Στη χρήση απαγορευμένων χημικών προϊόντων και ζιζανιοκτόνων στις καλλιέργειες, παρά τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα παραθυράκια για τη χρήση τους καθώς και τις επιβλαβείς επιπτώσεις τους στην υγεία, αναφέρεται σε κοινοβουλευτική του παρέμβαση ο βουλευτής Ηρακλείου κ. Λευτέρης Αυγενάκης προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Γεώργιο Καρασμάνη, ζητώντας να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες οι αρμόδιες κεντρικά και κατά τόπους υπηρεσίες του, για να διαφυλάξουν την υγεία των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος.
Στο κείμενο της ερώτησής του αναφέρεται στο διχλωροπροπένιο (1,3 – D), διαδεδομένο ζιζανιοκτόνο, νηματωδοκτόνο στις καλλιέργειες λαχανικών και κηπευτικών στις υπαίθριες καλλιέργειες.
Ο βουλευτής Ηρακλείου αναφέρει, ότι ενώ έχει απαγορευτεί επίσημα η διακίνησή του, η χρήση του συνεχίζεται παρά τις σοβαρές επιπτώσεις που επιφέρει στη χλωρίδα και στην πανίδα της περιοχής, στην οποία ρίπτεται.
Μεταξύ άλλων στην ερώτηση τονίζεται, ότι:
«Το διχλωροπροπένιο αποτελεί ιδιαίτερα επικίνδυνη χημική ουσία και για το περιβάλλον. Στον αέρα, οξειδώνεται με το φως κατά 50% σε 10 ώρες. Παράγονται προϊόντα διχλωροαιθένιου, υδροξυλίου, χλωροακεταλδεΰδης και μυρμηκικού χλωριδίου. Αντιδρά με το όζον και σχηματίζεται χλωρακετικό οξύ, υδροχλώριο, διοξείδιο-μονοξείδιο του άνθρακα και μυρμηκικό οξύ. Τα προϊόντα αυτά είναι υδροδιαλυτά και με τη βροχή μεταφέρονται και σε άλλες περιοχές. Έχει μεγάλη πίεση εξάτμισης και διασκορπίζεται εύκολα στο περιβάλλον. Στο νερό, διαλύεται και είναι δραστικό για 5 ημέρες, όσον αφορά στη θανατηφόρα δόση. Είναι σταθερό στη φωτόλυση. Στο έδαφος, δεν απορροφά το φως. Διασκορπίζεται από την έντονη εξάτμιση και παραμένει θανατηφόρο για 8-15 ημέρες. Είναι φυτοτοξικό και φονεύει πουλιά, μέλισσες, γεωσκώληκες, βρύα, ψάρια, οστρακοειδή και στρείδια. Σε μικρότερες δόσεις προκαλεί τοξικές βλάβες σε 20-30 ημέρες μετά την έκθεση.
Κάθε χρόνο παρασκευάζονται 35 εκατομμύρια τόνοι προπανίου από σχιστολιθικά και φυσικό αέριο και με αφυδρογόνωση του προπανίου φτιάχνεται το προπένιο, και μετά το διχλωροπροπένιο.»
Ο κ. Αυγενάκης, τονίζει ότι «ενώ πρόκειται για χημικό απαγορευμένο από το 2012 ως ιδιαίτερα επικίνδυνο, η απαγόρευση κυκλοφορίας του επικίνδυνου τοξικού φυτοφαρμάκου, κατέστη δυνατή με τη μέθοδο του «αναντικατάστατου φαρμάκου» και υπογραμμίζει, ότι «ειδικά φέτος το σχετικό αίτημα ως «αναντικατάστατου» φέρεται να το έχει θέσει η Αγροτική Ένωση της Κρήτης, προκειμένου να εκδοθεί η κατά παρέκκλιση της απαγόρευσης άδεια κυκλοφορίας του για 120 ημέρες. Μόνο που ειδικά φέτος η άδεια εμφανίζεται να γίνεται χρήση της μόνο στην Κρήτη, και μάλιστα οι αρμόδιοι του Υπουργείου, έχοντας υπόψη τους τη βαρύτητα της τοξικότητας του 1,3 – D, περιορίζουν στις αυστηρές οδηγίες τους τη χρήση του μόνο για τα λαχανικά.
Οι εγκρίσεις αφορούν και τις δύο εμπορικές ονομασίες του 1,3 – D και την «D – D TOP 90 EC» και την «CONDOR 91 EC» και ημερομηνία έγκρισης είναι στις 13-06-2014, με έναρξη ισχύος από την 1η Ιουλίου του 2014, δηλαδή εδώ και 10 μέρες έχει ξεκινήσει ήδη για τους αγρότες η παραγγελία του, η προμήθεια και η αγορά του προς χρήση. Μάλιστα, και οι δύο κατά παρέκκλιση άδειες διάθεσης του απαγορευμένου 1,3 – D για τις δύο εμπορικές του ονομασίες έχουν εκδοθεί μετά το αίτημα ως «αναντικατάστατου» του φυτοφαρμάκου από την ίδια ΕΑΣ της Κρήτης.»
Μετά την εκτενή ανάλυση των δεδομένων ο κ. Αυγενάκης θέτει τα εξής ερωτήματα προς τον αρμόδιο υπουργό:
«1. Μετά την από 13/06/2014 χορήγηση κατά παρέκκλιση άδειας διάθεσης στην αγορά 120 ημερών με έναρξη από την 1η Ιουλίου ειδικά στην Κρήτη στο διχλωροπροπένιο, με εμπορικές ονομασίες DD-ΤΟΡ 90EC και CONDOR, και επειδή έγινε το ίδιο για τα έτη 2013 (12/06/2013, αρ. πρωτ. 6687/72656) και 2012 (14/06/2012, αρ. πρωτ. 6538/67811) και αφού υπάρχει από 18/6/2012 απόφαση απαγόρευσης του διχλωροπροπένιου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ισχύουν ή όχι;
2. Πώς γίνεται το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να υπογράφει τη διάθεσή του στην αγορά μετά από γνωματεύσεις “αναντικατάστατου” που κατασκευάζονται από συμβούλους επιχειρήσεων των εταιρειών που διακινούν τα προαναφερθέντα προϊόντα και με υποβολή αιτήσεων ως τέτοιου από κατά τόπους ΕΑΣ, όταν απαγορεύεται η χρήση αυτής της ουσίας;
3. Ισχύει ότι η κατά παρέκκλιση χορήγηση αδείας του διχλωροπροπένιου έχει δώσει την ευκαιρία σε εμπόρους να εισάγουν λαθραία την ουσία αυτή και ότι έχουν επιβληθεί πρόστιμα από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης γι’ αυτό το λόγο;
4. Είναι γνωστό ότι το μέσο επίπεδο ενημέρωσης του αγρότη είναι πολύ πιο κάτω από τις απαιτήσεις ορθής χρήσης του διχλωροπροπένιου. Ποιος διασφαλίζει τον έλεγχο αυτών των απαιτήσεων προς όφελος όλων μας και των αγροτών και των καταναλωτών και όσων διαβιούν στις περιοχές χρήσης του;
5. Μπορεί να εξασφαλίζεται η προσωρινή διάθεση του διχλωροπροπένιου για μια χώρα, Ιταλία ή Ισπανία κατά παρέκκλιση, και να «νομιμοποιείται» έτσι η διακίνησή του γενικότερα και σε άλλες χώρες, αλλά αυτό είναι αποτέλεσμα της πίεσης των κατασκευαστριών εταιρειών, που στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτουργούν σε βάρος της υγείας των πολιτών και του περιβάλλοντος. Αυτό προκύπτει αυταπόδεικτα από το γεγονός ότι οικονομικά η κυκλοφορία του, παρά την απαγόρευση, είναι από τις μόνες που ωφελεί άμεσα, ναι ή όχι;
6. Σε ποιες ενέργειες θα προβούν το υπουργείο και οι αρμόδιες κεντρικά και κατά τόπους υπηρεσίες του άμεσα, για να διαφυλάξουν την υγεία των πολιτών και του περιβάλλοντος;»