Ελάχιστα λεπτά από τον χρόνο μας μπορεί να σώσουν μια ανθρώπινη ζωή. Οι ανάγκες αίματος σε εθνικό αλλά και σε τοπικό επίπεδο είναι μεγάλες και δυστυχώς η ευαισθησία των περισσότερων μας περιορίζεται στις περιπτώσεις που παρίσταται προσωπική ανάγκη, όταν δηλαδή κάποιος δικός μας άνθρωπος χρειαστεί αίμα. Με σύνθημα «Είμαστε Αίμα Σου… Και Νοιαζόμαστε…» ο Σύλλογος Εθελοντων Αιμοδοτών Ρεθύμνου «Δότες Ζωής» χθες μέσα από μια επιστημονική εκδήλωση που διοργάνωσε είχε στόχο τόσο την ενημέρωση όσο και την ευαισθητοποίηση των πολιτών για τη σημασία της εθελοντικούς προσφοράς γενικότερα αλλά και της προσφοράς αίματος ειδικότερα.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσαν οι ομιλητές στη διάρκεια της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο Σπίτι του Πολιτισμού, παρουσία αρχών, φορέων και πλήθους κόσμου, τόσο στην ψυχολογία των εθελοντών αιμοδοτών, στους φόβους που έχουν κάποιοι πολίτες απέναντι στην αιμοδοσία προτείνοντας ταυτόχρονα τρόπους αντιμετώπισης τους. Παράλληλα έγινε εκτενής αναφορά στα τροχαία ατυχήματα καθώς οι εκατοντάδες τραυματισμοί που προκαλούνται από αυτά, αυξάνουν σημαντικά τις ανάγκες αίματος σε τοπικό αλλά και εθνικό επίπεδο ενώ ξεχωριστή ενότητα της εκδήλωσης αποτέλεσε το αλκοόλ το οποίο αφενός αποτρέπει κάποιον από την εθελοντική αιμοδοσία και αφετέρου αποτελεί την κυριότερη αιτία πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου «Δότες Ζωής» παπά Γιώργης Γαλεράκης σε σχετικές δηλώσεις του ανέφερε: «Οι ανάγκες για αίμα είναι τεράστιες. Προσπαθούμε με εθελοντική προσφερόμενη δράση να συλλέξουμε τις απαιτούμενες ποσότητες όμως παρά την παρακίνηση που γίνεται η συλλογή γίνεται πολύ δύσκολα. Άρα αντιλαμβάνεται κανείς ότι θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούμε όλοι σε ότι αφορά το πολύτιμο αυτό δώρο ζωής ώστε να μην χάνεται ή να χύνεται για παράδειγμα στην άσφαλτο ή να προσμειγνύεται με ουσίες τέτοιες όπως το αλκοόλ που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τη συλλογή του. Οπότε στόχος είναι να δημιουργήσουμε μια ασπίδα προστασίας στους ανθρώπους του τόπου μας για να μπορέσουν να συμβάλλουν στην εθελοντική προσφορά αίματος και ταυτόχρονα να υποστηρίξουν και την πρόληψη τροχαίων ατυχημάτων και το αλκοόλ που δυστυχώς ο τόπος μας έχει μεγάλα ποσοστά».
«Ο εθελοντισμός κάνει το άτομα να νιώθει όμορφα»
Στην ψυχολογία των εθελοντών αιμοδοτών αναφέρθηκε στην ομιλία της η ψυχολόγος Καλλιόπη Τσαλίκου υποστηρίζοντας ότι οι εθελοντές αιμοδότες είναι οι εθελοντές σωτήρες στις ανθρώπινες τραγωδίες.
Η ίδια μίλησε για τους παράγοντες που παρεμποδίζουν τους ανθρώπους από το να γίνουν εθελοντές, τους φόβους που αντιμετωπίζουν.
«Το να δώσει κανείς το αίμα του φαντάζει δύσκολο παρόλο που οι περισσότεροι παραδέχονται και αναγνωρίζουν πως η αιμοδοσία αποτελεί μια αξιόλογη πράξη. Υπάρχουν δύο ομάδες αιμοδοτών.
Α) Εθελοντές αιμοδότες. Έχουν πολύ καλή ψυχολογία. Νιώθουν ότι σώζουν μια ζωή. Πιθανόν να νιώθουν λίγο άγχος την πρώτη φορά.
Β) Αιμοδότες γιατί το χρειάζεται κάποιο οικείο πρόσωπο. Ο δότης γνωρίζει τον λήπτη. Το συναίσθημα να σωθεί ο άλλος, επικαλύπτει όλα τα υπόλοιπα.
Κάποιοι φοβούνται τον πόνο, άλλοι το μέγεθος της βελόνας και άλλοι ότι θα λιποθυμήσουν. Όταν η θέα του αίματος/της βελόνας ή το άκουσμα των λέξεων αυτών προκαλεί έντονο άγχος, δυσφορία και είναι επίπονο για το άτομο αναφερόμαστε σε ειδική φοβία αίματος η οποία εντάσσεται στις αγχώδεις διαταραχές και χρειάζεται τη συμβολή ενός ειδικού ψυχικής υγείας για να ξεπεραστεί. Πιθανόν κάποιος με τέτοια φοβία να μην μπορεί να παρακολουθήσει αυτή την ομιλία γιατί και μόνο το άκουσμα τον λέξεων είναι ψυχικά επίπονο για αυτόν. Σε διαφορετική περίπτωση, η απλή δυσφορία που νιώθουμε αρκετοί από εμάς δεν είναι φοβία. Υπάρχουν βέβαια και άλλες δικαιολογίες: «Δεν έχω χρόνο. Ελάχιστος χρόνος από εσένα δίνει χρόνια ζωής σε κάποιον άλλο. Κανείς δεν μου ζήτησε να το κάνω. Πάντα υπάρχει κάποιος που χρειάζεται αίμα και δυσκολεύεται να βρει. Δεν είναι απαραίτητο ο πόνος να χτυπήσει τη πόρτα ενός οικείου προσώπου σου για να ευαισθητοποιηθείς». Οι περισσότεροι νιώθουν φόβο όμως όταν μπουν και εκπληρώσουν αυτή τη διαδικασία, στη συνέχεια τη χαρακτηρίζουν ως ελάχιστα δυσάρεστη» ανέφερε η κ. Τσαλίκου.
Η ίδια αναφέρθηκε σε τρόπους αντιμετώπισης της φοβίας αυτής δίδοντας χρήσιμες συμβουλές στους παρευρισκόμενους υπενθυμίζοντας τους τη σπουδαιότητα της εθελοντικής προσφοράς, στα σωματικά και ψυχικά οφέλη του εθελοντή αιμοδότη: «Οι τρόποι που βρέθηκαν πιο αποδοτικοί για την αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων είναι το να νιώσει το άτομο άνετα με διάφορους τρόπους όπως χρήση κλιματισμού, εξάσκηση στις αναπνοές, απαλή μουσική, εξήγηση εκ των προτέρων ότι ο πόνος της βελόνας είναι μηδαμινός και ανεκτός ειδικά αν σκεφτούν τι δώρο προσφέρουν στους συνανθρώπους τους. Κάποιες φορές παρατηρήθηκε πως το κέρασμα καφέ και σνακ μετά την όλη διαδικασία βοηθούσε το άτομο (Veeraraghavan, 2013). Αρκετοί είναι αυτοί που κινητοποιούνται όταν τους παρέχονται «Κάρτες Δότη». Οι κάρτες δότη είναι ένα κίνητρο αφού παρέχεται δωρεάν αίμα στο δότη και τους οικείους του, εφόσον χρειαστεί. Άλλα κίνητρα μπορεί να είναι κάποιες τιμητικές διακρίσεις στο δότη για την προσφορά του, γνωστοποιώντας πόσες ζωές σώθηκαν μέσω του ιδίου, οργάνωση εκδηλώσεων με σκοπό την μαζική αιμοδοσία αλλά και παροχή σημαδιών προσφοράς (κονκάρδες, αυτοκόλλητα αυτοκινήτου κοκ) (Veeraraghavan, 2013).
«Ο εθελοντισμός κάνει το άτομο να νιώθει όμορφα. Ποιος δε θα ήταν ευτυχής γνωρίζοντας πως δίνοντας λίγο από το αίμα του, μπορεί να σώσει μια ανθρώπινη ζωή; Επιπλέον, το άτομο έχει την ηρεμία πως αν ο ίδιος αλλά και κάποιος οικείος του χρειαστεί αίμα, αυτό θα είναι άμεσα διαθέσιμο.
Ακόμη, στις μέρες μας όπου οι κοινωνικές διακρίσεις είναι πανταχού παρών, η αιμοδοσία τις εξαλείφει. Δότης μπορεί να είναι οποιοσδήποτε, ανεξαρτήτως χρώματος, κοινωνικής θέσης, πολιτικών πεποιθήσεων κοκ. Αυτό δίνει στο άτομο ένα αίσθημα ισότητας αλλά και αυταξίας αφού έχει προσφέρει κάτι τόσο σπουδαίο στην κοινωνία» κατέληξε.
«Κάθε ποσότητα αλκοόλ αποτελεί κίνδυνο για την υγεία»
Τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονεί για την υγεία ακόμα και η περιορισμένη κατανάλωση αλκοόλ επεσήμανε κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο πρόεδρος του ΟΑΚΑΝΑ και εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το αλκοόλ Δήμος Φωτόπουλος.
Ο κ. Φωτόπουλος αναφέρθηκε στα στοιχεία ερευνών τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όπου η κατανάλωση αλκοόλ βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα ενώ έκανε μνεία και στην έρευνα του 2011 όπου είχε καταγραφεί η θλιβερή πρωτιά του Ρεθύμνου στην κατανάλωση αλκοόλ από εφήβους. Ο ίδιος επανέλαβε πως είναι απαγορευτική η χρήση αλκοόλ στους εφήβους όσο και στις εγκύους και επέστησε την προσοχή λέγοντας πως «κάθε ποσότητα αλκοόλ αποτελεί κίνδυνο για την υγεία μας».
Σε σχετικές δηλώσεις του ανέφερε: «Στην Ευρώπη η κατανάλωση αλκοόλ είναι πολύ μεγάλη, καθώς καταναλώνουμε διπλάσια ποσότητα αλκοόλ από ότι στον υπόλοιπο κόσμο. Και παρότι φαίνεται ότι το νούμερο σταθεροποιείται ή και μειώνεται τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, εξακολουθεί να βρίσκεται σε ψηλά επίπεδα. Επίσης τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ από εφήβους με βάση τα στοιχεία του 2011 όπου καταγράφεται πολύ μεγάλη χρήση αλκοόλ στις ηλικίες από 15 έως 19 ετών και ακόμα πιο σοβαρό είναι το γεγονός ότι υπάρχει πολύ εύκολη πρόσβαση στο αλκοόλ και η χρήση του είναι αποδεκτή σε αυτές τις ηλικίες. Άλλωστε όπως έχουμε ξαναπεί ο νομός Ρεθύμνου έχει μια θλιβερή πρωτιά στο να είναι πολύ ψηλά σε αυτές τις ηλικίες. Πρέπει να γίνει σαφές ότι όσο περισσότερο αλκοόλ καταναλώνει κανείς τόσο περισσότερο επιβαρύνεται η υγεία του. Είναι χαρακτηριστικό ότι εάν κανείς πίνει ένα μπουκάλι κρασί την ημέρα οι πιθανότητες να πάθει κάτι από το αλκοόλ είναι ένα προς επτά, δηλαδή από τους 100 που πίνουν οι 12 θα έχουν πρόβλημα, ενώ αν πίνουν ένα ποτήρι κρασί την ημέρα ο κίνδυνος μειώνεται στο 1%. Άρα όσο λιγότερο αλκοόλ καταναλώνει κανείς τόσο καλύτερα. Για τα τροχαία ατυχήματα φαίνεται ότι ο κίνδυνος αυξάνει όσο περισσότερο αυξάνει η συγκέντρωση αλκοόλ στο αίμα. Υπάρχει επίσης ένα σημαντικό κομμάτι των θανάτων από αλκοόλ που προκαλούνται από τα τροχαία ατυχήματα. Πρέπει να περιορίσουμε την κατανάλωση αλκοόλ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχουν βάλει σαν στόχο τον περιορισμό της βαθιάς χρήσης αλκοόλ, δηλαδή της μέθης, το να μην πίνουν οι νέοι και κυρίως να μην εκτίθενται οι νέοι στο εμπόριο και τη διαφήμιση του αλκοόλ. Είναι πολύ σοβαρή η πρόνοια για τις έγκυες οι οποίες δεν πρέπει να καταναλώνουν καθόλου αλκοόλ. Υπάρχουν οδηγίες για το πόσο μπορεί κανείς να πίνει. Αργή κατανάλωση, προσοχή σε επικίνδυνες καταστάσεις όπως η οδήγηση, απαγόρευση κατανάλωσης αλκοόλ σε εγκύους και εφήβους και πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν υπάρχει ασφαλής ποσότητα αλκοόλ αλλά κάθε ποσότητα αλκοόλ αποτελεί κίνδυνο για την υγεία».
Ο Γιώργος Καραβιώτης πρόεδρος της «Τροχοπρόληψης Ρεθύμνου» από την πλευρά του ανέφερε: «Υπάρχουν πολλά τροχαία ατυχήματα και σε πάρα πολλές περιπτώσεις υπάρχει ανάγκη αίματος. Από την άλλη μεριά είναι περιορισμένη η προσφορά αίματος σε όλη την Ελλάδα γι’ αυτό και τέτοιες πρωτοβουλίες προσφοράς είναι απαραίτητες. Το να δίνεις το αίμα σου σε κάποιον είναι δώρο ζωής. Πρέπει όλοι να γίνουμε εθελοντές αιμοδότες και γι’ αυτό καλούμε όλο τον κόσμο να δώσει τη σταγονίτσα της αγάπης του για τον σύλλογο. Πρέπει όλοι να συνεισφέρουμε σε αυτή την προσπάθεια».