Η δυναμική συμμετοχή των Μυλοποταμιτών, οι αγώνες και οι θυσίες που έγιναν κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης του 1821, καταγράφηκαν και αναδείχθηκαν στο επιστημονικό συνέδριο «Ο Μυλοπόταμος Ρεθύμνου στην Ελληνική Επανάσταση (1821-1832)», το οποίο πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο 27 Νοεμβρίου 2021 στο Πέραμα του Δήμου Μυλοποτάμου.
Οι εργασίες του συνεδρίου πραγματοποιήθηκαν στην αίθουσα εκδηλώσεων του 2ου Δημοτικού Σχολείου Περάματος και μεταδόθηκαν ζωντανά από το κανάλι «Πολιτισμός Μυλοπόταμος» στο You Tube και από τον ραδιοφωνικό σταθμό «Τάλως FM».
Το συνέδριο διοργάνωσε ο Οργανισμός Πολιτισμού – Τουρισμού και Νέας Γενιάς Δήμου Μυλοποτάμου «Ο Αυλοπόταμος» σε συνδιοργάνωση με την Αντιπεριφέρεια Ρεθύμνου – Περιφέρειας Κρήτης υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα ‘21» στο πλαίσιο του πολιτιστικού φεστιβάλ «Ταλλαία ’21 – Διακόσια χρόνια από την εθνική παλιγγενεσία».
Χαιρετισμό απεύθυναν ο εκπρόσωπος του Σεβ. Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγενίου, πρωτοπρεσβύτερος π. Ιωάννης Αλεξανδράκης, ο δήμαρχος Μυλοποτάμου κ. Δημήτρης Κόκκινος και η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου κ. Μαρία Λιονή.
Στην πρώτη συνεδρία ο κ. Μανούσος Κλάδος, δημοσιογράφος, απόφοιτος της Πατριαρχικής Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Ηρακλείου Κρήτης, ανέδειξε όλα τα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η περίοδος 1821 – 1832 υπήρξε για την εκκλησία της Επισκοπής Αυλοποτάμου μια εποχή με μεγάλες θυσίες σε ανθρώπινες ζωές και τεράστιες απώλειες σε υλικό πλούτο και αρχειακούς θησαυρούς.
Ακολούθως ο κ. Νίκος Δερεδάκης, εκπαιδευτικός, ερευνητής και συγγραφέας περιέγραψε αναλυτικά τις πολεμικές συγκρούσεις στην επαρχία Μυλοποτάμου κατά την Επανάσταση του 1821 αναδεικνύοντας άγνωστα σε πολλούς γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην περιοχή εκείνη την περίοδο.
Στην συνέχεια τέθηκαν επί τάπητος τα μεγάλα ζητήματα συγκρότησης των ένοπλων σωμάτων κατά την Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη, με μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εισήγηση από τον κ. Γιάννη Σκαλιδάκη, ιστορικό, Ε.ΔΙ.Π. στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Το συνέδριο συνεχίστηκε με την εισήγηση «Λεκτικές επισημάνσεις της επαναστατικής γλώσσας του Μυλοποτάμου» από τον κ. Εμμανουήλ Γ. Ανδρουλιδάκη, Δρ Κλασικής Φιλολογίας Ε.Κ.Π.Α., διδάσκων (Ε.ΔΙ.Π.) Πατριαρχικής Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης.
Η πρώτη συνεδρία ολοκληρώθηκε με την αναλυτική παρουσίαση των γεγονότων που σχετίζονται με την Γενική Συνέλευση των Κρητών στις Μαργαρίτες το 1830, οπότε αποφασίστηκε η λήξη των εχθροπραξιών στο νησί και απαιτήθηκε η ένωση με την Ελλάδα, χωρίς αποτέλεσμα. Ο κ. Εμμανουήλ Χαλκιαδάκης, Δρ Ιστορίας του Α.Π.Θ., διδάσκων (Ε.ΔΙ.Π.) στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Π.Τ.Δ.Ε.), επισκέπτης καθηγητής I.O.C.S. Κέιμπριτζ, επιστημονικός συνεργάτης C.H.S. Χάρβαρντ, παρουσίασε μάλιστα για πρώτη φορά ιστορικά αρχεία για τα γεγονότα από το foreign office.
Η δεύτερη συνεδρία ξεκίνησε με την ανακοίνωση της κ. Ειρήνης Γαβριλάκη, Δρ Αρχαιολογίας, η οποία αναφέρθηκε διεξοδικά στα γεγονότα του ολοκαυτώματος του Σπηλαίου Μελιδονίου και παρουσίασε όλα τα στοιχεία για τον εγκλεισμό και την εξόντωση των αμάχων το 1824, όπως αποτυπώνονται στις ανασκαφές, οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί στο ιστορικό σπήλαιο.
Η πρόσληψη της θυσίας του Μελιδονίου από τον 19ο στον 21ο αιώνα και ο αντίκτυπος που είχε παγκοσμίως αναδείχθηκαν με την εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Παπαδάκη, θεολόγου – βιβλιοθηκονόμου.
Ακολούθησε εισήγηση από τον κ. Μιχάλη Τρούλη, φιλόλογο, ιστορικό, συγγραφέα και πρόεδρο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου, ο οποίος αναφέρθηκε διεξοδικά στις προσωπικότητες, την προσφορά και τις θυσίες των Αδελφών Μελιδώνη, οι οποίοι ξεχώρισαν με την συμμετοχή τους στη μεγάλη Ελληνική Επανάσταση.
Στην συνέχεια, ο ιστορικός κ. Παναγιώτης Στάθης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην περίπτωση του θρυλικού Αντώνη Μελιδώνη και στην εξόντωση του από τον Ρούσο Βουρδουμπά, αναδεικνύοντας το μεγάλο ζήτημα των αντιπαραθέσεων και των συγκρούσεων μεταξύ των επαναστατών στην Κρήτη.
Οι εργασίες του συνεδρίου συνεχίστηκαν με την εισήγηση του κ. Ανδρέα Λενακάκη, φιλόλογου και Δρ Λαογραφίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης που μίλησε με θέμα «Το επαναστατικό πνεύμα στο Μυλοπόταμο, μέσα από τα κρητικά δημοτικά τραγούδια» και ολοκληρώθηκε με την ανακοίνωση της κ. Βαρβάρας Τερζάκη-Παλλήκαρη, μελετήτριας του Νήματος και της Υφαντικής Τέχνης, η οποία προσέγγισε το μείζον ζήτημα της συμμετοχής των γυναικών στο κρητικό 1821 και τις θυσίες που έκαναν, στηρίζοντας τον υπέρτατο αγώνα για την ελευθερία.
Πρακτικά
Κατά κοινή ομολογία το αποτέλεσμα του συνεδρίου ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Για πρώτη φορά αναδείχθηκε συνολικά η μεγάλη συμμετοχή του Μυλοποτάμου στην ελληνική επανάσταση του 1821 και ο βαρύς φόρος αίματος που πλήρωσε η τοπική κοινωνία της εποχής, αγωνιζόμενη να διώξει τον τουρκικό ζυγό που την καταδυνάστευε.
Το αποτέλεσμα του συνεδρίου θα καταγραφεί σε τόμο πρακτικών που θα εκδοθεί με συγχρηματοδότηση της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου και του Δήμου Μυλοποτάμου, ώστε η γνώση που κατακτήθηκε να γίνει κτήμα περισσότερου κόσμου και να μείνει παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.
Οι παράλληλες εκδηλώσεις
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε και το παράλληλο καλλιτεχνικό πρόγραμμα που φιλοξενήθηκε στο Στέκι Περάματος, στο πλαίσιο του συνεδρίου.
Το βράδυ του περασμένου Σαββάτου ολοκληρώθηκαν οι παραστάσεις της επετειακής παραγωγής της Κεντρικής Σκηνής του Δημοτικού Θεάτρου Μυλοποτάμου, που παρουσίασε το έργου του Δημήτριου Βυζάντιου «Βαβυλωνία» σε διασκευή και σκηνοθεσία του Βαγγέλη Λιοδάκη.
Επίσης, με μια σειρά από επαναστατικά και επετειακά τραγούδια αλλά και μια τιμητική αναφορά στα μεγάλα ονόματα της Κρητικής Μουσικής, πραγματοποιήθηκε η συναυλία από τον Μουσικό Σύλλογο Ηχώ Κρητών με θέμα«200 χρόνια μουσικής ιστορίας».
