Η Κρητική δημοτική μουσική και οι αυθεντικοί χοροί αλλά και οι γνήσιες παραδοσιακές γεύσεις, θα βρεθούν στο επίκεντρο εκδηλώσεων του Μέρωνα. Το «Μουσικό Δικασκαλείο» διοργανώνεται για όγδοη συνεχή χρονιά και θα πραγματοποιηθεί από τις 5 έως και τις 10 Αυγούστου, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μέρωνα, τελεί υπό την Αιγίδα του Δήμου Αμαρίου και έχει την στήριξη της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου.
Μέσα στη μοναδική φύση του Αμαρίου, στο κέντρο του νομού Ρεθύμνου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος και οι κάτοικοι του Μέρωνα, ανοίγουν το παλιό Σχολείο και τις αυλές των σπιτιών του χωριού.
Για πέντε μέρες θα διδάσκονται η κρητική μουσική και ο χορός με στόχο μια ολοκληρωμένη εκπαιδευτική εμπειρία. Σημαντικοί δάσκαλοι θα μοιραστούν τις γνώσεις και τα βιώματά τους, με μαθητές από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Οι παράλληλες δράσεις του Μουσικού Διδασκαλείου συνδυάζουν την δημοτική μουσική με το φαγητό και τις γεύσεις της καθημερινότητας που συνόδευαν τα γλέντια και τις παρέες στην Κρήτη.
Την πρώτη μέρα, Κυριακή 5 Αυγούστου, δάσκαλοι και οι μαθητές συμμετέχουν στα «Χειρομυλογυρίσματα και Χοντρομαγερέματα» δοκιμάζοντας γεύσεις από τις διατροφικές συνήθειες της περιοχής του Αμαρίου.
Την τελευταία μέρα, Παρασκευή 10 Αυγούστου, διοργανώνεται το καθιερωμένο γλέντι-ξεφάντωμα στο Παλιό Σχολείο με δασκάλους και μαθητές να συμπράττουν επί σκηνής.
Αναλυτικό πρόγραμμα:
Κυριακή 5 Αυγούστου
Ώρα 17:00: «Χειρομυλογυρίσματα και χοντρομαγερέματα»
«Άλεσμα με χειρόμυλο και μαγερέματα χόντρου με τσι νοικοκυρές του χωριού…» στο Παλιό Σχολειό.
Οι δάσκαλοι και οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν και να δοκιμάσουν γεύσεις από τις διατροφικές συνήθειες της περιοχής.
Φαγητά και γεύσεις της καθημερινότητας που συνόδευαν τα γλέντια, τον χορό και την μουσική…
Ώρα 19:00: Άφιξη, προετοιμασία συμμετεχόντων (Παλιό Σχολείο).
Δευτέρα 6 Αυγούστου έως Παρασκευή 10 Αυγούστου
Ώρα 10:00-13:00 και 17:00-19:00: Καθημερινά μαθήματα μουσικών οργάνων και χορού.
• Δημήτρης Σγουρός: Κρητική λύρα- Μαθητεία στο μουσικό έργο του Θανάση Σκορδαλού. Έμφαση στην προσέγγιση του ύφους.
Το εργαστήριο απευθύνεται σε λυράρηδες μετρίου επιπέδου και άνω – Δυνατότητα συμμετοχής μαθητών με μουσικό όργανο της επιλογής τους).
• Δημήτρης Σιδερής: Κρητικό λαούτο-Τεχνικές συνοδείας και σόλο ερμηνείας, ο ρόλος του οργάνου και ο αυτοσχεδιασμός των παραλλαγών. Μουσική ομάδα Κρητικού λαούτου.
(Δυνατότητα συμμετοχής και «συγγενών» μουσικών οργάνων).
• Γιώργος Ζαχαριουδάκης: Κρητικά πνευστά- Ερμηνεία κρητικής μουσικής και τεχνικές εκτέλεσης κρητικών πνευστών οργάνων.
Θέμα και παραλλαγές στην κρητική μουσική
(Δυνατότητα συμμετοχής και «συγγενών» μουσικών οργάνων).
• Στρατής Σκαράκης: Κισσαμίτικο βιολί – Εισαγωγή στο Κισσαμίτικο μουσικό ιδίωμα. Μετρική αγωγή – σύνδεση μουσικών και χορευτικών μέτρων.
(Δυνατότητα συμμετοχής μαθητών με μουσικό όργανο της επιλογής τους).
• Φάνης Καρούσος: Σαντούρι- «Το σαντούρι στην Κρήτη» H ιστορία, η εξαφάνιση και η αναβίωσή του. Εισαγωγή στο Κρητικό ρεπερτόριο. Ζυγιά με λαούτο ή λύρα.
(Δυνατότητα συμμετοχής και «συγγενών» μουσικών οργάνων).
• Νίκος Γιακουμάκης και Κατερίνα Βαγγέλα: Χοροδιδασκαλείο – Κρητικοί χοροί και παραλλαγές τους από την Ανατολική μέχρι και την Δυτική Κρήτη: Συρτό, Μαλεβιζιώτης, Πεντοζάλι, Σούστα, Κρητικός ή Πηδηχτός, Ζερβόδεξος, Μπριμιανός, Ξενομπασάρης ή Μανάς, Αγκαλιαστός της Ιεράπετρας, Πρινιανός και Βουργάρης του Κρούστα.
«Παλιοί» χοροί που δεν συνηθίζονται πια στις παρέες και στα γλέντια.
Σε κοινά μαθήματα οι δάσκαλοι μουσικών οργάνων θα συνοδεύουν τους χορευτές για να βιώσουν την επικοινωνία μεταξύ μουσικού και χορευτή.
θα συμμετέχουν παλιοί χορευτές από τον Μέρωνα και τα γύρω χωριά.
Χορευτές που έμαθαν τους χορούς από γονείς και παππούδες.
(Απευθύνεται σε αρχάριους και προχωρημένους)
Συμμετέχει: Γιάννης Γερακιανάκης (Βιολί Αν. Κρήτης).
Παρασκευή 10 Αυγούστου
Ώρα 21:00: Γλέντι στο Παλιό Σχολειό με τους: Δημήτρη Σγουρό – Δημήτρη Σιδερή – Γιώργο Ζαχαριουδάκη – Στρατή Σκαράκη – Φάνη Καρούσο – Μανώλη Πάγκαλο και μαθητές, φίλους, γνωστούς κι «ούλους τσι χωριανούς»…
Στρατής Σκαράκης, βιολιστής: «Ανοίγουν πιο πολύ τα αυτιά σου εκειά πέρα στο Μέρωνα»
Σχολιάζοντας ο βιολιστής Στρατής Σκαράκης, από την Κίσσαμο, την διοργάνωση του Μουσικού Διδασκαλείου, λέει: «Ο Μέρωνας είναι το κατάλληλο σημείο. Προσφέρει την ηρεμία εκεί στο χωριό. Και μόνο που είναι στον Ψηλορείτη από κάτω προσφέρει όλη αυτή την «αυλή», να πάμε να κάτσουμε εκεί να παίξουμε, να τρέχουν από δίπλα τα νερά… Σου ξυπνά άλλα πράματα μέσα σου.
Πέρυσι ενθουσιάστηκα. Ξαφνικά άκουα στην πέρα μπάντα του χωριού και παίζανε θιαμπόλι, διάφορα πνευστά… πιο πέρα εκεί σε μιαν άλλην αυλή, εκειά στην εκκλησία παίζανε λαγούτα, σε μιαν άλλην αίθουσα έπαιζε ο μεγάλος δάσκαλος, ο Σγουρός, λύρα…
Και δεν άκουα ούτε τηλεοράσεις ούτε άλλες παρεμβολές τις εποχής μας. Και μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Στον Μέρωνα πραγματικά πιστεύω είναι ο χώρος που μπορείς να δεθείς με την μουσική, ανοίγουν πιο πολύ τα αυτιά σου εκειά πέρα».
Σχετικά με την προσωπική του διαδρομή και τις δικές του μουσικές αναφορές ο Στρατής Σκαράκης μιλά για ένα «φορτίο» που αισθάνεται ότι κουβαλά απέναντι σε παλαιότερους λαϊκούς οργανοπαίχτες της περιοχής του. Λέει χαρακτηριστικά: «Αισθάνομαι ότι κουβαλάω ένα φορτίο κάποιων ανθρώπων που δεν υπάρχουν στη ζωή. Που τις εποχές εκείνες δεν αναγνωριστήκαν όπως πρέπει, που δεν μπορούσαν να προβληθούνε. Ενώ για μας, σήμερα είναι πολύ πιο εύκολο και ίσως και να μην το αξίζουμε κιόλας. Αυτοί το αξίζανε και δυστυχώς, λόγω γεγονότων και ιστορίας και καθημερινότητας και φτώχειας δεν το είχαν. Αισθάνομαι ότι κάτι χρωστάω σε όλους αυτούς και προσπαθώ κάπως, μέσα από μένα, κάπως να δικαιωθούνε και αυτοί».
Σχετικά με το περιεχόμενο του δικού του μαθήματος, του βιολιού δηλαδή, εξηγεί: «Αυτό που θα προσπαθήσουμε να μεταδώσουμε είναι το χρώμα και το ιδίωμα της περιοχής μας, της Κισσάμου. Απευθυνόμαστε, βέβαια, εκτός από τα βιολιά και σε λαγούτα και σε λύρες, σε μαντολίνα και σε πνευστά και σε οποιοδήποτε άλλο όργανο».
Ο ίδιος περιγράφει πως το μάθημά του επικεντρώνεται στο Κισσαμίτικο συρτό και στο ξεχωριστό ύφος των χαρακτηριστικών σκοπών της δυτικής Κρήτης, λέγοντας: «Στα συρτά θα δείξουμε τη σύνδεση της μουσικής με το χορό. Τη μετρική αγωγή. Τα μέτρα του κάθε συρτού. Το συρτό έχει αρχή, μέση και τέλος. Και πάνε μαζί πάντα με τον χορό.
Ανάλογα με την περιοχή του ο καθένας τραγουδεί και χορεύει, καθώς επηρεάζεται από την φύση γύρω του. Αυτός που ζει στα ορεινά είναι πιο στετός, πιο όρθιος, σαν τα ψηλά δέντρα που αντικρίζει. Εμείς πάλι οι θαλασσινοί έχουμε το κύμα. Είναι με κύματα ο χορός και το παίξιμό μας. Και είμαστε λίγο πιο σκυφτοί, κάνει κύματα ο χορός μας. Αυτό είναι. Πότε μπονάτσα, πότε φουρτούνα…».