Α’
Ο όρος εκπαιδευτική κοινότητα δηλώνει κατ’ αρχήν σύνολο οργανωμένο αλληλοπεριχωρουμένο στην ευρύτερη κοινωνία των προσώπων. Το ζητούμενο και ο στόχος αναγνωρίζονται στη συστημική διαπαιδαγώγηση νέων ανθρώπων, για ανέλιξη εκάστου μέσα από τον πνευματικό και ηθικό στίβο. Παρατηρώντας με προσοχή αυτή τη σχέση «συναλληλίας» των δύο κόσμων, μέσα από τις συχνά αυθαίρετες επεμβάσεις της πολιτείας των συγκρούσεων εξαιτίας της με επίκεντρο συνήθως το Λύκειο διαισθάνεσαι πικρία και συστολή από κρατούσες αντιλήψεις, στάσεις και συμπεριφορές καθώς σηματοδοτούν το μέλλον της νέας γενιάς. Πρόκειται για έγκλημα που σε τελευταία ανάλυση διενεργείται σε ένα τόσο ευαίσθητο μέρος της κοινωνίας. Ένα «έγκλημα» που ανακλάται άμεσα στο οπτικό της πεδίο. Ιδιαιτέρως στη σύγχρονη οικογένεια αδύναμη όσο ποτέ να πείσει επανασυλλέγοντας τα νέα μέλη της από δρόμους παράκρημνους συχνά χωρίς σαφή στόχο και ελπίδα.
Μερικοί θα διαψεύσουν τα παραπάνω με το επιχείρημα νέων που σήμερα προοδεύουν ή διαπρέπουν στην επιστήμη και τις τέχνες κυρίως στο εξωτερικό. Διαφεύγει ίσως το «δαιμόνιον» του έλληνα όταν σε στιγμές κρίσης φτάνει στην αυθυπέρβαση!
Την ίδια περίοδο η εκπαιδευτική κοινότητα βιώνει ένα ακόμη δράμα που θα το έλεγες «μεταμαοικού τύπου». Τα επεισόδια κλιμακώνονται από τα χρόνια της ΑΛΛΑΓΗΣ στη δεκαετία του 1980. Ανατρέχοντας στα ανεξέλεγκτα γεγονότα κομματικών και ιδεολογικών συγκρούσεων εκείνης της εποχής με καταλήψεις σχολείων, βανδαλισμούς και ανυπακοή αναγνωρίζεις τις αιτίες των σημερινών αυθαίρετων «δικαιωμάτων»! Φαινόμενα αμφισβήτησης θεσμών και δεοντολογίας, άρνησης ηθικών συμβόλων και αξιών, περιφρόνηση των νόμων τότε όπως και τώρα. Ο καταλογισμός της ευθύνης κατά συνδικαλιστικών και κομματικών φορέων που αρνούνται άσκηση του αξιολογικού έργου για διδασκόμενους όσο και διδάσκοντες – ως μη απαραίτητου δήθεν – φυσικά δεν λύνει το πρόβλημα. Το γνωρίζουν οι υπουργοί καταργώντας τους διορθωτικούς Νόμους με πρόσχημα τον εκδημοκρατισμό αλλά στην πραγματικότητα πασχίζοντας με οποιοδήποτε τρόπο να κρατηθούν στην εξουσία τότε και τώρα! Γνωρίζουν ότι εξομάλυνση στη παιδεία δεν θα φέρει η «συνδιοίκηση» στα πανεπιστήμια όπως δεν έφεραν τα δεκαπενταμελή συμβούλια στα σχολεία. Προτιμούν ωστόσο την «αγκίστρωση» στην εξουσία ενώ αποφεύγουν να αντικρύσουν κατάματα την αλήθεια!
***
Πραγματική πληγή στην άσκηση της εκπαιδευτικής λειτουργίας προκάλεσαν τα κινητά τηλέφωνα και η αδυναμία απαγόρευσης τουλάχιστον σε ώρες μαθημάτων. Παράλληλα, κρούσματα ακραίας συμπεριφοράς στη μέση και ανώτερη βαθμίδα, συναλλαγές ύποπτες σπουδαστών με καθηγητές, ενδοσχολική βία, bulling κ.λπ. δρουν ανεξέλεγκτα ή μένουν ατιμώρητα κι εδώ προκύπτει το ερώτημα: μήπως όπου το κράτος απουσιάζει η εκπαιδευτική κοινότητα έχει χρέος ελάχιστο να αντιδρά έστω με κραυγή διαμαρτυρίας; Μια κραυγή ανάσχεσης εκφυλιστικών φαινομένων που σε τελευταία ανάλυση υποσκάπτουν μέσα από τα Σχολεία τους θεσμούς της Δημοκρατίας!
Είναι κρίμα οι ιδέες της ΑΛΛΑΓΗΣ να οδηγηθούν μέσα, από κομματικούς ατραπούς και τελικά εκτός του μορφωτικού και διαπλαστικού σκοπού μιας ελληνοκεντρικής και οικουμενικής παιδείας όπως ακριβώς ορίζει ο γενικός Νόμος (πλαίσιο) 1566/1985. Εν τω μεταξύ νέες ανατρεπτικές ιδέες και προγράμματα σπουδών σπεύδουν κάθε τόσο να αλλοιώσουν το πνεύμα και το γράμμα του Νόμου εγκαινιάζοντας σειρά «μεταρρυθμίσεων» με κέντρο πάντα το λύκειο ενώ περίσσεψε η απονιά και αδιαφορία για το «κόστος»! δηλ. τις βαρύτατες συνέπειες άμεσες ή μεσοοπρόθεσμες. Τις ενέργειες και παραλείψεις της τελευταίας μεταπολιτευτικής περιόδου χαρακτηρίζει ως γνωστό ενδοτισμός και απαράδεκτη ανοχή της πολιτείας, σε αντίθεση με την υπεύθυνη στάση και τη συνέπεια λόγων και πράξεων. Η ίδια παραμένει θύμα των κομματικών, ιδεολογικών και συνδικαλιστικών πιέσεων και επιρροών. Άτυπες υποχωρήσεις από την κατίσχυση της «ήσσονος» προσπάθειας μέχρι και τη δηλωμένη «ρετσινιά» κατά της αριστείας, την απαξίωση της άμιλλας (ως κίνητρο προόδου «κατ’ εξοχήν») σήμαναν τις αιτίες παραπέρα σύγχυσης, χαλάρωσης και απορρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος. Οι παράγοντες της κρίσης, από την κατάργηση των νόμων 1143/1981 και 1304/1982, διαχωρίζονται σε μεσοπρόθεσμους και πρόσφατους. Για τους πρώτους θα άξιζε ίσως μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του νέου ελληνικού κράτους ενώ για τους δεύτερους θα βλέπαμε την αφετηρία στους… «Μοιραίους» του Κ. Βάρναλη, όπου, «φταίει το ζαβό το ριζικό μας…» ή πάντως οτιδήποτε άλλο εκτός φυσικά από τους πραγματικούς ένοχους ή αλλιώς τους (αν) αρμόδιους «καθ’ ύλην» Υπουργούς. Η πάγια εμμονή τους στην τακτική των συνεχών αλλαγών προκαλεί πλέον εκτός από σύγχυση την οργή σε διδάσκοντες και διδασκόμενους, στους γονείς και ασφαλώς στον ενημερωμένο πολίτη ανώνυμο ή επώνυμο.
Ζητούμενο παραμένει ο λυτρωμός της εκπαιδευτικής κοινότητας, από τον πνιγηρό «πολιτικό» εναγκαλισμό και ο συνειδητός προσανατολισμός στις θεμελιακές αξίες του οικουμενικού ελληνισμού και του πολιτισμού κόντρα στο ρεύμα του μετανεοτερικού σχετικισμού ανατροπής των «κατεστημένων»! Εννοούμε μια παιδεία ολόπλευρη χωρίς εξαρτήσεις, αμφιταλαντεύσεις και πισωγυρίσματα χωρίς εκφυλιστικά φαινόμενα προοδευτισμού. Παιδεία, στον αντίποδα των κομματικών και ιδεολογικών εξαρτήσεων, με όραμα το αδιάφθορο «ήθος» ως στόχο ανέλιξης του ανθρώπου μέσω της παρεχόμενης μάθησης και αγωγής.
Β’
Γνώστες των εκπαιδευτικών μας πραγμάτων, η πλειονότητα των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας ως και απλοί ενδιαφερόμενοι θα συμφωνούσαν ότι η παθολογία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης προπάντων συνίσταται:
α. Στις, «συχνά πυκνά», επαναλαμβανόμενες εκπαιδευτικές «μεταρρυθμίσεις» και ανατροπές προγραμμάτων με ότι αυτό συνεπάγεται πρώτα στην ψυχολογία διδασκόντων και διδασκόμενων και βέβαια στην χαμηλή ποιοτικά απόδοση του διδακτικού αποτελέσματος.
β. Στο ακατανόητο «πείσμα» των εκάστοτε Υπουργών να επιβάλλουν έκαστος τη «δική του» εκπαιδευτική μεταρρύθμιση!
Δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί εδώ ο ακραίος πολιτικός αυταρχισμός με δεδομένη την, «χωρίς περίσκεψη…» ολοσχερή και άδικη κατάργηση κάθε προηγούμενου Νόμου ή π. Διατάγματος από τον επόμενο!
Η υφιστάμενη εκπαιδευτική κοινότητα, η κοινωνία συνολικά είναι λογικό να διερωτάται, αν οι «αέναες» μεταρρυθμίσεις και ανατροπές των τελευταίων δεκαετιών, οι ενέργειες αρμόδιων Υπουργών, σημαίνουν άραγε και κάτι διαφορετικό εκτός από την ολοένα επιδεινούμενη κρίση στην παιδεία! Επιτέλους μήπως είναι ώρα η εκπαιδευτική κοινότητα να αναλάβει ευθύνες που της αναλογούν απέναντι στο κακόγουστο «σκηνικό» που έχει εδραιωθεί και γιγαντώνεται χωρίς ορατή λήξη; Τις παραπάνω σκέψεις προκαλούν και οι αποφάσεις τωρινών υπουργών με αποκορύφωμα την επαναφορά του «ασύλου» και της «συνδιοίκησης» στα πανεπιστήμια.
Τέλος, η υπονόμευση της αριστείας άρα και της άμιλλας -παραγόντες ουσιαστικοί της προόδου- η μακροχρόνια κατάργηση της αξιολόγησης κάθε μορφής, βασική αιτία παραπέρα απορρύθμισης του συστήματος, είναι καιρός να αφυπνίσουν συνειδήσεις εξεγείροντας την αγωνιστική φιλοτιμία! Στόχος, μια παιδεία άξια του ονόματος προτού η επιπολαιότητα και προχειρότητα εις βάρος του κορυφαίου θεσμού οδηγήσουν σε μια εθνική τραγωδία!