Tης ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Τα ασταθές φορολογικό περιβάλλον με την υπερφορολόγηση, η έλλειψη ρευστότητας και η αδυναμία τραπεζικής δανειοδότησης έχουν καθηλώσει το επιχειρείν τα τελευταία χρόνια της κρίσης.
Το επιχειρηματικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται εχθρικό από τους επαγγελματίες, οι οποίοι δηλώνουν πως βρίσκονται σε αδιέξοδο αφού η πολιτεία με τα μέτρα που διαρκώς λαμβάνει τους οδηγεί στο περιθώρια θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων τους.
Ένα περιβάλλον του οποίου τις συνέπειες υφίστανται καθημερινά οι επαγγελματίες του Ρεθύμνου, καθώς οι περισσότεροι είναι αντιμέτωποι με συσσωρευμένα χρέη και σε αρκετές περιπτώσεις αναγκάζονται να βάλουν ακόμα και λουκέτο στην επιχείρηση τους, αφού αδυνατούν να ανταποκριθούν στα λειτουργικά της έξοδα, νερό, ρεύμα, τηλέφωνο, στην καταβολή της μισθοδοσίας του προσωπικού κ.λπ.
Όπως δηλώνουν η αναλογία των εγγραφών και διαγραφών δεν έχει την τεράστια απόκλιση που καταγράφεται στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας και αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στον τουριστικό κλάδο, ο οποίος αποτελεί μαζί με τον πρωτογενή τομέα τη βασική πηγή εισοδήματος για τις περισσότερες οικογένειες.
Γι’ αυτό άλλωστε και οι περισσότεροι επενδύουν σε επιχειρήσεις που σχετίζονται με τον τουριστικό κλάδο, όπως τα τουριστικά καταλύματα, τα εστιατόρια, τα καφέ-μπαρ αλλά και τα καταστήματα γρήγορου φαγητού, τα οποία διαρκώς πληθαίνουν και τυγχάνουν ανταπόκρισης από τους καταναλωτές.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου, για το 2017 ιδρύθηκαν 244 νέες επιχειρήσεις ενώ από τα μητρώα του ΕΒΕ διαγράφηκαν 110. Το γεγονός ότι οι ιδρύσεις νέων επιχειρήσεων υπερτερούν των διαγραφών δεν αποτελεί πανάκεια για τον επιχειρηματικό κόσμο αφού, όπως τονίζουν, οι επιχειρήσεις που κλείνουν είναι μεγαλύτερες και παλαιότερες με πολλά άτομα προσωπικό σε αντίθεση με εκείνες που ανοίγουν, οι οποίες είναι επιχειρήσεις που απαιτούν μικρό κεφάλαιο και ελάχιστο προσωπικό.
Υπενθυμίζεται ότι κατά την περσινή χρονιά άνοιξαν 237 νέες επιχειρήσεις και έκλεισαν 273 ενώ το 2015 έκλεισαν 415 επιχειρήσεις και άνοιξαν 316.
Αναλυτικά ο κλάδος των επιχειρήσεων που άνοιξαν και έκλεισαν τα δυο προηγούμενα χρόνια στον νομό έχουν έως εξής:
ETOΣ 2017 Ιδρύσεις Διαγραφές
Βιοτεχνικό 29, 8,
Εμπορικό 61, 23,
Επαγγελματικό (υπηρεσίες, εστίαση, αναψυκτήρια) 115, 60
Τουριστικό (εστιατόρια, λιανικό εμπόριο τουριστικών ειδών, τουριστικά καταλύματα) 39. 19
ΕΤΟΣ 2015
ΕΝΑΡΞΗ ΔΙΑΚΟΠΗ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ – –
ΕΜΠΟΡΙΚΟ 84 103
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ 54 48
ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΟ 39 77
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 139 157
ΕΤΟΣ 2016
ΕΝΑΡΞΗ ΔΙΑΚΟΠΗ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ – –
ΕΜΠΟΡΙΚΟ 63 77
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ 41 38
ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΟ 26 48
ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 107 110
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου Γιώργος Γιακουμάκης μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε μεταξύ άλλων: «Eμείς εδώ στο Ρέθυμνο έχουμε την τύχη να έχουμε τουρισμό σε μεγάλο βαθμό. Υπάρχουν περισσότερες επιχειρήσεις που ανοίγουν και γενικότερα το κλίμα είναι καλύτερο από άλλες περιοχές της Ελλάδος. Στο Ρέθυμνο επειδή ασχολούμαστε με τον τουρισμό τυχαίνει να έχουμε τις περισσότερες επιχειρήσεις με τουριστικό ενδιαφέρον, δηλαδή καφετέριες, εστιατόρια, ξενοδοχεία. Το 2017 ήταν μια ικανοποιητική χρονιά για τον τουρισμό και όλες οι επιχειρήσεις που ασχολούνται με τον κλάδο πήγαν σχετικά καλά. Όμως συνολικά τα προβλήματα του «επιχειρείν» παραμένουν με βασικότερα αυτά της φορολογίας και της ρευστότητας. Εξακολουθούμε να έχουμε capital control στην Ελλάδα του 2018. Για να μπορέσει να ανακάμψει ο κλάδος περιμένουμε να έρθει η μείωση της φορολογίας και η μείωση του ΦΠΑ. Σε τουριστικές περιοχές σε άλλες χώρες, αν δείτε τους ανταγωνιστές μας, έχουν χαμηλότερο ΦΠΑ.
Από την πλευρά του ο Γιώργος Πολιουδάκης, οικονομικός επόπτης στο ΔΣ του Επιμελητηρίου και πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου ανέφερε: «Το θέμα είναι ότι μπορεί το πρόσημο ως προς τις ενάρξεις και διακοπές επιχειρήσεων να είναι θετικό σαν νούμερο, όμως πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και κάποιους άλλους εξίσου σημαντικούς παράγοντες. Δηλαδή, οι επιχειρήσεις που έκλεισαν πόσο ετών είναι, τι προσωπικό απασχολούσαν και τι τζίρους έκαναν. Και από την άλλη τι επιχειρήσεις είναι αυτές που άνοιξαν. Δηλαδή έκλεισαν επιχειρήσεις με πολύ προσωπικό, ενώ οι επιχειρήσεις πού άνοιξαν αφορούν κατά κύριο λόγο γρήγορο φαγητό με ένα ή δυο άτομα προσωπικό. Άρα οι θέσεις εργασίας μειώνονται και ο τζίρος στην αγορά περιορίζεται. Δηλαδή μπορεί να είναι θετικό ότι ανοίγουν περισσότερες επιχειρήσεις από αυτές που κλείνουν, όμως αυτές που βάζουν λουκέτο είναι μεγαλύτερες που απασχολούσαν περισσότερα άτομα προσωπικό και επιχειρήσεις πολλών ετών. Πλέον τώρα στα χρόνια της κρίσης ο κόσμος ψάχνει επιχειρήσεις με μικρό κεφάλαιο γιατί δεν έχει χρήματα για κάτι περισσότερο, οπότε ανοίγει επιχειρήσεις γρήγορου φαγητού με λίγο προσωπικό που να απαιτεί λίγο κεφάλαιο. Η χρονιά που πέρασε ήταν πολύ κακή για την επιχειρηματικότητα και το λιανεμπόριο εξαιτίας της απουσίας ρευστότητας, μείωση τζίρου, μείωση εισοδήματος καταναλωτών και κυρίως εξαιτίας της φορολογίας».
Η απουσία κινήτρων από πλευράς πολιτείας στους επιχειρηματίες, η υπέρμετρη φορολόγηση, η έλλειψη ρευστότητας και η απουσία τραπεζικής δανειοδότησης αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για επενδύσεις.
Αυξάνονται τα «φέσια» των εμπόρων σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία
«Η ελληνική οικονομία μπορεί να γυρίσει σελίδα το 2018. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει κάποιοι να βάλουν πλάτη κι αυτοί είναι οι μικρομεσαίοι και οι έμποροι. Άλλωστε στην κρίση δείξαμε ανθεκτικότητα, έχουμε τεράστια εμπειρία και πείσμα, διαθέτουμε ικανότητα και θέλουμε τη βελτίωση της κατάστασης. Είμαστε αισιόδοξοι και αποφασισμένοι ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε».
Αυτό σημείωσε ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Βασίλης Κορκίδης παρουσιάζοντας την ετήσια έκθεση του ελληνικού εμπορίου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία υπάρχουν εμφανείς ενδείξεις ανάκαμψης της ζήτησης στο ελληνικό λιανεμπόριο. Η βασική διαπίστωση μετά τον έλεγχο ισολογισμών ΑΕ και ΕΠΕ αλλά και πολύ μικρών επιχειρήσεων με τζίρο κάτω των 200.000 ευρώ είναι ότι ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε το 2017 κατά 8,7% ενώ και η απασχόληση τονώθηκε με 33.000 νέες θέσεις εργασίας στο λιανεμπόριο.
Ωστόσο στην ίδια έκθεση καταγράφεται η υπερχρέωση των λιανεμπορικών επιχειρήσεων κυρίως προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, η οποία αυξήθηκε σε σχέση με το 2016. Συγκεκριμένα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία το πρώτο εξάμηνο του 2017 άγγιξαν το 31% από 29% το α’ εξάμηνο του 2016, ενώ σταθερά υψηλές παρέμειναν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία 30%.
Η χρηματοδότηση των περισσότερων επιχειρήσεων έγινε είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων (87,7%), είτε μέσω προσωπικών κεφαλαίων του ιδιοκτήτη (52,9%). Το συγκεκριμένο στοιχείο επιβεβαιώνει την αδυναμία πρόσβασης στον τραπεζικό δανεισμό. Σημειώνεται επίσης πως στο πρώτο εξάμηνο του 2017 το 1/3 των εμπορικών επιχειρήσεων δεν εξυπηρετούσε το δάνειό του όταν το αντίστοιχο διάστημα του 2016 το ποσοστό αυτό ήταν στο ½. Προφανώς αυτή η βελτίωση οφείλεται και στο γεγονός ότι οι τράπεζες προχώρησαν σε ρυθμίσεις δανείων το προηγούμενο διάστημα.
Σε ότι αφορά στις μικρές επιχειρήσεις καταγράφεται οριακή αύξηση του κύκλου εργασιών, αφού ο μέσος κύκλος εργασιών αυξήθηκε από τις 130.000 ευρώ το 2016 στις 150.000 ευρώ ο 2017.
Με βάση την έρευνα της ΕΣΕΕ προκύπτει ισχυροποίηση της θέσης των ασιατικών προϊόντων, είτε ως πρώτες ύλες, είτε ως τελικό προϊόν και εξασθένιση της θέσης των ελληνικών προϊόντων.
«Τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης είναι εδώ και φαίνεται ότι η τάση θα συνεχιστεί. Το εμπόριο βλέπει μια προοδευτική αποκατάσταση της σταθερότητας, αλλά ανησυχεί για τη δυναμική της και για το βάθος της. Τα επικίνδυνα πέρασαν αλλά τα δύσκολα είναι μπροστά», είπε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης. Ο ίδιος σημείωσε πως «η τριετής περίοδος μετά τα μνημόνια που θα βρισκόμαστε στο πλαίσιο της παρακολούθησης θα πρέπει να είναι και η τελευταία. Δεν θα πρέπει τα τρία μνημόνια να επαναληφθούν με τη μορφή των πλαισίων παρακολούθησης.
Για να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας, συμπλήρωσε ο ίδιος, θα πρέπει να αποφασιστεί η μείωση των φορολογικών συντελεστών, η ενίσχυση των επενδύσεων και της εγχώριας παραγωγής ενώ αναφερόμενος στον εξωδικαστικό μηχανισμός ο κ. Κορκίδης, ζήτησε ελαστικότερο πλαίσιο για την ένταξη όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρήσεων σε αυτόν.
Λουκέτα
Από τα στοιχεία της ΕΣΕΕ προκύπτει ότι 5 στις 100 επιχειρήσεις που κλείνουν, επαναδραστηριοποιούνται είτε σε άλλη περιοχή, είτε με άλλο αντικείμενο. Όπως είπαν στελέχη της ΕΣΕΕ καταγράφεται μια ισχνή τάση δυναμισμού στο εμπόριο καθώς η κινητικότητα δεν αφορά μόνο σε ανακύκλωση επιχειρηματικών στεγών (εμπορική επιχείρηση ανοίγει στη θέση εμπορικής επιχείρησης) αλλά φαίνεται ότι οι νέες επιχειρήσεις δεν είναι πλέον εστίασης ή παροχής υπηρεσιών όπως ήταν τα τελευταία χρόνια.
Επίσης καταγράφεται η τάση οι νέες επιχειρήσεις να συγκεντρώνονται στα τμήματα των εμπορικών αγορών που υπάρχει ήδη δραστηριότητα, δηλαδή στις πιάτσες.
Ενώ ο μεγαλύτερος όγκος της αρνητικής κινητικότητας είναι στις δευτερεύουσες αγορές.