Εργαστήρια για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου από παιδιά και εφήβους

Στο αμφιθέατρο του 13^ου Δημοτικού Σχολείου Ρεθύμνου ξεκίνησε την Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου με πρωτοβουλία του Συλλόγου Διδασκόντων και του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, ένας κύκλος εργαστηρίων με θέμα την ασφαλή χρήση του διαδικτύου από παιδιά και εφήβους. Το θέμα αναδείχθηκε ως προβληματισμός από τα ίδια τα παιδιά και τους γονείς, σε μια προσπάθεια αναζήτησης τρόπων θετικής χρήσης της ψηφιακής τεχνολογίας.

Τα εργαστήρια θα συνεχιστούν τις παρακάτω ημέρες:

Εισηγήτρια των εργαστηρίων είναι η κ. Λούση Σιρινιάν, συνεργάτιδα του προγράμματος «ΑΡΙΑΔΝΗ». Θα συζητηθούν θέματα που προβληματίζουν παιδιά και γονείς όπως:

• cyber bullying

• κοινωνικά δίκτυα

• ηλεκτρονικά παιχνίδια

Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από την χρήση του Διαδικτύου για πολλούς λόγους. Αποτελεί εργαλείο επικοινωνίας, ανταλλαγής πληροφοριών, μάθησης, δημιουργίας, διασκέδασης και εργασίας. Ακόμη είναι ένα φθηνό και εύκολα προσβάσιμο πεδίο κοινωνικοποίησης και ενίσχυσης των διαπροσωπικών επαφών, συμμετοχής και ενασχόλησης με ποικίλες κοινωνικές και άλλου τύπου δραστηριότητες. Έτσι από μέσο δημοσίευσης πληροφοριών γίνεται μέσο κοινωνικής διαδραστικότητας και συμμετοχής.

Τα δωμάτια επικοινωνίας (chat rooms), τα άμεσα /δια ζώσης μηνύματα (Instant messaging), τα ηλεκτρονικά ημερολόγια (blogs), οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης (Instagram, viber, messenger, snapchat, facebook) και σελίδες πολιτικής δικτύωσης αποτελούν παραδείγματα αυτού του φαινομένου.

Το Διαδίκτυο αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο και ως τέτοιο πρέπει να χρησιμοποιείται. Η ορθή χρήση του προφυλάσσει από τους κινδύνους και τις παγίδες που κρύβει τόσο για τα παιδιά και τους εφήβους όσο και για τους ενήλικες.

Ένας από τους κινδύνους του αποτελεί ο διαδικτυακός εκφοβισμός (cyberbullying) η επιθετική συμπεριφορά από πρόθεση, με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων. Αποστέλλεται ή δημοσιεύεται παρενοχλητικό ή κακόβουλο κείμενο ή εικόνα δια μέσου του Internet ή άλλων ψηφιακών συσκευών. Συνεχώς και επαναλαμβανόμενα (οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας) γίνεται ανάρτηση προσβλητικών/ εξευτελιστικών φωτογραφιών, βίντεο και άλλου υλικού σε ιστοσελίδες όπου και άλλα άτομα έχουν πρόσβαση (blogs, forums, ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης κ.α.) με σκοπό τη διάδοση φημών στο περιβάλλον του θύματος. Το θύμα αισθάνεται φόβο, ανασφάλεια και δεν επιθυμεί να συμμετάσχει στις σχολικές και άλλες δραστηριότητες. Σε ακραίες περιπτώσεις οδηγείται στην αυτοκτονία. Πολλοί έφηβοι λόγω ανωριμότητας και για ψυχαγωγία μπορεί να φτάσουν σε ακραία σημεία προκαλώντας πόνο, οδύνη και συχνά φόβο και κατάθλιψη ή κοινωνική απομόνωση σε άλλα παιδιά, τα οποία τα παρενοχλούν, τα συκοφαντούν ή τα εκβιάζουν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί δεν πρέπει επ’ ουδενί να επιτρέπουν παρόμοιες συμπεριφορές στο διαδίκτυο και πρέπει άμεσα να παρέμβουν διακόπτοντας τες ή ενημερώνοντας τους άλλους (γονείς, εκπαιδευτικούς, φίλους των παιδιών) με δυναμικό τρόπο.

Με τα κοινωνικά δίκτυα επικοινωνούν οι χρήστες με άλλους και γίνονται φίλοι, ανταλλάσσουν γνώσεις, απόψεις, πληροφορίες και ψυχαγωγούνται. Το Instagram είναι το πιο δημοφιλές, ενώ το facebook και twitter έχουν και αυτά σημαντικό αριθμό μελών. Η διαδικτυακή και πραγματική κοινωνική δικτύωση μπορεί να είναι ίδια για πολλά παιδιά και εφήβους, με αποτέλεσμα να μην δημιουργούν πραγματικές σχέσεις αλλά μόνο εικονικές. Ακόμη η εικόνα του εαυτού που πρέπει να δείχνουν τα κορίτσια στο διαδίκτυο δεν είναι ρεαλιστική εξ’ αιτίας των πιέσεων που δέχονται στα κοινωνικά δίκτυα, να δείχνουν με ένα συγκεκριμένο τρόπο όπως και ο μεγάλος αριθμός των selfies και των likes που απαιτούνται για την πρόσκαιρη ικανοποίηση των εφήβων και την τόνωση της εύθραυστης αυτοπεποίθησής τους. Η υποστηρικτική στάση των γονιών δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στον έλεγχο των ορίων ηλικίας για τη συμμετοχή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και στην παροχή βοήθειας στη δημιουργία του προφίλ χωρίς πολλά προσωπικά δεδομένα και σεξουαλικά προκλητικών φωτογραφιών, τη θέσπιση κανόνων δημοσίευσης πληροφοριών και την υπενθύμιση της τήρησης των κανόνων καλής διαδικτυακής συμπεριφοράς.

Τα Online παιχνίδια αρέσουν ιδιαίτερα στους νέους γιατί τους μεταφέρουν σε κόσμους φανταστικούς δημιουργώντας το δικό τους προσωπικό χώρο, παίζουν με φίλους τους ή έρχονται σε επαφή με άλλους παίκτες. Τα παιχνίδια ρόλων για μεγάλο αριθμό παικτών ελκύουν τους νέους γιατί προσφέρουν πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες που μπορεί να ελέγξει ένας παίκτης και έτσι να εκφραστεί μέσα από αυτόν. Οι πιο σοβαροί κίνδυνοι είναι αυτοί -συνήθως- της επικοινωνίας με άγνωστους συμπαίκτες (δεν μπορούμε πάντα να γνωρίζουμε ποιος πραγματικά κρύβεται πίσω από έναν παίκτη) σε πραγματικό χρόνο, το περιεχόμενο και οι απεικονίσεις κάποιων παιχνιδιών μπορεί να είναι προβληματικές και να είναι τόσο ελκυστικά ώστε η πολύωρη ενασχόληση να δημιουργήσει προβλήματα στην καθημερινότητά τους. Απαιτείται εποπτεία, ενθάρρυνση απόκρυψης προσωπικών πληροφοριών και αποφυγή προσωπικών συζητήσεων και επαφών στην πραγματικότητα με άτομα που έχουν γνωρίσει στο διαδίκτυο.

Η ηλιακή κατάταξη και χαρακτηρισμός του περιεχομένου των παιχνιδιών σύμφωνα με το σύστημα PEGI (Pan European Game Information) βοηθά τους γονείς σχετικά με την καταλληλότητα του παιχνιδιού για το κάθε παιδί. Οι ηλικιακές κατατάξεις είναι: 3+, 7+, 12+, 16+ και 18+. Το περιεχόμενο έχει τις εξής ετικέτες: Βία, Ναρκωτικά, Χυδαία γλώσσα, Φόβος, Γυμνό, Διακρίσεις, Τζόγος, Σε Σύνδεση.