Η επίδραση των ελληνιστικών χρόνων στον πολιτισμό του Αφγανιστάν

Ο Σύνδεσμος Συνταξιούχων Καθηγητών Νομού Ρεθύμνης, διοργανώνει εκδήλωση με ομιλία του πρέσβη του Αφγανιστάν στην Ελλάδα, Ομάρ Σουλτάν, με θέμα: Η επίδραση των ελληνιστικών χρόνων στον πολιτισμό του Αφγανιστάν, την Τετάρτη, 6 Φεβρουαρίου 2019, ώρα 18.30, στο Σπίτι του Πολιτισμού στο Ρέθυμνο.

Η εκδήλωση, τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Ρεθύμνης, της Περιφέρειας Κρήτης-Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης.

Ο Ομάρ Σουλτάν γεννήθηκε στην Καμπούλ, την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν το 1949, όπου η δαψιλής (άφθονη) παρουσία στη χώρα του μνημείων της Ελληνιστικής περιόδου κέντρισε από νωρίς το ενδιαφέρον του για την Ελλάδα και τον πολιτισμό της. Ακόμη και σήμερα, σημειώνει ο ίδιος, το χαρτονόμισμά μας, το αφγκανί, αναγράφει το όνομα του Βασιλέως Ευκρατίδου και προέρχεται από χρυσό νόμισμα των Ελληνιστικών χρόνων, που βρέθηκε στη Μπουχάρα του Ουζμπεκιστάν, βάσει του οποίου δημιουργήθηκε το χαρτονόμισμα μας αφγκανί.

Το 1969 μετά τις γυμνασιακές του σπουδές ήλθε με υποτροφία στη Θεσσαλονίκη για να μάθει την Ελληνική γλώσσα. Η έντονη επιθυμία του να τελειοποιήσει τα Ελληνικά τον έφερε σε επαφή με το Αριστοτέλειο, τη Φιλοσοφική του Σχολή και το μεγάλο αρχαιολόγο Μανόλη Ανδρόνικο.

Ο Ο. Σουλτάν παρακολουθεί ανελλιπώς τα μαθήματά του. Σιγά-σιγά μια σχέση αγάπης και φιλίας δημιουργείται ανάμεσα σε δάσκαλο και μαθητή που θα διαρκέσει ως το τέλος. «Ήμουν πολύ τυχερός που είχα έναν τόσο μεγάλο άνθρωπο δίπλα μου να με διδάσκει και να με στηρίζει. Με είχε σαν παιδί του. Γεια σου Μακεδόνα από το Αφγανιστάν» έτσι με χαιρετούσε.

Το 1975 ο νεαρός Αφγανός ολοκληρώνει τις σπουδές του και αναχωρεί για την πατρίδα του, όπου αναλαμβάνει χρέη διευθυντή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Η επιθυμία του να προχωρήσει σε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα θα οδηγήσει τα βήματά του ξανά στη χώρα μας. Επιστρέφει όμως στην Καμπούλ το 1978. Το 1980 γίνεται η Σοβιετική στρατιωτική επέμβαση και ακολουθεί ο ολέθριος εμφύλιος σπαραγμός. Ο Ο. Σουλτάν αναχωρεί για τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου εργάζεται και παράλληλα διδάσκει Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.

Το 2002, ένα χρόνο ύστερα από το τρομοκρατικό κτύπημα στους Δίδυμους Πύργους της Ν. Υόρκης, ο Ο. Σουλτάν αφήνει την Αμερική και επιστρέφει στο Αφγανιστάν. Τον καλεί η νέα Αφγανική Κυβέρνηση για να λάβει μέρος στην Ηράκλεια προσπάθεια αναστήλωσης των ερειπίων που δημιούργησε ο πόλεμος και το μίσος των φανατικών Ταλιμπάν. Αν και η χώρα του βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση για περισσότερα από 23 χρόνια, ο κ. Σουλτάν δεν αρνείται να αναλάβει το δύσκολο υφυπουργείο Πολιτισμού. «Όταν επέστρεψα από τις ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, το Αρχαιολογικό Μουσείο στην Καμπούλ ήταν κατεστραμμένο. Πολλά σημαντικά μνημεία μας ήταν κατακομματιασμένα από τους Ταλιμπάν και τους πολέμους. Ο τόπος καθημαγμένος, ο κόσμος ταλαιπωρημένος και οι νέοι έπρεπε να αποκτήσουν επαφή με τον πολιτισμό τους, τον οποίο ξεχνούσαν, ή δε μάθαιναν καν, εξαιτίας τις εμπόλεμης κατάστασης και του θρησκευτικού φανατισμού. Είχα πολλή δουλειά να κάνω».

Το 2006-2011 οργανώνει με απόλυτη επιτυχία τη μνημειώδη Έκθεση -πραγματικό έργο ζωής- με τίτλο «Αφγανιστάν: Κρυμμένοι θησαυροί από το Εθνικό Μουσείο της Καμπούλ», και «Αφγανιστάν: Σταυροδρόμια του αρχαίου κόσμου». Κεντρικός στόχος της είναι η συγκέντρωση πόρων για την αναστήλωση των κατεστραμμένων από τους Ταλιμπάν μνημείων πολιτισμού του Αφγανιστάν. Η Έκθεση περιοδεύει σε πολλές μεγαλουπόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής, (Παρίσι Ουάσιγκτον, Σαν Φραντσίσκο, Χιούστον, Νέα Υόρκη, Οττάβα, Βόνη, Λονδίνο), και σημειώνει τεράστια επιτυχία. Η Ελλάδα, η δεύτερη του πατρίδα «του Μακεδόνα από το Αφγανιστάν» , θα ανταποκριθεί άμεσα στην έκκλησή του για βοήθεια. Με μια σοβαρή επιχορήγηση θα επιτευχθεί η αποκατάσταση και επαναλειτουργία του κατεστραμμένου Εθνικού Μουσείου της Καμπούλ.

Στις 29 Οκτωβρίου του 2013 στην Αθήνα, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος, θα επιδώσει εκ μέρους του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας στον κ. Ο. Σουλτάν το τιμητικό Δίπλωμα και το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής, στον πρώην υφυπουργό Πολιτισμού του Αφγανιστάν και φίλο των φοιτητικών του χρόνων στη Θεσσαλονίκη. Στην τελετή εκείνη ο Ε. Βενιζέλος υπογράμμισε: «Τα τελευταία δέκα και περισσότερα χρόνια έχετε επιστρέψει στο Αφγανιστάν και έχετε αφοσιωθεί στην ανασυγκρότηση της χώρας σας, υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, και έχετε υπηρετήσει σε πολύ υψηλά αξιώματα, για πολλά χρόνια ως αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού και Επικοινωνιών και Πληροφοριών του Αφγανιστάν. Παίξατε καθοριστικό ρόλο στο να ξαναλειτουργήσει το Μουσείο της Καμπούλ, παίξατε πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στο να προστατευθούν μεγάλα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς στο Αφγανιστάν, παίξατε πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη των αρχαιοτήτων της Βακτριανής». Και ο Ο. Σουλτάν αντιφωνώντας θα σημειώσει: «Η Ελλάδα μας βοήθησε πολύ στην ανοικοδόμηση των μνημείων μας. Την ευγνωμονούμε».

Το 2018 ο Ο. Σουλτάν επιστρέφει ως ο πρώτος πρέσβης του Αφγανιστάν στην Ελλάδα, τη χώρα που αγαπά και γνωρίζει όσο λίγοι. Μιλώντας για το όραμά του και για το πώς φαντάζεται τη χώρα του στο άμεσο μέλλον, σημειώνει με ρεαλισμό: