H απεργία είναι δικαίωμα των εργαζομένων. Αυτό είναι το πρώτο και κύριο. Από εκεί και μετά αρχίζουν οι άλλες σκέψεις… Ο τρόπος λήψης μιας απόφασης για μεγάλη απεργιακή κινητοποίηση, το όποιο κομματικό «καπέλωμα», οι συντεχνιακές αντιλήψεις, το κοινωνικό κόστος, οι εμμονές των κομματικών συνδικαλιστών, η πρόταξη αιτημάτων, ο σχεδιασμός των κινητοποιήσεων, οι «κόκκινες» γραμμές και το «κατώφλι» των αιτημάτων, που αν ικανοποιηθούν η κινητοποίηση λαμβάνει τέλος, οι ευρύτερες συνθήκες (κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον), οι πιθανές συμμαχίες (όχι με κόμματα, φυσικά!) η εμπειρία από αντίστοιχες αγωνιστικές κινητοποιήσεις στο παρελθόν, οι ρεαλιστικές προτάσεις προς την κυβέρνηση, η καθημερινή αξιολόγηση της κινητοποίησης και τόσα άλλα που στο σύνολό τους διαμορφώνουν το πλαίσιο ενός απεργιακού αγώνα.
Είναι ολοφάνερο ότι το ιερό δικαίωμα της απεργίας -για να έχει αποτέλεσμα- οφείλει να κινείται σε ένα πλαίσιο δράσης και να «υπακούει» σε ένα σχεδιασμό. Ταυτόχρονα, όμως, καλό είναι να κινείται στα όρια μιας λογικής. Της, λεγόμενης, κοινής λογικής.
Κάθε απεργιακός αγώνας δεν αποτελεί μια «μικρή επανάσταση»!
Οι εμμονές των «εργατοπατέρων», το κομματικό «καπέλωμα» και οι συντεχνιακές «λογικές» είναι μια καλή συνταγή για πλήρη αποτυχία ενός απεργιακού αγώνα. Είναι και οι βασικοί λόγοι (σε συνδυασμό με το κόστος για τον κάθε απεργό) που οδηγούν στη μικρή συμμετοχή. Η απογοήτευση είναι το κύριο χαρακτηριστικό σε εκείνους τους εργαζομένους που απεργούν, όταν λίγο καιρό μετά αξιολογούν τον αγώνα τους. Έτσι, σχεδόν πάντα συμμετέχουν -ως ο βασικός κορμός της κινητοποίησης- όσοι δεν έχουν τι άλλο να… χάσουν!
Σε συνδυασμό πάντα με ένα «σκληρό πυρήνα» συνδικαλιστών που (ουκ ολίγες φορές) παρασκηνιακά διαμορφώνουν τον σχεδιασμό ή το πλαίσιο δράσης. Δεν είναι εξάλλου, λίγες οι φορές που οι αποφάσεις της «βάσης» απέχουν αρκετά από το συνολικό σχεδιασμό μιας κινητοποίησης.
Οι προσωπικές τακτικές και οι «εμμονές» των «υψηλόβαθμων», κυρίως, (κομματικών) συνδικαλιστών είναι, επίσης, μια αρνητική παράμετρος… Τέτοιοι «εργατοπατέρες» μετά από μια περίοδο δράσης εντάσσονται σε κομματικά ψηφοδέλτια και πολλές φορές εκλέγονται βουλευτές-ευρωβουλευτές, χωρίς αυτό πάντα να σημαίνει ότι στη διάρκεια της συνδικαλιστικής τους δράσης βοήθησαν στη λύση σοβαρών ζητημάτων. Το μόνο που τις περισσότερες φορές ισχύει είναι η κομματική αξιολόγησή τους (όταν οι ίδιοι έχουν αρνηθεί κάθε ουσιαστική αξιολόγηση των ψηφοφόρων τους -μιλάμε για το δημόσιο τομέα και τις ΔΕΚ- καταργώντας έτσι την κοινή λογική!).
Αυτή η αγαστή συνεργασία συνδικαλισμού-κομμάτων είναι άλλος ένας λόγος που οι περισσότεροι εργαζόμενοι στρέφουν την πλάτη τους σε μια απεργιακή κινητοποίηση.
Αντλούν με τον τρόπο αυτό τα κόμματα το απαιτούμενο «θάρρος» (ή και κάτι παραπάνω…) προκειμένου να… «καπελώνουν» το συνδικαλισμό και τις μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις, ελπίζοντας στα δικά τους «μικροκομματικά» κέρδη…
Νοοτροπίες και πρακτικές που μας έφεραν ως εδώ! Μπορούμε, άλλωστε, να ξεχάσουμε τις περίφημες «κλαδικές», τη συνδιοίκηση των συνδικαλιστών σε κρατικές επιχειρήσεις, τα «μεροκόμματα» των πολιτικών σε φίλα προσκείμενους συνδικαλιστές, τα προνόμια που τα κόμματα που κυβέρνησαν τους παρείχαν, το κλείσιμο δρόμων-λιμανιών-ξενοδοχείων από μικρές ομάδες «σκληροπυρηνικών» συνδικαλιστών; Το κατέβασμα του διακόπτη από τους συνδικαλιστές της ΔΕΗ, την απεργία των καθηγητών λίγο πριν τις εξετάσεις των μαθητών τους για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ, τις απεργίες των πανεπιστημιακών σε περίοδο εξετάσεων και τόσες άλλες κινητοποιήσεις που απέχουν μεγάλη απόσταση απ’ όσα σημειώσαμε στην αρχή του άρθρου αυτού;
Αλλαγή νοοτροπίας, στροφή στην κοινή λογική και επαναπροσδιορισμός του ιερού δικαιώματος της απεργίας είναι μερικά από τα βασικά στοιχεία, ώστε να αποκτήσουν το ουσιαστικό τους νόημα οι μεγάλες -κυρίως- κινητοποιήσεις…
Ένα πρώτο βήμα προκειμένου να σπάσουν ορισμένα «στεγανά» θα ήταν η εκλογή των συνδικαλιστών μέσα από ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο, ο ορισμός χρονικού ορίου στη θητεία τους η κατάργηση των όποιων προνομίων, ο έλεγχος και η βεβαίωση απαρτίας στις γενικές συνελεύσεις με την παρουσία ενός δικηγόρου, ο οποίος μάλιστα θα συνυπογράφει τις αποφάσεις (το πρακτικό), της Γενικής Συνέλευσης, προκειμένου να μην υπάρχουν αμφιβολίες για το αν κρίσιμες αποφάσεις πάρθηκαν από μικρές μειοψηφίες… Απλά και αυτονόητα πράγματα για μια μικρή αλλαγή που με τη σειρά της θα οδηγήσει και σε άλλες πιο βαθιές αλλαγές, ώστε και οι εργαζόμενοι να συμμετέχουν πιο ενεργά στις διαδικασίες και ο συνδικαλισμός να αποκτήσει πάλι την ουσία ύπαρξής τους. Φυσικά, μακριά από κομματικές εξουσίες αλλά σε άμεση επαφή και λογοδοσία στους εργαζομένους που εκπροσωπεί…Καιρός λοιπόν, για ουσία και όχι για επικοινωνισμούς!