Ένα καινοτόμο πρόγραμμα με τίτλο «Η μουσική ως φάρμακο στη ζωή των γηραιότερων ανθρώπων» θα υλοποιηθεί στις δομές της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Δήμου Ρεθύμνου, με στόχο να συμβάλλει στην ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών σε ωφελούμενους των κοινωνικών δομών. Εμπνευστής και διαχειριστής του προγράμματος, είναι ο μουσικός Γιάννης Παπατζανής.
Πρόκειται για μια πρωτοπόρο εκπαιδευτική διαδικασία μέσω της μουσικής διαπαιδαγώγησης, που θέτοντας ως βάση τους εργαζομένους των δομών, θα λειτουργήσει σταδιακά και πολλαπλασιαστικά ως μέσο ποιοτικής αναβάθμισης για όλους τους ωφελούμενους των κοινωνικών δομών του Δήμου Ρεθύμνης.
Σε αυτή την φάση, εκπαιδεύονται οι εργαζόμενοι των κοινωνικών δομών στο πρόγραμμα και η υλοποίησή του στις δομές θα αρχίσει όταν λήξουν τα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας εξ αιτίας της οποίας τα Κέντρα Απασχόλησης Ηλικιωμένων και τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων, παραμένουν κλειστά.
Το πρόγραμμα παρουσιάστηκε χθες στη διάρκεια συνέντευξης τύπου που παραχώρησαν ο δήμαρχος Ρεθύμνης, Γιώργος Μαρινάκης, η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Μέριμνας, Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης, Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα και ο εμπνευστής του, ο μουσικός κ. Γιάννης Παπατζανής.
Ο δήμαρχος Γιώργος Μαρινάκης, εξήρε την ιδέα του κ. Παπατζανή και την πρωτοβουλία της αντιδημάρχου κ. Ελευθεριάδου – Γκίκα να υλοποιηθεί το πρόγραμμα στις κοινωνικές δομές του δήμου, λέγοντας: «Θέλω να συγχαρώ την αντιδήμαρχο, την κυρία Άννα Ελευθεριάδου Γκίκα, για την εξαιρετική πρωτοβουλία. Να ευχαριστήσω τον Γιάννη Παπατζανή, ο οποίος είναι εκπρόσωπος του Ρεθύμνου, της Παράδοσης και του Πολιτισμού και πιστεύω ότι από αυτό το πρωτοπόρο πρόγραμμα, το οποίο στην ουσία αποτελεί μια επιμόρφωση των ανθρώπων που δουλεύουν δίπλα στους ηλικιωμένους μας και στις κοινωνικές μας δομές, θα έχουμε πολλαπλασιαστικές αξίες, σύγχρονες μεθόδους διαπαιδαγώγησης και επαφής με τους ωφελούμενους και θα μεταφέρουν τον ρυθμό, συνεπώς την αρμονία που πρέπει να έχουμε στη ζωή μας, σε μια διαδραστική εμπειρία.
Όλα αυτά που συμβαίνουν είναι ασυνήθιστα και γίνονται και σε μια περίοδο που δυστυχώς τα ΚΑΠΗ δεν λειτουργούν λόγω κορωνοϊού, εμείς όμως ετοιμαζόμαστε με πολύ αισιοδοξία για την επόμενη ημέρα και θέλουμε το προσωπικό μας, να νιώθει καλά και να μπορεί να μεταφέρει στους ωφελούμενους τη χαρά, τον ρυθμό, τη δημιουργία, την αρμονία και μία ευχαρίστηση. Θεωρώ ότι το προσωπικό μας θα ανταποκριθεί όπως έχει γίνει ήδη και με τα υπόλοιπα δύο παρόμοια σεμινάρια που έχουν λάβει χώρα με την αιγίδα και την χρηματοδότηση του δήμου, και μακάρι αυτός ο χώρος να ξαναγεμίσει ζωή και φωνές από τους ωφελούμενους».
Η αντιδήμαρχος Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα, από την πλευρά της τόνισε την προσπάθεια για ποιοτική φροντίδα, ευεξία και αποφόρτιση μέσω του ανθρωποκεντρικού αυτού προγράμματος, τόσο των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας όσο και των εργαζομένων στις δομές, αναφέροντας: «Έχουμε την χαρά σήμερα να εγκαινιάζουμε την έναρξη του προγράμματος «Ρυθμός “Η μουσική ως φάρμακο στην ζωή των γηραιότερων ανθρώπων”» ξεκινώντας από τους εργαζόμενους των κοινωνικών δομών του Δήμου μας. Είναι μια μεγάλη επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό των δομών μας γιατί είναι ένα πρωτοπόρο πρόγραμμα και είχε εφαρμοστεί σε εκπαιδευτικούς, σε επαγγελματίες υγείας, όχι όμως στους εργαζόμενους των κοινωνικών δομών. Το δεύτερο σκέλος που επίσης είναι σπουδαίο, είναι ότι, οι εργαζόμενοι θα λειτουργήσουν ως πολλαπλασιαστές, δηλαδή αυτό το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί στους ωφελούμενους των δομών (στα μέλη των ΚΑΠΗ, στα μέλη του ΚΗΦΗ). Είχαμε την εξής φιλοσοφία: ρυθμός σημαίνει μουσική και μέσα από το ρυθμό που συνδέει την δημιουργικότητα και την τέχνη, προσπαθεί το πρόγραμμα να εκπαιδεύσει τους επαγγελματίες στις κοινωνικές δομές, να το χρησιμοποιούν για αποφόρτιση, καθώς είναι γνωστό ότι οι εργαζόμενοι των δομών αυτών, βιώνουν εργασιακό στρες, εξαιτίας των ιδιαιτεροτήτων της δουλειάς τους. Δεύτερον να προκαλέσει μια ευεξία γιατί η δημιουργικότητα και το παιχνίδι είναι συστατικά πνευματικής αφύπνισης άρα και χαράς και τρίτον και σημαντικότερο, είναι ότι σε δεύτερο χρόνο, αφού εκπαιδευτούν, να μπορούν ως πολλαπλασιαστές, αυτό να το εφαρμόσουν στην πράξη μέσα στην δομή και να κάνουν ομάδες όπου οι ίδιοι οι ηλικιωμένοι, να γίνουν οι χρήστες.
Έχει βρεθεί ότι η μουσική είναι ιδιαίτερα ευεργετική για την μνήμη, όταν ειδικά μιλάμε για ρυθμό που μπορούμε να τον συνδέσουμε με την παραδοσιακή μουσική στην Τρίτη ηλικία ενδεχομένως, θα επαναφέρει και μνήμες δικές τους προσωρινές, άρα γίνονται περισσότερες συνάψεις. Εκτός αυτού, τα ίδια που ισχύουν για τους εργαζόμενους, ισχύουν και για του ηλικιωμένους, είναι παιχνίδι, είναι δημιουργικότητα, είναι έκφραση, είναι ένας εναλλακτικός τρόπος να τους απασχολήσουμε, με πολλαπλά οφέλη. Το κομμάτι των ΚΑΠΗ, των ΚΕΦΗ, των δομών αυτών, είναι πολυάριθμο και επιθυμούμε να τους προσφέρουμε ποιοτική φροντίδα, δεν αρκούμαστε απλώς στο να κάνουμε τα κλασικά, τα τετριμμένα, αυτά που εφαρμόζονται χρόνια, αλλά να τολμήσουμε να εισάγουμε καινούριες τεχνικές και μεθόδους, πάντα ανθρωποκεντρικά, σεβόμενοι τις ιδιαιτερότητές τους».
Ο Γιάννης Παπατζανής, αναφερόμενος στο πρόγραμμα τόνισε την ευεργετική επίδραση της μουσικής σε βασικούς εξελικτικούς τομείς, καθώς επίσης και τα αποτελέσματα που ενέχει ένα τέτοιο εγχείρημα, λέγοντας:
«Έχουμε ξεκινήσει δύο φορές, να εφαρμόζουμε σε φροντιστές και σε επαγγελματίες υγείας του Δήμου Ρεθύμνου με αρκετά μεγάλη επιτυχία ήδη το συγκεκριμένο πρωτόκολλο, με το οποίο προσπαθούμε να βελτιώσουμε αρχικά δεξιότητες που αφορούν τον ρυθμό και την μουσική, αλλά και δευτερογενώς, το πώς μπορεί αυτό να εφαρμοστεί και στην ίδια τους τη ζωή, βελτιώνοντας την ενσυναίσθηση που έχουν για την εργασία που κάνουν, αλλά και τους τελικούς ωφελούμενους, οι οποίοι ασφαλώς είναι οι ηλικιωμένοι ή όποιοι δέχονται της φροντίδας μας. Πρέπει σταδιακά να προσπαθούμε να στήνουμε ζωντανά εργαστήρια, «living clubs», ώστε να μπορούμε να εξελίξουμε την έρευνα που ήδη υπάρχει. Είναι αρκετά εκτεταμένη η έρευνα στο πεδίο αυτό, στην Αμερική, και φιλοδοξούμε να εφαρμόσουμε τέτοιες καινοτόμες δράσεις που έχουν αρωγό και την αυτοδιοίκηση, για να μπορέσουμε να εξελίξουμε και να δώσουμε και στην παγκόσμια κοινότητα ερευνητικά αποτελέσματα. Παράλληλα φυσικά, με την καλλιέργεια της κουλτούρας που νομίζω, έχει ανάγκη κάθε φορά η όποια τοπική κοινωνία».
«Εξαιρετικό το πρόγραμμα, με πολλαπλά οφέλη σε διάφορους τομείς»
Μετά την συνέντευξη τύπου, ακολούθησε «μάθημα» του κ. Παπατζανή στους εργαζόμενους των κοινωνικών δομών του δήμου. Οι συμμετέχοντες, ακολουθούσαν τον ρυθμό του μουσικού δασκάλου τους, κρατώντας ο καθένας από ένα μουσικό όργανο.
Ο ψυχολόγος και υπεύθυνος για την λειτουργία του ΚΑΠΗ στον Μασταμπά, Βασίλης Βασιλάκης, μοιράστηκε μαζί μας την εμπειρία του, τονίζοντας πως μέσα από τέτοιες εκπαιδευτικές διαδικασίες, τροφοδοτείται η ανθρώπινη ανάγκη του ατόμου για κοινωνική ένταξη και ομαδικότητα. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: 
«Νομίζω ότι το πρόγραμμα αυτό που ετοιμάζεται και που ήδη έχει ξεκινήσει, είναι ένα εξαιρετικό με πολλαπλά οφέλη σε διάφορους τομείς. Σαν συμμετέχων σε αυτό το πρόγραμμα θέλω να μοιραστώ την εμπειρία μου. Νιώθει κανείς ότι είναι μέσα σε μια ομάδα, ότι ρέει ένα συναίσθημα μέσα σε αυτήν και όταν πρόκειται για εργαζομένους σε διαφορετικές δομές της ίδιας υπηρεσίας, ρέει και η επαγγελματική πληροφορία. Δημιουργείται ένα θετικό συναίσθημα το οποίο στην συνέχεια έχει απήχηση στους εξυπηρετούμενους. Αν μιλήσουμε για τη Νόσο του Alzheimer (Αλτσχάιμερ), μιας και ο μήνας Σεπτέμβριος είναι αφιερωμένος στην Νόσο, γνωρίζουμε ότι ο χορός βελτιώνει τη νόηση εξαιτίας του γεγονότος, ότι υπάρχει ένας νοητικοκινητικός συντονισμός. Το ίδιο συμβαίνει με το ρυθμό και τα κρουστά. Υπάρχει ένας νοητικοκινητικός συντονισμός, ο οποίος ενδεχομένως βελτιώνει την μνήμη. Μετά τις βασικές ανάγκες, η αμέσως επόμενη ανάγκη είναι να ανήκει κάποιος σε μια ομάδα, να αγαπάει και να αγαπιέται. Όλο αυτό το κομμάτι τροφοδοτείται μέσα από όλο αυτό το σεμινάριο και πραγματικά θεωρώ ότι είναι ένα πρωτοποριακό σεμινάριο και αντίστοιχο άλλων που γίνονται στο εξωτερικό, όπως είναι οι «ομάδες ευαισθησίας», οι «ομάδες γέλιου» κ.α.».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο πρόγραμμα συμμετέχουν και οι εργαζόμενοι του Κέντρου Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης του Νομού Ρεθύμνης. Οι θεραπευτές της δομής, ανταποκρίθηκαν θερμά στο αίτημα συμμετοχής, όπως μας πληροφόρησε η κ. Αναστασία Σταυγιανουδάκη, εργαζόμενη στο ΚΕΦΙΑΠ, γιατί, όπως τόνισε: «αν και ασχολούμαστε με άτομα με αναπηρία, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τις δεξιότητές μας και στους δικούς μας εξυπηρετούμενους. Είμαστε πάντα θετικά προσκείμενοι σε συνεργασίες με άλλες δομές και με τον Δήμο».
