Η νέα επιστημονική γνώση θεμελιώνει μια νέα πολιτισμική εποχή
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΑΤΑΡΑΚΗ*
Με αφορμή την ομιλία του Μάνου Δανέζη, στο Σπίτι του Πολιτισμού στο Ρέθυμνο, δόθηκε η ευκαιρία να αναδειχθεί η σπουδαία ερευνητική δουλειά που γίνεται στη Σχολή Εφαρμοσμένων Επιστημών του Τ.Ε.Ι. Κρήτης.
Το ίδρυμα που με τις πρωτοποριακές του έρευνες, υπό την καθοδήγηση δύο σπουδαίων Ρεθύμνιων καθηγητών του, των Νεκτάριου Παπαδογιάννη και Μιχάλη Ταταράκη, τιμά την εφαρμοσμένη επιστήμη και συνάμα την πόλη των Γραμμάτων και Τεχνών, το Ρέθυμνο.
Στον απόηχο της διάλεξης του χαρισματικού Πανεπιστημιακού καθηγητή και σύγχρονου διανοητή Μάνου Δανέζη, θα μπορούσαμε να κρατήσουμε τα παρακάτω:
Πάντα η νέα επιστημονική γνώση είναι η αιτία για τον επαναπροσδιορισμό τόσο της κοινωνικής φιλοσοφίας (πολιτικών συστημάτων και δομών) όσο και της εσωτερικής φιλοσοφίας (θεολογίας). Με άλλα λόγια η νέα επιστημονική γνώση θεμελιώνει μια νέα πολιτισμική εποχή.
Η νέα, σύγχρονη επιστημονική γνώση γεννήθηκε από τον Αλβέρτο Αϊνστάιν με τη θεωρία της σχετικότητας (1905/1915) αναθεωρώντας ριζοσπαστικά εκείνης, που επικρατούσε τον 16ο-17ο αιώνα, του Νεύτωνα, Γαλιλαίου και του Ευκλείδη.
Τη σκυτάλη πήραν στη συνέχεια η Κβαντική φυσική, η Φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων, η Φυσική του κενού, οι θεωρίες των χορδών, του χάους και του πληθωρισμού, οι μη ευκλείδειες γεωμετρίες (Lobatschewski, Riemann), η σύγχρονη τοπολογία κ.ά, που ανέτρεψαν σαν θύελλα το μέχρι σήμερα συμπαντικό κοσμοείδωλο.
Αυτό που αντιλαμβανόμαστε σ’ αυτόν τον κόσμο που φτιάχνουν οι αισθήσεις μας, δεν είναι παρά ολογράμματα, απεικονίσεις (εικόνες- Matrix), η σκιά αυτού που πραγματικά υπάρχει.
Το καινούργιο μήνυμα της Νέας Φυσικής είναι η ενότητα, η άρνηση της ατομικότητας, η άρνηση του απομονωτισμού, η άρνηση ότι ο κάθε άνθρωπος είναι κάτι το ξεχωριστό.
Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να ευτυχεί το μέρος, αν πάσχει το όλον.
Οι αδυναμίες του DNA μας και της βιολογίας μας σχηματοποιούν τη διαίρεση.
Στη νέα εποχή που επαγγέλλεται η Φυσική δεν υπάρχει ΕΓΩ, υπάρχει το ΕΜΕΙΣ. Δεν υπάρχει το ΕΧΩ αλλά το ΕΙΜΑΙ.
Ένα πολιτισμικό ρεύμα εκφράζει βασικά την εκάστοτε προσπάθεια του ανθρώπου να ξεπεράσει και να ελέγξει συλλογικά τρεις βασικές ομάδες φόβων: της φυσικής ανθρώπινης επιβίωσης, της βίαιης δράσης του φυσικού περιβάλλοντος και του μεταφυσικού φόβου (θανάτου).
Σήμερα κατανοούμε ότι ο δυτικός πολιτισμός, μας δημιούργησε έναν καταιγισμό πλαστών αναγκών. Όχι για να μας κάνει πιο ευχάριστη τη ζωή, αλλά επειδή αυξάνοντας τις ανάγκες μας, γιγάντωνε πλαστά τους φόβους μας. Μας έκανε υποταγμένους και εύκολα χειραγωγούμενους.
Ας ελαχιστοποιήσουμε λοιπόν τους φόβους μας, ελαχιστοποιώντας τις πλαστές ανάγκες μας, αντικαθιστώντας τις έννοιες του «αμοιβαίου συμφέροντος» και της περιστασιακής «ελεημοσύνης» με το μόνιμο αίσθημα της ανθρώπινης αλληλεγγύης.
Όσο λιγότερο φοβάσαι τόσο πιο ελεύθερος αισθάνεσαι.
*Ο Γιώργος Ταταράκης είναι πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ