ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

• Τα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα και τα είδη δώρων/souvenir αποτελούν τα πιο δημοφιλή προϊόντα που αγοράζουν οι τουρίστες κατά την παραμονή τους στην Κρήτη

• Η μέση συνολική δαπάνη για το ταξίδι στην Κρήτη υπολογίστηκε στα 1.162 ευρώ ανά άτομο. Το 60% περίπου των δαπανών αντιστοιχεί σε διαμονή και μεταφορικά, ενώ το υπόλοιπο σε έξοδα κατά τη διάρκεια της διαμονής τους στην Κρήτη

Ιδιαίτερα υψηλό είναι το ποσοστό των επαναλαμβανόμενων επισκεπτών του νησιού, οι οποίοι ψηφίζουν Κρήτη για τις καλοκαιρινές τους διακοπές, αφού τόσο το φυσικό τοπίο, το κλίμα, η φιλικότητα των κατοίκων και οι ποιοτικές υπηρεσίες αποτελούν τα βασικά κίνητρα για την επιλογή του προορισμού τους. Η μέση συνολική δαπάνη για το ταξίδι τους στην Κρήτη υπολογίστηκε στα 1.162 ευρώ, όπου λίγο λιγότερο από το 50% εξ αυτών αντιστοιχεί σε έξοδα (εστίαση και αγορές) κατά την παραμονή τους στην Κρήτη. Οι πλέον «ανοιχτοχέρηδες» αναδεικνύονται οι Ρώσοι, οι οποίοι σύμφωνα με την έρευνα ξοδεύουν περισσότερα στην αγορά από ότι στην εστίαση, ενώ επιφυλακτικοί στις αγορές τους εμφανίζονται οι Γάλλοι.

Αυτά τα συμπεράσματα προκύπτουν μεταξύ άλλων από την έρευνα με θέμα «Τουρισμός και Εμπόριο στην Κρήτη» που παρουσιάστηκε το Σάββατο στο Επιμελητήριο Χανίων. Πρόκειται για μια συνεργασία του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ με την Ομοσπονδία Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης και τους Εμπορικούς Συλλόγους Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το ΙΝΕΜΥ επιχειρεί να μελετήσει μια σειρά από τουριστικές εμπορικές αγορές, να καταγράψει τις στάσεις και τις αντιλήψεις των ξένων τουριστών και την εικόνα τους από τη λειτουργία και τις παροχές των εμπορικών καταστημάτων.

Η Κρήτη προσελκύει τουρίστες όλων των ηλικιών με μία τάση προς τα νεαρότερα άτομα, αφού σχεδόν οι μισοί δεν ξεπερνούν την ηλικία των 34 ετών. Στην πλειοψηφία τους οι τουρίστες σε ποσοστό 57% μένουν στην Κρήτη για περισσότερο από μια εβδομάδα και επιλέγουν ξενοδοχεία τεσσάρων αστέρων σε ποσοστό 40%. Ένας στους τέσσερις επιλέγει All-inclusive καταλύματα κατά τη διαμονή του στην Κρήτη. Πηγές πληροφόρησης πριν το ταξίδι τους στο νησί αποτελούν το διαδίκτυο και τα ταξιδιωτικά πρακτορεία. (Το 43% δήλωσε διαδίκτυο και το 32% ταξιδιωτικά πρακτορεία).

Η πλειονότητα των τουριστών οργάνωσε το ταξίδι τους μέσω ταξιδιωτικών πρακτορείων (53%), ενώ το 39% μέσω διαδικτύου. Όπως προκύπτει από την έρευνα, το νομό Ρεθύμνου επισκέπτονται κατά κύριο λόγο Γερμανοί, Άγγλοι, Ρώσοι και Σκανδιναβοί. Η πλειονότητα των ξένων τουριστών διαμένει μόνιμα σε αστικές περιοχές και έχει ανώτερη μόρφωση. Η επαγγελματική κατάσταση που εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ των ξένων τουριστών είναι ιδιωτικός υπάλληλος σε ποσοστό 30%. Ένας στους τρεις ερωτώμενους δεν θέλησε να δηλώσει το ατομικό ετήσιο εισόδημά του. Από τους υπόλοιπους το 60% έχει εισόδημα μεταξύ 15.000 ευρώ και 45.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας το 57% διαμένει συνολικά στο νησί έως μία βδομάδα. Οι τρεις βασικότεροι παράγοντες που επηρέασαν τους ερωτώμενους στην επιλογή της Κρήτης ως προορισμό διακοπών είναι οι εξής: Φυσικό τοπίο/κλίμα, φιλοξενία-φιλικότητα των ντόπιων, ποιότητα υπηρεσιών.

Το 46% των τουριστών έχει επαναλάβει τις διακοπές του στην Κρήτη, καθώς και το 67% δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να ξαναέρθει στο νησί.

Το 28% των ερωτώμενων διέμεινε σε μία από τις τέσσερις πρωτεύουσες των νομών, ενώ το 64% δήλωσε 83 διαφορετικά σημεία του νησιού.

Ενδιαφέροντα είναι τα στοιχεία της έρευνας που αφορούν στο καταναλωτικό προφίλ των επισκεπτών. Τα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα είναι τα πλέον δημοφιλή για τους επισκέπτες, καθώς τα επιλέγουν κατά κύριο λόγο στις αγορές τους. Ειδικότερα,

• Η μέση συνολική δαπάνη για το ταξίδι στην Κρήτη υπολογίστηκε στα 1.162 ευρώ ανά άτομο. Το 60% περίπου των δαπανών αντιστοιχεί σε διαμονή και μεταφορικά, ενώ το υπόλοιπο σε έξοδα κατά τη διάρκεια της διαμονής τους στην Κρήτη.

• Οι τουρίστες που διέμειναν στον Ν. Λασιθίου εμφανίζουν τις μεγαλύτερες συνολικές δαπάνες (1.308 ευρώ), ενώ του Ν. Ηρακλείου τις μικρότερες (1.121 ευρώ).

• Η υψηλότερη εκτίμηση σε δαπάνες εστίασης υπολογίστηκε για τους τουρίστες του Ν. Χανίων (244 ευρώ).

• Οι Ρώσοι είναι η εθνικότητα με την μεγαλύτερη εκτίμηση συνολικών δαπανών 1.487 ευρώ, καθώς και οι μόνοι που παρουσιάζουν δαπάνες σε αγορές (283 ευρώ) υψηλότερες από δαπάνες σε εστίαση (214 ευρώ).

• Οι Γάλλοι εμφανίζουν την μικρότερη εκτίμηση συνολικών δαπανών (950 ευρώ) και οι Γερμανοί την μικρότερη εκτίμηση δαπανών σε αγορές (105 ευρώ).

Τα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα και τα είδη δώρων/souvenir αποτελούν τα πιο δημοφιλή προϊόντα που αγοράζουν οι τουρίστες κατά την παραμονή τους στην Κρήτη, με τους Ρώσους και τους Γάλλους να αποτελούν τις δύο εθνικότητες που αγοράζουν με μεγαλύτερη συχνότητα προϊόντα των δύο ειδών.

Η πλειονότητα των τουριστών επιλέγουν προϊόντα ειδών διατροφής/συσκευασμένων τροφίμων και ειδών δώρων/αξεσουάρ με ελληνική προέλευση σε ποσοστά 87% και 77% αντίστοιχα. Αντίθετα τα είδη ένδυσης και υπόδησης που αγόρασαν είχαν κυρίως διεθνή προέλευση.

Σχεδόν οι μισοί ερωτώμενοι (48%) δήλωσαν ότι κατά τη διάρκεια των διακοπών πραγματοποιούν αγορές αυθόρμητα χωρίς να σκέφτονται το κόστος, ενώ ένας στους τέσσερις (27%) έχει ορίσει ένα συγκεκριμένο ύψος χρημάτων πριν το ταξίδι που θα διαθέσει κατά βούληση σε αγορές. Επίσης ο βασικότερος λόγος που πραγματοποιούν αγορές κατά τη διάρκεια των διακοπών τους είναι γιατί τους αρέσουν τα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα.

Σε ότι αφορά την εμπορική αγορά ο νομός Χανίων είναι για τους επισκέπτες ο πλέον δημοφιλής, ενώ και στους τέσσερις νομούς του νησιού επισημάνθηκε η έλλειψη υποδομών σε ότι έχει να κάνει με την απουσία χώρων στάθμευσης. Ειδικότερα,

• Ο Ν. Χανίων εμφανίζει το μεγαλύτερο ποσοστό ατόμων που γνωρίζει «πάρα πολύ» ή «πολύ» καλά τις εμπορικές αγορές, ενώ ο Ν. Λασιθίου το μικρότερο.

• Δύο στους τρεις ερωτώμενους άντλησαν πληροφορίες για την εμπορική αγορά με επιτόπια παρατήρηση. Το διαδίκτυο και οι τουριστικοί οδηγοί αποτελούν τις δύο βασικότερες πηγές πληροφόρησης για την εμπορική αγορά πριν το ταξίδι τους στην Κρήτη.

• Από το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων και την εξυπηρέτηση πελατών έμεινε ικανοποιημένο πάνω από το 70% των τουριστών. Περίπου δύο στους τρεις δήλωσαν ικανοποιημένοι από την ποιότητα, τις τιμές και την ποικιλία των προϊόντων, ενώ ένας στους δύο από τη διάθεση μοναδικών προϊόντων. Η έλλειψη υποδομών για χώρους στάθμευσης είχε ως αποτέλεσμα μόλις το 31% να μένει ικανοποιημένο από τη δυνατότητα στάθμευσης.

• Ο Ν. Χανίων σε γενικές γραμμές σημειώνει τον μεγαλύτερο βαθμό ικανοποίησης σε όλους τους παράγοντες που συσχετίζονται με τον τρόπο λειτουργίας των καταστημάτων και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων, ενώ ο Ν. Ηρακλείου τον μικρότερο.

• Το 28% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι οι τοπικές εμπορικές αγορές τους κάλυψαν «πάρα πολύ» ή «πολύ», ως προς τη διάθεση επώνυμων προϊόντων, καθώς και το 46% «αρκετά».

• Η ποιότητα των προϊόντων και οι συμφέρουσες τιμές είναι τα δύο βασικότερα χαρακτηριστικά που αξιολογούν οι τουρίστες ως και τα σημαντικότερα δυνατά σημεία των εμπορικών αγορών που επισκέφθηκαν κατά την παραμονή τους στην Κρήτη και ακολουθούνται από την εξυπηρέτηση πελατών και την τοποθεσία της αγοράς.

Σημαντικά μεγαλύτερο είναι το ποσοστό των Γερμανών που παρατήρησε περισσότερα αρνητικά στις κρητικές εμπορικές αγορές σε σχέση με τις γερμανικές και ανέρχεται στο 30% έναντι του 20%, που εκτιμήθηκε στο σύνολο του δείγματος.

Η έρευνα επικεντρώθηκε και στο κομμάτι της κρουαζιέρας. Οι επισκέπτες εμφανίζονται στην συντριπτική τους πλειοψηφία ευκατάστατοι με υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα,

• Οι τουρίστες που επισκέφθηκαν την Κρήτη με κρουαζιερόπλοιο είναι εν γένει ευκατάστατοι, μεγάλων ηλικιών και ανώτερου μορφωτικού επιπέδου.

• Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία και αυτοί που διαμένουν μόνιμα σε χώρες εκτός της Ευρώπης έχουν μεγαλύτερα ατομικά εισοδήματα, ενώ τα νεαρότερα άτομα είναι πιο πιθανό να έχουν λάβει ανώτερη / ανώτατη εκπαίδευση.

• Οι οικογενειακές διακοπές είναι κυρίαρχο χαρακτηριστικό των τουριστών που ήρθαν στην Κρήτη με κρουαζιερόπλοιο και γίνεται εντονότερο για αυτούς με μεγαλύτερα εισοδήματα.

• Η πλειονότητα των τουριστών από ευρωπαϊκές χώρες έχουν επισκεφθεί την Κρήτη τουλάχιστον μία φορά, σε αντίθεση με τους μη Ευρωπαίους.

• Στο σύνολό τους είναι αυθόρμητοι καταναλωτές και γενικότερα έρχονται στην Κρήτη ανοιχτοί ως προς τα ερεθίσματα που θα δεχθούν από τις εμπορικές αγορές.

• Η εκτίμηση της μέσης ατομικής συνολικής δαπάνης υπολογίστηκε στα 176 ευρώ για τους τουρίστες που επισκέφθηκαν την Κρήτη με κρουαζιερόπλοιο, οι δαπάνες αγορών στα 102 ευρώ και οι δαπάνες σε επιχειρήσεις εστίασης στα 46 ευρώ.

• Όσες λιγότερες χώρες έχουν επισκεφτεί πριν την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κρουαζιέρας τους τόσο μεγαλύτερες είναι οι δαπάνες στη χώρα μας. Καθώς και το ύψος των δαπανών αυξάνεται ανάλογα με τις ώρες που έμειναν εκτός του κρουαζιερόπλοιου.

• Τα τέσσερα δημοφιλέστερα είδη προϊόντων που αγοράζουν οι τουρίστες στην Κρήτη είναι souvenir, τοπικά παραδοσιακά προϊόντα, είδη ένδυσης και τρόφιμα.

• Η πλειονότητα των τουριστών έμεινε ικανοποιημένη από όλα τα χαρακτηριστικά των εμπορικών αγορών και περισσότερο από την εξυπηρέτηση πελατών με τους Ευρωπαίους τουρίστες να εμφανίζουν μικρότερους βαθμούς ικανοποίησης έναντι των υπολοίπων τουριστών.

• Τα δύο σημαντικότερα χαρακτηριστικά για τους τουρίστες, όσον αφορά την αξιολόγηση μίας αγοράς, είναι οι τιμές και η ποιότητα των προϊόντων και σε αυτά πρέπει να δώσουν βάρος οι έμποροι του νησιού, ώστε να βελτιώσουν τη γενικότερη εικόνα τους.

Η ποικιλία και οι τιμές των προϊόντων, αν και έχουν περιθώρια βελτίωσης, είναι δύο στοιχεία στα οποία υπερτερούν οι κρητικές εμπορικές αγορές έναντι άλλων τουριστικών προορισμών και αποτελούν τα βασικότερα πλεονεκτήματα. Συγκεκριμένα η ποικιλία εκπλήσσει θετικά σε μεγαλύτερο βαθμό τους τουρίστες με μόνιμη κατοικία εκτός της Ευρώπης και οι τιμές τους Ευρωπαίους τουρίστες.

Βασικοί σκοποί της έρευνας είναι:

• Η διερεύνηση των δυνατών και των αδύνατων σημείων της τοπικής αγοράς.

• Ο προσδιορισμός των περαιτέρω δυνατοτήτων της αγοράς να ενδυναμώσει τα θετικά στοιχεία της εικόνας της.

• Ο προσδιορισμός των αρνητικών στοιχείων που απειλούν τη θετική εικόνα της εμπορικής αγοράς.

• Η διερεύνηση των καταναλωτικών συμπεριφορών, αναγκών και προσδοκιών του ξένου καταναλωτικού κοινού, ώστε οι προτάσεις ανάπτυξης της αγοράς να είναι περισσότερο στοχευμένες σε αυτό το target group.