Της ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Δυναμικές προοπτικές ανάπτυξης παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια ο αγροτουρισμός στην Κρήτη με ολοένα και περισσότερους επισκέπτες να εγκαταλείπουν τις επιλογές των μεγάλων ξενοδοχείων και να επιστρέφουν στη φύση, σε αγροτουριστικές μονάδες επιδεικνύοντας έντονο ενδιαφέρον στον τόπο, την ιστορία και τον πολιτισμό τους, αλλά κυρίως στους ανθρώπους του, τη νοοτροπία του και την παράδοσή του.
Άγγλοι, Γάλλοι, Γερμανοί, Βέλγοι, Ολλανδοί είναι στην πλειοψηφία τους οι πελάτες που επιλέγουν τα αγροτουριστικά καταλύματα του νησιού για μια έως και τρεις εβδομάδες, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες.
Οι ίδιοι, όπως αναφέρει, χαρακτηριστικά και η πρόεδρος της Ένωσης Αγροτουρισμού Κρήτης Κορίνα Μηλιαράκη, είναι απόλυτα συνειδητοποιημένοι πελάτες όλων των ηλικιών. Αυτό που αποζητούν είναι η κοινωνική επαφή, να γίνουν κατά την παραμονή τους στον τόπο διαμονής τους ενεργά μέλη της κοινωνίας, να συμμετέχουν σε γιορτές και πανηγύρια και στις κοινωνικές πολιτιστικές και θρησκευτικές δραστηριότητες του οικισμού. Να γνωρίσουν την κρητική κουζίνα και τον τρόπο παραγωγής των ντόπιων προϊόντων. Βασικό χαρακτηριστικό του προφίλ των επισκεπτών αυτών, είναι ότι προτιμούν να κάνουν περικοπές στον χρόνο διαμονής τους από ό,τι στον τόπο προορισμού τους και το αγροτουριστικό κατάλυμα. Το στοιχείο της κοινωνικής επαφής είναι αυτό που προσδιορίζει την ταυτότητα του αγροτουρισμού και αποτελεί το συγκριτικό του πλεονέκτημα σε σχέση με τον μαζικό τουρισμό.
Η κυρία Μηλιαράκη, εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξη για τη νέα τουριστική περίοδο, καθώς τα μηνύματα είναι θετικά, ωστόσο η ίδια επεσήμανε ότι βασική προϋπόθεση για την επαλήθευση του θετικού κλίματος είναι η διατήρηση της πολιτικοοινομικής σταθερότητας της χώρας.
Σε σχετικές δηλώσεις της στα «Ρ.Ν.» η κυρία Μηλιαράκη είπε: «Αισιοδοξώ ότι αν δεν γίνουν πράγματα που έχουν να κάνουν με την οικονομικοπολιτική σταθερότητα της χώρας θα πάμε καλά. Μια χρονιά όπως η περυσινή που ήταν πολύ καλή για τον αγροτουρισμό, αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για την επόμενη. Με την προσπάθεια που κάνουμε θεωρώ ότι θα είμαστε σε αυξάνουσα πορεία. Δηλαδή όσες μονάδες ήδη είχαν μια καλή κίνηση πέρυσι και φέτος έχουν πολύ καλές κρατήσεις. Μας ενδιαφέρει κατά κύριο λόγο η αγορά της Ευρώπης, καθώς οι ευρωπαίοι είναι πελάτες που κάνουν συνειδητές επιλογές. Οι επισκέπτες αυτοί βάζουν σε προτεραιότητα τις διακοπές τους και δεν κάνουν εκπτώσεις στον προορισμό. Προτιμούν να περιορίσουν τις μέρες των διακοπών τους και όχι τον τόπο», ωστόσο υποστήριξε ότι η εικόνα για το Πάσχα των Καθολικών είναι θολή, καθώς φέτος πέφτει πολύ νωρίς και μέχρι στιγμής τα στοιχεία δείχνουν ότι η κίνηση θα είναι χαμηλότερη από πέρυσι. «Επειδή το Πάσχα των Καθολικών είναι πολύ νωρίς, θα χουμε ένα πρόβλημα με λίγες αφίξεις. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο ότι θα ‘χουμε καλή δουλειά. Ωστόσο οι κρατήσεις που υπάρχουν για την υψηλή περίοδο είναι από Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία. Οι κρατήσεις κινούνται στα περσινά επίπεδα, όμως υπάρχουν προοπτικές εξέλιξης. Οι επισκέπτες μας είναι κυρίως ευρωπαίοι, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουμε Αμερικανούς, Καναδούς, Αυστραλούς, οι οποίοι έρχονται επίσης το καλοκαίρι. Οι περισσότεροι παλιότερα επέλεγαν τον μαζικό τουρισμό, διαφοροποιήθηκαν όμως τα τελευταία χρόνια μετά και την απελευθέρωση του διαδικτύου, το οποίο αυτονόμησε τον τουρισμό. Οι μονάδες μας βρήκαν αμέσως τους πελάτες μας μέσω του ίντερνετ».
Τι επιλέγουν οι πελάτες των αγροτουριστικών καταλυμάτων
Η Κρήτη διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα λόγω του ότι είναι μια πλούσια και ευλογημένη περιοχή, που αν επενδύσει σε μονάδες τουρισμού Υπαίθρου -Αγροτουρισμού θα αποκομίσει πολλαπλά οφέλη.
Η ενεργοποίηση αλλά και η ευαισθητοποίηση των επιχειρηματιών που ασχολούνται με τον τουρισμό στην ύπαιθρο, η ενημέρωσή τους για τις πολλαπλές δυνατότητες που μπορούν να έχουν θα φέρει σημαντικές επενδύσεις για το νησί.
Η κυρία Μηλιαράκη εξήγησε ότι οι επισκέπτες που επιλέγουν αγροτουριστικά καταλύματα, επιθυμούν να βιώσουν μοναδικές εμπειρίες στις διακοπές τους και ειδικότερα είπε: «Αυτό που αναζητούν οι επισκέπτες μας είναι να γνωρίσουν τον τόπο μας, να γνωρίσουν τη φύση, να αποκτήσουν μια μοναδική εμπειρία έχοντας την αίσθηση ότι γίνονται μέλη της κοινωνίας μας. Αναζητούν μικρά χωριά. Οι άνθρωποι που έρχονται μετράνε πολύ το «γεια» του ταβερνιάρη, του καφετζή, του περαστικού. Την αίσθηση ότι είναι αναγνωρίσιμοι. Γιατί αυτοί έρχονται από μεγάλα αστικά κέντρα και είναι αποξενωμένοι και η δυνατότητα που τους δίνεται να αποκτούν ένα πρόσωπο ανθρώπινο στην κοινωνία μας, τους γοητεύει, τους κάνει να δένονται και τους κάνει να ξανάρχονται».
Η διαφορετικότητα των αγροτουριστικών μονάδων
Τα «μαύρα» καταλύματα σπίτια, βίλες και άλλοι χώροι που διατίθενται προς ενοικίαση χωρίς να διαθέτουν την απαιτούμενη άδεια, αποτελούν ανοιχτή πληγή και για τον κλάδο του αγροτουρισμού. Η πρόεδρος της Ένωσης Αγροτουριστικών Καταλυμάτων Κρήτης, ωστόσο διευκρινίζει ότι τα μέλη της ένωσης, 79 στον αριθμό, σε επίπεδο Κρήτης διαθέτουν σειρά άλλων χαρακτηριστικών-κριτηρίων που τα καθιστούν μοναδικά και ξεχωριστά, με βασικότερο την ανθρώπινη παρουσία και την έννοια της φιλοξενίας στο κατάλυμά τους.
«Παντού υπάρχει το φαινόμενο με «μαύρα» καταλύματα. Η δύναμη η δική μας είναι, τα κριτήρια που έχουμε βάλει και που μας διαφοροποιούν απ’ όλους τους άλλους. Αυτά τα κριτήρια στηρίζονται στη φιλοξενία. Όταν έχεις ένα ωραίο σπίτι από μόνο του δεν λέει τίποτα. Αυτό που το διαφοροποιεί είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Επομένως το κριτήριό μας είναι ότι εμείς δουλεύουμε μέσα στις επιχειρήσεις μας, έχουμε προσωπική επαφή με τους πελάτες μας και αυτό τους κάνει να ξανάρχονται και όχι απλώς ένα ωραίο τοπίο ή ένα ωραίο σπίτι. Εμείς δεν είμαστε ενοικιαζόμενες βίλες που λέμε στον πελάτη πάρε το κλειδί και θα τα ξαναπούμε για να μου το δώσεις. Έχουμε παροχή υπηρεσιών καθημερινά, σε επίπεδο πληροφόρησης για το που να πάνε, που να φάνε και τι να κάνουνε. Κάποιοι από εμάς έχουμε και εστίαση στους χώρους τους δικούς μας, τους παρέχουμε τη δυνατότητα να επισκεφτούν μέρη με παραγωγούς στην περιοχή με μικρές μεταποιητικές μονάδες που και αυτοί είναι μέλη μας. Όλα αυτά τοποθετούν τις μονάδες μας σε μια πλεονεκτική θέση. Ο καλύτερος πρεσβευτής των καταλυμάτων μας είναι οι ίδιοι οι επισκέπτες μας», τόνισε η κυρία Μηλιαράκη.
«Αγκάθι» το θεσμικό πλαίσιο
Δυστυχώς, όμως παρά το γεγονός ότι οι προοπτικές ανάπτυξης είναι τεράστιες, το κράτος φαίνεται πως δεν έχει αντιληφθεί τα οφέλη, οικονομικά και όχι μόνο που θα μπορούσε να αποκομίσει, επενδύοντας στον αγροτουρισμό. Η Πανελλήνια Ένωση Αγροτουρισμού Ελλάδας αλλά και η Ένωση της Κρήτης εδώ και πολλά χρόνια με τα μέλη της, καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες για να αφυπνίσει και να αποδείξει τη σημασία τέτοιων μονάδων. Από το 2011 η Πανελλήνια Ένωση Αγροτουρισμού, έγινε μέλος και της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Τουρισμού μπαίνοντας έτσι στον χάρτη των ευρωπαϊκών προορισμών σε αντίστοιχες μονάδες.
Η πολιτεία όμως εξακολουθεί, όπως λένε τα μέλη της, να είναι απούσα αφού παρά τις κατά καιρούς πιέσεις και προσπάθειες δεν έχει μέχρι στιγμής θεσπιστεί ένα θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία τους.
«Υπάρχει ένας νόμος του 2014, που είναι κενός περιχεομένου και είμαστε σε επαφή με το υπουργείο, ώστε να υπάρξει μια Κοινή Υπουργική Απόφαση των αρμόδιων υπουργείων για να αποκτήσει περιεχόμενο ο νόμος. Εμείς για παράδειγμα θέλουμε ένα φορολογικό αριθμό στην εφορία, που να μιλά για την κατηγορία τη δική μας και να μας δίδει τη δυνατότητα να κάνουμε σαν μικρές μονάδες αυτά που κάνουν οι μεγάλοι με τις διαφορετικές άδειες. Εμείς θέλουμε μια άδεια. Χρειάζεται όμως έγκριση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το υπουργείο Οικονομίας και το υπουργείο Τουρισμού και μια κοινή απόφαση που να αφορά το δικό μας προϊόν και τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεών μας», ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Μηλιαράκη.