Με το τελευταίο ντοκιμαντέρ του Σταύρου Ψυλλάκη, παραγωγής 2019, «Για Χωρίς Λόγους: Συναντήσεις με τον Γιώργο Μανιάτη», ξεκινάει τις προβολές του 2020 η Λέσχη του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων την Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2020 στις 10:00 μ.μ. στον κινηματογράφο «Αττικόν». Η προβολή θα γίνει παρουσία του σκηνοθέτη. Μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.
Ένα πορτρέτο που μοιάζει με μια μικρή ιστορία του κόσμου από την αρχή φιλοτεχνεί ο Σταύρος Ψυλλάκης στο «Για Χωρίς Λόγους: Συναντήσεις με τον Γιώργο Μανιάτη», έχοντας απέναντι στην κάμερά του – ανοιχτό βιβλίο – έναν άνθρωπο που δεν χωράει σε λέξεις, εικόνες και συμβατικούς ήχους.
Ο συγγραφέας, στοχαστής και μουσικός Γιώργος Μανιάτης (1939-2018) αφηγείται τη μυθιστορηματική ζωή του, από τη Λεγεώνα των Ξένων στον εθισμό του στο αλκοόλ, υπερασπιζόμενος τις αντισυμβατικές κοινωνικές και φιλοσοφικές ιδέες του.
Ο Γιώργος Μανιάτης (1939-2018), λεγεωνάριος στην Αλγερία στα 18 του, συγγραφέας και μουσικός στη συνέχεια, ορίζει τον εαυτό του ως «δημόσιο κίνδυνο». Η ταινία δεν είναι μια βιογραφία του Μανιάτη. Αναζητά την περιπέτεια της ψυχής του, μιας συνείδησης σε διαρκή εγρήγορση, εμπρηστικής και αυτοπυρπολούμενης. «Αλλάζει τη ζωή, όποιος αλλάζει ζωή», μας λέει…
Συντελεστές
Σενάριο-σκηνοθεσία-κάμερα-ήχος: Σταύρος Ψυλλάκης
Συνεργασία στην ιδέα και την έρευνα της ταινίας: Αιμίλιος Καλιακάτσος
Μοντάζ: Σπύρος Κόκκας
Μουσική-μίξη ήχου: Βαγγέλης Φάμπας
Έργα ζωγραφικής: Μιχάλης Μανουσάκης
Απόδοση κειμένου: Ρηνιώ Κυριαζή
Αφίσα: Δημήτρης Αρβανίτης
Γενική είσοδος: 5€
Η συγγραφέας-σκηνοθέτιδα Ελισάβετ Χρονοπούλου, γράφει για την ταινία του Σταύρου Ψυλλάκη:
«… Αν η τεχνική της αφήγησης συνίσταται στο να επιλέγεις αποκλείοντας και να διαφωτίζεις σκιάζοντας, ο Ψυλλάκης, σ’ αυτήν την ταινία, ξεκινά από μια ξεκάθαρη επιλογή: Δεν οργανώνει το υλικό του προτάσσοντας το ερώτημα «ποιος είναι ο ήρωας» επιλογή που θα τον οδηγούσε στη σκια-γράφηση ενός πορτρέτου, αλλά ακολουθώντας ένα μονοπάτι παράλληλο μ’ αυτό της μυθοπλαστικής αφήγησης επικεντρώνεται στο ερώτημα «τι θέλει ο ήρωας, ποια είναι η υπαρξιακή του ανάγκη και τι κάνει για να την εκπληρώσει. Επιλέγει δηλαδή να μας αφηγηθεί μια περιπέτεια. Την περιπέτεια ενός ανθρώπου που θέλει να βρει σ’ αυτόν τον κόσμο μια θέση που να τη δικαιούται. Ενός ανθρώπου που στα δεκαεπτά του χρόνια, αρνείται ν’ αποδεχθεί την ταυτότητα που προκαθορίστηκε γι’ αυτόν σαν μια ετικέτα και νιώθει την ανάγκη να συγκροτήσει ο ίδιος μια ταυτότητα για τον εαυτό του, να δώσει περιεχόμενο σ’ αυτήν την ετικέτα, το περιεχόμενο που εκείνος επιθυμεί. Κι αυτό το περιεχόμενο δεν είναι παρά το ιδανικό της αρετής, όπως ο ίδιος λέει…».
O διανοητής Γιώργος Μανιάτης
O Γιώργος Μανιάτης ήταν ένας σημαντικός διανοητής (συγγραφέας, δημοσιογράφος, μουσικός) με θυελλώδη, μυθιστορηματική ζωή. Στα 18 του, το 1957, αφού έζησε σε μεγάλη ένδεια τα παιδικά του χρόνια, εργάστηκε για λίγο στα ανθρακωρυχεία του Βελγίου και στη συνέχεια κατατάχθηκε στη Λεγεώνα των Ξένων, την εποχή που εκεί μαίνονταν η αλγερινή επανάσταση.
Tτριάμισι περίπου χρόνια μετά, μην αντέχοντας την ανείπωτη βία της Λεγεώνας, λιποτάχτησαν με τον Ιταλό Λεγεωνάριο Marco Zanchetta. Σώθηκαν τελικά, μετά από 21 μέρες απίστευτης περιπλάνησης στην έρημο της Σαχάρας. Επιστρέφοντας στην Αθήνα κατέγραψε τις εμπειρίες του στο συγκλονιστικό, πρώτο του βιβλίο, «Δραπέτευσα από τη Λεγεώνα των Ξένων» (Ημερολόγιο Αλγερία 1957-1961).
Πνεύμα ανυπότακτο και αντισυμβατικό, υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Νεολαίας Λαμπράκη και εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Ελευθερία». Ο Γιώργος Μανιάτης αγάπησε με πάθος τις λέξεις και τις γυναίκες. O διακεκριμένος κινηματογραφιστής Σταύρος Ψυλλάκης θα συναντηθεί μαζί του το 2015 και θα καταγράψει στις συναντήσεις τους την ουσία του χαρακτήρα του.
Λίγο αργότερα, στις 18 Ιανουαρίου 2018, ο Γιώργος Μανιατης θα αφήσει την τελευταία του πνοή: τον έπνιξαν οι αναθυμιάσεις καπνού που προκλήθηκαν από την κάφτρα της πίπας του στο στρώμα του κρεβατιού.
Ο σκηνοθέτης Σταύρος Ψυλλάκης
Ο Σταύρος Ψυλλάκης γεννήθηκε στα Χανιά το 1954. Έχει πάρει πτυχίο Ηλεκτρολόγου Μηχανολόγου Μηχανικού από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο καθώς και πτυχίο σκηνοθεσίας από τη σχολή Ε. Χατζίκου. Υπήρξε υπότροφος του γαλλικού κράτους στο Παρίσι, όπου σπούδασε σκηνοθεσία ανθρωπολογικού ντοκιμαντέρ στα Ateliers VARAN. Έλαβε θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση σε video και film 16mm.
Φιλμογραφία (επιλογή)
2000: Ο Άνθρωπος που Ενόχλησε το Σύμπαν, Ντοκιμαντέρ 52’
2009: Άλλος Δρόμος δεν Υπήρχε, Ντοκιμαντέρ, 87’
2010: Οι Επιζώντες, Ντοκιμαντέρ, 29’
2012: Μεταξά (ακούγοντας το χρόνο), Ντοκιμαντέρ, 87’
2014: Μικρές Ιστορίες Ρομά, Ντοκιμαντέρ, 67’
2015: Ολυμπία, Ντοκιμαντέρ, 45’
2015: Το Μέσα Φως, 92’
2019: Για Χωρίς Λόγους: συναντήσεις με τον Γιώργο Μανιάτη, Ντοκιμαντέρ, 98’