Την ημερίδα παρακολούθησαν θεολόγοι καθηγητές από ολόκληρη την Κρήτη και τίμησαν με την παρουσία τους οι Μητροπολίτες Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Ευγένιος και Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέας. Μηνύματα απέστειλαν ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ. Ειρηναίος και άλλοι Μητροπολίτες της Κρήτης που απουσίασαν λόγω των εκδηλώσεων της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα στα Χανιά και της θρονικής εορτής του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Μητροπολίτης Πέτρας και Χερρονήσου κ. Νεκτάριος υποδεχόμενος τους συνέδρους μίλησε για την ανάγκη μιας ζώσας θεολογίας που εκκλησιάζεται και μιας Εκκλησίας που θεολογεί αυθεντικά. Μίλησε για διαστάσεις και προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνικής κρίσης και την ευθύνη του χριστιανικού ήθους.
Την προβληματική της ημερίδας έθεσε ο πρόεδρος του Παγκρήτιου Συνδέσμου Θεολόγων κ. Γ. Στριλιγκάς, ο οποίος αναφέρθηκε στην ευθύνη των χριστιανών σήμερα. Μίλησε για περιπτώσεις ακροτήτων στο όνομα του χριστιανικού ήθους, οι οποίες ενίοτε θεμελιώνονται σε στρεβλές προσεγγίσεις της κανονικής παράδοσης της Εκκλησίας. Ως προς την επιλογή του θέματος της ημερίδας επισήμανε ότι επιδίωξη της διοργάνωσης είναι να σκύψουμε εκ νέου στην πηγή της παράδοσης, να επισημάνουμε περιπτώσεις εκκοσμίκευσης, να εξετάσουμε τις ανάγκες ανανέωσης, να συζητήσουμε για τους όρους και τα όρια του ήθους σε σχέση με την κανονική πράξη της Εκκλησίας.
Την πρώτη εισήγηση με θέμα «Παράδοση, εκκοσμίκευση και ανανέωση του χριστιανικού ήθους», παρουσίασε ο κ. Απόστολος Νικολαΐδης, Καθηγητής του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο ομιλητής αφού έδειξε τις θεμελιώδεις διαστάσεις του χριστιανικού ήθους, όπως αυτό ορίζεται μέσα από την εκκλησιαστική, βιβλική και πατερική παράδοση, αναφέρθηκε με ενάργεια σε παραδείγματα σαφούς εκτροπής και εκκοσμίκευσης, τονίζοντας ιδιαιτέρως τις περιπτώσεις του συντηρητισμού, της παραδοσιαρχίας, του φονταμενταλισμού, του κληρικαλισμού, του δικανισμού, της μετατροπής των λατρευτικών εκδηλώσεων σε κοσμικές, της διαπλοκής με την πολιτική εξουσία, της υποκριτικής και ναρκισσιστικής ηθικής κ.ά. Πρότεινε ως ριζοσπαστική οδό ανανέωσης την εκ των έσω μεταστροφή και αλλαγή στάσης καθενός προσωπικά και όλων μαζί.
Ακολούθησε η δεύτερη εισήγηση με θέμα «Προκατάληψη και ιστορική αλήθεια για την κανονική πράξη της Εκκλησίας» από τον κ. Θεόδωρο Γιάγκου, Καθηγητή του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο εισηγητής επικεντρώθηκε σε συγκεκριμένα παραδείγματα ελλιπούς κατανόησης των κανονικών διατάξεων και της κανονικής πράξης της Εκκλησίας. Εξήγησε και τόνισε τη σωτηριολογική διάσταση αυτής της κανονικής πράξης, η οποία άλλοτε εφαρμόζει την ακρίβεια και άλλοτε την οικονομία, με στόχο την κατά Θεό μεταμόρφωση του ανθρώπου και του κόσμου. Μίλησε για «ψευδοκανονικές» συνήθειες οι οποίες, κυρίως κατά τη δεύτερη χιλιετία του χριστιανισμού, αναφύονται δίπλα στην πατερική και εκκλησιαστική παράδοση και συχνά την επισκιάζουν και τόνισε την ανάγκη να αναζητούμε τα κριτήρια κατανόησης και ερμηνείας των κανόνων της Εκκλησίας.
Στη συζήτηση που ακολούθησε το ενδιαφέρον των θεολόγων επικεντρώθηκε τόσο σε ζητήματα που αφορούν στα κριτήρια θεμελίωσης του αυθεντικού χριστιανικού ήθους, όσο και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και διαστάσεις της σύγχρονης εκκλησιαστικής και κοινωνικής ζωής.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα, μετά το πέρας των εργασιών έγινε μια σύντομη αναφορά τιμής και βράβευση των θεολόγων εκπαιδευτικών της Κρήτης, που συνταξιοδοτήθηκαν κατά το έτος 2012.
