Ο καύσωνας των τελευταίων ημερών με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες σε όλη τη χώρα, άλλα και την Κρήτη λειτούργησε θετικά για την προστασία των ελαιοδέντρων του νησιού, καθώς ο δάκος, ο βασικός εχθρός της ελιάς, αδρανοποιείται με τις υψηλές θερμοκρασίες. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου, Ευθυμία Βιδάκη, μπορεί να μην καταγράφηκαν καταστροφές στα ελαιόδεντρα, σίγουρα όμως το φυσικό κεφάλαιο στο σύνολό του «ταλαιπωρήθηκε» από τον καύσωνα, ιδιαίτερα τα δέντρα εκείνα που δεν έχουν ικανοποιητικά ποσοστά υγρασίας.
Την ίδια στιγμή το πρόγραμμα δακοκτονίας διακόπηκε την περίοδο του καύσωνα και θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες, όπως ανέφερε η κυρία Βιδάκη και θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τον προγραμματισμό.
Σημειώνεται ότι μετά την προγραμματική σύμβαση, που υπογράφτηκε μεταξύ Περιφέρειας Κρήτης και Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστήμιου (ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ.), εκπονείται ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο: «Πιλοτική Εφαρμογή Δολωματικών Ψεκασμών με Σύστημα μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους (ΣμηΕΑ- Drone) -Έξαρχος 2021» και η τεχνολογία θα επιστρατευτεί για την προστασία των ελαιοδέντρων.
Ο προϋπολογισμός της σύμβασης είναι 50.000 ευρώ. Σκοπός του έργου «Έξαρχος 2021» είναι η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της χρήσης ΣμηΕΑ – Drone, στην εφαρμογή δολωματικών ψεκασμών για την αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς σε ελαιώνες ποικίλης μορφολογίας συγκριτικά με τους ψεκασμούς από τα συνεργία δακοκτονίας. Η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας θα γίνει σε πολλά επίπεδα και σε σχέση με τις επιδράσεις στο αγρο-οικοσύστημα.
Στόχος της προγραμματικής σύμβασης είναι η βελτίωση, ο εξορθολογισμός και η αναδιάρθρωση της εφαρμογής του προγράμματος δακοκτονίας, με γνώμονα τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και υιοθετώντας τις διαθέσιμες νέες τεχνολογίες ακριβείας. Αναμφισβήτητα μια από τις σημαντικές αδυναμίες του συστήματος εφαρμογής των δολωματικών ψεκασμών είναι η ανέφικτη σε πολλές περιπτώσεις, προσέγγιση του γεωργικού ελκυστήρα σε επικλινείς και δυσπρόσιτους ελαιώνες. Πιθανή εναλλακτική λύση στο παραπάνω πρόβλημα είναι η χρήση ΣμηΕΑ (Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών – Unmanned Aerial Systems/UAS). Στο πλαίσιο αυτό η Περιφέρεια Κρήτης σε συνεργασία με το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) προτίθεται να διερευνήσει και να αξιολογήσει αυτές τις σύγχρονες και πρωτοποριακές λύσεις με στόχο την προστασία της παραγωγής και την ποιοτική βελτίωση του Κρητικού ελαιόλαδου.
Συγκεκριμένα η εφαρμογή του έργου «Έξαρχος 2021» θα πραγματοποιηθεί σε δυσπρόσιτους και επικλινής ελαιώνες των Περιφερειακών Ενοτήτων Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου, με την κάλυψη τουλάχιστον 600 ελαιόδεντρων ανά επέμβαση και ανά περιοχή.
Φέτος άλλωστε το πρόγραμμα της δακοκτονίας στον νομό ξεκίνησε νωρίς, αρχές Ιουνίου, ενώ είχαν δοθεί αυστηρές οδηγίες για την ορθή εφαρμογή του προγράμματος το οποίο επιβλέπεται και από GPS.
Σε ό,τι αφορά τη ποσότητα της φετινής ελαιοπαραγωγής, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις φαίνεται ότι αύτη θα είναι μέτρια, όπως ανέφερε η κ Βιδάκη. Αλλά και στην Ελλάδα, παρά το ότι, ως συνήθως, δεν υπάρχουν επίσημες ανακοινώσεις, από πληροφορίες από διάφορες περιοχές της χώρας, εκτιμάται ότι η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή θα είναι αρκετά χαμηλή και δύσκολα θα φτάσει τους 200.000 τόνους.
Στην Κρήτη, όπως είναι γνωστό, η τρέχουσα παραγωγή -που εξελίχθηκε ανομοιόμορφα από πλευράς πρωιμότητας και γεωγραφικής κατανομής- ποσοτικά μάλλον θα είναι χαμηλότερη του μέσου όρου και δύσκολα φαίνεται να φτάσει στους 70.000 τόνους.
Σε σχετικές δηλώσεις της στα «Ρ.Ν.», η κυρία Βιδάκη, ανέφερε: «Ζημιές λόγω του καύσωνα δεν θα δούμε στα ελαιόδεντρα, πέρα από το θα διψάσουν τα δέντρα και θα υποβάλλονται σε κάποιο «στρες» αλλά ζημιές δεν θα έχουνε από τον καύσωνα στα ίδια τα δέντρα παρά μόνο αυτά που δεν μπορούν να ποτιστούν διψάνε λίγο παραπάνω.
Αυτό που συμβαίνει μεσ’ στους καύσωνες είναι ότι αδρανοποιείται ο δάκος. Εμείς είχαμε ξεκινήσει τον ψεκασμό καταπολέμησης του δάκου λίγο πριν το καύσωνα. Όπου δεν έχει προλάβει να ολοκληρωθεί, σταμάτησε λόγω του καύσωνα και θα ολοκληρωθεί μετά» και πρόσθεσε ότι: «φέτος, ενώ είχαμε κάνει μια ανθοφορία, το δέσιμο δεν ήταν τόσο ικανοποιητικό. Θα δούμε τι θα αφήσουν και οι υπόλοιπες καιρικές συνθήκες γιατί δυστυχώς το αγροτικό εισόδημα είναι έρμαιο των καιρικών συνθηκών, δεν μπορούμε να επεμβαίνουμε. Είναι μια μέτρια παραγωγική χρονιά σίγουρα, η σοδειά θα είναι μικρότερη της περσινής».
