Αναπτυξιακές προοπτικές επταετίας δημιουργούνται για την Κρήτη, μετά την υποβολή της πρότασης του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις προτεραιότητες και την αρχιτεκτονική του νέου ΕΣΠΑ, της περιόδου 2014-2020.
Η Περιφέρεια Κρήτης, παρότι για τη νέα προγραμματική περίοδο κατατάσσεται στις «ενδιάμεσες Περιφέρειες» κι όχι στις λιγότερο ανεπτυγμένες, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι πόροι του Σ.Ε.Σ. (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης) για την Ελλάδα είναι σημαντικά μειωμένοι συγκριτικά με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, είναι ενισχυμένη καθώς την περίοδο 2014-2020 θα διαχειριστεί κονδύλια 452 εκατομμυρίων ευρώ, όσα περίπου διαχειρίστηκε και στην παρούσα προγραμματική περίοδο (2007-2013).
Οι τομείς στους οποίους θα δώσει προτεραιότητα η Περιφέρεια Κρήτης είναι οι εξής:
– Προστασία-βελτίωση του περιβάλλοντος
– Διαχείριση λυμάτων – απορριμμάτων
– Ενίσχυση κοινωνικής πολιτικής
– Ανάπτυξη πόλεων με όρους βιώσιμης αστικής ανάπτυξης
– Υποδομές οδικές – μεταφορών (Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης)
– Ερευνα – καινοτομία
– Ενίσχυση επιχειρηματικότητας.
Εθνικοί στόχοι σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, μεταξύ άλλων, είναι η ανάκαμψη της οικονομίας, ο περιορισμός των συνεπειών της κρίσης, η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας, η ολοκλήρωση βασικών υποδομών, αλλά και η εφαρμογή μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος.
Εν τω μεταξύ, για πρώτη φορά επιχειρείται ουσιαστικό άνοιγμα στην αποκέντρωση μέσω της παραχώρησης περισσότερων αρμοδιοτήτων και κονδυλίων στην περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση.
Κάθε μια από τις 13 Περιφέρειες της χώρας θα έχει το δικό της πρόγραμμα, το οποίο θα είναι πολυτομεακό και πολυταμειακό. Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, θα δοθούν περίπου 800-900 εκατομμύρια ευρώ στις Περιφέρειες, έτσι ώστε σε τοπικό, σε περιφερειακό επίπεδο να προωθούνται κοινωνικού χαρακτήρα δράσεις.
Επίσης, το 1/3 των κονδυλίων που αφορά στο πρόγραμμα της αγροτικής ανάπτυξης θα δοθεί επίσης στις Περιφέρειες.
Επομένως, κάθε Περιφέρεια θα μπορεί να κάνει έργα τεχνικά, έργα που αφορούν στον τομέα της επιχειρηματικότητας, έργα του Κοινωνικού Ταμείου και έργα αγροτικής ανάπτυξης.
Επιπλέον, ενώ μέχρι τώρα συνολικά οι Περιφέρειες διαχειρίζονταν το 22% των πόρων του ΕΣΠΑ, οι 13 «Καλλικρατικές» Περιφέρειες στη νέα προγραμματική περίοδο θα διαχειριστούν το 35% των κονδυλίων.
Σε ό,τι αφορά τα εθνικά επιχειρησιακά προγράμματα θα είναι τέσσερα: «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», το οποίο θα είναι το μεγαλύτερο και θα απορροφήσει το 25% του προϋπολογισμού, «περιβάλλον και μεταφορές», το οποίο θα απορροφήσει το 24% του προϋπολογισμού, «Εκπαίδευση – Κατάρτιση και Απασχόληση» το οποίο παίρνει το 13% των πόρων και τέλος το πρόγραμμα που αφορά στη μεταρρύθμιση του Δημοσίου, με λιγότερα κονδύλια.
Αναλυτικά:
ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΟ ΤΟ ΝΗΣΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΕΣΠΑ
Αναπτυξιακές προοπτικές με ευρωπαϊκά κονδύλια για την Κρήτη
– Πόροι 452 εκατ. ευρώ για την υλοποίηση παρεμβάσεων που θα βάλουν την Κρήτη σε τροχιά ανάκαμψης
– Ικανοποίηση στην Περιφέρεια για την διατήρηση του ίδιου ποσού και στην προγραμματική περίοδο 2014-2020
Με στόχο την ανάκαμψη της οικονομίας, τον περιορισμό των συνεπειών της κρίσης, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας, την ολοκλήρωση βασικών υποδομών, αλλά και μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος, μέσω της υλοποίησης δράσεων και επενδύσεων με ευρωπαϊκά κονδύλια, το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την πρόταση, τις προτεραιότητες και την αρχιτεκτονική, του νέου ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020.
Η Περιφέρεια Κρήτης, παρότι για τη νέα προγραμματική περίοδο κατατάσσεται στις «ενδιάμεσες Περιφέρειες» κι όχι στις λιγότερο ανεπτυγμένες, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι πόροι του Σ.Ε.Σ. (Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης) για την Ελλάδα είναι σημαντικά μειωμένοι συγκριτικά με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, είναι ενισχυμένη καθώς την περίοδο 2014-2020 θα διαχειριστεί κονδύλια 452 εκατομμυρίων ευρώ, όσα περίπου διαχειρίστηκε και στην παρούσα προγραμματική περίοδο (2007-2013).
Οι τομείς στους οποίους θα δώσει προτεραιότητα η Περιφέρεια Κρήτης για την περίοδο 2014-2020, είναι οι εξής:
– Προστασία-βελτίωση του περιβάλλοντος.
– Διαχείριση λυμάτων – απορριμμάτων.
– Ενίσχυση κοινωνικής πολιτικής.
– Ανάπτυξη πόλεων με όρους βιώσιμης αστικής ανάπτυξης.
– Υποδομές οδικές – μεταφορών (Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης).
– Έρευνα – καινοτομία.
– Ενίσχυση επιχειρηματικότητας.
Η Περιφέρεια Κρήτης διεκδικεί συνεχώς πρόσθετους πόρους για την τοπική ανάπτυξη και την εκτέλεση δυο μείζονος σημασίας έργων, του ΒΟΑΚ και του νέου αεροδρομίου, τόνισε σε δηλώσεις του χθες ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης. Παράλληλα ο περιφερειάρχης αναφέρθηκε στην χρηματοδότηση ύψους 452 εκ. ευρώ που αναμένεται να λάβει η Κρήτη τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020 και διευκρίνισε ότι τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ συμπεριλαμβάνουν και το «Αγροτικό Ταμείο».
«Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι έχουμε Περιφερειακό Πρόγραμμα, και το αίτημά μας για πολυτομεακά και πολυταμειακά προγράμματα έγινε αποδεκτό. Έχουμε μια αύξηση των πόρων προς τις Περιφέρειες όλης της χώρας περίπου κατά 15%, και ένα περίπου 35% του «Αγροτικού Ταμείου», που είναι ξεχωριστά από τα υπόλοιπα διαρθρωτικά ταμεία και θα τα διαχειρίζονται οι Περιφέρειες» δήλωσε ο περιφερειάρχης Κρήτης, προσθέτοντας ότι στον αγροτικό τομέα στο πλαίσιο της νέας Προγραμματικής Περιόδου μπορούν να ενταχθούν σημαντικά αναπτυξιακά έργα από το πρώτο τετράμηνο του 2014.
Σχολιάζοντας τη μείωση των πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η προηγούμενη Προγραμματική Περίοδο 2007-2013 είχε χρηματοδοτήσεις ύψους 20,8 δισ. ευρώ, ενώ η νέα 16 δισ. ευρώ είπε: «Εκτίμησή μου είναι ότι διαπραγματευτικά ως χώρα πήγαμε πάρα πολύ καλά, γιατί θυμίζω ότι ξεκινήσαμε από τα 11 δισ. ευρώ. Εμείς βεβαίως πάντα πρέπει να διεκδικούμε περισσότερους πόρους. Από την πλευρά μας ως Περιφέρεια Κρήτης έχουμε καταθέσει μια ολοκληρωμένη πρόταση, ενώ πρόσφατα στη Βουλή και ο γενικός γραμματέας Επενδύσεων ΕΣΠΑ Γιώργος Γιαννούσης είπε ότι η Κρήτη είναι η βιτρίνα μας. Με τη συνεργασία όλων, των βουλευτών και των φορέων η Κρήτη την επόμενη πενταετία θα είναι από τις πρώτες αναφορικά με την αξιοποίηση των πόρων».
Για την εκτέλεση μεγάλων έργων στην Κρήτη. όπως είναι ο ΒΟΑΚ και το αεροδρόμιο Καστελίου, ο περιφερειάρχης επανέλαβε ότι η χρηματοδότησή τους δεν εμπλέκεται με τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ.
Η Κρήτη, είπε, θα πρέπει να διεκδικήσει επιπλέον χρηματοδοτήσεις για την υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων, και προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε όλοι ενωμένοι, γιατί υπάρχουν οι μελέτες, και σημασία δεν έχει ποιος υλοποιεί αλλά σημασία έχει να γίνουν τα δυο μεγάλα έργα στην Κρήτη.
Μ. Κασωτάκη: «Ενισχυμένη η Περιφέρεια Κρήτης»
Την ικανοποίησή της για την κατανομή ποσού 452 εκατ. ευρώ στην Κρήτη, με σκοπό την υλοποίηση δράσεων που θα βάλουν το νησί σε τροχιά ανάκαμψης, εξέφρασε στα «Ρ.Ν.» η προϊσταμένη της Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας, Μαρία Κασωτάκη.
Ειδικότερα, σε δηλώσεις της ανέφερε: «Η Περιφέρεια Κρήτης όχι μόνο δεν είναι ριγμένη σε ό,τι αφορά την κατανομή των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ, αλλά είναι πολύ καλύτερα, διότι αφενός η Περιφέρεια ανέβηκε κατηγορία και δεν συμπεριλαμβάνεται πια στις «λιγότερο ανεπτυγμένες», οι οποίες παίρνουν πολύ λιγότερους πόρους, και αφετέρου το Σ.Ε.Σ. είναι μικρότερο στο σύνολό του σε σχέση με το ΕΣΠΑ.
Άρα θα περίμενε κανείς ότι εξαιτίας της μετακίνησής μας σε μια κατηγορία που θεωρεί την Κρήτη «πιο πλούσια» και λόγω του γεγονότος ότι το νέο ΕΣΠΑ είναι μικρότερο σε κονδύλια, θα επωφελούμασταν λιγότερο. Παρ’ όλα αυτά διατηρήσαμε το ποσό μας ως Περιφέρεια κι αυτό σημαίνει ουσιαστική αναβάθμιση.
Δεν το περιμέναμε, η Κρήτη είναι ενισχυμένη και η κατανομή που έγινε αποτελεί μεγάλη επιτυχία για την Περιφέρειά μας. Έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε αρκετά πράγματα σε πολλούς τομείς».
Δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα
Η κυρία Κασωτάκη στέκεται ιδιαίτερα στη δυνατότητα που παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την υλοποίηση δράσεων κοινωνικού χαρακτήρα, με σκοπό την ανακούφιση των πολιτών που έχουν πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση.
Η ίδια επισημαίνει: «Πολύ σημαντική διαφορά είναι τα 452 εκατομμύρια ευρώ για την Κρήτη, δεν προέρχονται μόνο από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, αλλά και από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, επομένως μπορούμε να υλοποιήσουμε κοινωνικές δράσεις, καθώς ο συγκεκριμένος τομέας μας απασχολεί έντονα και απαιτεί ενίσχυση».
«Άνοιγμα» στην τοπική αυτοδιοίκηση
Για πρώτη φορά επιχειρείται ουσιαστικό άνοιγμα στην αποκέντρωση μέσω της παραχώρησης περισσότερων αρμοδιοτήτων και κονδυλίων στην περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση.
Κάθε μια από τις 13 Περιφέρειες της χώρας θα έχει το δικό της πρόγραμμα, το οποίο θα είναι πολυτομεακό και πολυταμειακό. Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, θα δοθούν περίπου 800-900 εκατομμύρια ευρώ στις Περιφέρειες, έτσι ώστε σε τοπικό, σε περιφερειακό επίπεδο να προωθούνται κοινωνικού χαρακτήρα δράσεις.
Επίσης, το 1/3 των κονδυλίων, που αφορά στο πρόγραμμα της αγροτικής ανάπτυξης, θα δοθεί επίσης στις Περιφέρειες.
Επομένως, κάθε Περιφέρεια θα μπορεί να κάνει έργα τεχνικά, έργα που αφορούν στον τομέα της επιχειρηματικότητας, έργα του Κοινωνικού Ταμείου και έργα αγροτικής ανάπτυξης.
Επιπλέον, ενώ μέχρι τώρα συνολικά οι Περιφέρειες διαχειρίζονταν το 22% των πόρων του ΕΣΠΑ, οι 13 «Καλλικρατικές» Περιφέρειες στη νέα προγραμματική περίοδο θα διαχειριστούν το 35% των κονδυλίων.
Σε ό,τι αφορά τα εθνικά επιχειρησιακά προγράμματα θα είναι τέσσερα: «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», το οποίο θα είναι το μεγαλύτερο και θα απορροφήσει το 25% του προϋπολογισμού, «περιβάλλον και μεταφορές», το οποίο θα απορροφήσει το 24% του προϋπολογισμού, «Εκπαίδευση – Κατάρτιση και Απασχόληση», το οποίο παίρνει το 13% των πόρων και τέλος το πρόγραμμα που αφορά στη μεταρρύθμιση του Δημοσίου, με λιγότερα κονδύλια.
Τομείς προτεραιότητας
Οι τομείς προτεραιότητας του Σ.Ε.Σ., το οποίο έχει εντελώς διαφορετική στρατηγική και φιλοσοφία συγκριτικά με το υπάρχον ΕΣΠΑ, είναι οι ακόλουθοι:
– Τουρισμός και εναλλακτικές μορφές.
– Αγροτοδιατροφικός τομέας.
– Logistics.
– Περιβαλλοντική βιομηχανία.
– Υγεία – Υπηρεσίες υγείας.
– Παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας.
– Τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.
Σύμφωνα με την πρόταση που κατέθεσε το υπουργείο Ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το νέο ΕΣΠΑ ενσωματώνει τις εθνικές προτεραιότητες σ’ ένα αναπτυξιακό πλαίσιο, το οποίο λαμβάνει υπ’ όψιν του τα ακόλουθα στοιχεία:
– Την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μέσω της δημιουργίας βιώσιμων θέσεων εργασίας σε κλάδους που παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα.
– Την αντιμετώπιση της κρίσης, την καταπολέμηση της φτώχιας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
– Τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Δημόσιας Διοίκησης.
– Την ολοκλήρωση βασικών υποδομών.
– Την υλοποίηση μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος.
Προσδοκώμενα οφέλη από το νέο ΕΣΠΑ
Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, τα προσδοκώμενα οφέλη από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020 είναι τα ακόλουθα:
1) Να συνεισφέρει το ΕΣΠΑ στην επίτευξη του στόχου, όπως προκύπτει από τη μελέτη της McKinsey για προστιθέμενη αξία 48 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως και 640.000 νέων θέσεων εργασίας ως το 2020.
2) Να καλύψει τις αυξημένες κοινωνικές ανάγκες: Υποστήριξη ανέργων, βρεφονηπιακοί σταθμοί κ.τλ.
3) Αύξηση των επενδύσεων σε έρευνα και τεχνολογία από 0,67% του ΑΕΠ σε 0,90% έως το 2020.
4) Ολοκλήρωση του βασικού διευρωπαϊκού, οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας.
5) Ολοκλήρωση των εγκαταστάσεων ΧΥΤΥ και όλων των άλλων εγκαταστάσεων για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων με πλήρη εναρμόνιση με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Η Περιφέρεια Κρήτης, παρότι για τη νέα προγραμματική περίοδο κατατάσσεται στις «ενδιάμεσες Περιφέρειες» κι όχι στις λιγότερο ανεπτυγμένες, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι πόροι του Σ.Ε.Σ. για την Ελλάδα είναι σημαντικά μειωμένοι συγκριτικά με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, είναι ενισχυμένη, καθώς την περίοδο 2014-2020 θα διαχειριστεί κονδύλια 452 εκατομμυρίων ευρώ, όσα περίπου διαχειρίστηκε και στην παρούσα προγραμματική περίοδο (2007-2013)
