Ο γιατρός όπως τον θυμόμαστε
Σε λίγες ημέρες, συμπληρώνεται ήδη ένας χρόνος, από τότε που ο γιατρός έφυγε από κοντά μας. Έτσι τον αποκαλούσαμε συνήθως, και όπως είχα καταλάβει, του άρεσε! Έχουν περάσει τουλάχιστον δύο χρόνια από τότε που ο γιατρός αποσύρθηκε από τη κοινωνική αλλά και πολιτική καθημερινότητα της πόλης μας, εξ αιτίας του γήρατος που τον κράτησε στο σπίτι του, για αρκετό διάστημα. Ωστόσο η απουσία του από το Ρέθυμνο ήταν αισθητή. Σίγουρα πολλοί από εμάς, τον θυμόμαστε να περιδιαβαίνει τους δρόμους του Ρεθύμνου, με τα χέρια του δεμένα πίσω, λίγο σκυφτός, με την αργή του περπατησιά, που φάνταζε σαν να μετρούσε τα βήματά του, να κατευθύνεται προς τα ανατολικά, ώσπου να φτάσει στην κορυφή της οδού Ασκούτση όπου ήταν το σπίτι του.
Ο Μεσοπόλεμος και η Εθνική Αντίσταση
Γεννήθηκε την εποχή του Μεσοπολέμου, το 1920, και ήταν ο δευτερότοκος γιος του Θεόδωρου και της Χρυσής Αγγελιδάκη. Ο μεγάλος του αδερφός ο Στέλιος, που σπούδασε πολιτικός μηχανικός, είχε γεννηθεί το 1908 και υπήρξε στενός φίλος και συμμαθητής του Παντελή Πρεβελάκη. Ο γιατρός ξεκίνησε τις σπουδές του λίγο πριν τη Γερμανική κατοχή στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Με την κήρυξη όμως του πολέμου, το Πανεπιστήμιο ανέστειλε τη λειτουργία του καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής. Έτσι γύρισε στο Ρέθυμνο και πολύ σύντομα, εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση με το ΕΑΜ. Ως μορφωμένος που ήταν, όντας τριτοετής φοιτητής, του δόθηκε ο ρόλος του καθοδηγητή και διαφωτιστή στην ΕΑΜική οργάνωση. Ήταν πολλές οι διηγήσεις του για τα χωριά που επισκέπτονταν, για να συναντήσει τους συντρόφους του στην Αντίσταση. Τα αγαπημένα του χωριά βρίσκονταν στο Μυλοπόταμο και πιο συχνά πήγαινε στο Πρινέ, τη σημερινή Αρχαία Ελεύθερνα, και τα Ανώγεια. Στα Ανώγεια μάλιστα, ανέπτυξε σχέσεις με τους τρεις γιατρούς που υπήρχαν τότε στο χωριό, τον Νικόλαο Μανούσο, τον Κωνσταντίνο Κουνάλη και το Ιωάννη Βογιατζή.
Η απελευθέρωση και η εγκατάστασή του στο Ρέθυμνο
Μετά την απελευθέρωση γύρισε στην Αθήνα, όπου και συνέχισε τις σπουδές του. Το 1948 και εν μέσω του Εμφύλιου πολέμου κατατάχτηκε στο στρατό, και υπηρέτησε καταρχήν στο 406 στρατιωτικό νοσοκομείο στα Γιάννενα και αργότερα στην υγειονομική υπηρεσία του Γενικού Επιτελείου στην Αθήνα. Παντρεύτηκε την αγαπημένη του Ελένη Τρουλλινού, οδοντίατρο, θυγατέρα του Νικόλαου Τρουλλινού από τις Μέλαμπες, δικηγόρου, πληρεξουσίου της Κρητικής πολιτείας και βουλευτού του Λαϊκού κόμματος στις εκλογές του 1915 του 1932 και του 1935. Στο Ρέθυμνο εγκαταστάθηκε αρχές της δεκαετίας του ’50 και εργάστηκε τόσο στο Νοσοκομείο, όσο και ως ιδιώτης γιατρός. Αργότερα, με άλλους δύο γιατρούς, τον Μάρκο Φουντουλάκη και Στέλιο Αναγνωστάκη ίδρυσαν την Πολυκλινική Ρεθύμνου, η οποία λειτούργησε έως και τις αρχές της δεκαετίας του ’80. Από πολύ νωρίς ασχολήθηκε με την τοπική αυτοδιοίκηση, εκλεγόμενος Δημοτικός Σύμβουλος. Διετέλεσε πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, τόσο με δήμαρχο τον Στέλιο Ψυχουντάκη όσο και αργότερα με τον επόμενο Δήμαρχο τον Βαγγέλη Δασκαλάκη. Συγχρόνως για πολλά χρόνια εκλεγόταν πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου. Η πολιτική του τοποθέτηση μετά την επάνοδό του στο Ρέθυμνο ήταν πάντα στο κόμμα των Φιλελευθέρων και εν συνεχεία στην Ένωση Κέντρου.
Η Μεταπολίτευση και η πολιτική του δράση
Η μεταπολίτευση τον βρίσκει θερμό υποστηρικτή του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ. Διετέλεσε πρώτος γραμματέας της Νομαρχιακής επιτροπής του ΠΑΣΟΚ, θέση στην οποία εκλέχτηκε, τουλάχιστον άλλες δύο θητείες τα επόμενα χρόνια. Στις ευρωεκλογές του 1999 είχε τοποθετηθεί σε τιμητική θέση στο ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ. Ακόμη υπήρξε πρόεδρος του Δ.Σ. του Νοσοκομείου Ρεθύμνου από το 1987, και έως το 2000, με μία ενδιάμεση 3ετή παύση το 1991-1993. Ήταν η πολιτική προσωπικότητα του Ρεθύμνου με βαρύνουσα γνώμη στα πολιτικά συμβαίνοντα του Νομού, από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ και έως τα πιο πρόσφατα χρόνια.
Η πολυσχιδής του προσωπικότητα
Η προσωπικότητα του γιατρού υπήρξε πολυσχιδής και δεν περιορίζονταν και μόνο στα αυτοδιοικητικά και στα πολιτικά του ενδιαφέροντα. Χαρακτηρίζονταν από βαθιά μόρφωση και πνευματική καλλιέργεια και υπήρξε για αρκετά χρόνια συνεργάτης και αρθρογράφος της εφημερίδας «Ρεθεμνιώτικα Νέα». Υπήρξε στενός φίλος επίσης του μεγάλου λογοτέχνη, του Παντελή Πρεβελάκη. Ανέπτυξε γνωριμίες και στενότερες σχέσεις με σημαίνοντα πρόσωπα της Ελληνικής διανόησης καθώς και του χώρου της τέχνης. Γνωστοί του υπήρξαν ο Μανώλης Ανδρόνικος, ο Ευάγγελος Παπανούτσος, η Κατίνα Παξινού, ο Αλέξης Μινωτής, ο Δημήτρης Λαμπράκης, η Άννα Σικελιανού, ο Νικόλαος Ασκούτσης, ο Δημήτριος Τσάτσος και πολλοί άλλοι. Εξ αιτίας της ενασχόλησής του με την τοπική επιτροπή στήριξης της δημιουργίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, της οποίας για πολλά χρόνια υπήρξε και εκπρόσωπος, ανέπτυξε στενές σχέσεις με κορυφαίους Ακαδημαϊκούς όπως ο Νικόλαος Πλάτων, ο Φάνης Κακριδής, ο Γρηγόριος Σηφάκης, ο Νικόλαος Σβορώνος, ο Γεώργιος Κουρμούλης, ο Μανούσος Μανούσακας και αρκετούς άλλους. Η συνδρομή του εξ άλλου στην ίδρυση του Πανεπιστημίου Κρήτης ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Από όλες τις θέσεις κοινωνικής ή υγειονομικής ευθύνης και αν βρέθηκε, η συμβολή του ήταν πάντα ουσιαστική και αποτελεσματική.
Ο φωτεινός φάρος
Ο γιατρός αποτέλεσε ένα φωτεινό φάρο κοινωνικής προσφοράς, αλλά και δημιουργικής σκέψης, για την τοπική μας κοινωνία. Άφησε το στίγμα του, εκπληρώνοντας απόλυτα το χρέος του ως ένας ιδιαίτερα ενεργός πολίτης στη κοινωνία της πόλης μας. Στη ζωή του αποτέλεσε το παράδειγμα δημιουργικότητας, δράσης, και προοδευτικής σκέψης και συμπεριφοράς. Προήρχετο από οικογένεια με ευγενή και γνήσια λαϊκά χαρακτηριστικά και έτσι σ’ όλη του τη ζωή, παρέμεινε με τις αξίες της υποστήριξης των απλών και μη προνομιούχων συμπολιτών του. Δεν αποδέχτηκε την ένταξή του, στη τοπική αστική τάξη παρ’ όλες τις προκλήσεις της επιστημονικής και επαγγελματικής του επιτυχίας, επιμένοντας στα γνήσια φιλολαϊκά του πιστεύω και αντανακλαστικά.
Τελειώνοντας θέλουμε να επισημάνουμε πως κοινωνίες σαν και του Ρεθύμνου στάθηκαν τυχερές, που στους κόλπους τους έζησαν και δημιούργησαν άτομα της σκέψης και της αξίας του «Γιατρού της καρδιάς μας»!
* Ο Γιώργος Ουρανός είναι γεωλόγος
ouranosgeo@gmail.com