Η ανάδειξη της ιστορικής φυσιογνωμίας και της πολιτιστικής παράδοσης της πόλης του Ρεθύμνου βρίσκεται και φέτος στο επίκεντρο του καθιερωμένου φεστιβάλ «Ημέρες Ρεθύμνου» που ξεκίνησε το βράδυ της Τετάρτης, με τη φωτογραφική έκθεση του Ρεθεμνιώτη καλλιτέχνη, Μανώλη Καραταράκη, και θα διαρκέσει μέχρι τις 28 Μαΐου.
Το φεστιβάλ, οι γιορτές της παλιάς πόλης όπως αλλιώς ονομάζονται οι εκδηλώσεις, έχει γίνει πλέον θεσμός. Είναι μια πρωτοβουλία του Συλλόγου Κατοίκων Παλιάς Πόλης, που πραγματοποιείται εδώ και πέντε χρόνια, με την υποστήριξη της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου, του Δήμου Ρεθύμνου και του Ιστορικού-Λαογραφικού Μουσείου Ρεθύμνου.
Στόχος του φεστιβάλ, σύμφωνα με τον πρόεδρο του συλλόγου κατοίκων Παλιάς Πόλης Ρεθύμνου, Θωμά Κρεβετζάκη, πέραν του να γνωρίσουν την πόλη τους οι κάτοικοι του Ρεθύμνου, είναι να την αντιληφθούν και με έναν πιο εναλλακτικό τρόπο, μέσα από ένα πλουραλιστικό πρόγραμμα εκδηλώσεων που θα τους δώσει την ευκαιρία να συναντήσουν ξανά μία άλλη πλευρά της πόλης τους, η οποία συχνά χάνεται μέσα στις δυσκολίες της καθημερινότητας.
«Αυτό, το οποίο προσδοκούμε και που σιγά σιγά κατακτάται από ένα πολύ μεγάλο αριθμό συντοπιτών μας, είναι το να αντιληφθούμε σιγά σιγά διαφορετικά την πόλη. Νομίζω ότι ο αρχικός στόχος που ήταν να γνωρίσουν οι κάτοικοι την πόλη έχει επιτευχθεί τα προηγούμενα χρόνια. Είναι ελάχιστες οι περιοχές, οι οποίες μας είναι ακόμα άγνωστες, δηλαδή που δεν έχουμε επισκεφθεί μέσω των εκδηλώσεων. Νομίζω ότι εάν συνεχιστούν οι μέρες Ρεθύμνου στα επόμενα δύο χρόνια αυτό θα έχει καλυφθεί, θα έχουμε καλύψει δηλαδή γεωγραφικά και τα πιο απίθανα σημεία στην πόλη του Ρεθύμνου», δηλώνει ο ίδιος.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Κρεβετζάκης, το συγκεκριμένο φεστιβάλ που διοργανώνεται από το 2012, έχει καταφέρει να γίνει γνωστό στην ευρύτερη περιφερειακή κοινότητα, αλλά και να διαμορφώσει ένα κοινό, το οποίο θα είναι ευαισθητοποιημένο όσον αφορά στην προστασία και την καθαριότητα των χώρων στους οποίους πραγματοποιούνται οι εκδηλώσεις, με σεβασμό στο φεστιβάλ και τη νομοθεσία.
«Μέσα από το φεστιβάλ, έχει διαμορφωθεί ένα κοινό που σέβεται τον χώρο, ακολουθεί ορισμένους κανόνες όσον αφορά στην προστασία του, την καθαριότητα, την ηχορρύπανση και εμείς προσπαθούμε όλες οι εκδηλώσεις μας να είναι στα όρια της νομοθεσίας. Αυτός είναι βασικός παράγοντας.
Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι πλέον οι «Ημέρες Ρεθύμνου» είναι ένα γνωστό φεστιβάλ και προς τα έξω», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Το φεστιβάλ «Ημέρες Ρεθύμνου», περιλαμβάνει και φέτος μια σειρά από πλουραλιστικές εκδηλώσεις, όπως εκθέσεις φωτογραφίας, κινηματογραφικές προβολές, συναυλίες, αλλά και ξεναγήσεις στις γωνιές του Ρεθύμνου, με τις τελευταίες να έχουν κερδίσει δικό τους κοινό στην πόλη, το οποίο ακολουθεί τη διοργάνωση από την αρχή της, όπως λέει ο κ. Κρεβετζάκης.
«Η επιτυχία του φεστιβάλ έγκειται στο γεγονός ότι έχει αρκετά ποιοτικά χαρακτηριστικά, προσπαθεί και κάνει δικές του παραγωγές και προσπαθεί σταθερά όλα αυτά τα χρόνια να διαμορφώσει μια συγκεκριμένη πρόταση για την πόλη και τον πολιτισμό μας. Ξεκινώντας για πρώτη φορά το 2012 με θέατρο, κινηματογράφο, φωτογραφία, μουσική, αλλά και ξεναγήσεις που αρέσουν πολύ στον κόσμο, έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα συγκεκριμένο στυλ ξεναγήσεων που έχουν επηρεάσει και άλλους νομούς, που ακολουθούν αυτό το μοντέλο», λέει.
Ωστόσο, η οικονομική χρηματοδότηση είναι ένα ζήτημα που απασχολεί αρκετά τους διοργανωτές, οι οποίοι όπως δηλώνει ο κ. Κρεβετζάκης, προσπαθούν να βρίσκουν οικονομικές αλλά και ποιοτικές εκδηλώσεις, πράγμα που δυσκολεύει το έργο του συλλόγου κατοίκων Παλιάς Πόλης Ρεθύμνου, με την απόδοση όμως του φεστιβάλ να ανεβαίνει ολοένα και κάθε χρόνο.
«Το φεστιβάλ είναι περιορισμένο λόγω της χαμηλής χρηματοδότησής του. Εννοείται ότι θα θέλαμε να έχουμε κάνει παραπάνω πράγματα. Προσπαθούμε, όμως, να είναι πλουραλιστικό και ποιοτικό, αλλά προκειμένου να είμαστε βιώσιμοι, προσπαθούμε να επιλέγουμε κάτι το οποίο θα αναδειχθεί τα επόμενα χρόνια και θα κυριαρχήσει οπότε να πετυχαίνουμε πολύ χαμηλές τιμές στις παραγωγές. Όλα αυτά σε συνδυασμό με το γεγονός ότι όλες οι εκδηλώσεις είναι δωρεάν, αυξάνουν το κόστος των εκδηλώσεων και δυσκολεύουν το έργο μας, αλλά με καλή διάθεση όλα γίνονται».
Μάλιστα, σε αυτό το πλαίσιο οι διοργανωτές του φεστιβάλ «Ημέρες Ρεθύμνου» σκοπεύουν μετά το τέλος και του φετινού φεστιβάλ να πραγματοποιήσουν μια παρουσίαση των εκδηλώσεων στους τοπικούς φορείς του Ρεθύμνου, έτσι ώστε να αποφασιστεί εάν πρόκειται να υπάρξει κάποια βοήθεια από αυτούς, για να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.
«Τα πράγματα πρέπει να εξελίσσονται. Γι’ αυτό τον λόγο σκοπεύουμε μετά το τέλος του φεστιβάλ να προχωρήσουμε σε μία μεγάλη παρουσίαση του τι έχει γίνει σήμερα, σε ένα κάλεσμα φορέων, προκειμένου να δούμε αν μπορεί να συνεχιστεί ώστε να γίνει πιο οργανωμένα προς την κοινωνία και να αναπτυχθεί, ή να το αφήσουμε εδώ», ανέφερε ο κ. Κρεβετζάκης.
Μ. Καραταράκης: «Η φωτογραφία είναι μια γλώσσα, που απαιτεί να την καταλάβεις, να την ανιχνεύσεις, να την ακούσεις»
Φωτογραφίες από το 2013 και το 2015. Φωτογραφίες που μιλούν στην ψυχή του θεατή και δεν αφήνουν αδιάφορη την περιέργειά του εξαιτίας των χρωμάτων και της γεωμετρίας τους και το ερώτημα «Υπάρχει τελικά ο άνθρωπος μέσα σε αυτές»;
Με την προβολή μέρους του φωτογραφικού έργου του Ρεθεμνιώτη καλλιτέχνη Μανώλη Καραταράκη, σε έναν όμορφο χώρο, στα παρεκκλήσια του Αγίου Φραγκίσκου, άνοιξε προχθές το βράδυ η αυλαία για τις φετινές «Ημέρες Ρεθύμνου».
Ο κ. Καραταράκης, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», εξέφρασε τη χαρά του που οι διοργανωτές τον επέλεξαν για να συμμετέχει στο Φεστιβάλ.
«Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχω στο φεστιβάλ αυτό και είναι μεγάλη χαρά και τιμή για μένα. Ευχαριστώ πολύ τους ανθρώπους που επέλεξαν να δείξουν τη δουλειά μου», είπε, ενώ αναφερόμενος στη συγκεκριμένη συλλογή φωτογραφιών, εξήγησε:
«Απόψε έδειξα μια συλλογή από φωτογραφίες που τράβηξα το 2013 και το 2015, τις οποίες βλέπουμε κατά κύριο λόγο όπως ακριβώς έχουν βγει, δηλαδή με την ημερομηνία που έχουν βγει και όχι θεματολογικά τακτοποιημένες. Προτιμάω αυτόν τον τρόπο παρουσίασης, διότι τραβάω και φωτογραφίες ασύνδετες, χωρίς να έχω κάτι στο μυαλό μου, θέλω να δείχνω ακριβώς τη σκέψη όποτε και όταν έρχεται και παρουσιάζεται μπροστά μου και πραγματοποιείται. Γι’ αυτό και ο τίτλος είναι «i saw»-είδα».
Στην ερώτηση από που και πως αντλεί τη θεματολογία των φωτογραφιών του, αλλά και σχετικά με την ύπαρξη του ανθρώπινου στοιχείου μέσα σε αυτές, ο κ. Καραταράκης απάντησε: «Εξω υπάρχουν πολύ ωραία πράγματα, εξαρτάται πάντα πώς θέλεις να τα δεις και να τα περιγράψεις, τι θέλεις να απομονώσεις, να δώσεις έμφαση.
Δίνω έμφαση σε απλά πράγματα της καθημερινότητας που μπορούν να αναδειχθούν, να μας μαγέψουν και να μας ταξιδέψουν, να μας πλανέψουν.
Κατά την άποψή μου, η φωτογραφία μου είναι ανθρωποκεντρική, υπάρχουν άνθρωποι. Καταρχήν, υπάρχει ο ίδιος ο θεατής, οπότε σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι όπως λέει και ένας μεγάλος θεωρητικός. Ο άνθρωπος υπονοείται, πάλλεται, υπάρχει. Κοιτάξτε, όπως όλα τα πράγματα και η φωτογραφία είναι μια γλώσσα, που απαιτεί από το θεατή να την καταλάβει, να την ανιχνεύσει, να τη διαβάσει, να την ακούσει».
Ο κ. Καραταράκης δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην κριτική, η οποία ασκείται σε έναν καλλιτέχνη από το κοινό. Έτσι, επισημαίνει, ότι είναι σημαντικό κάποιος να ακούει τον κόσμο, αλλά πρέπει αρχικά να κοιτάει μέσα του.
«Κοιτάω μόνο τη δική μου εκδοχή, θέλω να βγει η εικόνα χωρίς να με ενδιαφέρει αν θα αρέσει στον αποδέκτη. Παρόλο που δείχνω τις φωτογραφίες μου, με ευχαριστεί η επιστροφή καλών και όχι τυπικών σχολίων. Αλλά όταν θα βγει η εικόνα, δεν έχω καμία σκέψη για το αν θα αρέσει ή όχι. Εάν, η τέχνη σου δεν υπακούει στους κανόνες, σίγουρα δε θα καταφέρεις πολλά πράγματα. Είναι ένα χτίσιμο που θα σε χτίσει και παίρνει αρκετό χρόνο».
Το μήνυμα που έστειλε ο ίδιος σχετικά με την ποιοτική εξέλιξη της φωτογραφίας, είναι ότι η εξοικείωση με αυτήν, πρέπει να γίνεται από αρκετά νεαρή ηλικία. Παροτρύνει μάλιστα τους γονείς να βοηθήσουν, να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους, ώστε να ασχοληθούν με τη φωτογραφία.
«Δώστε φωτογραφικές μηχανές στα παιδιά, είναι πολύ σημαντικό. Η φωτογραφία είναι πολύ φθηνό μέσο έκφρασης. Αντί να αγοράσει ένας γονιός στο παιδί του κάποιο ηλεκτρονικό, ας του χαρίσει μια φωτογραφική μηχανή. Είναι βασική η εξοικείωση με τη φωτογραφία από την ηλικία των 3, 6, 7 χρόνων».
Πρόγραμμα εκδηλώσεων
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ για τις αμέσως επόμενες μέρες, είναι το παρακάτω:
Παρασκευή 12 Μαΐου/ Ώρα: 21:15
Συναυλία: «Ρομαντική Ανθολογία»: τραγούδια του μεσοπολέμου.
«Ρομαντική Ανθολογία», με τραγούδια του μεσοπολέμου με τη μεσόφωνο Διαμάντη Κριτσωτάκη και τον πιανίστα Αντώνη Τσικανδηλάκη.
Χώρος: Παρεκκλήσια Αγίου Φραγκίσκου.
Σάββατο 13 Μαΐου/ Ώρα: 21:15
Συναυλία: Trio Jazz
Το trio αποτελείται από τους Γιάννη Πολυχρονάκη στο κοντραμπάσο, Στάθη Στουραΐτη στα drums και Αντώνη Τσικανδηλάκη στο πιάνο. Με αφετηρία τον κλασικό ήχο του jazz piano trio, οι τρεις μουσικοί εξερευνούν τον αυτοσχεδιασμό με μια σύγχρονη προσέγγιση πάνω σε κομμάτια της mainstream jazz. Στο live τους θα ακουστούν συνθέσεις των Miles Davis, Keith Jarrett, Duke Ellington, Charlie Parker, Thelonious Monk και άλλων, ενορχηστρωμένες είτε διασκευασμένες από το τρίο.
Χώρος: Κτήριο ΕΟΜΜΕΧ, αύλειος χώρος.
Δευτέρα 15 Μαΐου/Ώρα: 21:15
Συναυλία: «Free the soprano player».
Η Μαρία Κριτσωτάκη συναντά το τρίο «Outward Bound» και εξερευνούν ήχους, περνώντας απ’ τον free jazz αυτοσχεδιασμό στην τροπική μουσική, με επιρροές από την κρητική παράδοση.
Χώρος: Πλατεία Μητροπόλεως.
Τετάρτη 17 Μαΐου
Περιήγηση-Ξενάγηση: Εις ποίαν κούρτην κάθεσαι κι εις ποίαν λόντζαν είσαι -Αναζητώντας τις ομορφιές των κρυμμένων αυλών του Ρεθύμνου.
Στην περιήγησή μας αυτή στην παλιά και στη νέα πόλη του Ρεθύμνου, πίσω από προσόψεις κονακιών κι από ψηλούς μαντρότοιχους, θ’ ανακαλύψουμε αθέατες ομορφιές, που αναδεικνύουν λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής των ιστορικών περιόδων της βενετοκρατίας, της οθωμανικής κυριαρχίας, της κρητικής αυτονομίας και των νεότερων χρόνων. Θα συναντήσουμε «μπαξέδες» με ποικιλία δέντρων και θάμνων, πηγάδια και «γιστέρνες» με μονολιθικά «μποτζάλε», όπως και γούρνες πλυσίματος και ποτίσματος των ζώων. Θα ξετρυπώσουμε κρήνες, αναβρυτήρια και όμορφα καθιστικά, μέχρι και λατρευτικούς νιπτήρες. Θα συναντήσουμε επίσης αυλές σύγχρονων κατοικιών, αυλές με χρήσεις ευωχίας και αυλές θρησκευτικών ιδρυμάτων. Στο τέλος θα «κάνουμε λότζα» σε μια όχι ιδιαίτερα γνωστή αυλή της νέας πόλης, μιλώντας με παλιότερους ανθρώπους για την κοινωνική λειτουργία των χώρων αυτών στην εποχή τους, τότε που θύμιζαν ακόμα κηπούλια ορεχτικά με δέντρα μυρισμένα του Βιτσέντζου Κορνάρου.
Συντελεστής: Χάρης Στρατιδάκης, δρ παιδαγωγικής-συγγραφέας.
Ώρα εκκίνησης: 17.00.
Χώρος εκκίνησης: Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείου Ρεθύμνης.