Μετά από εισήγηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης (ERC), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όρισε την 16η Οκτωβρίου ως «Ευρωπαϊκή Ημέρα Επανεκκίνησης της Καρδιάς».
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αναζωογόνησης (European Resuscitation Council-ERC) είναι ένας Ευρωπαϊκός μη κερδοσκοπικός διεπιστημονικός οργανισμός που εξειδικεύεται στην καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση και την επείγουσα ιατρική.
Ο κύριος στόχος του ERC είναι να προτείνει μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν να αυξηθεί η επιβίωση μετά από καρδιακή ανακοπή εντός ή εκτός νοσοκομείου στην Ευρώπη.
Η επίπτωση του αιφνιδίου καρδιακού θανάτου στην Ευρώπη αλλά και στην χώρα μας υπολογίζεται σε 50-70 περιπτώσεις /100 000 πληθυσμού/έτος. Αυτό μεταφράζεται για τη χώρα μας σε 5-7.000 θανάτους ετησίως.
Ένα σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας που αντιμετωπίζεται με την αφύπνιση στοχευμένου κοινού και την ενημέρωσή του μέσω μίας σειράς δραστηριοτήτων αφιερωμένων στην καρδιακή ανακοπή.
Παρά την ανάδειξη νέων κατευθυντήριων οδηγιών και την ανάπτυξη της τεχνολογίας, τα ποσοστά επιβίωσης καρδιακών ανακοπών εκτός νοσοκομείου παραμένουν παγκοσμίως χαμηλά.
Για την Ευρώπη η καταγεγραμμένη επιβίωση ποικίλει ευρέως από περιοχή σε περιοχή, αλλά κατά μέσο όρο κυμαίνεται στο 11% (από 6-31%) για καρδιακές ανακοπές από οποιοδήποτε αίτιο, και 21% (από 8-43%) για καρδιακές ανακοπές με απινιδώσιμο ρυθμό (κοιλιακή μαρμαρυγή ή άσφυγμη κοιλιακή ταχυκαρδία).
Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της επιβίωσης θυμάτων εξωνοσοκομειακής καρδιακής ανακοπής (στοιχεία μελέτης EURECA ONE, συμμετείχαν 27 Ευρωπαϊκές Χώρες).
H προσπάθεια για τη βελτίωση των απελπιστικά χαμηλών ποσοστών επιβίωσης μετά από εξωνοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή, στρέφεται σχεδόν αποκλειστικά στην αύξηση του ποσοστού εφαρμογής Καρδιοπνευμονικής Αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) από τους παρευρισκόμενους πολίτες, αφού έχει καταδειχθεί ότι η άμεση έναρξη βασικής υποστήριξης της ζωής (Basic Life Support-BLS) από τους παρευρισκόμενους μάρτυρες, ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με τη χρήση Αυτόματου Εξωτερικού Απινιδωτή (Automated External Defibrillator-AED) στις περιπτώσεις που αυτός είναι διαθέσιμος, μπορεί να καλύψει το κενό μεταξύ του χρόνου κατάρρευσης και της άφιξης των υπηρεσιών Επείγουσας Προνοσοκομειακής Φροντίδας και να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της επιβίωσης.
Η καρδιακή ανακοπή συσχετίζεται με σοβαρές, δυσμενείς επιπτώσεις τόσο σε ατομικό, όσο και σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο.
Ο αριθμός των ανεπιτυχών αναζωογονήσεων κάθε έτος είναι οκτώ φορές μεγαλύτερος από ότι οι θάνατοι από τροχαία δυστυχήματα.
Η επιβίωση εξωνοσοκομειακής ανακοπής εξαρτάται από παράγοντες όπως το μέρος που λαμβάνει χώρα η ανακοπή, την ικανότητα των παρευρισκομένων να αναγνωρίσουν έγκαιρα την ανακοπή και να ξεκινήσουν καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ- Cardiopulmonary Resuscitation-CPR), και την ταχύτητα με την οποία θα κληθεί και θα φτάσει στο σημείο της ανακοπής εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η επιβίωση διπλασιάζεται, όταν εφαρμόζεται ΚΑΡΠΑ από τους παρευρισκόμενους, ενώ η καθυστερημένη θεραπεία αυξάνει τη θνητότητα.
Για το λόγο αυτό, το ERC αναγνωρίζει πως ο καλύτερος τρόπος για να αυξηθούν τα ποσοστά επιβίωσης εξωνοσοκομειακών ανακοπών είναι να αυξηθεί η εφαρμογή ΚΑΡΠΑ από απλούς πολίτες που είναι μάρτυρες του συμβάντος.
Ένα καλό παράδειγμα είναι η καμπάνια για εφαρμογή μόνο θωρακικών συμπιέσεων από το American Heart Association, που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση εφαρμογής ΚΑΡΠΑ από παρευρισκόμενους και την βελτίωση στην επιβίωση.
Εάν εκπαιδεύονταν περισσότεροι απλοί πολίτες και αν τοποθετούνταν σε στρατηγικές θέσεις περισσότεροι Αυτόματοι Εξωτερικοί Απινιδωτές (ΑΕΑ, Automated External Defibrillators-AEDs), περισσότεροι από 50% των θανάτων από καρδιακή ανακοπή θα μπορούσαν να είχαν αποτραπεί.
Τα υψηλότερα ποσοστά εφαρμογής Καρδιοπνευμονικής Αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) από παρευρισκόμενους και παρεπόμενα επιβίωσης μετά από εξωνοσοκομειακή καρδιακή ανακοπή καταγράφονται σε χώρες όπου έχει θεσμοθετηθεί η εκπαίδευση των μαθητών σχολικής ηλικίας στην Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ).
Τα παιδιά είναι συχνά παρόντα σε επείγουσες καταστάσεις για την ζωή και αν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένα, μπορούν να είναι εξίσου αποτελεσματικά με τους ενήλικες στη διάσωση μίας ζωής.
Το 90% τον παιδιών σχολικής ηλικίας αναφέρουν πως θα ήθελαν να ξέρουν πώς να ανταποκριθούν σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Στα πλαίσια της στρατηγικής για της ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού, το ERC έχει ανακοινώσει ότι η 16η Οκτωβρίου θα είναι η Ετήσια Ημέρα Αφύπνισης για την Καρδιακή Ανακοπή, και θα ονομάζεται «Ημέρα Επανεκκίνησης της Καρδιάς-Restart a Heart Day».
Για την τρέχουσα σχολική περίοδο, ο Ιατρικός Σύλλογος Ρεθύμνου, το τμήμα Παιδείας του Δήμου Ρεθύμνου και το ΕΚΑΒ με συντονισμένη δράση, έχουν θέση ως στόχο την εκπαίδευση των μαθητών της Πρώτης τάξης όλων των Λυκείων του Δήμου Ρεθύμνου, συμβάλλοντας στην γενικότερη προσπάθεια για την εκπαίδευση του πληθυσμού, ώστε στο μέλλον να μειωθούν οι απώλειες από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο και στην χώρα μας μέσω της ύπαρξης ενός μεγαλύτερου δικτύου ενήλικων διασωστών.
Ιατρικός Σύλλογος Ρεθύμνου
