Το Τμήμα Γεωτεχνικών θεμάτων του Δήμου Ρεθύμνης σε συνεργασία με τον Δρ Αλέξανδρο Στεφανάκη, διοργάνωσε σειρά ενημερωτικών συναντήσεων στις οποίες προσκλήθηκαν οι κτηνοτρόφοι του Δήμου μας, στις περιοχές Άδελε (πρώην Δήμος Αρκαδίου), Επισκοπή (πρώην Δήμος Λαππαίων) και στον πρώην Δήμο Νικηφόρου Φωκά.
Σκοπός των συναντήσεων ήταν η υπεύθυνη, επιστημονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση των κτηνοτρόφων για τον καταρροϊκό πυρετό, ασθένεια που προβάλλει τα αιγοπρόβατα, ώστε να γνωρίσουν οι εμπλεκόμενοι στην κτηνοτροφία τρόπους επαρκούς αντιμετώπισης του προβλήματος.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Δήμου Ρεθύμνου από τον κ. Στεφανάκη αναφέρθηκαν τα παρακάτω για τον καταρροϊκό πυρετό των προβάτων για τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης της νόσου:
Η ασθένεια οφείλεται στον ιό BTV του Καταρροϊκού πυρετού.
Η ασθένεια μεταδίδεται με σκνίπες (έντομα) του γένους Culicoides στα διάφορα ευαίσθητα είδη μηρυκαστικών.
Οι σκνίπες μολύνονται όταν πιουν αίμα από ζώα άρρωστα (ιαιμία).
Οι μολυσμένες σκνίπες μεταφέρουν τον ιό σε άλλα ζώα που θα πάνε να πιουν αίμα.
Οι σκνίπες είναι ο μόνος φυσικός μεταδότης του ιού.
Σημεία αναπαραγωγής και πολλαπλασιασμού της σκνίπας στις εκτροφές:
Λίμνες, ρυάκια, έλη, βαλτοί, κουφάλες δένδρων, διαρροές αρδευτικών συστημάτων, κοπριά ζώων βρεγμένη, κοπροσωροί, κοντά στις ποτίστρες που υπάρχει λάσπη, σάπια φυτά κ.ά.
Η μόλυνση έχει εποχική εμφάνιση (όταν δραστηριοποιούνται οι σκνίπες).
Ο ιός παραμένει σε ορισμένα ζώα που μολύνθηκαν και επιβίωσαν. Επομένως η επιβίωση του ιού στο περιβάλλον βασίζεται αποκλειστικά στα ζώα, φορείς και τα έντομα μεταφοράς (σκνίπες).
Η ασθένεια
Δεν μεταδίδεται με άμεση επαφή, (το ένα ζώο το άλλο).
Δεν προσβάλει τον άνθρωπο.
Δεν δημιουργεί πρόβλημα στα τρόφιμα που παράγονται.
Η ασθένεια προσβάλει όλα τα κατοικίδια και τα άγρια μηρυκαστικά, πρόβατα, αίγες, αγελάδες, βουβάλια, αφρικανικές αντιλόπες, ελάφια, καμήλες.
Τα πρόβατα είναι τα πιο ευαίσθητα. Οι φυλές των προβάτων έχουν διαφορετική ανθεκτικότητα. Στις εκτροφές των προβάτων μπορεί να αρρωστήσει μέχρι και το 100% και να ψοφήσει από 30 έως 70% των άρρωστων ζώων.
Τα βοοειδή και οι αίγες γενικά δεν εμφανίζουν νόσημα.
Συμπτώματα
Η ασθένεια εμφανίζεται συνήθως 5-10 ημέρες μετά τη μόλυνση.
Ο Καταρροϊκός πυρετός του προβάτου προκαλεί: πυρετό, ο βλεννογόνος του στόματος και της μύτης γίνεται πολύ κόκκινος, τρέχουν σάλια και ρινικό έκκριμα το οποίο αργότερα, γίνεται παχύρρευστο και περιέχει βλέννα, πύον ίσως και αίμα. Τελικά αποξηραίνεται σχηματίζοντας κρούστα γύρω από τα ρουθούνια.
Μπορεί να παρατηρηθεί διόγκωση σε ολόκληρο το πρόσωπο, στα αυτιά και στην υπογνάθια περιοχή. Σπάνια μπορεί η γλώσσα να γίνει κυανωτική (μπλε).
Επίσης μπορεί να παρατηρηθούν κουτσάματα. Τα προσβεβλημένα ζώα στέκονται με κυρτωμένη τη ράχη και κινούνται με δυσκολία.
Παρατηρείται απώλεια σωματικού βάρους, αδυναμία ανορεξία. Οι θάνατοι μπορεί να συμβούν σε κάθε στάδιο της αρρώστιας μέχρι μετά από ένα μήνα από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων. Η ανάρρωση στα ζώα που επιβιώνουν είναι παρατεταμένη. Παρατηρείται και απώλεια του μαλλιού.
Τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν είτε όλα μαζί είτε όχι, γι’ αυτό θα πρέπει να αναφέρεται απαραίτητα στην Κτηνιατρική Υπηρεσία και η παραμικρή υπόνοια (το ζώο μένει πίσω στο κοπάδι, δεν μπορεί να σηκωθεί, δεν τρώει κ.ά.).
Οι αίγες προσβάλλονται σπανιότερα σε σχέση με τα πρόβατα και όταν προσβληθούν τα συμπτώματα δεν είναι τόσο έντονα. Ενώ στα βοοειδή η νόσος είναι υποκλινική.
Τι πρέπει να κάνουμε
Θεραπεία στα αρρωστά ζώα
Το πρόβλημα της αρρώστιας είναι ιός και επομένως δεν υπάρχουν φάρμακα που να τον σκοτώνουν.
• Χορήγηση αντιβιοτικών είναι μια συμπτωματική θεραπεία για τις επιπλοκές και δεν έχει να κάνει με τη νόσο.
• Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών βοηθά στην μείωση των συμπτωμάτων και του πυρετού.
• Χορήγηση βιταμινών βοηθά στην βελτίωση της άμυνας του οργανισμού.
Πρόληψη
• Χρήση εξωπαρασιτοκτόνων στα ζώα της εκτροφής. Βοηθά στην μείωση της εξάπλωσης της αρρώστιας;
• Καταπολέμηση της σκνίπας που ζει μέσα στις εγκαταστάσεις, με ψεκασμούς με διάφορα συνθετικά πυρεθροειδή εντομοκτόνα που διασπώνται στο έδαφος και δεν αφήνουν ρύπους στο περιβάλλον.
• Θα πρέπει να ψεκάζονται οι εστίες αναπαραγωγής των σκνιπών στις εγκαταστάσεις, (στάσιμα νερά) ώστε να διακοπεί η μετάδοση.
• Να μην μπουν ζώα από άλλες εκτροφές στην εκτροφή σας, μέχρι να δούμε την έκταση του προβλήματος.
• Να τηρηθούν οι ζώνες που έχει ορίσει η Διεύθυνση Κτηνιατρικής.
• Ζώνη επιτήρησης για τον καταρροϊκό πυρετό σε ακτίνα 20 χιλιομέτρων από τα όρια της περιοχής των κρουσμάτων, με απαγόρευση εξόδου ζώων των ευαίσθητων ειδών από τα όριά της χωρίς έγγραφη άδεια των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών.
• Δεν πρέπει οι κτηνοτρόφοι να κρύψουν τίποτα και να βοηθήσουν να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.