Της ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Την αγωνία τους για το μέλλον της διαχείρισης των απορριμμάτων στον νομό Ρεθύμνου με δεδομένη την οριακή λειτουργία του υπάρχοντος χώρου υγειονομικής ταφής απορριμμάτων στο Αμάρι, που έχει ήδη κορεστεί επιβαρύνοντας σημαντικά το περιβάλλον, εξέφρασαν χθες για μια ακόμα φορά οι κάτοικοι της περιοχής του Αρκαδίου στη διάρκεια σχετικής σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στο δημαρχείο.
Η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαρία Λιονή, ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γ. Μαρινάκης και ο δήμαρχος Αμαρίου Π. Μουρτζανός στη διάρκεια της πολύωρης συζήτησης επιχείρησαν να αναλύσουν τις ενέργειες που έχουν δρομολογηθεί με γνώμονα, όπως τόνισαν, κατά προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος για τη διαχείριση των απορριμμάτων σε επίπεδο νομού.
Σύμφωνα με τα όσα διαβεβαίωσαν αναμένεται τον Απρίλιο-Μάιο η δημοπράτηση του μεγάλου έργου του ΧΥΤΥ ύψους 40 εκ. ευρώ. Μέχρι τότε και ως προσωρινή λύση για όσο διάστημα χρειαστεί για την κατασκευή του, ο δήμος Αμαρίου έχει αναθέσει μελέτη στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο η οποία είναι σε εξέλιξη και θα παραδοθεί τον Απρίλιο για τη μικρή επέκταση του χώρου ώστε να εξυπηρετηθούν οι πέντε δήμοι του νομού χωρίς προβλήματα. Το έργο αυτό θα υλοποιηθεί τους επόμενους μήνες με χρήματα της περιφέρειας ύψους 300.000 ευρώ και θα έχει διάρκεια ζωής τα 2.5 χρόνια. Ακολούθως τονίστηκε ότι ο ΕΣΔΑΚ σε συνεργασία με τον δήμο Αμαρίου θα αναζητήσουν ένα νέο χώρο ώστε να υπάρχει προγραμματισμός 20ετίας, δηλαδή μετά το 2028 οπότε και υπολογίζεται ότι θα είναι ο χρόνος ζωής του νέου εργοστασίου που θα κατασκευαστεί στο Αμάρι.
Τη σύσκεψη συγκάλεσε ο δήμαρχος Ρεθύμνου μετά από σχετικό αίτημα του επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Θ. Νίνου ενώ παρόντες ήταν οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων Μ. Ανδρουλάκης, και Μ. Μανουσογιάννης, εκπρόσωποι των κατοίκων της δημοτικής ενότητας Αρκαδίου, ο αντιδήμαρχος καθαριότητας, η πρόεδρος του δημοτικού λιμενικού ταμείου.
Οι κάτοικοι των πολιτιστικών συλλόγων Αρκαδίου που συμμετείχαν στη σύσκεψη και των οποίων η προσφυγή στο ΣΤΕ έχει προγραμματιστεί να εκδικαστεί στο τέλος του μήνα εξέφρασαν για μια ακόμα φορά τους προβληματισμούς τους τόσο για την επιβάρυνση της περιοχής τους όσο και για τις καθυστερήσεις που όπως λένε καταγράφονται ως προς την εξεύρεση νέου χώρου ΧΥΤΥ. Οι ίδιοι πάντως ανέφεραν πως σε νέα γενική τους συνέλευση και αφού αξιολογήσουν τα δεδομένα της χθεσινής σύσκεψης θα αποφασίσουν για το αν θα προχωρήσουν την προσφυγή τους ή όχι.
Στην τοποθέτηση του ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργος Μαρινάκης μεταξύ άλλων ανέφερε: «Τα χρήματα που υπάρχουν διαθέσιμα για το εργοστάσιο διαχείρισης απορριμμάτων με ένα τρόπο που είναι οικολογικός που δεν έχει σχέση με ΣΔΙΤ με εργολάβους και ιδιωτικά συμφέροντα και είναι μια κατάκτηση που το καταφέραμε για την Κρήτη. Σε ένα επίπεδο εξαιρετικής συνεργασίας όλοι μας οι κρητικοί το καταφέραμε, έχοντας αντιπάλους όλη την Ελλάδα. Έχουμε επίσης μια περιοχή στο Αρκάδι που είναι η θυματοποιημένη περιοχή στο θέμα των απορριμμάτων. Εμείς διεκδικούμε ότι γίνει από δω και πέρα να γίνει σωστά και αυτή η περιοχή να πειστεί ότι τερματίζεται σε ένα ορατό χρονοδιάγραμμα η τιμωρία της. Αυτά τα οποία έχουν γίνει λάθος μέχρι τώρα σαφώς θα τα επανορθώσουμε όσο είναι δυνατό από πλευράς περιβαλλοντικής και υδροφόρων φορέων. Πρέπει να πούμε ότι «κόκκινη περιοχή» για οποιαδήποτε μελλοντική επίπτωση στη διαχείριση των απορριμμάτων πρέπει να ‘ναι ο τέως δήμος Αρκαδίου. Ο μόνος οργανισμός που μπορεί να κάνει τη μελέτη για την εξεύρεση νέου χώρου είναι ο ΕΣΔΑΚ, ο ΧΥΤΑ Αμαρίου ή η περιφέρεια».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Αμαρίου, Παντελής Μουρτζανός υποστήριξε: «Τα δυο κύτταρα ΧΥΤΥ θα κρατήσουν 10 χρόνια και είναι εντός του ΧΥΤΑ Αμαρίου εκεί που θα γίνει και το εργοστάσιο. Είμαι στην ευχάριστη θέση να πω ότι το μεγάλο έργο έχει πάρει τον δρόμο του. Το θέμα είναι να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε τώρα μέχρι τον Αύγουστο, καθώς χρειάζεται ένα νέο κύτταρο. Απευθυνθήκαμε στο Πολυτεχνείο Κρήτης για να κάνει μια έρευνα στον χώρο ,όμως δεν δέχτηκε για δικούς του λόγους. Εκεί σημειώθηκε καθυστέρηση. Μετά εμείς, ο Δήμος Αμαρίου, η Αμάρι ΑΕ και σε συνεργασία με την περιφέρεια και τον ΕΣΔΑΚ απευθυνθήκαμε και αναθέσαμε στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο να κάνει τη σχετική έρευνα για να γίνει η επέκταση του κυττάρου, ώστε αυτό να εξυπηρετήσει τις ανάγκες για 2.5 χρόνια. Πιστεύω ότι τον Απρίλιο θα την έχουμε στα χέρια μας τη μελέτη για να προχωρήσουμε στη διαδικασία δημοπράτησης και εκτιμώ ότι θα προλάβουμε το καλοκαίρι. Ταυτόχρονα έχουμε τη διαβεβαίωση ότι το αργότερο τον Μάιο θα ξεκινήσει η διαδικασία δημοπράτησης του μεγάλου έργου που θα διαρκέσει σίγουρα ένα χρόνο. Σε ότι αφορά το μελλοντικό κύτταρο, έχουμε υπ’ όψιν μας κάποιους χώρους πέριξ του δήμου Αμαρίου. Έχει γίνει έγγραφο στον ΕΣΔΑΚ από τον Απρίλιο και στους δήμους του νομού για να υποβάλλουν προτάσεις για να υποδείξουν χώρους ΧΥΤΥ. Δεν έχει υποδείξει κανένας δήμος. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι τα απορρίμματα είναι δικά μας, δεν πρόκειται να τα πάμε ούτε στα Χανιά ούτε στο Ηράκλειο. Από κει πρέπει να ξεκινάμε για να βρούμε τη λύση στο πρόβλημα».
Από την πλευρά της η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου, Μαρία Λιονή, ξεκαθάρισε πως η περιφέρεια κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης του μεγάλου έργου αλλά βοηθά κάθε φορά που της ζητείται χρηματοδοτώντας μελέτες που έχουν να κάνουν με τα απορρίμματα.
Μεταξύ άλλων είπε: «Το έργο για τη διαχείριση απορριμμάτων διακινδύνευσε διότι πίσω από τα απορρίμματα τα συμφέροντα είναι πολλά και τεράστια. Αυτό που είχε καταφέρει ο περιφερειακός σχεδιασμός που ήταν σχεδόν ομόφωνος να γίνει με τον τρόπο που έγινε -χωρίς ΣΔΙΤ και χωρίς καύση- και ήταν πρωτοποριακό για όλη τη χώρα διακινδύνευσε. Φτάνουμε προ των πυλών της υλοποίησης και θα πρέπει να γίνει η πλέον άριστη κατασκευή του εργοστασίου και διαχείριση των απορριμμάτων. Είπαμε λοιπόν ότι μέχρι να δημοπρατηθεί και να εκτελεστεί το έργο για τα επόμενα 2.5 χρόνια, ζήτησε ο δήμαρχος Αμαρίου από την Περιφέρεια χρήματα για να γίνει η μελέτη επέκτασης του υπάρχοντος κυττάρου και να κάνουμε ένα μικρό έργο για να προλάβουμε τα χειρότερα. Η αποκατάσταση του κυττάρου θα γίνει όπως προβλέπει η μελέτη με τον πλέον σωστό τρόπο. Εμείς είπαμε στην Αμάρι ΑΕ ότι θα πληρώσει η Περιφέρεια για να γίνει η μελέτη με τη βοήθεια του ακαδημαϊκού ιδρύματος και τον ΕΣΔΑΚ και στη συνέχεια η Περιφέρεια θα βρει τα χρήματα- έχει γίνει η συνεννόηση -για να γίνει η επέκταση του κυττάρου- τα έχουμε προϋπολογισμένα τα χρήματα. Σε ότι αφορά την εύρεση νέου κυττάρου ευθύνη έχουμε όλοι. Ο φορέας που έχει την αρμοδιότητα είναι ο ΕΣΔΑΚ-στον ΕΣΔΑΚ είναι όλοι οι δήμοι. Ας πει ο ΕΣΔΑΚ πόσα χρήματα θέλει για να γίνει η μελέτη εξεύρεσης κατάλληλου χώρου για μελλοντικό κύτταρο και το βλέπουμε. Η περιφέρεια δεν έχει γυρίσει ποτέ την πλάτη σε κανέναν».
Εγγυήσεις ζητούν οι κάτοικοι του Αρκαδίου
Για μια ακόμα φορά οι κάτοικοι του Αρκαδίου διά μέσω του προέδρου της επιτροπής Σταύρου Πετρουλάκη έθεσαν προ των ευθυνών τους δήμους και την περιφέρεια εγκαλώντας τους για κωλυσιεργία σε ότι αφορά την αποκατάσταση του κυττάρου και την εξεύρεση νέου χώρου προκειμένου να θωρακίσουν περιβαλλοντικά την περιοχή τους. Όπως ανέφεραν η προσφυγή τους στο ΣΤΕ έχει προγραμματιστεί για τις 31 Μαρτίου και σε νέα γενική τους συνέλευση τις επόμενες ημέρες θα αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν ή όχι τη δικαστική οδό.
Ειδικότερα, στη διάρκεια της χθεσινής σύσκεψης ο κ. Πετρουλάκης εκφράζοντας το σύνολο των κατοίκων της περιοχής ανέφερε: «Έχουν περάσει έξι και παραπάνω χρόνια που προταθήκαμε από την κοινωνία και τους τοπικούς φορείς της ενότητας Αρκαδίου για να διαχειριστούμε το σοβαρότερο πρόβλημα της περιοχής μας, το ΧΥΤΑ Αμαρίου.
Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε, αν και υπήρχαν ακραίες φωνές κάποιων μελών μας, προσπαθήσαμε να συνεργαστούμε μαζί σας για να βρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση για την προστασία των οικοσυστημάτων και την προάσπιση της υγείας των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής.
Δεχτήκαμε την εγκατάσταση του εργοστασίου στο Αρκάδι, σε μια βεβαρημένη, ακατάλληλη και ευαίσθητη περιοχή, γιατί βρεθήκαμε προ τετελεσμένων γεγονότων (είχαν γίνει οι περιβαλλοντικές μελέτες), μα και δεν θέλαμε να δυναμιτίσουμε την όλη προσπάθεια, αλλά να συνεργαστούμε μαζί σας για το καλό του τόπου, σαν μια ύστατη προσπάθεια συνεργασίας μας με την πολιτεία.
Ζητήσαμε τα αυτονόητα που κάθε ευνοούμενη πολιτεία θα είχε επιλύσει χωρίς τη δική μας παρέμβαση.
Ζητήσαμε την ανεύρεση νέου χώρου για τη δημιουργία ΧΥΤΥ ευθυγραμμισμένοι με το πόρισμα της επιστημονικής ομάδας του κ. Γιδαράκου του Πολυτεχνείου Κρήτης, στην οποία συμμετείχαν καθηγητές διεθνούς κύρους, που καταλήγει στο συμπέρασμα πως δεν μπορεί να γίνει επέκταση στον συγκεκριμένο χώρο για λόγους στατικούς και δευτερευόντως περιβαλλοντικούς.
Ζητήσαμε να γίνει αποκατάσταση του υπάρχοντος κυττάρου του ΧΥΤΑ Αμαρίου και μάλιστα με τη συμμετοχή του Πολυτεχνείου Κρήτης, λόγω της τεχνογνωσίας που διαθέτει το παραπάνω ίδρυμα, για τον περιορισμό της ρύπανσης.
Τέλος ζητήσαμε τη δημιουργία καινούργιου δρόμου προς τον ΧΥΤΑ για να μην διέρχονται τα απορριμματοφόρα από τα χωριά δημιουργώντας προβλήματα ρύπανσης, όχλησης και περαιτέρω επιβάρυνσης και υποβάθμισης της τουριστικής αυτής περιοχής.
Δυστυχώς, παρά τις συνεχείς προσπάθειες και παρεμβάσεις μας εδώ και χρόνια η πολιτεία μας έχει αγνοήσει και κανένα από τα αιτήματά μας δεν λύνεται. Υποσχέσεις και μόνο υποσχέσεις εισπράττουμε μέχρι σήμερα.
Η πίκρα μας είναι μεγάλη, γιατί ένα μόνο ενδιαφέρει η χρηματοδότηση και το βόλεμα των απορριμμάτων και όχι αυτή καθ’ εαυτή η προστασία του περιβάλλοντος και η υγεία των κατοίκων των ευρύτερων περιοχών.
Προχωράτε στην υλοποίηση της κατασκευής του εργοστασίου στο Αρκάδι χωρίς να λαμβάνετε υπ’ όψιν το πόρισμα του Πολυτεχνείου Κρήτης, αδιαφορώντας για τους κινδύνους που εγκυμονεί αυτό το εγχείρημά σας.
Διερωτόμαστε, αλήθεια ποιος θα πάρει την ευθύνη αν αυτός ο κακός που λέγεται Γιδαράκος βγει αληθινός και κάποια μέρα ο ΧΥΤΑ βρεθεί στην Ιερά Μονή.
Προβληματιζόμαστε, καταλαβαίνουμε το πρόβλημα, δεχόμαστε το εργοστάσιο σαν αναγκαίο κακό, αυτό το έχουμε ξεκαθαρίσει, γιατί σίγουρα θα βελτιώσει την κατάσταση, αλλά δεν είμαστε εμείς το πρόβλημα. Το πρόβλημα το δημιουργήσετε εσείς που τόσα χρόνια λέτε, αλλά δεν προχωράτε στην αναζήτηση χώρου για ΧΥΤΥ.
Τώρα έρχεστε και μας θέτετε το δίλημμα, εργοστάσιο ή τώρα ή ποτέ, λες και εμείς είμαστε η αιτία του προβλήματος.
Σας κάνουμε έκκληση αυτή την ύστατη ώρα, προχωρήσετε εδώ και τώρα στην αναζήτηση χώρου, στην χωροθέτηση και τη δημιουργία ΧΥΤΥ. Προστατέψετε το περιβάλλον και την υγεία των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής.
Αποφασίσετε για μας, χωρίς εμάς και θα έχετε και την απόλυτη ευθύνη για κάθε επακόλουθο. Εξαντλήσαμε όλα τα περιθώρια και έχουμε τη συνείδησή μας ήσυχη πως πράξαμε το καθήκον μας για το περιβάλλον και για τις γενεές που έρχονται.
Τελειώνοντας θέλουμε να διευκρινίσουμε πως εμείς είμαστε απλοί διαχειριστές αυτής της υπόθεσης. Θα συγκαλέσουμε όσο γίνεται γρηγορότερα γενική συνέλευση των μελών μας, θα γίνει σφαιρική ενημέρωση για τις τρέχουσες εξελίξεις και για τις προτάσεις-δεσμεύσεις σας και θα τους καλέσουμε να αποφασίσουν για αυτό το σοβαρό πρόβλημα. Προτείνουμε μάλιστα να στείλετε ένα εκπρόσωπό σας για να ανακοινώσει τις δεσμεύσεις σας».
Ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης του δημοτικού συμβουλίου Ρεθύμνου Θοδωρής Νίνος υποστήριξε ότι είναι το θέμα που θα απασχολήσει τον δήμο την επόμενη δεκαετία: «Είναι ξεκάθαρο ότι ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι. Θεωρώ ότι αυτή η συζήτηση και αυτή η πίεση από την περιοχή του Αρκαδίου είναι ως ένα βαθμό δικαιολογημένη. Υπήρξε μια κίνηση σε συνεννόηση με την περιφέρεια για την ανάθεση της μελέτης που αφορούσε τον έλεγχο της περιοχής λειτουργίας του ΧΥΤΑ Αμαρίου, όμως τα αποτελέσματα αυτού του ελέγχου του 2013 ήταν ανησυχητικά» τόνισε και έθεσε σειρά ερωτημάτων σε σχέση με τις παρεμβάσεις που έγιναν από το 2013 οπότε και παρέλαβε η Περιφέρεια την έρευνα για την προβληματική κατάσταση του ΧΥΤΑ και τι μέλλει γενέσθαι με το νέο έργο.
Ο Μ. Ανδρουλάκης, επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Ρέθυμνο-Αλληλεγγύη-Ανατροπή ανέφερε: «Όσο καλό και αν είναι ένα έργο αν επιβαρύνεται μια περιοχή δεν έχει σημασία. Για να μην έχουμε ζητήματα προσφυγών, πρέπει να πείσουμε τους πολίτες και τους φορείς ότι όλοι είμαστε μαζί. Πιστεύουμε ότι ο περιφερειακός σχεδιασμός πρέπει να γίνει όμως πρέπει να γίνει ότι καλύτερο για να μην έχουμε ζητήματα αστοχιών και να λειτουργήσει το δυνατόν καλύτερα το ζήτημα της διαχείρισης στερεών αποβλήτων».
Από την πλευρά του ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Μ. Μανουσογιάννης μεταξύ άλλων στην τοποθέτηση του είπε: «Δυστυχώς κάποια πράγματα έρχονται οι πολίτες και τα βλέπουν τετελεσμένα. Τους λέμε εξασφαλίσαμε τα λεφτά για ένα έργο και αν μπείτε εμπόδιο θα τα χάσουμε. Αυτά πρέπει να αποφεύγονται. Αν είχε γίνει έγκαιρα ένας σχεδιασμός αυτά θα είχαν αντιμετωπιστεί διαφορετικά. Επίσης, η συζήτηση περιορίζεται στα ζητήματα της χωροθέτησης και δυστυχώς και φορείς και κάτοικοι ξεκινούν από κει. Όσες φορές χωροθετήθηκαν τέτοιες εγκαταστάσεις και όσες υποσχέσεις δόθηκαν στους κατοίκους σε όλες τις περιπτώσεις αυτές διαψεύστηκαν και δικαιολογημένα ο κόσμος είναι δύσπιστος. Βεβαίως και πρέπει να πάνε κάπου τα σκουπίδια. Η πολιτεία όμως πρέπει να είναι συνεπής απέναντι στους πολίτες».
