«Στέκομαι με σεβασμό απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους που πριν από τόσο καιρό έκαναν το όνειρό τους, τη φαντασία τους, την ανάγκη τους, την κουζουλάδα τους αγνή δημιουργία! Τους παρακολουθώ σήμερα επάνω στη σκηνή και συλλογίζομαι πώς ήταν τότε, πριν από είκοσι χρόνια… άλλοι νέοι, άλλοι έφηβοι, άλλοι παιδιά, άλλοι μωρά, ενώ αρκετοί δεν είχαν γεννηθεί ακόμη…»!
Νοσταλγική ανάμνηση, έκφραση θαυμασμού, σεβασμός, υπάρχουν στα λόγια του σκηνοθέτη Βασίλη Ξενικάκη, είκοσι χρόνια μετά το ξεκίνημα και τη μεγάλη προσφορά της Δημιουργικής Ομάδας Μαργαριτών (Δ.Ο.ΜΑ.) στο λαϊκό θέατρο, τη ποιοτική σάτιρα, το πολιτισμό μας, τη παράδοση.
Γενέθλια για τη Δ.Ο.ΜΑ., στις 21 Αυγούστου! Γενέθλια για περισσότερους από 300 Μαργαριτιανούς, για κατοίκους χωριών της ευρύτερης περιοχής Κάτω Μυλοποτάμου, για απόδημους της Αθήνας, που όλοι μαζί ονειρεύτηκαν, τόλμησαν, πρωτοπόρησαν, μόχθησαν, έζησαν και εξακολουθούν να ζουν τη μαγεία των Μπουνταλίων.
Μετέχω ολόψυχα στη γιορτή για τα εικοσάχρονα γενέθλια της Δ.Ο.ΜΑ. Νιώθω τυχερός γιατί από την αρχή ως Ρεθεμνιώτης και δημοσιογράφος, παρακολουθώ, βήμα-βήμα, τη σπουδαία αυτή πολιτιστική προσπάθεια, η οποία συνεχίζεται μαζικότερα, συντροφικότερα, με περισσότερη ωριμότητα και πείρα.
Στις δύο δεκαετίες παρουσίας των Μπουνταλίων, στον ίδιο πάντα ακατάλληλο χώρο του γηπέδου μπάσκετ των Μαργαριτών, τις παραστάσεις παρακολούθησαν περί τους 50.000 θεατές, χωρίς να υπολογίζονται οι εκατοντάδες άλλοι, που ήρθαν στις Μαργαρίτες, από κάθε γωνιά της Κρήτης, χωρίς να καταφέρουν να μπουν στο γήπεδο, γιατί ήταν ασφυκτικά γεμάτο, όπως συνέβη και στις 26 Αυγούστου, στη παράσταση «Γλάκα Σπύρο γλάκα». Έτσι, Δήμος και Δ.Ο.ΜΑ. εξακολουθούν να χάνουν έσοδα απαραίτητα για τη συνέχιση της σπουδαίας πολιτιστικής προσπάθειας.
Στο γήπεδο μπάσκετ των Μαργαριτών, η κατάσταση παραμένει ίδια, όπως πριν από είκοσι χρόνια! Ανεπαρκής ο χώρος, όλα στριμωγμένα για να χωρέσουν, διάδρομοι που όταν καταλαμβάνονται από όρθιους θεατές οι ηθοποιοί, άλλοι συντελεστές με δυσκολία κυκλοφορούν για τις ανάγκες της παράστασης.
Ηλεκτροφόρα καλώδια, «φίδια θανάτου», απλώνονται στα πόδια των θεατών, επικλήσεις γίνονται από τα μεγάφωνα προς τον κόσμο να προσέχει. «Εκσυγχρονισμός» ίσως θεωρηθούν οι χημικές τουαλέτες που τοποθετήθηκαν έξω από το γήπεδο. Πολλοί από τους θεατές, όμως, προτιμούν τις καθαρές τουαλέτες διπλανής ταβέρνας…
Για τον ακατάλληλο χώρο, για τις διαχρονικές υποσχέσεις ανέγερσης μικρού ανοιχτού θεάτρου στις Μαργαρίτες, έχουμε ξαναγράψει στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα», χωρίς να ιδρώσει το αυτί των κάθε λογής «κυνηγών ψήφων», αφού ο πολιτισμός δεν προσφέρεται στους μετρ της μικροπολιτικής!
Προσπάθησα να μάθω σε ποιό σημείο βρίσκονται σήμερα οι… υποσχέσεις για το θέατρο. Δεν τα κατάφερα… Μισόλογα, αοριστολογίες, άγνοια, ίσως γραφειοκρατία, μπερδεμένα πράγματα…
Στα φετινά Μπουντάλια, όπως γινόταν παλαιότερα, δεν κυριαρχεί η πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα. Γίνονται κάποιες αναφορές, όπως στο έξυπνο κομμάτι της παράστασης «Παλλόμενα… χρέη», επιτυχημένη παραλλαγή της «χορογραφικής κοτσάνας» του Βέλγου, που κουβάλησε στη χώρα μας το «οπορτουνιστικό ασκέρι» για να… αναμορφώσει το φεστιβάλ!
Ο κεντρικός ήρωας της φετινής παράστασης, ο ταλαίπωρος Σπύρος, γλακά όλο γλακά! Πρόκειται για «το γνωστό σε όλους μας καθημερινό άνθρωπο, που τρέχει μέσα στο σύγχρονο χάος», όπως τον περιγράφει η Δ.Ο.ΜΑ. στο ενημερωτικό της σημείωμα.
Η παράσταση είναι ευρηματική, με έξυπνες ατάκες, καλή σκηνοθεσία, ηθοποιία, σκηνογραφία, χορογραφία. Όπως κάθε χρόνο, τα σουβλάκια είναι νόστιμα, καλοφτιαγμένα από έμπειρους Μυλοποταμίτες ψήστες!
Το εικοσάχρονο εντυπωσιακό ταξίδι των Μπουνταλίων, υπογραμμίζεται στο σημείωμα της Δ.Ο.ΜΑ., ξεκίνησε με την ευχή των παππούδων, των γιαγιάδων, των γονιών, των χωριανών και συνεχίστηκε, «με τις πλέον ευοίωνες προβλέψεις», με την πρώτη παράσταση «Μέγας Καζαμίας».
Ακολούθησαν οι παραστάσεις «Μαγικό Κουτί», «Το παραμύθι της ζωής», «Έλληνες μετά μανίας», «Κώδικας Boudavinci», «Νύχτα στο Παντέρμο».
Στη συνέχεια, η Δ.Ο.ΜΑ. αναστέλλει, προσωρινά, τη δραστηριότητα της για «περισυλλογή και επαναπροσδιορισμό». Επανεκκίνηση της Δημιουργικής Ομάδας Μαργαριτών με τις παραστάσεις «Σε απόγνωση», «Επίλεκτοι», «Εν πλω», «Δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες», «Θέμιδος 16».
Μετά από νέα διακοπή ενός χρόνου των δραστηριοτήτων της «για μία βαθιά ανάσα», η Δ.Ο.ΜΑ. επανέρχεται αποφασιστικότερη, ωριμότερη, φρεσκαρισμένη, με την «Ολική διαγραφή» των χρεών «αλλά και των κριμάτων μας», «Τα Δις εξαμαρτείν» και φέτος με την απολαυστική σάτιρα «Γλάκα Σπύρο γλάκα»!
Κλείνω με μία ακόμα αναφορά από το σημείωμα της Δ.Ο.ΜΑ.:
«Η ζωή μας περνά μέσα από τα Μπουντάλια. Λογοδοτούμε σ’ αυτά και αυτά μαζί με το κοινό, μας κρίνουν και μας ανταμείβουν κάθε καλοκαίρι με τη χαρά της πραγματοποίησης μίας ακόμη παράστασης και με τη χαρά της συνύπαρξής μας»!
Απόδημοι Ρεθεμνιώτες της Αθήνας, αθεράπευτα νοσταλγοί του τόπου μας, περιμένουμε κάθε ευλογημένο Αύγουστο για να «συνυπάρξουμε», μέσα από τις παραστάσεις των Μπουνταλίων, με νέους και νέες, μεστούς σε ηλικία της Δ.Ο.ΜΑ., να γεμίσουμε τις …μπαταρίες με Κρήτη!
Μέχρι να γυρίσει ο χρόνος, να ξανάρθει το καλοκαίρι, να βρεθούμε, πάλι με Μαργαριτιανούς φίλους, κάτω από τις πλατύφυλλες μουριές της παραδοσιακής ταβέρνας του Μάνταλου, να ξαναπιάσουμε τη κουβέντα εκεί που την αφήσαμε, να «μεθύσουμε» με ρακή και μυλοποταμίτικο κρασί το αυγουστιάτικο φεγγάρι, να γευτούμε γνήσια ρεθεμνιώτικα πεντανόστιμα μαγειρέματα της Μαρίνας.
Χρόνια πολλά Δ.Ο.ΜΑ., χρόνια πολλά Μπουντάλια!
Καλό χειμώνα, καλή δουλειά, καλή αντάμωση!