Η πορεία της Τέχνης στο πέρασμα του χρόνου μετριέται όχι με χιλιόμετρα άλλα με έργα. Κι αν ισχύει το παραπάνω, τότε με την έκθεση «Διαδρομή», του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, τα εγκαίνια της οποίας έγιναν την περασμένη Παρασκευή στο χώρο της οδού Χειμάρρας, αυτό που επιχειρείται είναι μια αναδρομή στην εξέλιξη όλων των τάσεων της σύγχρονης τέχνης τα τελευταία 30 χρόνια. Αφορμή για τα εγκαίνια και την ανανέωση των έργων της μόνιμης συλλογής τα οποία εκτίθενται στο Μουσείο, αποτέλεσαν τα πρόσφατα νέα αποκτήματα του, δηλαδή, 15 ιστορικά έργα της Άσπας Στασινοπούλου αλλά και μια καινούργια δωρεά από τη Ρένα Παπασπύρου. Μέσα από τα εκθέματα που ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει, δίνεται έμφαση στην πολιτική τέχνη, η οποία παραμένει ζωντανή και επίκαιρη στις τρέχουσες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που βιώνει ο τόπος.
«Μια «ανάσα» που μας δίδει την ευκαιρία να βλέπουμε τα έργα πολύ μεγάλων καλλιτεχνών»
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου, Γιώργος Μαρινάκης στις δηλώσεις του στο πλαίσιο των εγκαινίων, υπερτόνισε τη σημασία της ύπαρξης ενός εκθεσιακού χώρου για τη σύγχρονη τέχνη σε ένα μέρος, όπως το Ρέθυμνο, χαρακτηρίζοντας τον «χώρο πολιτισμού». «Εκθέτουμε μερικά έργα από την πολύ πλούσια συλλογή που διαθέτει ο Δήμος Ρεθύμνου και η πινακοθήκη του. Παράλληλα, έχουμε την ευκαιρία να καταλάβουμε ποσό σημαντική είναι αυτή η πινακοθήκη για την πόλη μας και για όλο το νησί. Είναι ένας χώρος πολιτισμού, μια «ανάσα» που μας δίδει την ευκαιρία να βλέπουμε τα έργα πολύ μεγάλων καλλιτεχνών, που είχαν την καλοσύνη και την καλή διάθεση να μας τα καταθέσουν και να γίνουν δικό μας κτήμα. Είναι πολύ σημαντικό το ότι μια πόλη μεσαίου μεγέθους όπως το Ρέθυμνο έχει αυτή τη στιγμή μια πινακοθήκη 1000 τ. μ.», δήλωσε μεταξύ άλλων ο κ. Μαρινάκης. Η μόνιμη συλλογή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης αριθμεί πλέον, μετά και τις πρόσφατες προσθήκες, 600 καλλιτεχνικά έργα. Για το λόγο αυτό άλλωστε, ο δήμαρχος Ρεθύμνου εξήγησε ότι «Θα κάνουμε συνέχεια εναλλαγή των διαφόρων έργων, για να δίνουμε την ευκαιρία σε όλους τους Ρεθεμνιώτες και τους επισκέπτες να βλέπουν πολύ μεγάλους καλλιτέχνες στο δικό μας μουσείο, αλλά και τα διάφορα στάδια που πέρασαν είτε οι ίδιοι, είτε η τέχνη».
«Τα έργα δεν είναι για ρεμβασμό. Είναι για κινητοποίηση»
Την επιμέλεια της έκθεσης «Διαδρομές» έχει αναλάβει η κυρία Μαρία Μαραγκού, η οποία έκανε λόγο για μια «συνεπή προσπάθεια» που καταβάλει το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η προσπάθεια αυτή επικεντρώνεται στην ανάδειξη έργων που παράλληλα έχουν και εκπαιδευτικό χαρακτήρα για τους επισκέπτες του μουσείου. «Με αυτά τα έργα, μπορούμε να δημιουργούμε ενότητες, που παρουσιάζουν την ελληνική τέχνη, η οποία δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από όσα βλέπουμε στο εξωτερικό ή οπουδήποτε. Οι φιλότεχνοι θα δουν καταρχήν νέα αποκτήματα από δωρεές, όπως αυτά της Ρένας Παπασπύρου, η οποία μόνιμα μας τροφοδοτεί κι επίσης το δωμάτιο, που έχουμε με τα έργα της Άσπας Στασινοπούλου, έργα των δεκαετιών 70′ και 80′, πολιτική τέχνη της εποχής εκείνης, η οποία παραμένει επίκαιρη, καθώς σήμερα βρισκόμαστε στην ίδια ακριβώς κατάσταση», τόνισε η ίδια.
Επίσης η κυρία Μαραγκού αναφέρθηκε και στο όνομα της έκθεσης «Διαδρομή» και το τι πρεσβεύει αυτή η ονοματοδοσία, αφού όπως εξήγησε «Ορίζει την διαδρομή αυτού του χώρου από το 1992 που ξεκίνησε, μέχρι σήμερα. Όπως ο ταξιδιώτης ορίζει τη διαδρομή του με χιλιόμετρα, ένα μουσείο ορίζει την διαδρομή του με έργα και με δραστηριότητες και εκδηλώσεις που βοηθούν στην κατανόηση αυτών των έργων», ενώ για την εποχή μας υπογράμμισε ότι «Τα έργα δεν είναι για ρεμβασμό. Είναι για κινητοποίηση».
«Κι αν θες να ξεφύγεις από την ιστορία, η ιστορία σε χωνεύει ξανά μέσα της»
Ο Άγγελος Σκούρτης, έργα του οποίου κοσμούν τη συλλογή του Μουσείου ήταν κι αυτός ο οποίος πραγματοποίησε την ποιητική περφόρμανς των εγκαινίων «Συχνά οι Δεσποινίδες της Αβινιόν έβλεπαν την Τραβιάτα», που έθιγε μέσα από μικρούς ποιητικούς μονολόγους, τα ζητήματα τη σωματικής και ψυχικής βίας κατά των γυναικών. «Πολύ λίγες πινακοθήκες έχουν τόσο δυνατά έργα και αυτό είναι ένα ευτύχημα για την πόλη. Έχει μαζέψει τα καλύτερα κομμάτια των σύγχρονων δημιουργών», είπε ο κ. Σκούρτης στο περιθώριο των εγκαινίων.
Αναφορικά με το έργο του, το οποίο βρίσκεται στον τελευταίο όροφο του Μουσείου, ο ίδιος εξήγησε πως «Αυτό το έργο που υπάρχει στη συλλογή έχει το όνομα της «Αγίας Πετρούπολης», η οποία, μέσα σε 100 χρόνια άλλαξε 4 φορές όνομα. Με πίκρα σηματοδοτώ την αλλαγή της ιστορίας. Η Αγία Πετρούπολη ξεκινά σαν «Πετρογκάν», γίνεται «Αγία Πετρούπολη» και μετά «Λένινγκραντ». Τίποτα δεν είναι σταθερό στην ιστορία. Παίζω με το σύμβολο του σταυρού. Είναι μια θρησκευτική χριστιανική πόλη που έχει το κόκκινο βελούδο σαν σήμα της και γίνεται πάλι η «κόκκινη παντιέρα». Κι αν θες να ξεφύγεις από την ιστορία, η ιστορία σε χωνεύει ξανά μέσα της».
Η μόνιμη συλλογή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, βασική συνιστώσα της οποίας είναι τα 50 περίπου έργα του Λ. Κανακάκι που προέρχονται από δωρεά του ζεύγους Μαρίας και Μπάμπη Μαραγκού, καλύπτει επαρκώς τα δείγματα της τέχνης του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα, από την αφαίρεση και τη γεωμετρικότητα, μέχρι τον νεοεξπρεσιονισμό, τη νέα παραστατικότητα, το μινιμαλισμό, τη γλυπτική, τη φωτογραφία ή τις συναρμογές. Πολλά από τα έργα της συλλογής έχουν ταξιδέψει και φιλοξενηθεί σε άλλα μέρη της Ελλάδας όπως την Αθήνα, την Πάτρα και τη Λάρισα. Από το 1992 μέχρι σήμερα, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης έχει οργανώσει 117 εκθέσεις, μονογραφικές και θεματικές.