Υπό πλήρη εγκατάλειψη τελεί σήμερα η ιστορική γέφυρα του ποταμού Πλατανιά στην ομώνυμη περιοχή του Ρεθύμνου.Ο λόγος για το λίθινο γεφύρι, το οποίο κατασκευάστηκε την εποχή των Ενετών, βρίσκεται αρκετά μέτρα νοτιότερα από τα σύγχρονα γεφύρια που ζευγνύουν το ποτάμι για τις ανάγκες της κυκλοφορίας της παλαιάς και της νέας Εθνική οδού και αποτελεί ένα σημαντικό οδικό μνημείο, το οποίο τμηματικά αποσυντίθεται και κυριολεκτικά καταρρέει.
Η εικόνα που αντικρίζει σήμερα ο επισκέπτης είναι αυτή της ντροπής. Μέσα σε ένα περιβάλλον γεμάτο σκουπίδια και βλάστηση επικίνδυνη για την κατασκευή, είναι εμφανής όχι μόνο η φθορά του χρόνου, αλλά και η καταστροφική παρέμβαση του ανθρώπου.
Η κατάντια του μνημείου, δεν τιμά τον τόπο και την κοινωνία, που θέλει να μιλά με περηφάνια για τα μνημεία της και να τα επιδεικνύει ως αποδειχτικά στοιχεία της ιστορικής διαδρομής της.
Φτάνοντας από την δυτική πλευρά του ποταμού, γίνεται αμέσως αντιληπτή η σοβαρή φθορά του μνημείου.
Ένα μεγάλο τμήμα της δυτικής εισόδου έχει κατακρημνιστεί και καθώς προχωράς πάνω στο κυρίως τμήμα της γέφυρας, διαπιστώνεις, ότι έχουν δημιουργηθεί μεγάλες διαμπερείς οπές στα προστατευτικά για τους πεζούς τοιχία της, από τους λίθους που χρόνο με το χρόνο αποσπώνται από τη θέση τους και πέφτουν.
Για κάποιο λόγο, και στη δυτική και στην ανατολική είσοδο του γεφυριού έχουν ρίξει μπετόν!
Όσο και αν αυτό μοιάζει απίστευτο, κάποιοι «αφυείς» έριξαν τσιμέντο πάνω στο μνημείο, με αποτέλεσμα να έχει μείνει μόνο ένα μικρό τμήμα από το Βενετσιάνικο καλντερίμι στο κυρίως τόξο, το οποίο και θυμίζει την αλλοτινή του χρήση.
Διαπιστώσαμε, ότι επιτρέπεται και περνάνε αυτοκίνητα πάνω από το «ταλαιπωρημένο» γεφύρι, ενώ από αυτό έχουν κρεμάσει με σιδηροκατασκευές διάφοροι σωλήνες, άλλοι μεγάλου διαμετρήματος και άλλοι μικρότερου, από τις οποίες προφανώς μεταφέρεται νερό για τις παρακείμενες εκτάσεις ή και κατοικίες.
Τα δύο βάθρα της γέφυρας, τα οποία πατούν στις όχθες του ποταμού, είναι εμφανώς επιχωματωμένα και πυκνή βλάστηση διαβρώνει την κατασκευή, της οποία η φθορά γίνεται ακόμα πιο εμφανής στη θέα της μέσα από την κοίτη του ποταμού, ειδικά στο κυρίως τόξο της.Οι λίθοι είναι σαν να αιωρούνται, «έτοιμοι» να κατακρημνιστούν, λόγω της πολυετούς εγκατάλειψης, αδιαφορίας και δη, λόγω της μη υλοποίησης έργων συντήρησης και ανάδειξης.
Μετά από τόσους αιώνες, το γεφύρι, δυστυχώς, δεν αντιμετωπίζεται ως ιστορικό μνημείο, αντιθέτως τυγχάνει κακώς νοούμενης χρήσης και έχει αφεθεί στη φυσική αποσύνθεση που προκαλεί το πέρασμα των ετών ακόμα και για τις ανθεκτικές κατασκευές, όπως η συγκεκριμένη.
Ιστορικά και τεχνικά στοιχεία
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία η ενετική, μονότοξη, λίθινη γέφυρα έχει μήκος 17,80 μέτρα, πλάτος 3,65 μέτρα και ολικό ύψος, από την κοίτη του ποταμού, 8,00 μέτρα.
Αποτελείται από ένα κύριο τόξο, μήκους 17,80μ. με δύο μικρότερα τόξα, τα οποία με τεχνικούς όρους, ονομάζονται «ανακουφιστικά».
Θεωρείται ως η μεγαλύτερη λίθινη γεφύρωση με ένα άνοιγμα, στην Κρήτη και σύμφωνα με τους ειδικούς επιστήμονες, που κατά καιρούς έχουν αρθρογραφήσει για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και κατασκευαστική της τεχνική, τα δύο «ανακουφιστικά» τόξα ανεγέρθησαν αργότερα για την στήριξη της κατασκευής, καθώς διαπιστώνεται διαφορετική τεχνοτροπία από το κυρίως τόξο.
Το γεφύρι χτίστηκε το 1582 από μοναχούς της εποχής, πιθανόν της Μονής Αρσανίου.
Η μαρτυρία σώζεται από τον Gerola, ο οποίος κατέγραψε την εντοιχισμένη επιγραφή, η οποία σήμερα έχει φθαρεί εντελώς και δεν υπάρχει όπως και οικόσημα, των οποίων μαρτυρείται η ύπαρξη αλλά σήμερα επίσης δεν είναι ευδιάκριτη καν η θέση τους.
Το σημαντικό ιστορικό οδικό μνημείο πρέπει να διασωθεί. Οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να εξασφαλίσουν πόρους και να επιληφθούν της ανάδειξής του, διότι η σημερινή κατάσταση και η εικόνα που αντικρίζει ο επισκέπτης δεν τιμά κανέναν.
