Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι εργασίες για την αποκατάσταση, συντήρηση και ανάδειξη του μνημείου του Τζαμί της Βαλιδέ Σουλτάνας, στην οδό Τομπάζη 17, με απώτερο στόχο αυτό να καταστεί επισκέψιμο για τους πολίτες.
Οι εργασίες πραγματοποιούνται τα τελευταία δυο χρόνια με ιδιαίτερη προσοχή από τα συνεργεία της Τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων, τα οποία, παρά τις δυσκολίες, με σταθερά βήματα προσχωρούν στην «μεταμόρφωση» του χώρου.
Ήδη, σύμφωνα με την προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, Αναστασία Τζιγκουνάκη, έχουν ολοκληρωθεί οι όψεις και οι θόλοι στο εσωτερικό τμήμα και πλέον οι εργασίες συνεχίζονται στο κάτω τμήμα του μνημείου στο χώρο του δαπέδου. Ωστόσο απαραίτητη προϋπόθεση για την επισκεψιμότητα του μνημείου είναι πέραν των εργασιών που υλοποιεί η Αρχαιολογία, είναι και η αναστήλωση του μιναρέ.
Σύμφωνα με την Αναστασία Τζιγκουνάκη, υπάρχει σχετική μελέτη, η οποία θα κατατεθεί στις αρχές του έτους, προκειμένου να εγκριθεί και να αναζητηθεί στην συνέχεια χρηματοδοτικό εργαλείο για την υλοποίηση του έργου.
Οι εργασίες έχουν ως στόχο την ανάδειξη του μνημείου και την πλήρη αξιοποίηση του χώρου με τη δημιουργία μιας συνεδριακής αίθουσας και ενός χώρου, ο οποίος θα μπορεί να φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις και εκθέσεις. Με τον τρόπο αυτό οι Ρεθεμνιώτες αλλά και οι επισκέπτες της πόλης θα μπορούν να γνωρίσουν το μνημείο, την ιστορία του αλλά και να συμμετέχουν σε πολιτιστικές δράσεις, που θα γίνονται σε αυτό, αφού ο στόχος είναι να αποτελέσει ένα ακόμα μνημείο ανοιχτό και διαθέσιμο στο κοινό.
Ο επιβλητικός μιναρές του μνημείου δεσπόζει στο κέντρο της πόλης-πλατεία Τεσσάρων Μαρτύρων, όμως εδώ και πολλά χρόνια ντόπιοι και επισκέπτες αδυνατούν να το δουν από κοντά, καθώς το τζαμί ήταν περίκλειστο από ιδιωτικές ιδιοκτησίες και σπίτια.
Εδώ και δυο και περίπου χρόνια η Αρχαιολογική Υπηρεσία του Ρεθύμνου με δικό της προσωπικό ξεκίνησε τις εργασίες, αρχικά με την κατεδάφιση του κτιρίου που εφαπτόταν στο τζαμί. Επρόκειτο για ένα κτίριο, το οποίο χρησιμοποιούνταν μέχρι πριν μερικά χρόνια ως εργαστήριο συντήρησης της Αρχαιολογίας και φιλοξενούσε και πολλές λάρνακες, από την ανασκαφή των Αρμένων. Όλα τα ευρήματα που υπήρχαν στο συγκεκριμένο κτίριο μεταφέρθηκαν σε αποθήκες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Με την κατεδάφιση ξεκίνησε και η αποκατάσταση της εξωτερικής όψης.
Ήδη, από το χώρο έχουν απομακρυνθεί τα κτίσματα, που ήταν ουσιαστικά ενσωματωμένα στο τζαμί, νεωτερικών κτισμάτων και κτιρίων, που περιβάλλουν το τζαμί της Βαλιδέ Σουλτάνας και ανήκουν στην ιδιοκτησία της Εφορείας, ώστε να αναδειχθεί η είσοδός του από την οδό Τομπάζη, αφού τα συνεργεία τα κατεδάφισαν.
Σε σχετικές δηλώσεις της στα «Ρ.Ν.», η κα Τζιγκουνάκη, ανέφερε: «Οι εργασίες συνεχίζονται με σταθερούς ρυθμούς. Ήδη ολοκληρώνεται ο δεύτερος θόλος, ο οποίος, έχει τελειώσει σχεδόν στο συναρμολόγημα κλπ. και τώρα θα συνεχίσουμε στο τμήμα του δεύτερου θόλου. Από τον Οκτώβριο προγραμματίζουμε να προχωρήσουμε στο δάπεδο εσωτερικά, θα κατέβουμε στην αρχική στάθμη κι επειδή έχει κάτι πεσίσκους, θεωρούμε ότι πρέπει να υπήρχε κάποιο πατάρι στο ένα πλάι, οπότε θα ψάξουμε αντίστοιχα να βρούμε αν υπάρχουν κάποια δείγματα από άλλα τζαμιά κλπ., για να δούμε μήπως κάνουμε μια αντίστοιχη κατασκευή εκεί. Σίγουρα είναι ακόμα πολλά να γίνουν, ενώ απαιτείται και η αναστήλωση του μιναρέ, που είναι μια ξεχωριστή εργολαβία» και μιλώντας για την αξιοποίηση του χώρου τόνισε ότι: «Είναι, ένα διπλός χώρος, όπου θα μπορεί να λειτουργήσει και ως συνεδριακός, αλλά και ως χώρος για πολιτιστικές εκδηλώσεις, για μουσική, για θέατρο, γενικά πολυχώρος πολιτιστικών δράσεων».
Στο ΚΑΣ η μελέτη για την αναστήλωση του μιναρέ
Από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο το υπουργείου Πολιτισμού πρέπει να πάρει το πράσινο φως η μελέτη, που έχει γίνει και έχει ολοκληρωθεί για την αποκατάσταση του μιναρέ στο τζαμί της Βαλιδέ, ένας μιναρές που σήμερα υποστηλώνεται από σκαλωσιές και απαιτεί εργασίες για να μην καταρρεύσει. Η μελέτη είναι έτοιμη και θα πάει στο ΚΑΣ για έγκριση, σύμφωνα με την κα Τζιγκουνάκη, ώστε ακολούθως το έργο να χρηματοδοτηθεί και να εκτελεστεί.
