Οι καταγραφές επιβάλλεται να παρουσιάζονται δημόσια. Δεν αποτελούν επτασφράγιστο μυστικό για το κοινό, η δημόσια περιουσία ανήκει στον λαό κι όχι μόνο στο Δημόσιο (οι έννοιες ελαφρώς διίστανται), δεν υφίσταται κανένα απόρρητο, η αληθινή εικόνα χρειάζεται να εμφανίζεται και να επεξηγείται μάλιστα.
Τα Νοσοκομεία των νησιών λειτουργούν αρκετά χρόνια ικανοποιητικά, ενώ οι χώροι τους και η κτηριακή υποδομή επαινούνται από Έλληνες και ξένους. Να μη γενικεύσουμε δίχως άλλωστε να γνωρίζουμε λεπτομερώς, αλλά της Ρόδου, της Κω, της Σύρου, το πολύ μικρό στη Νάξο, αποτελούν υπόδειγμα. Λίγες χώρες για τόσο λίγο πληθυσμό -κι αυτό επειδή συνηθίζουμε να ισοπεδώνουμε, κάποτε και αδίκως- διαθέτουν τέτοιες μονάδες υγείας. Το Κέντρο Υγείας στην Αμοργό των 2.500 κατοίκων στεγάζεται σ’ ένα υπέροχο παραδοσιακό κτήριο -τέως Δημαρχείο θαρρώ- ασχέτως του γεγονότος ότι κάθε περιστατικό πέραν των Α’ Βοηθειών, πρέπει να μεταφερθεί δια θαλάσσης ή εναερίως αναπόφευκτα.
Του Ρεθύμνου τηρεί μιάν ας την πούμε παράδοση, αντανάκλαση της παραδοσιακής αρχοντιάς και καθαριότητας στην κοινωνία της πόλης και της υπαίθρου, μάλλον τίποτε τυχαίο στη ζωή των κατά περιοχές λαών. Το θυμάμαι πολλά χρόνια καθαρό και σχετικά άνετο υπό διάφορες κυβερνήσεις και διοικήσεις, έργο για το οποίο αναμφίβολα πάσχισαν όλοι, όχι μόνον οι «υψηλά ιστάμενοι». Προσωπικό, τα άτομα της καθαριότητας, οι γιατροί και οι Διευθυντές του, οι ίδιοι οι ασθενείς, το κοινό. Μέσα στην τωρινή φρίκη της κρίσης, η επιπλέον προσπάθεια καθενός, στον τομέα του έκαστος, αποτελεί υποχρέωση. Δεν φαίνεται τούτο να έχει συνειδητοποιηθεί πάντα και παντού, στο Νοσοκομείο μας πάντως το αξίωμα αυτό επικρατεί ολοκάθαρα, αβίαστα, και ευτυχώς γιατί η καθαριότητα αποτελεί μέρος της νοσηλείας κι ας μοιάζει φαινομενικά κάπως ασύνδετο. Στο κοινό η λανθασμένη εικόνα μπορεί να προκύψει και κατά τον εκ προθέσεως, εκ δόλου εξωραϊσμό της, εξίσου και κατά την απόπειρα κριτικής και καυτηριασμού των κακώς κειμένων όπως κατά τις πρόσφατες και λυπηρές διενέξεις και αντιπαραθέσεις που είθε τους πάντες και προς πάσα κατεύθυνση να συνετίσουν και να μην επαναληφθούν. Γράφτηκαν και ειπώθηκαν υπερβολές και ανακρίβειες ακόμη. Παρενέβησαν και τρίτοι, ένας υπερασπιζόμενος τα Νοσοκομεία της…. Κούβας! Ναι, γιατροί – νοσηλευτικό – διοικητικό προσωπικό ΔΕΝ επαρκούν, ναι, πολλά πάσχουν. Αλλά οι προς εξέταση πολίτες δεν ταλαιπωρούνται ώρες, δύο τα ακτινολογικά μηχανήματα κι όχι ένα. Βελόνες στον Τεχνητό Νεφρό δεν χρειάζεται κανείς να αγοράζει, όπως καταγγέλθηκε ελαφρά τη καρδία.
Στον Α’ όροφο η νοσηλεία της Χειρουργικής κλινικής, ΩΡΛ, Ορθοπεδικής (με αυτό το παντέρμο πε – παι να μπερδεύεται ακόμα και από γιατρούς, σωστές και οι δύο γραφές, προέρχονται εκ διαφορετικής ετυμολογικής ρίζας), νεογνών και Παιδιατρικής με 13 κλίνες, οι θάλαμοι με δικό τους ειδικό για παιδιά μπάνιο, χώρο προετοιμασίας τροφής και ατομικής καθαριότητας των νοσηλευομένων, Ουρολογικής, Γυναικολογικής. Τρίκλινοι όλοι οι θάλαμοι εκτός από λίγα ειδικά δωμάτια, συνήθως και κυρίως το καλοκαίρι, δυστυχώς γεμάτοι. Στον ίδιο όροφο τα Χειρουργεία, κάποτε λειτουργούν ολονυχτίς, εκτάκτως, επειγόντως, εξαναγκαστικά. Μια μεγάλη μάχη του Νοσοκομείου διεξάγεται εκεί, εντελώς αόρατη και εν πολλοίς άγνωστη και ακατανόητη από το κοινό που δεν αντέχει καν τη θέα της άλλωστε, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι επιτρέπονταν πρόσβαση. Γιατροί και προσωπικό, όσο υπάρχει η ιατρική, από την εποχή των αρχαίων Ασκληπιείων, δεν κερδίζουν τη μάχη πάντα εξ’ ορισμού. Διαφαίνεται, ποτέ να μην την κερδίζουν πάντα. Η επιστήμη και ο άνθρωπος (τώρα συνεπικουρεί η τεχνολογία) θα πολεμούν για περισσότερες νίκες της ζωής, της ακεραιότητας, της υγείας απέναντι στον θάνατο, την αναπηρία, το πρόβλημα. Και θα καταφέρνουν αδιάκοπα να υπερνικούν ανυπερθέτως. Εξάπαντος.
Γενικά ο όρος «επάρκεια κλινών» καλύπτει την πραγματικότητα οριακά αλλά αληθινά για το Ρέθυμνο, σαν κατάσταση βασανίζει πάμπολλα Νοσοκομεία μεγαλύτερα ή μικρότερα, κοντινά ή μακράν μας. Μεγάλα Νοσοκομεία της Αθήνας έχουν το ράντζο καθημερινότητα επί δεκαετίες. Η εφιαλτικότερες εικόνες τις ζωής μου σχηματίστηκαν πάνω από αυτά, επί έτη σκυφτός έμπαινα υπηρεσία ράντζων διαδρόμου, ο σωματικός πόνος ανάμικτος με την πίκρα και την απόγνωση και ο γιατρός κοινωνός.
Στον Β’ όροφο γραφεία γιατρών, τμήμα υπερήχων – καρδιολογικής και ένα δεύτερο εν λειτουργία αμφιθέατρο, εδώ και οι χώροι Τεχνητού Νεφρού. Υπάρχουν και κενά δωμάτια για μελλοντική χρήση, όποτε αυτό καταστεί εφικτό. Ελπίδα, ευχή και εντατική προσπάθεια να επιτευχθεί το δυνατόν συντομότερα. Στις επιδιώξεις. Εδώ θάλαμοι νοσηλείας Πνευμονολογικού – Καρδιολογικού – Παθολογικού – μονάδα Χημειοθεραπείας. Αυξανόμενα στην πάροδο χρόνου τα περιστατικά καρκίνου, το τμήμα ίδρυσε και διευθύνει ο Κ. Μαλάς, ο οποίος είναι παράλληλα και διευθυντής του Παθολογικού. Ειδικοί θάλαμοι λοιμώξεων – επιδημιών. Στα επιτεύγματα η τάξη, η απόλυτη καθαριότητα που βασιλεύει, το παραμικρό χάμω, πουθενά ατακτοποίητα, λεκέδες, μολονότι ασθενείς, επισκέπτες, προσωπικό πηγαινοέρχονται κάθε μέρα και ώρα. Όντως, το στοιχειώδες στην υγεία κατάντησε επί δεκαετίες να θεωρείται κατόρθωμα. Και βοήθησαν, συνεργούν όλοι για το επίτευγμα. Συνεργεία καθαρισμού, προσωπικό, κάθε επισκέπτης, οι νοσηλευόμενοι. Αρκετά παλαιός και παιδιόθεν στα Νοσοκομεία, ενθυμούμαι ανεξίτηλα στους διαδρόμους και στα -τρόπος του λέγειν- σαλόνια, θεριακλήδες να καπνίζουν αρειμανίως νυχθημερόν. Προσκαλούσαν τασάκια και κάδοι…
Στον Β’ όροφο και η Μονάδα Εντατικής Θεραπείας με 7 κλίνες. Στα σχέδια να ετοιμαστούν δύο ακόμη. Δέχεται ασθενείς από όλη την Κρήτη και τα νησιά του Ν. Αιγαίου, αυτό και μόνο δείχνει πόσο απαραίτητη αποβαίνει. Ο ασθενής δεν ανησυχεί για την κλίνη αλλά ούτε η κλίνη περισσεύει. Η κατάσταση διαμορφώνεται εναλλάξ, εκ περιτροπής η αγωνία εκτοπίζει την άνεση εξεύρεσης και αντίστροφα. 6 νοσηλεύτριες απουσιάζουν επί μακρόν. Στα προβλήματα. Κάθε ειδικότητας οι εντατικολόγοι. 3 Ειδικευόμενοι. Παρουσιάζεται έλλειψη Ιατρικού – Νοσηλευτικού προσωπικού. Προσπάθειες για προσλήψεις μονίμου και επικουρικού ανθρώπινου δυναμικού. Φυσικά παίζουν βασικό ρόλο οικονομικοί παράμετροι, πλείστα, ανέκαθεν, εξ’ αυτών εκπορεύονται. Σήμερα και διατάζουν, υπαγορεύουν τους προσανατολισμούς και τις ενέργειες.
Και διπλό και τριπλό -θεωρητικά εξυπακούεται- προσωπικό δεν πρόκειται να επιτύχει, ένα Νοσοκομείο να αναπνεύσει με ανακούφιση, να αισθανθεί ότι εντελώς απρόσκοπτα εκπληρώνει την αποστολή του. Ακριβώς επειδή σ’ ένα ζωντανό και παλλόμενο Νοσοκομείο, άνθρωποι και εξοπλισμοί δεν θα πλεονάζουν. Δεν θα υπεραρκούν και δεν θα κατισχύουν στης υγείας το αντίπαλον δέος, τη νόσο, της ζωής, που είναι ο θάνατος. Στις υποχρεώσεις της πολιτείας, όμως, να παράσχει για την περίθαλψη όχι απλά το εφικτό, μα και το ανέφικτο. Στις υποχρεώσεις ολωνών.
γραμματέας Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου