Την 25η Μαρτίου, εν μέσω πανδημίας, γιορτάζουμε δύο αιώνες ως ενιαία οντότητα ανεξάρτητου κράτους και αποτελεί ζήτημα εθνικής επιβίωσης ο αναστοχασμός και ο επαναπροσδιορισμός της ταυτότητάς μας.
Θα αναφερθώ σε πτυχές της ιστορικής μας διαδρομής, που κατά την υποκειμενική μου άποψη, φέρουν την ευθύνη για την οικοδόμηση της σύγχρονης ταλαιπωρημένης Ελλάδας.
– Η Ρώσο-τουρκική συνθήκη του 1774 έθεσε τις βάσεις ανάπτυξης εμπορικού στόλου από Έλληνες, καθώς τους παρείχε δικαίωμα χρήσης ρωσικής σημαίας και κατέστησε ελληνική διοίκηση σε παραδουνάβια κράτη.
– Η οικονομική άνθιση που ακολούθησε, διαμόρφωσε μια τάξη εύπορων, μορφωμένων Ελλήνων, που υιοθέτησαν τις αξίες του διαφωτισμού για ελευθερία, ισότητα και δικαιοσύνη.
Κατ’ επέκταση, δημιουργήθηκε το ιδεολογικό υπόβαθρο που γέννησε το όραμα μιας ανεξάρτητης Ελλάδας και ένας κινητήριος μοχλός χρηματοδότησης που οδήγησε στην υλοποίηση της ελληνικής επανάστασης.
– Το επόμενο σημείο, ήταν τα δύο δάνεια που χρεώθηκε η χώρα μας, το 1824 και 1825, για να αντιμετωπίσει την έφοδο του Αιγύπτιου Ιμπραήμ, από τα οποία λάβαμε σχεδόν τα μισά γιατί προεισπράχτηκαν οι τόκοι.
– Η δήλωση υποταγής προς την Αγγλία το 1825, που ακολούθησε κατόπιν αιτήματος της «Επιτροπής Ζακύνθου», ήταν άλλο ένα γεγονός που, κατά τη γνώμη μου, σημάδεψε διαχρονικά την πορεία μας.
– Το κατεστημένο διοίκησης της εκκλησίας που απορρίπτει την συνύπαρξη αντίθετων ιδεών, διαπότισε την κοινωνία μας με το φαινόμενο της μισαλλοδοξίας, που είναι ακόμη ριζωμένο και ενεργό. «Αν δεν είσαι μαζί μας… είσαι εναντίον μας…», είναι το μήνυμα που εκπέμπει ο εναγκαλισμός κράτους και εκκλησίας, για όποιον έχει διαφορετική άποψη, από ένα δόγμα διαπλεκόμενο με τα συμφέροντα εξουσίας…
– Το γλωσσικό ζήτημα αργότερα, ως μέσο εκμετάλλευσης του ελληνικού λαού, προκαλούσε σύγχυση και ο διχασμός που επέφερε είχε απρόβλεπτες και πολλαπλασιαστικές συνέπειες.
– Το σύνταγμά μας, δεν ανταποκρίνεται στο ρόλο του που είναι η διάχυση του δημοκρατικού πνεύματος, η εγγύηση εφαρμογής νομοθεσίας, ο φραγμός στην πολιτική αυθαιρεσία και η εξασφάλιση λαϊκής κυριαρχίας.
– Η δημόσια διοίκηση, δεν έχει σαφή διανομή αρμοδιοτήτων και ασκείται ουσιαστικά μέσω δυσνόητων ερμηνευτικών εγκυκλίων, που εκπονούνται από ανώτατους υπαλλήλους, υποκαθιστώντας ύπουλα τους νόμους…
Η οργανωτική δομή του ελληνικού κράτους, είναι προβληματική δίχως συνεκτικότητα, με ελλιπή μηχανισμό ελέγχου που εξαγριώνει τους πολίτες και τους ωθεί στην παραβατικότητα.
Η χώρα μας, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ (WEF), κατετάγη στην τρίτη θέση από το τέλος, ανάμεσα σε 148 χώρες, στον δείκτη «απόδοσης νομικού πλαισίου επίλυσης διαφορών».
Στα ελληνικά καφενεία, οι πολιτικές συζητήσεις τις περασμένες δεκαετίες ήταν έντονες και κυριαρχούσε μια θεμελιώδης αντίφαση: «πάμπλουτος δημόσιος διάλογος – πάμπτωχο αποτέλεσμα».
Είχα ρωτήσει πριν κάποια χρόνια, στο Πανεπιστήμιο, τον έγκριτο συνταγματολόγο κ. Τσάτσο, πως μπορεί να γίνει εφικτή η ρήση του Αριστοτέλη «Πολίτες που άρχουν και άρχονται». Η απάντησή του ήταν άμεση με ρήση του ίδιου φιλόσοφου «Διαγωγή ιδίου», συμπεραίνοντας ότι το ελληνικό κράτος είναι δομημένο έτσι ώστε να κρύβεται πίσω από τις πλάτες των πολιτών…
Η Επιτροπή «Ελλάδα 2021», η οποία υπάγεται απευθείας στον πρωθυπουργό με σκοπό την οργάνωση επετειακών εκδηλώσεων της ελληνικής επανάστασης, κατά τη γνώμη μου ήταν ένα πρόσχημα. Η πρόεδρος της επιτροπής κ. Αγγελοπούλου, η οποία επισκέφτηκε την πόλη μας με ελικόπτερο, χάρη εντυπώσεων, έδωσε έμφαση στη διεθνή προβολή της επετείου μας κι αγνόησε την ουσία, που είναι η αναγκαιότητα επικαιροποίησης του μηνύματος της Ελληνικής επανάστασης για αφύπνιση της συλλογικής μνήμης.
Θα μπορούσε να οργανωθούν σειρές με διαδραστικές ιστορικές αναπαραστάσεις της Ελληνικής επανάστασης, σε εμβληματικούς χώρους, με επικείμενο στόχο τη δημιουργία μιας νέας εθνικής αφύπνισης.
– Η είσοδός μας στην ευρωζώνη δίχως τις νόμιμες προϋποθέσεις, μετέτρεψε τη χώρα σε αποικία κατανάλωσης, όπου το 88% των προϊόντων που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά είναι εισαγόμενα.
Ας ελπίσουμε να υπάρχει Ελλάδα τον επόμενο αιώνα για να γιορτάσουμε τα 300 χρόνια, καθώς τα επίσημα δημογραφικά στοιχεία, δείχνουν ότι κάθε χρόνο αφανίζεται μια πόλη σαν τη δική μας.
Παρά τα προβλήματα όμως, καταφέραμε να διατηρήσουμε τη σχέση μας με το ένδοξο παρελθόν μας, κουβαλώντας ένα βαρύ υπαρξιακό φορτίο και μια άμεση σύνδεση με τις αληθινές αξίες της ζωής…
