Τρίτη, 20 Μαΐου 1941, αρχίζει η περιώνυμη, η θρυλική Μάχη της Κρήτης, όπου η Λαϊκή νεροσυρμή εξευτελίζει το επίλεκτο Σώμα του τότε πανίσχυρου Γερμανικού Στρατού, το Σώμα των Αλεξιπτωτιστών, ανατρέπει τα σατανικά σχέδια του παρανοϊκού δικτάτορα Χίτλερ και λοξοδρομεί την πορεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
31 Μαΐου 1941: Οι Γερμανοί, με βαριές απώλειες, κυριαρχούν, φαινομενικά, στην Κρήτη. Η βία περνά και ίσως δουλώνει τον τόπο, ποτέ όμως το πνεύμα και τις ψυχές των υπερήφανων ανθρώπων, που τον κατοικούν.
Από την 1η Ιουνίου 1941, αρχίζει η αντίσταση των Κρητών ενάντια στο Στρατό κατοχής, κάτω από δύσκολες συνθήκες. Οι αγωνιστές γνωρίζουν και μάλιστα πολύ καλά, πως ανταμοιβή της προσφοράς τους είναι ο θάνατος. Και όμως δε λιποψυχούν. Συμμετέχουν συνειδητά στην Εθνική Αντίσταση. Δε λογαριάζουν κινδύνους. Περιφρονούν το θάνατο.
Ανάμεσα στις ηρωικές μορφές του ιερού αγώνα, η ιστορία θα συναντήσει μία ξεχωριστή προσωπικότητα των γραμμάτων, ένα σπουδαίο άνθρωπο και σπουδαίο οικογενειάρχη τον φιλόλογο – καθηγητή, τον Γιάννη του Εμμανουήλ και της Θεονύμφης Μαθιουδάκη από την Κοξαρέ Αγίου Βασιλείου.
Κατά τη διάρκεια της κατοχής υπηρετεί στο Γυμνάσιο Ρεθύμνου και συμμετέχει, όσο μπορεί πιο έντονα, στην Εθνική Αντίσταση. Σύντομα αναδεικνύεται ηγετικό στέλεχος του νομού.
Από τον Ιούνιο του Ι943, διακόπτει αυτοβούλως τη διδασκαλία του, αφήνει την ερίτιμη σύζυγό του – αείμνηστη σήμερα – Ελένη Λαμπροπούλου και το μικρό – μόλις δέκα χρόνων γιο του Μανώλη και αφοσιώνεται αποκλειστικά στον ιερό αντιστασιακό αγώνα.
Παρασκευή, 31 Μαρτίου 1944: Επικεφαλής επταμελούς αντιστασιακής ομάδας, εντοπίζεται από Γερμανικό απόσπασμα στη σπηλιά της Μέσης, γνωστής ως «Γκιουμπρά» και μετά από πολύωρη ένοπλη συμπλοκή φονεύεται, μαχόμενος, μαζί με δύο άλλους συντρόφους του και περνά στην αιωνιότητα, σε ηλικία μόλις τριάντα οχτώ χρόνων.
Την προηγούμενη ημέρα, είχε διανυκτερεύσει στο χωριό μας, στο σπίτι του επιστήθιου φίλου του και συναγωνιστή του, του Μίνωος Νικ. Αποστολάκη, απέναντι από το χώρο που βρισκόμαστε.
Πέρασαν τα χρόνια, πέτρινα και δύσκολα. Όμως οι μνήμες παραμένουν αναλλοίωτες, όταν ο άνθρωπος είναι πλούσιος σε συναισθήματα. Ο καταξιωμένος λειτουργός της δημοσιογραφίας, πρώην πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, άξιος γιος, αξίου πατέρα, Μανώλης Μαθιουδάκης, φυτεύει στη μνήμη του πατέρα του, το δένδρο που στολίζει το χώρο του Ηρώου, αιώνιο μνημόσυνο ενός γενναίου, που ακόμη η αναφορά στο όνομά του φορτίζει το συναίσθημα όσων τον έζησαν.
Η χειρονομία αυτή του αγαπητού μας φίλου Μανώλη Μαθιουδάκη, συμβολίζει τον άρρηκτο δεσμό μεταξύ της οικογένειας Μαθιουδάκη και του χωριού μας.
Αυτό το δένδρο μνήμης, αποτυπωμένο μαζί με το χάρτη του νομού Ρεθύμνου, το οποίο δένδρο φωτογράφησε και δημοσίευσε στην έγκριτη εφημερίδα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» η εξαίρετη δημοσιογράφος κυρία Εύα Λαδιά, θα επιδοθεί σήμερα, τιμής ένεκεν, στον ακριβό μας φίλο Μανώλη Μαθιουδάκη, μαζί με την αγάπη μας και το σεβασμό μας.
Την όλη εργασία επιμελήθηκε ο δραστήριος πρόεδρος του Συλλόγου Πρινιανών της Αθήνας «Ο Προφήτης Ηλίας» Σπύρος Λεων. Ζαχαράκης.
Η επίδοση θα γίνει από τους Κώστα Παρασύρη- πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Αρχαία Ελεύθερνα, Μιχάλη Αποστολάκη- πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγου «Η Αρχαία Ελεύθερνα» και Σπύρο Ζαχαράκη πρόεδρο του Συλλόγου Πρινιανών Αθήνας «Ο Προφήτης Ηλίας».
(Το παραπάνω κείμενο είναι η ομιλία που έκανε ο Στρατηγός ε.α. Βασίλης Αποστολάκης, στην εκδήλωση μνήμης για τον αείμνηστο αντιστασιακό καθηγητή Γιάννη Μαθιουδάκη).
