Λύση ανάγκης εξ αιτίας της κακής οικονομικής κατάστασης έχουν γίνει πλέον για τους Ρεθυμνιώτες ο τσαγκάρης και η μοδίστρα της γειτονιάς. Η ανεργία αλλά και τα αισθητά μειωμένα εισοδήματα των εργαζομένων έχουν επιφέρει σημαντικές αλλαγές στις καταναλωτικές τους συνήθειες, με αποτέλεσμα να περιορίζουν τις αγορές τους και να προτιμούν πλέον να επιδιορθώνουν ό,τι μπορούν.
Από νεαρούς φοιτητές μέχρι και ηλικιωμένους ανθρώπους, όλοι τους δηλώνουν ότι η επιδιόρθωση ενδυμάτων και υποδημάτων είναι στα χρόνια της οικονομικής κρίσης μία συμφέρουσα όσο και αναγκαία λύση.
«Δεν υπάρχουν χρήματα για καινούρια ρούχα και παπούτσια κι αναγκαζόμαστε να φτιάξουμε τα παλιά που είχαμε κρυμμένα στην ντουλάπα», αναφέρει η 42χρονη Βασιλική, άνεργη μητέρα δύο ανήλικων αγοριών, ενώ η 23χρονη Ανάστασία από τη Λάρισσα, φοιτήτρια στο πανεπιστήμιο του Ρεθύμνου λέει: «Σαν φοιτήτρια δυσκολεύομαι πολύ οικονομικά, οι γονείς μου δεν έχουν τα χρήματα που χρειάζομαι για να συντηρηθώ κατά τη διάρκεια των σπουδών μου, κι έτσι έχω κόψει τα περιττά έξοδα και τις αγορές. Θα κοιτάξω να στενέψω ένα παντελόνι ή να επιδιορθώσω ένα παλιό ζευγάρι παπούτσια που έχουν φθαρεί».
Ανάμεσα σε όσους επιλέγουν να επιδιορθώσουν ρούχα και παπούτσια βρίσκονται και πολλοί ηλικιωμένοι, που είδαν τελευταία τη σύνταξή τους να μειώνεται, όπως η κυρία Παναγιώτα Τσαρτσάλη, η οποία επεσήμανε στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» την αδυναμία της να ανταπεξέλθει οικονομικά: «Η σύνταξη που παίρνω δεν φτάνει ούτε για τα φάρμακά μου, τι να κάνω, μια ζωή δούλευα και τώρα δεν μπορώ να αγοράσω ούτε ένα φουστάνι. Έρχομαι εδώ να μπατάρω τα παλιά».
Από την πλευρά τους οι τσαγκάρηδες και οι μοδίστρες του Ρεθύμνου ισχυρίζονται πως αν και η πελατεία τους έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τα έσοδά τους.
«Πελάτες έχουμε, αλλά δεν έχει λεφτά ο κόσμος… αυτό είναι όλο. Παλιά έφερναν τα ρούχα σε τσάντες για επιδιόρθωση, τώρα στέκονται στην πόρτα απ’ έξω και ρωτούν πρώτα την τιμή», τονίζει η 58χρονη Αντωνία Κουρμούλη που διατηρεί εργαστήριο ραπτικής στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου.
Μία 45χρονη μοδίστρα μάλιστα, στην πλατεία Μητροπόλεως έχει φτιάξει ένα ειδικό ράφι στο οποίο τοποθετεί όσα ρούχα της αφήνουν οι πελάτες που δεν έχουν τα χρήματα να τα παραλάβουν, ακόμη κι αν το κόστος της επιδιόρθωσης είναι μόλις 3-4 ευρώ. «Ήρθε πρόσφατα μία κυρία και μου ζήτησε να πάρει πίσω ένα ρούχο που μου το έδωσε πέρσι για επιδιόρθωση, γιατί δεν είχε χρήματα να το πληρώσει. Άλλοι που ντρέπονται περισσότερο προβάλλουν διάφορες δικαιολογίες, ότι το ξέχασαν ή ότι έλλειπαν. Είναι όμως και ορισμένοι που περνάνε έξω από κάποιο κατάστημα με κινέζικα ρούχα, και επειδή είναι πάμφθηνα αγοράζουν με λίγα λεφτά ένα καινούριο και αφήνουν σε μένα το παλιό», τονίζει.
Παρόμοια είναι ωστόσο και η εικόνα που μεταφέρουν οι επαγγελματίες στην επιδιόρθωση υποδημάτων. Ο Τιμόθεος Λιναράκης 36 ετών, εξασκεί το επάγγελμα του τσαγκάρη στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου τα τελευταία 17 χρόνια. Η πελατεία του, όπως λέει, τελευταία έχει μειωθεί αισθητά, ενώ ακόμη και όσοι αποφασίσουν να επιδιορθώσουν τα παπούτσια τους θα το κάνουν, σύμφωνα με τον ίδιο, σε πολύ αναγκαίες περιπτώσεις. «Νομίζουν όλοι ότι έχουμε δουλειά επειδή υπάρχει οικονομική κρίση, αυτό όμως δεν ισχύει. Έχει περάσει αυτή η λανθασμένη εντύπωση στον κόσμο, ότι δηλαδή επειδή δεν υπάρχουν χρήματα υποχρεώνονται να κάνουν επιδιορθώσεις. Έχει μεγάλη διαφορά, τώρα ο καθένας βρίσκει παπούτσια που κατασκευάζονται στην Κίνα με 4-5 ευρώ και δεν αξίζει τον κόπο να τα φτιάξει κανείς», τονίζει περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια: «Παλαιότερα ήταν καλά τα πράγματα, ο κόσμος αγόραζε πιο καλά παπούτσια και τον συνέφερε να τα φτιάξει. Αν για παράδειγμα έδινε κάποιος 100 ευρώ για να αγοράσει ένα ζευγάρι παπούτσια, έδινε και άλλα 7-8 ευρώ για να τα φτιάξει στον τσαγκάρη. Τώρα όμως που δεν έχει χρήματα πάει σε πιο οικονομικές λύσεις, οπότε δεν αξίζει τον κόπο να τα επιδιορθώσει κανείς».
Δεν είναι λίγοι μάλιστα εκείνοι που μπήκαν στη διαδικασία να ανοίξουν μέσα στην κρίση τσαγκαράδικο, με την ελπίδα να ασκήσουν ένα κερδοφόρο επάγγελμα, αλλά πολύ σύντομα αντιλήφθηκαν την υπάρχουσα κατάσταση. «Έχουν ανοίξει κι άλλα τσαγκαράδικα τα τελευταία χρόνια. Από τους συνολικά πέντε τσαγκάρηδες που υπάρχουν στην πόλη του Ρεθύμνου, οι δύο άνοιξαν τα μαγαζιά τους πρόσφατα, ίσως λόγω της γενικότερης εντύπωσης ότι η κρίση ευνοεί το επάγγελμα και να περίμεναν περισσότερη πελατεία», εξηγεί ο Τιμόθεος Λιναράκης και καταλήγει λέγοντας: «Μπορεί ο Αύγουστος να έχει παραδοσιακά περισσότερους πελάτες εξ αιτίας των επισκεπτών που προέρχονται από άλλες πόλεις, αλλά γενικά ολόκληρη τη χρονιά η κίνηση στο μαγαζί είναι πολύ πιο μειωμένη φέτος από άλλες χρονιές».