Ο Αλέξης Τσίπρας μέσα σε οκτώ μήνες θριάμβευσε δύο φορές, την πρώτη φορά ως αντιμνημονιακός και τη δεύτερη ως μνημονιακός ηγέτης. Και μάλιστα τη δεύτερη φορά συνέτριψε τον πρώτο του εαυτό που αποσπάστηκε από το κόμμα και κατέβηκε αυτόνομα στις εκλογές ως ΛΑΕ. Αυτό που πέτυχε είναι ο ορισμός της πολιτικής δημαγωγίας.
Μέσα σε οκτώ μήνες οι ίδιοι άνθρωποι τον ανέδειξαν σε Πρωθυπουργό της Ελλάδας, την πρώτη φορά ως αντιμνημονιακό και τη δεύτερη ως μνημονιακό. Και μάλιστα πανηγύρισαν έξαλλα και τις δύο φορές. Αυτός είναι ο ορισμός της πολιτικής σχιζοφρένειας.
Αν κάτι απέδειξε η εκλογική αναμέτρηση της 20ης Σεπτεμβρίου 2015 είναι ότι σημασία δεν έχουν τα αντικειμενικά και μετρήσιμα δεδομένα, αλλά τα συνθήματα που βρίσκουν τον στόχο τους και επίσης ποιος είναι αυτός που τα λέει (αντίστοιχα «πάθος» και «ήθος», κατά τον Αριστοτέλη). Για όποιον γνωρίζει να χειριστεί επικοινωνιακά τους ψηφοφόρους, η ουσία των πραγμάτων είναι αδιάφορη.
Ο Αλέξης Τσίπρας κέρδισε μόνος του τις εκλογές, με το σύνθημα για το παλιό και το καινούργιο, δηλαδή με σκέτο αέρα, ενώ εκκρεμεί η επιβολή δεκάδων οικονομικά επώδυνων μέτρων. Αυτός είναι ο ορισμός της επικοινωνιακής παντοδυναμίας. Κατέστησε τους ψηφοφόρους του συνενόχους και έτσι, οι ίδιοι άνθρωποι που πέρυσι φώναζαν οργισμένοι για τον ΕΝΦΙΑ, φέτος και του χρόνου θα σηκώσουν επιπλέον βάρη και θα πληρώσουν περισσότερα στην εφορία με ένα πλατύ χαμόγελο.
Ή μήπως όχι; Οι εξελίξεις θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι μας είναι χρήσιμα όσα γνωρίζουμε από την πρόσφατη πολιτική ιστορία για να προβλέψουμε το μέλλον. Δεν ξέρουμε δηλαδή αν η επικοινωνιακή γοητεία του Αλέξη Τσίπρα θα αντέξει για μερικούς μήνες, για δύο χρόνια, για τέσσερα χρόνια ή για οκτώ χρόνια (όπως πρόβλεψε ο ίδιος).
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης