Περιγραφές που φωτογραφίζουν τα γεγονότα, ιστορική τεκμηρίωση που προσφέρει την πραγματική διάσταση του γίγνεσθαι, ιστορίες που συγκλονίζουν και βιώματα που είναι οικεία στον αναγνώστη λόγω εμπειριών και αφηγήσεων. Αυτά και ακόμα περισσότερα υπάρχουν στο ιστορικό μυθιστόρημα της Γκρέτας Χριστοφιλοπούλου, το οποίο παρουσιάστηκε το απόγευμα της Τρίτης σε μια διοργάνωση του εκδοτικού οίκου Λιβάνη και του βιβλιοπωλείου Κλαψινάκης στο καφέ Le Jardin (Δημοτικός Κήπος). Για το βιβλίο μίλησε ο Dr Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Μανώλης Καμπανάκης, ενώ αποσπάσματα ανέγνωσε η Κατερίνα Βογιατζή.
Η συγγραφέας του βιβλίου, κα Γκρέτα Χριστοφιλοπούλου εξέφρασε τη χαρά της μιλώντας στα «Ρ.Ν.», αναφερόμενη στο συγκεκριμένο βιβλίο της, που αποτελεί και την πιο πρόσφατη συγγραφική της προσπάθεια.
«Νιώθω μαγικά που βρίσκομαι εδώ απόψε, ήθελα πολύ να παρουσιάσω κάποιο βιβλίο μου στο Ρέθυμνο, αλλά δυστυχώς με το πρώτο μου βιβλίο δεν τα είχα καταφέρει. Δεν έχω κάποια συγγενική σχέση με το Ρέθυμνο, αλλά με συνδέει μια βαθιά αγάπη γενικώς για την Κρήτη. Έχω πει πολλές φορές ότι θα έπρεπε να έχω γεννηθεί Κρητικιά, γιατί νιώθω πολύ οικεία στο νησί αυτό. Το βιβλίο αυτό είναι προϊόν μιας διπλής προσπάθειας. Καταρχήν μιας προσπάθειας να καταγραφεί η ελληνική ιστορία των τελευταίων 200 χρόνων από την αθέατή της πλευρά, με αφορμή κάποιες πολύ ωραίες συγκινητικές, ερωτικές, θλιβερές και έντονες ιστορίες μελών μιας οικογένειας. Το βιβλίο είχε περίπου 3,5 χρόνια έρευνας και ελάχιστο χρόνο να γραφτεί. Η έρευνα όμως ήταν σημαντική, γιατί ήθελα να είμαι ακριβής. Παρά το γεγονός ότι το βιβλίο δεν είναι ένα σύγγραμμα, ούτε ένα ιστορικό βιβλίο, αλλά κάτι ενδιάμεσο, θα ήθελα να αποτυπώνει την ιστορική πραγματικότητα. Το βιβλίο είναι εκτενές μυθιστόρημα που περιγράφει τους ανθρώπους και την εποχή τους με απόλυτη ακρίβεια και ιστορικά τεκμηριωμένα στοιχεία», ανέφερε η ίδια.
Οι «Εφαπτόμενες Ζωές» εξελίσσονται σε χρόνια συναρπαστικά και σκληρά, ποτισμένα με την αρμύρα της θάλασσας και την αψιά μυρωδιά που απόθεσε πάνω τους το μπαρούτι. Θρυλικοί θαλασσοπόροι χαράζουν τη ζωή τους σε ναυτικά ημερολόγια και σε γράμματα σφραγισμένα με ισπανικό κηρό. Αρχόντισσες αναλαμβάνουν δράση, ακόμα και σε χαλεπούς καιρούς, και αποτυπώνουν τις σκέψεις τους σε αριστουργηματικά χειροποίητα επιστολόχαρτα που φέρουν το οικόσημό τους. Το βιβλίο παρακολουθεί την ιστορία μιας οικογένειας, που εκτυλίσσεται στην Τεργέστη, στο πολιορκημένο Μεσολόγγι, στα μαυροθαλασσίτικα λιμάνια, στην Πόλη, στη Βοστόνη, στο εκρηκτικό Παρίσι του Μεσοπολέμου, στη λεηλατημένη Σμύρνη του ’22, και φτάνει μέχρι την Καλαμάτα, την Ιθώμη και την Κηφισιά του σήμερα. Η ζωή, ο θάνατος αλλά και ο έρωτας παίζουν μεγαλοφυή παιχνίδια στις γενιές των Μπουονοντίο, που θα δοκιμαστούν στη λυδία λίθο της Ελληνικής Επανάστασης, των βαλκανικών συρράξεων και των παγκόσμιων πολέμων, αποδεικνύοντας ότι η φράση που κοσμούσε το οικόσημό τους ήταν πάντοτε εν ισχύ, καθώς «κλυδωνίζονται, αλλά δε βυθίζονται».
«Το βιβλίο αυτό είναι μία διπλή, παράλληλη δράση που εξελίσσεται ιστορικά σε προσωπικό επίπεδο όχι μόνο, γιατί πιστεύω ότι τελικά ο άνθρωπος δε μπορεί να είναι ξεκομμένος από την εποχή του. Επηρεάζεται και σαφώς αυτά που συμβαίνουν γύρω του πολλές φορές είναι καταλυτικά για τον ίδιο του τον εαυτό και τις πράξεις του, τον καθορίζουν. Το ιστορικό πλαίσιο της εποχής των ηρώων είναι καταλυτικό για τις πράξεις τους. Είναι βασισμένο σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα που αποτυπώνονται ως έχουν, οι ήρωες είναι υπαρκτά πρόσωπα, απλώς τα ονόματα έχουν μεταβληθεί ελαφρώς για ευνόητους λόγους», εξηγεί η κ. Χριστοφιλοπούλου.
Στην ερώτηση γιατί έγραψε το συγκεκριμένο βιβλίο και ποιο μήνυμα θέλει να περάσει στους αναγνώστες, η συγγραφέας απαντά: «Πολλές φορές τα πράγματα γύρω μας δεν εξελίσσονται όπως τα θέλουμε, γίνονται κρίσιμα, καλούμαστε να πάρουμε καθοριστικές αποφάσεις και γενικά είμαστε κατά έναν τρόπο παιδιά της εποχής μας. Αυτήν την οπτική των πραγμάτων θέλησα να αποδώσω όσο πιο πιστά μπορούσα και αναδίφησα σε ιστορικές πηγές, σε ναυτικά και οικογενειακά ημερολόγια και συνέλεξα όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούσα για να αποτυπώσω την ιστορία αυτή. Δεν ήθελα να μείνω στις φωτογραφίες, γιατί η φωτογραφία δίνει το φαίνεσθαι και όχι το είσθε. Δε δίνει την εσωτερικότητα και τη σκέψη του ανθρώπου, είναι μια φευγαλέα φιγούρα. Εγώ ήθελα να σκάψω μέσα στους ανθρώπους, να δω τις αιτίες που ενήργησαν με τον τρόπο που ενήργησαν. Ήθελα να έχω κάτι το οποίο θα έδινε πολλά ταυτόσημα στοιχεία στο σημερινό αναγνώστη είτε από τον ίδιο, είτε που θα έχει ακούσει από συγγενικά πρόσωπα, τα βιώματα να του είναι οικεία. Αυτές οι επιρροές των ιστορικών γεγονότων είναι κατασταλαγμένες μέσα μας και ίσως γι’ αυτό αγαπιέται το βιβλίο τόσο πολύ, γιατί μέσα σε αυτό οι αναγνώστες βρίσκουν κομμάτια του εαυτού τους. Για μένα αυτό είναι πολύ σημαντικό».
Για τα στοιχεία που διαφοροποιούν το συγκεκριμένο μυθιστόρημα από άλλα του είδους του που κυκλοφορούν, καθώς και για τη συγγραφέα του βιβλίου, μίλησε στα «Ρ.Ν.» ο Dr Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Μανώλης Καμπανάκης.
«Το βιβλίο περιλαμβάνει ουσιαστικά πέντε ιστορίες, που εναλλάσσονται στην αφήγηση. Πέρα όμως από αυτό, υπάρχουν αναφορές στη σύγχρονη ελληνική ιστορία, την οποία δείχνει να γνωρίζει πολύ καλά η συγγραφέας. Μάλιστα, παρουσιάζει λεπτομέρειες που δεν είναι πολύ γνωστές στο ευρύ κοινό. Βέβαια, έχει πολύ καλή γνώση των ναυτιλιακών δρωμένων στον ελληνικό χώρο κατά τη διάρκεια του 19ου και του 20ου αιώνα. Από αυτήν την άποψη έχει εντρυφήσει στο αντικείμενο και το γνωρίζει πολύ καλά. Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι οι πολύ ωραίες περιγραφές της, που γίνονται με φωτογραφική λεπτομέρεια και καθηλώνουν τον αναγνώστη φέρνοντάς του την εικόνα στα μάτια του σαν να είναι αυτόπτης», ανέφερε και πρόσθεσε: «Συνήθως όταν διαβάζουμε βιβλία από γυναίκες συγγραφείς βλέπουμε να εστιάζουν στο συναισθηματικό, το ερωτικό, το μύθο. Η Γκρέτα έχει εστιάσει πολύ στο ιστορικό στοιχείο και τη ναυτιλιακή εξέλιξη. Είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται άνετα και από άντρες αναγνώστες, παρ’ ότι μυθιστόρημα. Νομίζω ότι το βιβλίο ξεχωρίζει για τις περιγραφές του, που είναι πολύ άμεσες. Έχουμε διαβάσει πολλά μυθιστορήματα, δοσμένα με πολύ ωραίο τρόπο, αλλά τέτοιες περιγραφές λίγες φορές με έχουν εντυπωσιάσει».
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η Γκρέτα Χριστοφιλοπούλου είναι δημοσιογράφος, μέλος της ΕΣΗΕΑ, εξειδικευμένη στο οικονομικό ναυτιλιακό ρεπορτάζ. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Ναυτιλιακά και Ναυτικό Δίκαιο στο Λονδίνο και στη συνέχεια πήρε Μaster στον τομέα του Shipping Management. Ασχολήθηκε αρχικά με το επιχειρηματικό ρεπορτάζ στην εφημερίδα Κέρδος και στη συνέχεια εργάστηκε ως ναυτιλιακή συντάκτις στην εφημερίδα Εξπρές, στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία και στο Shipping Outlook, ενώ παράλληλα αρθρογραφούσε για πολιτιστικά θέματα σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά. Από το 1986 μέχρι το κλείσιμο της ΕΡΤ, τον Ιούνιο του 2013, ήταν υπεύθυνη του ναυτιλιακού ρεπορτάζ στη ΝΕΤ 105,8. Έχει κάνει δεκάδες εισηγήσεις και παρουσιάσεις σε διεθνή συνέδρια, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ως πρόεδρος ή βασική εισηγήτρια, προσκεκλημένη πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, διεθνών ναυτιλιακών οργανισμών και φορέων της ναυτιλίας.
