Έρχονται στη χώρα μας και ειδικότερα στο νησί μας για να ζήσουν ανέμελες στιγμές χαλάρωσης, όμως, εξαιτίας μιας λάθος εκτίμησης ή ακόμα και ενός λανθασμένου προγραμματισμού είτε τραυματίζονται και καταλήγουν στο νοσοκομείο, είτε στη χειρότερη περίπτωση χάνουν τη ζωή τους και οι διακοπές καταλήγουν σε τραγωδία.
Ο λόγος για τους επισκέπτες του τόπου μας, Έλληνες και ξένους, οι οποίοι στη διάρκεια των διακοπών τους επιλέγουν να κάνουν πεζοπορία ή ακόμα και αναρριχήσεις στα βουνά της περιοχής μας ή να διασχίσουν πολλά από τα ποτάμια που υπάρχουν σε διάφορες περιοχές της ενδοχώρας.
Η έλλειψη γνώσης, αλλά και ενημέρωσης από τον ντόπιο πληθυσμό για τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει κάθε περιοχή ή πολλές φορές ακόμα και η υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων τους, οδηγούν αρκετά συχνά πολλούς πεζοπόρους σε δυσάρεστα αποτελέσματα. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν οι εκπρόσωποι των αρμόδιων αρχών, που κινητοποιούνται ανά πάσα στιγμή, στήνοντας μεγάλες επιχειρήσεις για τον εντοπισμό και την διάσωση των ανθρώπων που κινδυνεύουν.
Με δεδομένο λοιπόν ότι η πεζοπορία στα βουνά της Κρήτης είναι ένα από τα αγαπημένα σπορ πολλών αλλοδαπών επισκεπτών του νησιού και όχι μόνο, οι ειδικοί συμβουλεύουν τους επίδοξους πεζοπόρους να ενημερώνονται καλά για τα χαρακτηριστικά του προορισμού στον οποίο θέλουν να κάνουν πεζοπορία, καθώς και για τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν. Και αυτό διότι όσοι αποφασίζουν τελικά να πάρουν τα βουνά, θα πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι και εξοπλισμένοι, δεδομένου ότι τις περισσότερες φορές ο ορεινός όγκος της Κρήτης κρύβει πολλές παγίδες θανάτου.
Επίσης, όπως λένε οι άνθρωποι που γνωρίζουν καλά τις ιδιαιτερότητες του τόπου μας, δεν θα πρέπει ποτέ να ξεκινούν μόνοι τους για μια τέτοια «αποστολή» που τις περισσότερες φορές κρύβει κινδύνους και το κυριότερο να ενημερώνουν πάντα κάποιο τρίτο πρόσωπο για το που σκοπεύουν να πάνε.
Μιλώντας για το θέμα αυτό στα «Ρ.Ν.» ο διοικητής των πυροσβεστικών υπηρεσιών Κρήτης, Νίκος Λαγουδάκης, υπογράμμισε τα εξής: «Οι περισσότεροι τουρίστες που έρχονται κυρίως από την Κεντρική Ευρώπη, όπως δείχνουν τα στοιχεία μας, τις περισσότερες φορές αποφασίζουν να κάνουν μοναχικές διαδρομές με αποτέλεσμα, χωρίς να έχουν τον κατάλληλο εξοπλισμό και χωρίς την κατάλληλη φυσική κατάσταση, να αφυδατώνονται, να τραυματίζονται και να ειδοποιούν, μετά από πολύωρες πεζοπορίες την υπηρεσία μας για να τους βοηθήσουμε. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι χωρίς τα κατάλληλα παπούτσια για παράδειγμα, χωρίς την κατάλληλη εκπαίδευση και την φυσική κατάσταση, δεν μπορεί ο καθένας να μπαίνει στο φαράγγι και να κάνει διαδρομές, διότι τα μονοπάτια στην Κρήτη, είναι δύσβατα».
Αναφερόμενος επίσης στα περιστατικά που έχουν κατά καιρούς σημειωθεί στην Κρήτη, ο κ. Λαγουδάκης υπογράμμισε: «Δυστυχώς έχουμε πολλούς τραυματισμούς και πολλούς νεκρούς και στις μέρες μας. Όμως, αυτό θα πρέπει κάποια στιγμή να σταματήσει. Θα πρέπει να σταματήσει με συστάσεις που θα πρέπει να δίνονται από τα ταξιδιωτικά γραφεία και τα ξενοδοχεία. Και πρέπει επίσης να σταματήσουν να κάνουν πεζοπορίες χωρίς τον κατάλληλο εκπαιδευτή και χωρίς να είναι οργανωμένη αυτή η πεζοπορία. Βεβαίως, σε περίπτωση ατυχήματος, θα πρέπει να καλούν είτε το 112, είτε το 199, προκειμένου να έχουμε άμεση ενημέρωση και να σπεύδουμε για βοήθεια».
Κώστας Μανωλεσάκης: «Πολλοί υπερεκτιμούν τις δυνάμεις τους και υποτιμούν τα πεδία»
«Ο γενικός κανόνας, που ισχύει στο εξωτερικό και που δυστυχώς στην Ελλάδα δεν το βλέπουμε να συμβαίνει, είναι πως αν δεν σου είναι οικείο κάτι, στην προκειμένη περίπτωση μία περιοχή, τότε πάρε έναν οδηγό μαζί σου». Αυτό ήταν το πρώτο σχόλιο που έκανε μιλώντας σχετικά στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του ορειβατικού συλλόγου Ρεθύμνου, Κώστας Μανωλεσάκης.
Εμμένοντας στο θέμα της ενημέρωσης που θα πρέπει να έχουν οι επίδοξοι πεζοπόροι ο ίδιος τόνισε πως όταν κάποιος δεν γνωρίζει μία περιοχή, ή την μορφολογία του εδάφους, ή ακόμα και τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν, καλό θα είναι να μην ξεκινά ποτέ μόνος του την εκδρομή.
Επιπλέον αναφέρθηκε στην νοοτροπία που δυστυχώς έχουν πολλοί αλλοδαποί κυρίως επισκέπτες του τόπου μας, οι οποίοι υπερεκτιμούν τις δυνάμεις τους, έχοντας ως δεδομένο ότι τα βουνά της Κρήτης δεν θα είναι απότομα και ούτε θα κρύβουν κινδύνους.
«Άρα λοιπόν, έχουμε ένα θέμα λανθασμένης εκτίμησης του πεδίου και υπερβολικής αυτοπεποίθησης ή άγνοια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποφεύγουν κάποιοι να παίρνουν οδηγό μαζί τους και η συνέχεια δυστυχώς είναι γνωστή σε όλους μας. Αν όμως κάποιος είναι έμπειρος, ξέρει από μόνος του ότι θα πρέπει να μελετήσει καλά τη διαδρομή, θα πρέπει να ενημερωθεί για τις καιρικές συνθήκες, θα πρέπει να έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό και θα πρέπει να μην υποτιμά οποιαδήποτε διαδρομή, αλλά να ρωτάει και τους ντόπιους.
Δηλαδή εμάς, ως ορειβατικό σύλλογο, μας ρωτάνε πολλές φορές «θέλω να πάω στον Ψηλορείτη αυτή την περίοδο, τι πρέπει να ‘χω υπόψη μου;» και τους απαντάμε σε mail πως «πρέπει να έχετε αυτό τον εξοπλισμό, να περιμένετε αυτές τις συνθήκες, να κοιτάξετε τον καιρό αυτές τις μέρες κ.λπ.».
Επίσης, έχει σημασία και το πόσο επικίνδυνο ή όχι είναι ένα πεδίο. Δηλαδή, αν κάποιο πεδίο συγχωρεί λάθη ή δεν συγχωρεί. Για παράδειγμα, αν πας στον Ψηλορείτη από την πλευρά του Αμαρίου, είναι πολύ εύκολο το καλοκαίρι, Αν όμως πας, για παράδειγμα, σε παραλιακές διαδρομές του Ε4 στα νότια Σφακιά, που πέφτουν διάφοροι και σκοτώνονται, τότε, εκεί θα πρέπει να προσέχεις πολύ, διότι έχει μερικά σημεία που όταν στραβοπατήσεις, απλά σκοτώνεσαι.
Συμπερασματικά λοιπόν, θα πρέπει να παίρνουμε έναν χάρτη που έχει τη διαδρομή με λεπτομέρειες, να την μελετάμε, να ρωτάμε έναν ντόπιο ορειβατικό σύλλογο και μετά να ξεκινάμε. Δυστυχώς όμως αυτό που βλέπουμε είναι ότι πολλοί ξεκινούν να κάνουν πεζοπορία και δεν έχουν καν νερό μαζί τους, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από αφυδάτωση ή να ζαλίζονται και να πέφτουν στους γκρεμούς», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Κώστας Μανωλεσάκης.
Ο κατάλληλος εξοπλισμός
Εν τω μεταξύ, καθοριστικό ρόλο παίζει και ο απαραίτητος εξοπλισμός που θα πρέπει να έχουν μαζί τους οι πεζοπόροι, όπως για παράδειγμα, GPS, φακό και σφυρίχτρα, ενώ από το σακίδιο τους δεν θα πρέπει να λείπει το νερό, η ξηρά τροφή και ένα πανωφόρι, που θα τους βοηθήσει -σε περίπτωση που αναγκασθούν να περάσουν κάπου τη νύχτα τους- μέχρι να τους εντοπίσουν τα σωστικά συνεργεία.
Χαρακτηριστικά στο σημείο αυτό ο κ. Μανωλεσάκης, επεσήμανε τα εξής: «Το σίγουρο είναι ότι άλλα πράγματα θα πρέπει να έχει το σακίδιο μας το καλοκαίρι και άλλα πράγματα το χειμώνα. Άλλα πράγματα χρειαζόμαστε για μια 3ωρη διαδρομή και άλλα πράγματα για μια 8ωρη ή μία διήμερη. Για παράδειγμα, αν θες να κάνεις μια διαδρομή στη νότια Κρήτη μέσα Αυγούστου, θα πρέπει να πάρεις μαζί σου ένα δεύτερο T-shirt και παραπάνω νερό.
Αν επίσης, θέλει κάποιος να περάσει τον Κουρταλιώτη ποταμό, θα πρέπει να πάρει ένα σακίδιο πλάτης, να βάλει μέσα σε μια νάιλον σακούλα το κινητό του τηλέφωνο και τα ρούχα του και να πάει να τον περάσει, διότι σίγουρα θα βραχεί. Αν όμως πάει να κάνει μια διαδρομή στα νότια Σφακιά, τότε θα πρέπει να έχει μαζί του δύο μπουκάλια νερό, ένα γλυκό και ένα αλμυρό σνακ, ένα δεύτερο T-shirt, μαγιό, αντηλιακή κρέμα, καπέλο, γυαλιά ηλίου και άλλα».
Σε γενικές γραμμές πάντως, σύμφωνα με τα λεγόμενα του προέδρου του ορειβατικού συλλόγου Ρεθύμνου, οι επίδοξοι πεζοπόροι θα πρέπει πάντα να γνωρίζουν πως όταν αρχίσουν να κουράζονται, να αφυδατώνεται ο οργανισμός τους και να πανικοβάλλονται, τότε, αυξάνονται δραματικά και οι πιθανότητες για την πρόκληση ενός ατυχήματος.
«Δηλαδή, όταν είσαι ξεκούραστος και ορεξάτος περπατάς με άλλο σθένος, εμώ όταν αρχίσεις και έχεις την αμφισβήτηση και χάνεις τη συγκέντρωσή σου, πιθανότατα να στραβοπατήσεις και να τραυματιστείς ή στη χειρότερη περίπτωση να χάσεις τη ζωή σου», πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο κ. Μανωλεσάκης.
Και μπορεί για τα σωστικά συνεργεία που συμμετέχουν σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις διάσωσης να προέχει πάντα ο άνθρωπος, ωστόσο, κάθε τέτοια αποστολή κοστίζει στο ελληνικό δημόσιο εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ…