Χαρακτηρίζεται ως μοναδική όαση από τους ντόπιους και ως ένας επίγειος παράδεισος από τους επισκέπτες μας και ο οποίος αν και βρίσκεται στην «καρδιά» του Ρεθύμνου, ως δια μαγείας σταματά τη βουή της πόλης όταν ξαποσταίνεις κάτω από τα δένδρα του. Ο λόγος για τον δημοτικό κήπο που μετρά 94 χρόνια ζωής και είναι δημιούργημα των δημάρχων, Μενέλαου Παπαδάκη και Τίτου Πετυχάκη. Ο Τίτος Πετυχάκης μάλιστα ήταν ο δήμαρχος που αξιοποίησε τον υφιστάμενο χώρο, δημιουργώντας ένα πρότυπο δημοτικό κήπο, σαν αυτό που είχε δει κατά τις επισκέψεις του σε ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως στην Αλεξάνδρεια.
Ο μοναδικός αυτός πνεύμονας πρασίνου που διαθέτει το Ρέθυμνο στο κέντρο του, έκτασης 25 στρεμμάτων, θεωρείται ιδιαίτερα ξεχωριστός, καθώς διαθέτει εκατοντάδες από τα πιο σπάνια δένδρα και φυτά του κόσμου, όπως ανέφερε μεταξύ άλλων μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο κ. Γιώργος Κτιστάκης, που για χρόνια ασχολήθηκε με τον δημοτικό κήπο από την θέση του υπεύθυνου του τομέα Πρασίνου του δήμου.
«Τα ξυλόδενδρα του κήπου, μας είπε χαρακτηριστικά, ήταν πάνω από εκατό και ήταν διάφορες ποικιλίες σπάνιες για την εποχή τους. Στις μέρες μας υπάρχουν επίσης πολλά ξινόδενδρα, όπως το λεγόμενο φραμπονέρατζο, που δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς εύκολα να το βρει. Δηλαδή, μπορεί κανείς να βρει την λεγόμενη φράπα ή το γκρέιπφρουτ που είναι πολύ διαδεδομένο, αλλά φραμπονέραντζο, δεν νομίζω ότι είναι εύκολο να βρεις, ακόμα και σήμερα».
Όλα σχεδόν τα δένδρα του δημοτικού κήπου προέρχονται από πέρατα της γης. Από την μακρινή Αυστραλία έως και την Αλεξάνδρεια, ενώ απειροελάχιστα είναι εκείνα που έχουν «καταγωγή» από την Κρήτη. Ένα μάλιστα από τα πιο χαρακτηριστικά δένδρα του κήπου είναι και ο λεγόμενος «πυροσβέστης», ο οποίος αντέχει ακόμα και δίπλα στην θάλασσα, ενώ δεν καίγεται ακόμα και αν τυλιχτεί στις φλόγες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Κτιστάκη, στις μέρες μας ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει στον κήπο της πόλης μας συστάδες από καλάμια μπαμπού που είναι σε διάφορα σημεία, εξωτικά φρούτα, όπως είναι το γκουάβα, που στις μέρες μας λίγοι το γνωρίζουν και άλλα.
«Υπάρχει το κίνγκο μπιλόβα, που είναι ένα αρχαϊκό φυτό. Επίσης υπάρχουν σπάνια φοινικοειδή, καθώς και διάφορες ποικιλίες όπως τα κανάρια πεύκα, που για την εποχή τους ήταν σπάνια. Ο κήπος διαθέτει ακόμα το φυτό γρεβιλέα, την ερυθρίνη αγκάλη, τον δράκο που είναι ένα είδος δράκαινας με πολύ περίεργα φύλλα και πολλά άλλα», σχολίασε μεταξύ άλλων ο Γιώργος Κτιστάκης.
Τα ζώα, τα παιχνίδια και οι εκδηλώσεις
Ο δημοτικός κήπος αποτελεί όμως και το μοναδικό ζωντανό οικοσύστημα της πόλης, ενώ με την συνεργασία Δήμου και Πανεπιστημίου Κρήτης έχει μετατραπεί σε βοτανικός.
«Όταν λέω ζωντανό οικοσύστημα –εξήγησε ο κ. Κτιστάκης- εννοώ ότι πέρα από τα πουλιά, δηλαδή, τα κοτσύφια, τις καρδερίνες, τους φλώρους, τα περιστέρια, αλλά και τις δεκαοχτούρες που έχουν έρθει, διότι πρόκειται για μεταναστευτικά πουλιά, υπάρχουν επίσης και ζώα. Δηλαδή, στην «καρδιά» της πόλης μας, υπάρχουν ζουρίδες και μάλιστα κάποιος μπορεί να τις παρατηρήσει ειδικά σε βραδινές εκδηλώσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουμε δει να κυκλοφορούν και παπαγάλοι».
Στην όαση δροσιάς του δημοτικού κήπου, διεξάγονται κάθε καλοκαίρι ποικίλες πολιτιστικές εκδηλώσεις με κορυφαία την γιορτή κρασιού κάποτε και μετέπειτα γιορτή κρητικής διατροφής, ενώ πριν από λίγα χρόνια απέκτησε και πρότυπη παιδική χαρά, σύγχρονων προδιαγραφών. Σε αυτήν οι λιλιπούτειοι Ρεθεμνιώτες μπορούν να βρουν ενδιαφέροντα και ασφαλή παιχνίδια, ενώ μερικά από αυτά απευθύνονται και σε παιδιά με ειδικές ανάγκες.
Πέρα από την παιδική χαρά, ο κήπος διαθέτει ακόμα βρύσες σε διάφορα σημεία του, ένα ανθοστόλιστο σιντριβάνι στο κέντρο του, καθώς ένα καφέ, το οποίο κατακλύζεται καθημερινά από εκατοντάδες ντόπιους και επισκέπτες. Επίσης, ο τεράστιος χώρος του κήπου χρησιμοποιείται και ως χώρος άθλησης για ομάδες αθλητών ή μεμονωμένων ατόμων.
Για την ιστορία πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι ο κήπος αρχικά ήταν τούρκικο νεκροταφείο και μάλιστα εκτός πόλεως, που με απόφαση του δήμου μετατράπηκε σε κήπο από σεβασμό προς τους νεκρούς. Ήταν μάλιστα ο τρίτος κατά σειρά κήπος που δημιουργήθηκε στο Ρέθυμνο το 1925, μετά από αυτούς που υπήρχαν στην σημερινή σχολή της αστυνομίας και στο τελωνείο.
Αποτελεί προτεραιότητα για την υπηρεσία Πρασίνου
Εν τω μεταξύ, ο κήπος της πόλης μας αποτελεί ανέκαθεν πρώτη προτεραιότητα για την υπηρεσία Πρασίνου του Δήμου, δεδομένου ότι δώδεκα μήνες τον χρόνο βρίσκεται στο «μικροσκόπιό» της, φροντίζοντας την εικόνα του.
Σύμφωνα με τα όσα σχολίασε στην εφημερίδα μας η προϊσταμένη της υπηρεσίας, Νικολέτα Γκολφινοπούλου, αρκετά συχνά κατά την διάρκεια του έτους, γίνονται παρεμβάσεις στον κήπο, όπως καθαρισμοί, κλαδέματα, ψεκασμοί και συντήρηση των δένδρων και των φυτών, ενώ ανάλογα την εποχή γίνονται και οι νέες φυτεύσεις των λουλουδιών.
«Ο κήπος είναι πραγματικά το στολίδι της πόλης μας και θα πρέπει όλοι να τον αντιμετωπίζουμε με σεβασμό. Η συντήρηση των δένδρων και των φυτών του κήπου θα πρέπει να σας πω ότι δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση και ειδικότερα τον χειμώνα, που οι καιρικές συνθήκες πολλές φορές δεν είναι οι κατάλληλες. Ωστόσο, καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ώστε τα δένδρα, τα φυτά και τα λουλούδια του να είναι πάντα περιποιημένα.
Τους προηγούμενους μήνες μάλιστα ολοκληρώσαμε και την διαδικασία της τοποθέτησης των ενημερωτικών πινακίδων σε όλα τα φυτά του κήπου, ώστε να είναι εύκολα αναγνωρίσιμα τόσο από τους Έλληνες όσο και από τους αλλοδαπούς επισκέπτες. Σας θυμίζω ότι η παρέμβαση αυτή έγινε στο πλαίσιο του συμφώνου συνεργασίας που έχει συνάψει ο Δήμος Ρεθύμνου με τον βοτανικό κήπο του Πανεπιστημίου Κρήτης και μάλιστα οι ενημερωτικές αυτές ταμπέλες αναγράφουν την ονομασία κάθε φυτού στα ελληνικά και σε άλλες γλώσσες», υπογράμμισε με έμφαση η Νικολέτα Γκολφινοπούλου.
