Τις δυσκολίες που υπάρχουν στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου εξαιτίας των πολλών παλιών κτιρίων και των στενών δρόμων που δυσχεραίνουν την εκκένωση σε περίπτωση σεισμού, επεσήμανε σε δηλώσεις του χθες ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικής Προστασίας, Ευθύμιος Λέκκας, που βρέθηκε στο Ρέθυμνο. Όπως υποστήριξε υπάρχουν προτάσεις και δράσεις για τις οποίες είναι σε συνεργασία με την δημοτική αρχή και ταυτόχρονα γίνεται εκπαίδευση για ένα σχέδιο εκκένωσης σε περίπτωση σεισμού, ξεκαθάρισε ωστόσο ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος κινδυνολογίας χαρακτηρίζοντας μάλιστα ιστορικό έγκλημα την καθαίρεση ιστορικών κτιρίων. Ο κ. Λέκκας απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε πως παρά τις δυσκολίες υπάρχουν δράσεις που μπορούν να γίνουν τόσο σε ό,τι αφορά τις επισκευές – συντηρήσεις κτιρίων ή και απομόνωσής τους, όσο και ενημερωτικού χαρακτήρα εκδηλώσεις προς τους πολίτες.
Αγκάθι βέβαια όπως τόνισε στην περίπτωση απαραίτητων επεμβάσεων σε κτίρια αποτελούν οι ελλιπείς εθνικοί πόροι από την μια και από την άλλη οι χρονοβόρες διαδικασίες στα ιστορικά κτίρια στα οποία εμπλέκονται οι αρχαιολογικές υπηρεσίες αλλά και στα κτίρια που είναι «ορφανά» από ιδιοκτήτη. Ο κ. Λέκκας πάντως ανέφερε ότι σε διάστημα ενός μηνός, οπότε και αναμένεται να ψηφιστεί το νομοσχέδιο για την πολιτική προστασία, θα δοθούν σαφείς κατευθύνσεις και ως προς την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων.
Ειδικότερα, στις δηλώσεις του ο κ. Λέκκας επεσήμανε: «Εκπαιδευόμαστε στο να κάνουμε ένα σχέδιο εκκένωσης της παλιάς πόλης. Είναι πολύ δύσκολο να γίνει. Στην παλιά πόλη υπάρχουν στενοί δρόμοι, ενισχυμένες σεισμικές εντάσεις, πολύς κόσμος το καλοκαίρι. Είναι ένας γρίφος το πώς μπορούμε να αντιδράσουμε σε περιπτώσεις έκτακτων αναγκών. Δεν είμαι από αυτούς που απαξιώνουν τα πάντα. Υπάρχουν ελάχιστοι συνάδελφοι που κινδυνολογούν. Αντί να κινδυνολογούμε πρέπει να δούμε τι θα κάνουμε, πώς θα το κάνουμε και όχι να καταγγέλλουμε. Υπάρχουν δράσεις, πρότεινα στον δήμαρχο να κάνουμε σε ένα μήνα, ώστε να μειώσουμε τους κινδύνους που υπάρχουν. Οι δράσεις αυτές αφορούν τόσο τα κτίρια, δηλαδή αποκατάσταση ή απομόνωσή τους ή ένταξή τους σε επιχειρησιακά σχέδια, όπου δεν μπορούμε να επέμβουμε. Υπάρχει τεράστιο πρόβλημα με τα παλιά κτίρια. Γίνεται πολύς λόγος για καθαιρέσεις των κτιρίων, όμως η αρμοδιότητα αυτή δεν ανήκει στον ΟΑΣΠ. Εκτελεστικές αρμοδιότητες έχει κάθε ιδιοκτήτης του κτιρίου που μπορεί να είναι ο δήμος, η περιφέρεια, υπουργεία ή ιδιώτες. Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι πολλά κτίρια δεν έχουν καν ιδιοκτήτη».
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμης Λέκκας ανέφερε ότι το 50% των κτιρίων κυρίως των δημόσιων, στη Ελλάδα αλλά και στην Κρήτη είναι σχετικά καινούργια -της τελευταίας 50ετιας- και είναι θωρακισμένα από σεισμούς, ένα 30%, όπως είπε, είναι μεγαλύτερης ηλικίας και χρήζουν επεμβάσεων, ενώ ένα 20% είναι παλιά ιστορικά κτίρια.
«Τα σχολεία της Κρήτης και τα δημόσια κτίρια είναι κατασκευές που έχουν γίνει σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα, είναι κτίρια τα οποία είναι παλιά ιστορικά κτίρια, τα οποία είναι σε χρήση ακόμα είτε για τις υπηρεσίες είτε για σχολεία και είναι κτίρια σύγχρονα τα οποία έχουν γίνει πριν μερικά χρόνια. Άρα έχουμε όλο το φάσμα των κατασκευών. Στην περιοχή του Ρεθύμνου έχουμε αρκετά παλιά κτίρια λόγω και της ιστορίας που έχει η Κρήτη. Εκείνο το οποίο θα πρέπει να κάνουμε και η διαπίστωση που κάνουμε είναι ότι τα κτίρια που έχουν 30-40 χρόνια ζωής, είναι κτίρια τα οποία αντέχουνε, είναι κτίρια που έχουν αντισεισμικούς κανονισμούς και δέχονται μεγάλες φορτίσεις σεισμικής ενέργειας χωρίς να πάθουν το παραμικρό. Από κει και πέρα υπάρχουν τα παλαιότερα κτίρια τα οποία χρειάζονται επισκευή ή συντήρηση ή ενίσχυση και υπάρχουν και τα πολύ παλιά κτίρια που είναι υπό τον έλεγχο της αρχαιολογίας, συνεπώς όλες οι παρεμβάσεις και ενισχύσεις που πρέπει να γίνουν είναι πολύ δύσκολες. Μέσα στα πλαίσια αυτά δεν μπορούμε να καθαιρέσουμε τα κτίρια τα παλιά, θα είναι ένα ιστορικό έγκλημα, στα ενδιάμεσα μπορούμε να τους κάνουμε κάποιες ενισχύσεις, τα καινούρια δεν χρειάζονται. Αυτό που πρέπει να πούμε επίσης είναι ότι το 50% των κτιρίων είναι καινούρια, των τελευταίων 40-50 ένα 30% είναι ενδιάμεσα κτίρια και ένα 20% είναι παλιά κτίρια. Η εικόνα στις κατασκευές είναι πολύ καλύτερη γιατί το Ρεθύμνο ουσιαστικά από την δεκαετία του 90 έχει επεκταθεί και έχει γιγαντωθεί σαν πόλη, τα καινούρια κτίρια είναι ασφαλή κτίρια- με όλες βέβαια τις προϋποθέσεις ότι δεν είναι αυθαίρετα, ότι δεν είναι κτίρια χωρίς αντισεισμικό κανονισμό. Αυτό που θα πρέπει να δούμε είναι τι δράσεις θα κάνουμε στα παλιά κτίρια και στα κτίρια ενδιάμεσης ηλικίας. Στα ενδιάμεσης ηλικίας ο ΟΑΣΠ έχει θέσει τις προδιαγραφές μέσα από πολύχρονη μελέτη επιστημονικών ομάδων, έχει κάνει τους οδηγούς και τις κανονιστικές διατάξεις με βάση τις οποίες θα γίνονται οι επισκευές. Βέβαια εκεί μας λείπουν τα χρήματα σε εθνικό επίπεδο, άρα δεν μπορούμε να επέμβουμε σε μεγάλη κλίμακα σε αυτά».
«Τα κτίρια ελέγχονται από τις Διοικήσεις τους και όχι από τον ΟΑΣΠ»
Όπως εξήγησε ο κ. Λέκκας, όταν διαπιστώνεται ότι κτίρια δημόσια ή σχολεία δεν έχουν αντισεισμική προστασία τότε στη διάρκεια δευτεροβάθμιου έλεγχου θα πρέπει να αποφασιστεί η συνέχιση ή μη της λειτουργίας τους: «υπάρχουν τα κτίρια, τα οποία έχουν περάσει πρωτοβάθμιο εθνικό έλεγχο. Στα κτίρια αυτά οι τεχνικοί του κάθε φορέα και όχι ο ΟΑΣΠ κάνουν ελέγχους. Αν κάποιο κτίριο περάσει στο δευτεροβάθμιο έλεγχο, τότε εκεί θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα συνεχίσουν να το χρησιμοποιούν ή όχι. Εκεί είναι ένα τεράστιο πρόβλημα γιατί υπάρχουν κτίρια που μπορεί να είναι επικίνδυνα αλλά να μην υπάρχουν πόροι να ενισχυθούν. Και αυτό το θέμα έγκειται κάθε φορά στην αρμοδιότητα εκείνου στον οποίο ανήκει το κτίριο» είπε ο κ. Λέκκας, και πρόσθεσε ότι :«Δεν είναι μόνο οι δήμοι υπεύθυνοι. Για παράδειγμα ο ΒΟΑΚ ανήκει στο ΥΠΕΧΩΔΕ, δρόμοι και υποδομές ανήκουν στην περιφέρεια, τα δικαστήρια ανήκουν στο υπουργείο Δικαιοσύνης, αντίστοιχα τα νοσοκομεία στο υπουργείο Υγείας. Στα κτίρια που έχει ο Δήμος θα πρέπει στα κτίρια που χρησιμοποιούνται να ενταθούν οι έλεγχοι φθορών και στατικής επάρκειας. Όμως πολύ φοβάμαι ότι και στα κτίρια που υπολείπονται της σεισμικής ικανότητας να ανταπεξέλθουν, δεν ξέρω τι χρήματα υπάρχουν για να ενισχυθούν και αν είναι σκόπιμο να ενισχυθούν ή να καθαιρεθούν για να χτιστούν άλλα. Εκεί πάλι μπαίνει η αρχαιολογία. Είναι πολυσύνθετο το θέμα. Τα κτίρια ελέγχονται από τις αρχές που είναι υπεύθυνες για την διοίκηση του κάθε οργανισμού. Εμείς σαν ΟΑΣΠ δεν κάνουμε ελέγχους. Εμείς κάνουμε εγκύκλιους για να εξετάσουν τα κτίρια. Δεν έχουμε αποφασιστικό ρόλο στο αν εξετάστηκαν ή όχι τα κτίρια».
Ο κ. Λέκκας ήταν κεντρικός ομιλητής σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε χθες στην Περιφερειακή Ενότητα Ρέθυμνου. Πρόκειται για ένα εργαστήριο Επιχειρησιακού Σχεδιασμού για σεισμό σε επίπεδο Δήμων, που διοργάνωσε ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (Ο.Α.Σ.Π.) στο πλαίσιο δράσης της Ενίσχυσης του Επιχειρησιακού Σχεδιασμού και της Ετοιμότητας για τη διαχείριση σεισμικού κινδύνου σε τοπικό επίπεδο, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου.
Στο πλαίσιο του εργαστηρίου αναλύθηκαν οι επιχειρησιακές παράμετροι, που πρέπει να λαμβάνει ένας Δήμος κατά τον σχεδιασμό της αντισεισμικής του πολιτικής.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν Δήμοι του Ρεθύμνου, καθώς και οι υπηρεσίες και φορείς, που εντάσσονται στον παραπάνω σχεδιασμό.
«Είναι μια δράση του ΟΑΣΠ που έχει σαν στόχο την ενημέρωση, τον συντονισμό των στελεχών, των φορέων που εμπλέκονται σε μια σεισμική καταστροφή. Τέτοιες υπηρεσίες είναι κυρίως του δήμου και της Αντιπεριφέρειας αλλά και άλλες υπηρεσίες όπως είναι το ΕΚΑΒ, η πυροσβεστική, οι διασώστες κτλ. Άρα έχουμε μια άσκηση επί χάρτου που αφορά τη στελέχωση των φορέων και αναμόχλευσης γνώσεων και νέων δεδομένων υπό το πρίσμα της νέας αντίληψης για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Σταδιακά αλλάζουμε το πνεύμα της διαχείρισης και ουσιαστικά την αντίληψη που έχουμε για τον κίνδυνο. Οι άλλες δράσεις του ΟΑΣΠ αφορούν την εκπαίδευση του γενικού πληθυσμού, τα σχολεία, επιχειρησιακούς φορείς. Θεωρώ είναι χρήσιμη εμπειρία. Σε ένα μήνα θα υπάρξει αλλαγή θεσμικού πλαισίου για την πολιτική προστασία. Αυτή την περίοδο συζητείται το νομοσχέδιο και περιμένουμε τι θα προβλέπει» κατέληξε ο κ. Λέκκας.