Εκδήλωση για την ημέρα μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής, πραγματοποίησε την Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου, ο Σύλλογος Ρεθυμνίων Μικρασιατών σε συνδιοργάνωση με την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης και τον Δήμο Ρεθύμνης-ΚΕΔΗΡ.
Μετά την κατάθεση στεφάνου στο μοναδικό σε πανελλήνιο επίπεδο μνημείο της Μικρασιατικής Καταστροφής που βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία Μικρασιατών και τη σιγή ενός λεπτού από όλους τους παρευρισκομένους, ξεκίνησε μια απίστευτη αλληλουχία χορών και τραγουδιών της «Αιολικής της Ιωνικής και της Δωρικής γαίας» που από τη μια έφεραν θλίψη και συγκίνηση για τις τραγικές στιγμές της γενοκτονίας που έζησαν οι Έλληνες της Ανατολής του ’22, και αφετέρου αγαλλίαση, ψυχική ευφορία και θαυμασμό για τον πολιτισμό και τις όμορφες μουσικές που διέσωσαν και διέδωσαν οι απόγονοι των Μικρασιατών προσφύγων, οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με τους σημερινούς μετανάστες και κακώς ορισμένοι έχοντας ίδια «μικιοκικά συμφέροντα» τολμούν να κάνουν τέτοιους παραλληλισμούς.
Τους Ρεθύμνιους Μικρασιάτες ετίμησαν και τα αδέλφια τους από το Ηράκλειο, η χορωδία Μικρασιατών Μεγάλου Κάστρου, οι οποίοι είπαν με τη σειρά τους τα δικά τους τραγούδια ενώ υπήρξαν και τέσσερα τραγούδια από παρουσίασαν από κοινού οι δύο χορωδίες. Ζωντάνια και μπρίο έφεραν στον χώρο οι χορευτές του χορευτικού τμήματος του Συλλόγου Ρεθυμνίων Μικρασιατών με τους καρσιλαμάδες και τους συρτόμπαλους, ενώ το μεγάλο χειροκρότημα απέσπασε ο Σιδερής Μαρίνος με τον αυθεντικό Αϊβαλιώτικο Ζεϊμπέκικο που παρουσίασε.
Τις χορωδίες διηύθυνε ο γνωστός μαέστρος και μουσικός Ανδρέας Γιακουμάκης, ενώ το μουσικό σύνολό του άφησε άπαντες άναυδους. Ομιλητές ήταν οι Παρασκευάς Συριανόγλου Μαλβίνα Σφίγγα και Κική Αργυρίου.
Ιδιαίτερα συγκινήθηκε το μεγάλο κοινό της πλατείας όταν ο Παρασκευάς Συριανόγλου με το γλαφυρό του ύφος αναφέρθηκε στους σύγχρονους «Εφιάλτες» που παραποιούν σκοπίμως την Ιστορία, και προσαρμόζοντας αριστοτεχνικά τους σοφούς στίχους του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου από το ποίημα «Να τους το πούμε να το καταλάβουνε», δήλωσε χαρακτηριστικά: «για μας δεν θα αλλάξει το χρώμα του ουρανού ούτε ο Ψηλορείτης θα χαμηλώσει».
Μετά την εκδήλωση στη γραφική πλατεία οι φιλόξενοι «Ρεθύμνιοι Μικρασιάτες» πήραν τους Ηρακλειώτες συγχορωδούς και γεύτηκαν τις νοστιμιές του Ζήση, τραγουδώντας και χορεύοντας μέχρι αργά.
«Έχε γεια Παναγιά τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε δε λησμονήσαμε….»
Νικολέων Ι. Τσουπάκης, φιλόλογος-δάσκαλος-δημοσιογράφος