Επισημάνσεις επί της θεωρητικής και πρακτικής αριστείας του μόχθου

Ανέκαθεν τα ανθρώπινα επιτεύγματα-δημιουργήματα δεν γίνονταν χωρίς ελαττώματα και παραλείψεις. Όμως, οι δημιουργοί (με το γρήγορο και καθαρό μυαλό) ως και πλήθη άλλων ανθρώπων του μόχθου, αναζήτησαν και αναζητούν διαχρονικά στιγμές ευτυχίας σε αυτά, παρακάμπτοντας τα ελαττώματα και τις ατέλειες τους. Ιδιαίτερα τα επίπονα δημιουργήματα του μόχθου των αρίστων, που στόχευσαν και στοχεύουν στην τελειότητα μέσα από την ανταγωνιστική ευγενή άμιλλα, διαχέουν κοινωνική και εθνική περηφάνια και χαρά ακατάπαυστα, παρά το ότι, κατά κανόνα, έχουν και αυτά ελαττώματα και ατέλειες.

Οι κάθε είδους στόχοι της επιθυμητής τελειότητας προσεγγίζονται και ολοκληρώνονται όχι μόνο λόγω του επιπέδου και της επάρκειας των γνώσεων και δεξιοτήτων αρίστων, αλλά και κατά τις επακόλουθες εφαρμογές στην πράξη, δηλαδή, αφού δοκιμαστεί η λειτουργικότητα των θεωρητικών επιτευγμάτων της αριστείας.

Με άλλους λόγους, η αριστεία χωρίς την επαλήθευση της επακόλουθης λειτουργικότητας (σύνηθες φαινόμενο της σύγχρονης μη ολιστικής παιδείας, που παρέχει μόρφωση χωρίς δοκιμή λειτουργικότητας), δεν μπορεί να φέρει ή έστω να προσεγγίσει την τελειότητα, η οποία χρειάζεται πολυμερή μόχθο (πνευματικό, ψυχικό, σωματικό) σε θεωρητικό και πρακτικό στάδιο.

Ο πολυμερής και επίπονος προσωπικός μόχθος (κυρίως των αρίστων), αυτονόητα δεν είναι προνόμιο των οποιωνδήποτε κοινωνικών στρωμάτων και δεν διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες σε βάρος των συλλογικών δικαιωμάτων, του κοινωνικού συμφέροντος και της ανάπτυξης, επομένως, η αριστεία είναι συμβατή (δε συναντά εμπόδια) και απαραίτητη σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής, όπως στη βιομηχανία, στην ιατρική έρευνα, στην άμυνα, στη δημόσια διοίκηση κ.α.

Ακόμη, είναι ουτοπία να θεωρείται ότι η αριστεία παραπέμπει στον ατομικισμό και στον αθέμιτο ανταγωνισμό, αφού μέσα από την επακόλουθη λειτουργικότητα παρέχονται ευκαιρίες σε όλους (όχι μόνο στους αρίστους ) να αναδείξουν ή εφαρμόσουν κοινωνικές χρήσιμες καινοτομίες, αναπτύσσοντας τον ευγενή ανταγωνισμό και τις μακροπρόθεσμες συλλογικές συνεργασίες μεταξύ των πληθυσμών.

Άλλωστε, από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερα δεν εντοπίστηκε μια εναλλακτική μορφή του ρόλου που επιτελεί η αριστεία στο κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι (για να μειωθεί η αίγλη της ), έστω και με καταβολή άλλου είδους ατομικού ή ομαδικού μόχθου είτε αιματηρών και μη θυσιών. Η αριστεία του μόχθου παραμένει διαχρονικά αναλλοίωτη ως αναγκαιότητα για την ικανοποίηση υψηλών στόχων χάριν των κοινωνικών αναγκών, επιβεβαιώνοντας τη λαϊκή ρήση ότι είναι και αυτή «πατέρας της φήμης»!

Επομένως, κάθε προσπάθεια (όπως έγινε από την προηγούμενη Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) απαξίωσης και υποβάθμισης της αριστείας στο εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι κατακριτέα, ανούσια και επιζήμια εθνικά, διότι διαμορφώνεται μια νέα ιδεολογία της εξίσωσης προς τα απύθμενα και παντελώς ανερμάτιστα χαμηλά πνευματικά, ηθικά και σωματικά επίπεδα, όπου οι κοινωνικές αντιστάσεις ενάντια στην ισοπέδωση εκμηδενίζονται. Στον χώρο εκείνο δεν υπάρχουν κίνητρα διάκρισης, ενώ η δεσπόζουσα εκεί χειραγωγημένη και απαξιωμένη κοινωνία γίνεται αυτοδίκαια εμπόδιο στον οποιονδήποτε αποτολμήσει να διακριθεί.

Απομένουν να εγγραφούν στη συνείδηση των ανθρώπων οι θεωρητικές και πρακτικές έννοιες συλλογικότητας και ευημερίας που περιέχονται στα κάθε είδους θεωρητικά και πρακτικά ολοκληρωμένα επιτεύγματα της αριστείας, απαλλαγμένες από τις σκόπιμες αρνητικές αμφιβολίες και άλλα αρνητικά στερεότυπα με προέλευση από πηγές των ακραίων μορφών του εγωιστικού ατομικισμού, του αθέμιτου ανταγωνισμού, της αναξιοκρατίας, του νεποτισμού κ.ά., που διαδίδονται και προβληματίζουν τους αφελείς.

Γένοιτο!

*Ο Κ. Παδουβάς είναι μέλος της Ένωσης Συντακτών Κρητικού Τύπου