Εξήντα δυο επενδυτικά σχέδια από την Κρήτη διεκδικούν ένταξη στον αναπτυξιακό νόμο

Εξήντα δύο συνολικά προτάσεις που διεκδικούν χρηματοδότηση από τον νέο αναπτυξιακό νόμο κατατέθηκαν από επιχειρηματίες της Κρήτης και βρίσκονται στο στάδιο της αξιολόγησης. Αρχικά είχαν υποβληθεί 68 επενδυτικά σχέδια, ωστόσο μόνο τα 61 τεκμηριώθηκαν από τους επενδυτές και οι αιτήσεις τους προχώρησαν στο στάδιο της αξιολόγησης που ξεκίνησε από τη Δευτέρα 31 Ιουλίου και θα ολοκληρωθεί σε χρονικό διάστημα 50 ημερών.

Από τα 62 συνολικά σχέδια που είναι στο στάδιο της αξιολόγησης σε επίπεδο Κρήτης, τα 36 αφορούν στη  «Γενική Επιχειρηματικότητα», τα 20 στις «Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ» και τα 6 σε «μηχανολογικό εξοπλισμό».

Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Διεύθυνσης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού Περιβάλλοντος και Υποδομών της Περιφέρειας Κρήτης, οι περισσότερες προτάσεις κατατέθηκαν από τον νομό Χανίων και συγκεκριμένα 22. Ακολουθεί ο νομός Ηρακλείου με 21 προτάσεις, το Ρέθυμνο με 17 και το Λασίθι με 1 πρόταση.

Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι προτάσεις που κατατέθηκαν στο νησί αφορούν στον τουριστικό κλάδο.

Συγκεκριμένα στο καθεστώς «Γενικής Επιχειρηματικότητας» για τον τομέα του τουρισμού υποβλήθηκαν 27 προτάσεις εκ των οποίων οι 7 από τα Χανιά, οι 11 από το Ρέθυμνο και οι 9 από το Ηράκλειο. Αντίστοιχα στο καθεστώς «Νέες ανεξάρτητες μικρομεσαίες επιχειρήσεις» στον τομέα του τουρισμού κατατέθηκαν 9 προτάσεις εκ των οποίων οι πέντε στα Χανιά και από δυο σε Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι για τον πρωτογενή τομέα κατατέθηκαν μόλις τρεις προτάσεις στο σύνολο τους από τον νομό Χανίων.

Αναλυτικά οι προτάσεις που κατατέθηκαν ανά καθεστώς ενίσχυσης και ανά περιφερειακή ενότητας έχουν ως εξής:

Συνολικά σε επίπεδο χώρας στο πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού νόμου έχουν υποβληθεί 802 προτάσεις, συνολικού προϋπολογισμού 2,122 δισ. ευρώ.

Όσον αφορά την κατανομή τους ανά περιφέρεια, στην πρώτη θέση βρίσκεται η Κεντρική Μακεδονία με 186 επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους 503 εκατ. ευρώ, απέχοντας σημαντικά από την Αττική, η οποία κατατάσσεται στη δεύτερη θέση με 91 προτάσεις ύψους 195 εκατομμυρίων. Την πρώτη τετράδα συμπληρώνουν το νότιο Αιγαίο με 73 και η Κρήτη με 68 επενδυτικά σχέδια.

Την πρώτη θέση μοιράζονται οι κλάδοι της αγροδιατροφής και του τουρισμού (με 260 επενδυτικά σχέδια και ποσοστό 32,4%), ενώ έπεται η βιομηχανία με 211 προτάσεις και ποσοστό 26,3%.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό, τα σχέδια ύψους έως 500.000 ευρώ βρίσκονται στη δεύτερη θέση αριθμητικά, με 200 προτάσεις και ποσοστό 24,9%, καθώς υπολείπονται μόνο των σχεδίων ύψους από 1 εκατ. έως 3 εκατ. ευρώ, τα οποία άγγιξαν τα 252 καταλαμβάνοντας ποσοστό 31,4%.

Την ίδια στιγμή, ισορροπημένη είναι η εικόνα και ανάμεσα στις νέες επενδύσεις και τις επεκτάσεις παλαιών επιχειρήσεων. Έτσι, για την αποκλειστική δημιουργία νέας μονάδας υποβλήθηκαν 330 προτάσεις (41,1%), ενώ για την επέκταση δυναμικότητας κατατέθηκαν 300 σχέδια (37,4%). Αξιοσημείωτο είναι πως την τρίτη θέση καταλαμβάνει η ριζική αλλαγή παραγωγικής δραστηριότητας, με 104 (13%) υποβληθέντα σχέδια.

Η πλειονότητα των προτάσεων αφορά είτε τη φοροαπαλλαγή κατά 100% είτε την πλήρη επιχορήγηση, οι οποίες ήταν ωστόσο σχεδόν ισόποσα μοιρασμένες. Έτσι τα σχέδια για πλήρη φοροαπαλλαγή αγγίζουν τα 371 (46,3%), ενώ αυτά για πλήρη χρηματοδότηση τα 339 (42,3%).

Αντίθετα, σχετικά λίγοι από τους συμμετέχοντες επιλέγουν τα μικτά κίνητρα, με τις σχετικές προτάσεις να μην ξεπερνούν τις 41 (5,1%), ενώ ακόμη λιγότεροι την επιδότηση για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης (10 σχέδια και ποσοστό 1,2%).

Ο αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου Βαγγέλης Μανιουδάκης έκανε λόγο για τεράστιες καθυστερήσεις στην αξιολόγηση των προτάσεων του αναπτυξιακού νόμου, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα ότι τα σχέδια που κατατέθηκαν είναι πολύ λίγα. Αυτό οφείλεται όπως λέει αφ’ ενός στην κωλυσιεργία που επικράτησε και το θολό τοπίο, αφού σε πρώτη φάση είχε δοθεί προθεσμία μόλις ενός μηνός για την υποβολή των προτάσεων και στη συνέχεια δόθηκαν δυο παρατάσεις και αφ’ ετέρου, όπως τονίζει, η οικονομική κρίση και οι όροι που έχουν τεθεί από την κυβέρνηση, σύμφωνα με τους οποίους για να χρηματοδοτηθεί μια επιχείρηση θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει το 50% της επένδυσης, δεν επιτρέπουν στους επιχειρηματίες να αξιοποιήσουν τον νόμο.

Χαρακτηριστικά σε σχετικές δηλώσεις του μεταξύ άλλων ο κ. Μανιουδάκης ανέφερε: «Τα σχέδια που έχουν κατατεθεί είναι πολύ λίγα. Έχουν κατατεθεί ένα χρόνο πριν, τον Οκτώβριο του 2016 και δεν έχει προχωρήσει ακόμα τίποτα. Στην αρχή είχαν δώσει προθεσμία ένα μήνα για την υποβολή των προτάσεων, μετά έδωσαν παράταση ως τις 30 Γενάρη του 2017 και μετά μια ακόμα μέχρι τον Μάρτιο του 2017 και τώρα έδωσαν παράταση έως 31-12. Καμία οργάνωση και προχειρότητα. Για τη χρηματοδότηση ενός σχεδίου είναι απαραίτητη προϋπόθεση η ολοκλήρωση του 50% της επένδυσης από ιδίους πόρους του επιχειρηματία, που σημαίνει ότι θα πρέπει κάποιος να έχει χρήματα πολλά για να κάνει τη μια επένδυση. Ο όρος αυτός είναι άπιαστος δεδομένης της κακής οικονομικής συγκυρίας και των κεφαλαιακών ελέγχων. Ο νέος νόμος δεν μπορεί να εξυπηρετήσει την πλειοψηφία των επιχειρηματιών, αφού μόνο μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να ανταποκριθούν σ’ αυτά τα δεδομένα. Εν τω μεταξύ δεν έχουν ακόμα αποπληρωθεί επιχειρηματίες από τον προηγούμενο νόμο. Οι οφειλές αυτές αγγίζουν τα 5 δισ. ευρώ. Από το 1982 μέχρι σήμερα έχουν ψηφιστεί οκτώ αναπτυξιακοί νόμοι. Τώρα υπάρχει τεράστια καθυστέρηση στην αξιολόγηση των προτάσεων γιατί όπως λένε δεν είναι έτοιμο το πληροφοριακό σύστημα. Δυστυχώς δεν υπάρχει προοπτική για τον επιχειρηματικό  κόσμο».

Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων και για τα τέσσερα από τα οκτώ καθεστώτα που έχουν προκηρυχθεί έως τώρα ξεκίνησε μόλις πριν από λίγες ημέρες.

Σημειώνεται ότι μέχρι τώρα έχουν προκηρυχθεί τα καθεστώτα «Γενική επιχειρηματικότητα», «Νέες ανεξάρτητες ΜμΕ», «Ενισχύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού» και «Επενδύσεις μείζονος μεγέθους», ενώ δεν έχει γίνει καμία προκήρυξη για τα άλλα τέσσερα καθεστώτα και δη τις «Ενισχύσεις καινοτομικού χαρακτήρα για ΜμΕ», «Συνέργειες και δικτυώσεις», «Ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί – Ταμεία Συμμετοχών» και «Ολοκληρωμένα χωρικά και κλαδικά σχέδια». Για τα δύο πρώτα καθεστώτα («Γενική επιχειρηματικότητα» και «Νέες ανεξάρτητες ΜμΕ») που συγκεντρώνουν και την πλειονότητα των επενδυτικών σχεδίων (637 από τα συνολικά 802 που υποβλήθηκαν), υπεγράφησαν δύο υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες επέρχονται σημαντικές αλλαγές στη διαδικασία αξιολόγησης. Πρώτον, προβλέπεται ότι αυτή πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός 50 ημερών από την ημερομηνία λήξης του κύκλου υποβολής αιτήσεων υπαγωγής και, δεύτερον, καθορίζει ότι ο έλεγχος πληρότητας, ο έλεγχος νομιμότητας, η αξιολόγηση εύλογου κόστους και ο έλεγχος δεικτών βαθμολογίας των αιτήσεων υπαγωγής του παρόντος καθεστώτος ανατίθενται σε αξιολογητές του Εθνικού Μητρώου Πιστοποιημένων Αξιολογητών (ΕΜΠΑ) οι οποίοι επιλέγονται με τυχαία ηλεκτρονική επιλογή μέσω ΠΣΚΕ.

Στην ίδια απόφαση προβλέπεται ότι ο αξιολογητής οφείλει εντός 24 ωρών να αποδεχθεί ή να απορρίψει αιτιολογημένα τη σχετική χρέωση, ενώ το αποτέλεσμα του ελέγχου του φακέλου καλείται να το υποβάλει στο ΠΣΚΕ εντός δύο ημερών από την ώρα που αποδέχθηκε τη χρέωση. Σε διαφορετική περίπτωση, ο έλεγχος ανατίθεται σε άλλον αξιολογητή. Σε περίπτωση που ο αξιολογητής δεν αποδεχθεί τον ορισμό του αναιτιολόγητα ή καταθέσει έκθεση ελέγχου με σοβαρές ελλείψεις, τότε αντιμετωπίζει τιμωρία προσωρινής παύσης δύο μηνών.

Αυτές δεν είναι οι μοναδικές καινοτομίες στη διαδικασία αξιολόγησης του νέου αναπτυξιακού νόμου και ειδικότερα των δύο βασικών καθεστώτων. Το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης έχει προχωρήσει στην έκδοση οδηγού αξιολόγησης 127 σελίδων με αναλυτικές οδηγίες για τους αξιολογητές, προκειμένου αφενός να διευκολύνει τη διαδικασία και αφετέρου να διασφαλίσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αμεροληψία και διαφάνεια.

Για την επίτευξη των στόχων αυτών, το αρμόδιο υπουργείο προχώρησε και σε μια άλλη καινοτομία: στην έκδοση Οδηγού Δεοντολογίας Αξιολογητών στον οποίο περιγράφονται οι υποχρεώσεις των αξιολογητών και οι κανόνες που αυτοί πρέπει να εφαρμόζουν κατά την εκτέλεση της εργασίας τους.