Αυτό το άρθρο γράφεται ξημερώματα Κυριακής προς Δευτέρα, 21 Σεπτεμβρίου και υπαγορεύεται από την διαπίστωση ότι διαφοροποιούμαι σημαντικά από τις ερμηνείες που παρακολούθησα να δίδονται, αναφορικά με την ευρεία νίκη του Σύριζα και του Αλέξη Τσίπρα στις εκλογές. Καταθέτω επομένως τη δική μου άποψη, με τη φιλοδοξία να συνεισφέρει στον πολιτικό διάλογο που θα ακολουθήσει:
1. Δεν υπάρχει καταγεγραμμένο, όχι μόνο από τη μεταπολίτευση και μετά, αλλά και στα προηγούμενα μεταπολεμικά χρόνια, ιστορικό ανατροπής μιας κυβέρνησης με κοινοβουλευτικό βίο ορισμένων μηνών, όταν μάλιστα αυτή εξελέγη κατά τρόπο πανηγυρικό και αδιαμφισβήτητο. Το γεγονός αυτό εξηγείται εύκολα, αν συνυπολογίσει κανείς την αδυναμία του εκλογικού (ελληνικού) σώματος, να αποσυνδεθεί συναισθηματικά και κατ’ ακολουθία εκλεκτορικά από την μόλις προ οκτώ μηνών βασική επιλογή του. Πόσο μάλλον όταν η απερχόμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατ’ ουσία δεν κυβέρνησε, υπό το πρόσχημα εντατικής και διαρκούς διαπραγμάτευσης για το μνημόνιο και άρα, ουδείς τον έκρινε επί της ουσίας.
2. Η πολιτική διαλεκτική που ανέπτυξε προεκλογικά ο Τσίπρας, δηλαδή ότι ενώ το κόμμα του ήταν αντιμνημονιακό και διαπραγματεύτηκε σκληρά την κατάργηση των μνημονίων, ώστε να συνομολογηθεί με τους δανειστές μια έντιμη και βιώσιμη συμφωνία, εντούτοις δεν τα κατάφερε, τονίζοντας μάλιστα τη δραματικότητα των δεκαεπτά ωρών, που προηγήθηκαν της υπογραφής του για το τρίτο μνημόνιο, έπεισε μαζικά το σύνολο των εκλογέων, ότι τα μνημόνια είναι αναπόφευκτα, όπως έχει σήμερα η κατάσταση στην Ελλάδα, αλλά και την Ευρώπη και ότι πλέον εσφαλμένα ισχυρίζονται, (όσοι ισχυρίζονται), ότι είναι δυνατή μία εναλλακτική λύση, εκτός ευρωζώνης. Γι’ αυτό και την κωλοτούμπα του, τελικά δεν του τη χρέωσαν, (το αντίθετο μάλιστα), ενώ τιμώρησαν το τμήμα εκείνο του ΣΥΡΙΖΑ που επέμενε στις αρχικές προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
3. Στο σημείο αυτό έρχεται να προστεθεί μία καλοστημένη επικοινωνιακή πολιτική του κυβερνώντος κόμματος που αναλώθηκε και εστιάσθηκε αποκλειστικά στο πρόσωπο του ηγέτη του. Κλήθηκε ο λαός να ψηφίσει τον «όρθιο» ηγέτη, τον φερέγγυο Πρωθυπουργό και το έπραξε. Πίστεψε αυτό που ο Τσίπρας, του διηγήθηκε από το βήμα της βουλής, ότι δηλαδή το κρίσιμο βράδυ της υπογραφής του μνημονίου, η καρδιά του, τον πίεζε να μην υπογράψει, αλλά η ευθύνη του, ως πρωθυπουργού, παρά το πραξικόπημα και τους εκβιασμούς των δανειστών τον οδήγησε στην τελική του απόφαση. Πίστεψε ακόμα και το πλέον ανεκδιήγητο. Ότι δηλαδή αυτή η συμφωνία, ενώ ήταν αποτέλεσμα ανελέητων εκβιασμών και ευρωπαϊκών πραξικοπημάτων σε βάρος της χώρας, εντούτοις είναι πολύ καλύτερη από όλες τις προηγούμενες -που υπογράφηκαν χωρίς τέτοια ιταμή συμπεριφορά των εταίρων, οι οποίοι μάλιστα (κατά δήλωση Τσίπρα) ήθελαν να τελειώσουν με την δυσάρεστη αριστερή παρένθεση.
Βασικότερο όλων όμως είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας, αφού έπεισε το εκλογικό σώμα ότι εκτός μνημονίων, λύση για τη χώρα δεν υπάρχει (διηγούμενος γλαφυρά το σκηνικό της ήττας του παρά τους λυσσαλέους αγώνες του), έσπευσε προεκλογικά να μας κλείσει το μάτι, τόσο στιγμιαία και ανεπαίσθητα, ώστε να το πιάσουν μόνο οι εκλογείς του, και όχι βέβαια ο Σόιμπλε και το παρεάκι του. Έταξε με γαλιφιά, ένα παράλληλο δικό του πρόγραμμα και υποσχέθηκε ένα τουλάχιστον αντίβαρο για κάθε μνημονιακό επαχθές μέτρο, που αυτός υπέγραψε. (Νάσου τώρα που με το επαχθές θυμήθηκα την Ζωή…). Δηλαδή ενώ φαινόταν ότι το αρχικό του παραμύθι τελείωνε με το δράκο που κατάπινε την πριγκίπισσα, πρόσθεσε 2-3 σελίδες, υποσχόμενες πλήρη ανατροπή στη διήγηση. Αυτό το ματάκι λοιπόν στον ψηφοφόρο, που του υπόσχεται καθαρά, χωρίς να το εκστομίζει, ότι θα κάνει λαμογιές για να μην ισχύσει τίποτα τελικά, ο εκλογέας πολύ το εκτίμησε. Με μια αντιπολίτευση που τον καλούσε σε ταχεία και καθολική εφαρμογή των εφαρμοστικών νόμων, αυτός που έφερε το μνημόνιο, κατάφερε να εμφανισθεί και ως ο κυρίως αντιμαχόμενός του.
4. Όλοι ανεξαιρέτως οι προεκλογικοί του λόγοι και η διαφημιζόμενη εμφάνισή του παρέπεμπαν σημειολογικά σε όρους εφαρμοστικής πολιτικής της αγαπημένης για τους Έλληνες, δεκαετίας του ’80. Όλοι αυτοί οι αναθεματισμοί του χθες, υπέρ του αύριο, που μας συνυπόσχεται με τον Καμένο, τα ξεμπερδέματα με τη διαπλοκή και τα κατεστημένα, (ενώ το σπίτι του βρωμεί και ζέχνει), το ύφος και το στήσιμο του λόγου, η επιχειρηματολογική πενία και το αντίστοιχο οραματικό παραλήρημα, παραπέμπουν ευθέως στο σύνθημα «Αλλαγή» και τον κυτταρικό πολιτικό λόγο του Ανδρέα Παπανδρέου. Φαίνεται ότι η αέναη (δυστυχώς) ψευδο-αντιπαραβολή μεταξύ νέου και παλιού, χθες και αύριο, ηθικών και ανήθικων, συστημικών και αντισυστημικών, διαπλεκόμενων και μη, εγκαθίσταται ξανά, ως επιβεβαιωμένο μέσο πολιτικής χειραγώγησης. (Έλα τώρα καημένε Λεωνίδα Κύρκο, που τιμούσες και στις ομιλίες σου, τους πολιτικούς σου αντιπάλους που διακρίθηκαν κατά τη θητεία τους, να καταλάβεις γιατί αγωνιζόσουν για το 3%).
5. Τελειώνοντας, οφείλω να σημειώσω τη χαρισματική (κρινόμενη και εκ του αποτελέσματος) πολιτική προσωπικότητα του Αλέξη Τσίπρα. Που εδράζεται όχι μόνο στη φυσική του παρουσία και το νεαρό της ηλικίας του, αλλά και στην έντεχνη εκ μέρους του καλλιέργεια ενός προτύπου ηγέτη, άφθαρτου και αποστασιοποιημένου από καθεστώτα συμφέροντα. Για να κάνω πιο σαφή αυτή τη διάσταση, προκαλώ μ’ ένα ερώτημα: αν υποθέσουμε ότι εντός ΣΥΡΙΖΑ, ο Τσίπρας επέμενε για ρήξη και ο Λαφαζάνης για υπογραφή της συμφωνίας, με αποτέλεσμα ο Τσίπρας ως μειοψηφία, να αποχωρήσει και να ιδρύσει αυτός την ΛΑΕ, ενώ ο Λαφαζάνης θα ηγείτο του επίσημου κόμματος, ποια νομίζετε ότι θα ήταν σήμερα η θέση της ΛΑΕ, με Τσίπρα αρχηγό, στην καταγραφή του εκλογικού αποτελέσματος; Σας διαβεβαιώ, ότι εάν δεν κέρδιζε τις εκλογές η ΛΑΕ, θα ήταν τουλάχιστον αξιωματική αντιπολίτευση. (Σε εκείνο το παραμύθι ο Τσίπρας θα φρόντιζε, να εμφανισθεί έγκαιρα το πριγκιπόπουλο στη σκηνή για να κατατροπώσει το δράκο…).
6. Άσχετο με τα προηγούμενα, αλλά ενδεικτικό για την πολιτική οξυδέρκεια του Τσίπρα: Ενώ από τις 9:00 το βράδυ της Κυριακής των εκλογών, ο Καμένος προανάγγειλε την επανάληψη της σύμπραξης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. (δεδομένου ότι σχημάτιζαν κυβερνητική πλειοψηφία) ενώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός, είχε προαναγγείλει ότι επιθυμεί συνεργασία μόνο με τους ΑΝ.ΕΛ., ενώ ο Καμένος έτρεξε να ανέβει στην σκηνή του θριάμβου με το «παιδί» που έσπασε το αριστερό, αλλά είχε ενεργότατο το δεξί του χέρι, εντούτοις, έκανε προσχηματικά, μετά από όλα τα παραπάνω, πρόταση συμμετοχής στην κυβέρνηση, στη Φώφη Γεννηματά γνωρίζοντας εκ των προτέρων, ότι θα την αρνηθεί, ώστε να μην χρεωθεί την προειλημμένη απόφασή του.
Αυτά. Ξεμπερδέψαμε τελικά με το αύριο. Άντε να δούμε πως θα διαχειριστούμε το χθες.
Υ.Γ. Για τις πολιτικές ασυνταξίες των αντιπολιτευόμενων κομμάτων δεν είναι του παρόντος κάποια αναφορά. Μόνο σαν σχόλιο, ότι συνέπραξαν στην νίκη του Αλέξη Τσίπρα γιατί βέβαια, δεν θα υπάρχει κανείς να πιστεύει ότι νίκησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Προσωποπαγικά και μόνο ο ηγέτης του.
*Ο Θωμάς Λεχωβίτης είναι δικηγόρος Ρεθύμνου