούσουμε ιστορίες που θα μας συνεπάρουν και θα μας δείξουν και άλλες εκδοχές της ζωής και της αντιμετώπισής της. Και όταν αυτό συμβαίνει, συν-κινούμαστε.
- Πώς έχει ανταποκριθεί το κοινό μέχρι σήμερα;
Η πράξη έδειξε πως το κοινό ανταποκρίνεται μαζικά και κινητοποιείται συναισθηματικά. Η παράσταση παίζεται με διαφορετικές εκδοχές ανά την Ελλάδα τα τελευταία 8 χρόνια και το κοινό την τιμά με την παρουσία του. Άλλωστε, οι άνθρωποι πάντα χαιρόμαστε να ακούμε ιστορίες.
- Θα θέλαμε και μερικές πληροφορίες για τους συνεργάτες σας.
Ο βασικός κορμός των συντελεστών είναι ο ίδιος της αρχικής εκδοχής. Τα σκηνικά και τα κοστούμια έχουν φτιάξει η Αλεξάνδρα Μπουσουλέγκα και η Ράνια Υφαντίδου, με την επιμέλεια εδώ, της εφευρετικής Μικέλας Παπαδουλάκη και η μουσική είναι του Χρύσανθου Χριστοδούλου. Είχα την μεγάλη τύχη να φτιάξουμε έναν υπέροχο θίασο ταλαντούχων ηθοποιών, που αγκάλιασαν από την αρχή το έργο με την ευφυΐα και την ευαισθησία τους. Αυτοί είναι οι: Κατερίνα Μαντίλ, Μαρίνα Πανηγυράκη, Θεοδοσία Σαββάκη, Μάνος Στεφανάκης, Γιάννης Χαρκοφτάκης. Χαίρομαι πραγματικά που συνεργαζόμαστε και είμαι σίγουρος πως αυτό θα έχει και συνέχεια. Πολύτιμη βοηθός σκηνοθέτης η Βαλεντίνα Παπαδημητράκη και βέβαια εξίσου ικανοί συνεργάτες είναι όλοι οι τεχνικοί του δραστήριου ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης που έκαναν το καλύτερο δυνατό, για να φτιάξουμε όλοι μαζί την παράσταση που ξεκινάει από το Ρέθυμνο και σας περιμένουμε όλους στις παραστάσεις μας αυτό το Σαββατοκύριακο.
- Θεωρείτε χρήσιμο να δημιουργούνται και έργα που μόνο προβληματίζουν το θεατή;
Τα έργα δεν κατατάσσονται σε κατηγορίες, σε αμιγώς ψυχαγωγικά ή προβληματισμού. Είναι στην ευαισθησία, τον ψυχισμό και την στιγμή του κάθε θεατή, να πάρει από κάθε παράσταση ό,τι του είναι χρήσιμο.
- Μετά από αυτό ποιο θα είναι το επόμενο καλλιτεχνικό σας βήμα;
Ο χειμώνας θα είναι αρκετά περίεργος εξαιτίας της πανδημίας και αναμένουμε τις οδηγίες του υπουργείου Πολιτισμού σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής όλων των χειμερινών παραγωγών. Μέχρι τότε, είμαστε σε αναμονή.
Να υπενθυμίσουμε ότι η παράσταση θα παρουσιαστεί στο θέατρο «Ερωφίλη» στη Φορτέτζα το Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου, στις 21:00.
Προπώληση Εισιτηρίων: Κιόσκι πλατείας Τεσσάρων Μαρτύρων από 9 Σεπτεμβρίου.
Τιμές Εισιτηρίων: 12€ και 10€ (μαθητικό, φοιτητικό, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι, άνεργοι, άνω των 65, ΑΜΕΑ 67%).