Η απόφαση των Βρετανών υπέρ του Brexit, στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου, λειτούργησε σαν καταλύτης στην ευρωπαϊκή κρίση, την οποία ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Γιούνκερ χαρακτηρίζει «υπαρξιακή κρίση».
Η Ε.Ε. χάνει ένα εξαιρετικά ισχυρό μέλος, εφόσον η βρετανική οικονομία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μεγάλες διεθνοπολιτικές και στρατιωτικές δυνατότητες. Όπως έδειξε η Σύνοδος Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Μπρατισλάβα, οι 27 δεν έχουν κοινή στρατηγική για την άμεση αντιμετώπιση των μεγάλων εκκρεμοτήτων, από το προσφυγικό, μεταναστευτικό μέχρι την ισλαμική τρομοκρατία και την οικονομική πολιτική που εφαρμόζεται. Αποφασίστηκε να προσπαθήσουν να κερδίσουν πολιτικό χρόνο, γεγονός που εκθέτει την Ε.Ε. σε μεγάλους κινδύνους εφόσον επιβάλλεται η άμεση αντιμετώπιση των σύνθετων προβλημάτων. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο κεντροαριστερός πρωθυπουργός της Ιταλίας κ. Ρέντσι δεν υπέγραψε το κοινό ανακοινωθέν ζητώντας άμεσες παρεμβάσεις στο προσφυγικό, μεταναστευτικό και στη διαχείριση της οικονομίας.
Η Ε.Ε. δεν μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλία για τη συνολική αντιμετώπιση της κρίσης, προτού ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίo, στη διάρκεια του επόμενου δωδεκαμήνου, μετά από μεγάλης σημασίας δημοψηφίσματα και εκλογές.
Σημαντικές αναμετρήσεις
Στις 2 Οκτωβρίου έχουμε δημοψήφισμα στην Ουγγαρία, με το οποίο αναμένεται να επικυρώσει ο λαός την απόφαση της συντηρητικής κυβέρνησης να μην υποδεχτεί πρόσφυγες και μετανάστες και να αυτοεξαιρεθεί από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα μετεγκατάστασης.
Ακολουθεί, πιθανότατα στα τέλη Νοεμβρίου, δημοψήφισμα στην Ιταλία για τη συνταγματική αναθεώρηση. Ο Μπέπε Γκρίλο του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και ο Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά, οι οποίοι εκφράζουν έναν επιθετικό δεξιόστροφο λαϊκισμό, επιδιώκουν ένα αρνητικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα για να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση Ρέντσι και να προχωρήσουν στη συνέχεια στη διενέργεια δημοψηφίσματος με στόχο την έξοδο της Ιταλίας από το ευρώ. Σε περίπτωση που επιτύχουν στα πολιτικά τους σχέδια μπορεί να γενικευτεί η αποσταθεροποίηση της Ε.Ε.
Ακολουθούν οι προεδρικές εκλογές στην Αυστρία τον Δεκέμβριο του 2016, στις οποίες είναι πολύ πιθανόν να επικρατήσει ο ακροδεξιός υποψήφιος και να προκαλέσει τη διάλυση της Βουλής, με στόχο την επικράτηση της άκρας Δεξιάς στις βουλευτικές εκλογές.
Τον Μάρτιο του 2017 έχουμε βουλευτικές εκλογές στην Ολλανδία, όπου προηγείται το ακροδεξιό κόμμα του Βίλντερς και από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο του 2017 έχουμε προεδρικές εκλογές σε δύο γύρους και βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία, όπου στις δημοσκοπήσεις προηγούνται η Μαρίν Λεπέν και το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο, χωρίς όμως τις αναγκαίες πολιτικές συμμαχίες για τον κρίσιμο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Τον Σεπτέμβριο του 2017 έχουμε βουλευτικές εκλογές στη Γερμανία, με τους Χριστιανοδημοκράτες της κ. Μέρκελ να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, αλλά να έχουν υποχωρήσει μέσα σε ένα δωδεκάμηνο από το 41% στο 32% σε όφελος της Εναλλακτικής για τη Γερμανία, που κινείται στα δεξιά των Χριστιανοδημοκρατών.
Όλα στο «ψυγείο»
Οι 27 δεν έχουν κοινή στρατηγική και θα πρέπει να περιμένουμε τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων και των εκλογών που αναφέραμε για να δούμε εάν υπάρχει δυνατότητα ενεργοποίησης του γαλλογερμανικού άξονα στα τέλη του 2017, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα προβλήματα της Ε.Ε.
Για τους επόμενους 12 μήνες τα μεγάλα προβλήματα μπαίνουν στο «ψυγείο», μέχρις ότου ξεκαθαρίσει η πολιτική κατάσταση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρξουν πρωτοβουλίες για τη δραστική αντιμετώπιση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, ενώ η Ελλάδα θα παραμείνει, εξαιτίας λαθών της κυβέρνησης το 2015, χώρα εγκλωβισμού προσφύγων και μεταναστών.
* Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας
