Ζωγραφίζοντας υπαίθρια
Περπατώντας στα στενά δρομάκια της παλιάς μας πόλης συναντάς κάποιους υπαίθριους Ζωγράφους, όπου στήνουν πρόχειρα το καβαλέτο τους και συνήθως ζωγραφίζουν στιγμιότυπα από τα σοκάκια, προσόψεις σπιτιών, θυρώματα αλλά και προσωπογραφίες.
Παρατηρώντας αυτές τις σκηνές, σου έρχονται στο μυαλό, εικόνες από την περίφημη συνοικία του Παρισιού, την Μονμάρτη, με την πλατεία της Πλαζ ντι Τερτ και τα δρομάκια γύρω από αυτή, όπου εκατοντάδες ζωγράφοι καθημερινά αποτυπώνουν στον καμβά τις εμπνεύσεις τους.
Στην πλατεία αυτή οι σπουδαιότεροι καλλιτέχνες της Ευρώπης καλλιτέχνησαν τα ομορφότερα έργα τους!
Γύρω από την Πλας ντι Τερτ, μπορείς να νιώσεις την αίσθηση που ενέπνευσε τον Μπερλιόζ, τον Ρενουάρ, τον Τουλούζ Λωτρέκ, τον Βαν Γκογκ, τον Πικάσο, τον Μοντιλιάνι, τη Γεωργία Σανδή, τον Φλωρμπέρ.
Έτσι η Μονμάρτη καθιερώθηκε ως η συνοικία των καλλιτεχνών, απέκτησε τη σημερινή της ταυτότητα και διατηρώντας τη φήμη του γραφικού τοπίου που εμπνέει τους ζωγράφους, συγκεντρώνει καθημερινά χιλιάδες επισκέπτες.
Άλλοι έρχονται για να ζωγραφίσουν και να δημιουργήσουν και άλλοι για να παρατηρήσουν τους ζωγράφους, να θαυμάσουν τα έργα τους ή και να αγοράσουν κάποια από αυτά.
Όμως σίγουρα αυτό που περισσότερο από κάθε άλλο σε προσελκύει ως επισκέπτη, είναι το ότι ευρισκόμενος σε αυτό το χώρο με τα ήσυχα και σιωπηλά σοκάκια, υποβάλλεσαι σε μια μυστηριακή αίσθηση εσωτερικής ψυχικής αναζήτησης, εκείνης που στους ζωγράφους μετουσιώνεται σε έμπνευση και δημιουργία.
Είναι το σημαντικότερο κίνητρο που σε προτρέπει να επισκεφτείς ξανά και ξανά αυτό τον τόπο.
Μοιάζει με το δέος που αισθάνεσαι όταν επισκέπτεσαι το μυστηριακό τοπίο των Δελφών ή το Κάστρο των Ιπποτών της Ρόδου!
Η Μονμάρτη σαν πρότυπο
Η Γαλλική Πολιτεία βέβαια στην περίπτωση της Μονμάρτης φροντίζει και ενισχύει την προσέλευση και την παραμονή των ζωγράφων, οι οποίοι δεν ζουν στο Παρίσι στη περιοχή της, οι οποίοι δεν ζουν στο Παρίσι, διευκολύνοντάς τους ποικιλοτρόπως.
Τους έχει παραχωρήσει για παράδειγμα δύο συγκροτήματα κατοικιών, με μικρά διαμερίσματα και ατελιέ, που το ένα απ’ αυτά το «Monmarte aux Artistes» είναι στη Μονμάρτη και το άλλο στη συνοικία της Παναγίας των Παρισίων, όπου με πολύ μικρό ενοίκιο μπορούν να φιλοξενηθούν έως και 220 καλλιτέχνες από όλον το κόσμο ύστερα από αίτησής τους.
Τη χρηματοδότηση και διαχείριση του συγκροτήματος έχουν τα υπουργεία Πολιτισμού και Εξωτερικών της Γαλλίας, ο Δήμος του Παρισιού, καθώς και η Ακαδημία Καλών Τεχνών.
Ανάλογες βέβαια εικόνες με υπαίθριους ζωγράφους συναντάς και στα Μεσαιωνικά δρομάκια της Βενετίας που τόσο μοιάζουν με του Ρεθύμνου. Αναλογιζόμενοι λοιπόν, ότι και τα δρομάκια της Παλιάς Πόλης του Ρεθύμνου με τα γραφικά Μεσαιωνικά κτίσματα ή τα περίτεχνα θυρώματα Αλλοτινών εποχών, δημιουργούν αυθόρμητες καταστάσεις έμπνευσης στους καλλιτέχνες, σκεφτόμαστε πώς θα ήταν μια αφορμή το φαινόμενο αυτό να καλλιεργηθεί και να αποτελέσει ένα ακόμη λόγο και κίνητρο για τους επισκέπτες της πόλης μας!
Είτε αυτοί οι επισκέπτες είναι καλλιτέχνες είτε τους αρέσει να παρατηρούν τα καλλιτεχνήματα.
Τα Ρεθεμνιώτικα καβαλέτα
Έτσι και αλλιώς το Ρέθυμνο έχει μακρά παράδοση στην πνευματική δημιουργία, λογοτεχνική, ζωγραφική ή και μουσική.
Ίσως λοιπόν ο αρχικός καμβάς να υπάρχει και να χρειάζεται μια ενίσχυση της τάσης. Όπως και οι κατάλληλοι χώροι φαίνεται να υπάρχουν!
Είναι αφ’ ενός η πλατεία Μικρασιατών, και οι γύρω χώροι της, στη καρδιά της παλιάς πόλης, όπου κατά θαυμαστό τρόπο αυτή συνυπάρχει με το σπουδαίο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα του Μεγάλου Τεμένους, αλλά και τον καθολικό ναό του Αγίου Φραγκίσκου.
Και αφ’ ετέρου είναι και ο ελεύθερος υπαίθριος χώρος ανατολικά του παλιού τελωνείου, στη Βορεινή πλευρά του Ενετικού μας λιμανιού με θέα το λιμανάκι και ολόκληρη τη Μεσαιωνική μας πόλη.
Ίσως λοιπόν να αξίζει να τολμηθεί μια τέτοια πρωτοβουλία και συγχρόνως να επινοηθεί το πρόγραμμα προώθησης αυτής της ιδέας με κεντρικό σύνθημα: «Εμπνεύσου και ζωγράφισε στη Μεσαιωνική πόλη του Ρεθύμνου».
Σίγουρα θα είναι μια επιπλέον ενέργεια της ενίσχυσης της τουριστικής προβολής του Ρεθύμνου και συγχρόνως σημαντική συμβολή στη προσπάθεια δόμησης και κατοχύρωσης μιας συγκεκριμένης πολιτιστικής ταυτότητας της πόλης μας, που θα αναδεικνύει τα πολιτιστικά, αρχιτεκτονικά και πνευματικά της πλεονεκτήματα.
* Ο Γιώργος Ουρανός είναι γεωλόγος
ouranosgeo@gmail.com
