«Ένα μακρύ ταξίδι ξεκινά πάντα με ένα βήμα» λέει ένα σοφό κινέζικο γνωμικό, το οποίο ταιριάζει απόλυτα στους πολυάριθμους συμπολίτες μας που πάσχουν από κατάθλιψη. Το πρώτο αυτό βήμα, δεν είναι άλλο από τη συνειδητοποίηση του προβλήματος και εν συνεχεία της εύρεσης λύσης, από ειδικούς ψυχιάτρους. Μαζί στον αγώνα που δίνουν καθημερινά όσοι πάσχουν από κατάθλιψη είναι οι γιατροί και το προσωπικό του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Ρεθύμνου.
Η οικονομική κρίση που βιώνουν, έντονα, τα τελευταία χρόνια οι κάτοικοι του νομού, έχει εκτοξεύσει στα ύψη, σύμφωνα με στοιχεία των ειδικών, τα περιστατικά εμφάνισης της κατάθλιψης. Ηθικός αυτουργός, η ανεργία και η οικονομική εξαθλίωση. Θύματα οι οικονομικά αδύναμοι Ρεθεμνιώτες. Το προφίλ των ψυχικά διαταραγμένων λόγω οικονομικής κρίσης, γνωστό στον καθένα. Άνθρωποι που έχασαν από τη μια στιγμή στην άλλη τη δουλειά τους, άνθρωποι απροστάτευτοι από το κράτος και τις κοινωνικές δομές, που επέλεξαν να αποσυρθούν και να κλειστούν στον εαυτό τους.
«Η κατάθλιψη δεν είναι το τέλος του κόσμου» θα πει, με φωνή σθεναρή, από την πλευρά του στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα», ο ψυχίατρος και επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Ρεθύμνου Αντώνης Λιοδάκης.
«Γινόμαστε μάρτυρες απίστευτων διηγήσεων καθημερινά εδώ στο Κ.Ψ.Υ., με περιστατικά, τα οποία έχουν μια ιδιαίτερα καταθλιπτική διάθεση και μια εμμονή σε ζητήματα οικονομικής κρίσης. Βλέπουμε ανθρώπους τόσο απογοητευμένους, τόσο μουδιασμένους με όλο αυτό που βιώνουν, οι οποίοι νιώθουν εγκλωβισμένοι, επειδή κάποιοι τους οδήγησαν να κάνουν οικονομικά ανοίγματα και στη συνέχεια να έρχεται το ίδιο το σύστημα να τους διαλύει» αναφέρει ο κ. Αντώνης Λιοδάκης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, σχεδόν όλοι οι πάσχοντες νιώθουν ανίκανοι να αντεπεξέλθουν στο νέο αυτό οικονομικό περιβάλλον, που κάποιοι άλλοι δημιούργησαν για αυτούς και εμφανίζουν συμπτώματα έντονου θυμού, αγανάκτηση για τα όσα συμβαίνουν γύρω τους, επιθετικές απόψεις για τους συνανθρώπους τους, μα πάνω από όλα μια ανείπωτη θλίψη.
«Ο συνδυασμός θυμού και θλίψης είναι ένα εκρηκτικό μείγμα, που μπορεί να δημιουργήσει μια έκρηξη κάποια στιγμή, που είναι συνήθως μια απρόβλεπτη αντίδραση, μια επιθετικότητα, είτε προς τον εαυτό τους είτε προς τους άλλους. Πολλές φορές δεν έχει καν κατεύθυνση αυτή η επιθετικότητα» επισημαίνει ο ψυχίατρος.
Όσον αφορά τα πρώτα σημάδια που εμφανίζει κάποιο άτομο, που στη συνέχεια θα εμφανίσει κατάθλιψη, αυτά είναι ορατά και πολύ συγκεκριμένα: Απόσυρση από την κοινωνική ζωή, παραίτηση από κάθε είδους συναναστροφή και κυριότατα χαμηλή αυτοεκτίμηση.
«Η κατάθλιψη συνδέεται άμεσα με την ανεργία. Γι’ αυτό και ένας άνεργος έχει τριπλάσιες, τετραπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσει κατάθλιψη. Η ανεργία, είναι για μένα, η αιτία που δημιουργείται αυτός ο σεισμός στην ψυχική ζωή του ατόμου. Εκτός από το εισόδημά σου, χάνεις και την αυτοεκτίμησή σου» προσθέτει ο κ. Αντώνης Λιοδάκης.
Στις περιπτώσεις αυτές, οι γιατροί είναι κάθετοι. Χρειάζεται στήριξη από την οικογένεια και από τους γύρω, όπως επίσης και μια «αγκαλιά» από το κράτος και τους αρμόδιους κοινωνικούς φορείς, προκειμένου ο καταθλιπτικός να βρει τη δύναμη μέσα του για να επανέλθει.
«Είναι εύκολο και δύσκολο ταυτόχρονα. Πρέπει ο καταθλιπτικός να βρει τη δύναμη μέσα του, να εμπιστευτεί τον άλλο, να μη βυθιστεί μέσα στην απόγνωση, στη μοναξιά και τον εγωισμό. Πρέπει να σπάσουμε τον μηχανισμό απομόνωσης και να εμπιστευτούμε, ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να σωθεί. Εδώ έρχεται και το Κέντρο Ψυχικής Υγείας στο Ρέθυμνο, το οποίο έχει συμβουλευτικό και θεραπευτικό, ενεργό ρόλο στο κομμάτι της ψυχικής υγείας και της ποιότητας ζωής» υπογραμμίζει ο κ. Λιοδάκης και με αισιοδοξία μεταφέρει το μήνυμα στους συμπολίτες μας: «Να μην τρομάζει το οικονομικό μέλλον, να είμαστε «κοινωνικοί αγωνιστές». Μπορεί κάποιος που πάσχει από κατάθλιψη να είναι ενεργός πολίτης, πατέρας, σύντροφος».
Παρά το γεγονός ότι το Κέντρο Ψυχικής Υγείας Ρεθύμνου βρίσκεται καθημερινά στην πρώτη γραμμή και δίνει μάχη για την αντιμετώπιση ανάλογων περιστατικών, τα στελέχη του εκφράζουν παράπονα για την αδιαφορία, όπως λένε, της πολιτείας να συνδράμει πιο ουσιαστικά στην προσπάθειά τους. «Λειτουργούμε στη βάση του πατριωτισμού» αναφέρει στα «Ρ.Ν.» ο υπεύθυνος του Κ.Ψ.Υ. και κάνει λόγο για προσπάθειες «αποδυνάμωσης και απαξίωσης της ιατρικής φροντίδας στους ψυχικά ασθενείς, ως αποτέλεσμα της πάγιας κρατικής πρακτικής στον τομέα της υγείας».
Ο κ. Αντώνης Λιοδάκης τονίζει χαρακτηριστικά πως «Δεν είναι δυνατόν στους εκατό χιλιάδες κατοίκους του Νομού Ρεθύμνου, να αντιστοιχούν μόλις έξι εργαζόμενοι και ένας μόνο ψυχίατρος να παλεύει μόνος επί οκτώ χρόνια».
Αξίζει να αναφερθεί τέλος πως, παρά τα όποια προβλήματα, οι ψυχικά πάσχοντες του Ρεθύμνου, έχουν βρει στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας, έναν γιατρό που να τους βοηθά και συχνά έναν φίλο, αφού το δέσιμο που αποκτούν με το προσωπικό, μετατρέπεται συνήθως σε μια μακρόχρονη φιλική επαφή.