Της ΕΛΠΙΔΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ
Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης είναι πολλαπλές και έχουν επηρεάσει όλους τους τομείς της ελληνικής κοινωνίας. Η ανεργία και η ύφεση έχουν δημιουργήσει συνθήκες ασφυκτικές για την πλειοψηφία των νοικοκυριών και η διαχείριση των δεδομένων του νέου οικονομικού περιβάλλοντος καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη.
Τις επιπτώσεις που έχουν δημιουργήσει η κρίση και η ανεργία στον πληθυσμό της Κρήτης θα αναλύσουν ειδικοί επιστήμονες του πανεπιστημίου Κρήτης και κοινωνικοί λειτουργοί της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας σε ειδική ημερίδα με τίτλο «Η οικογένεια σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον» που θα πραγματοποιηθεί αύριο Τετάρτη στο Σπίτι του Πολιτισμού στο Ρέθυμνο.
Οι ειδικοί θα αναλύσουν τις σημερινές συνθήκες θέτοντας στο μικροσκόπιο τους λεγόμενους νεόπτωχους και τους ανθρώπους εκείνους που ξαφνικά έχασαν τη δουλειά τους και πλέον καλούνται να επιβιώσουν σε ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον.
Μια επιστημονική ημερίδα που έχει στόχο αφενός να αναδείξει το πρόβλημα που υπάρχει, δίδοντας και συγκεκριμένα στοιχεία, αλλά και να ευαισθητοποιήσει την ίδια την τοπική κοινωνία και ταυτόχρονα να ενημερώσει για τους τρόπους που οι οικογένειες αυτές μπορούν να υποστηριχτούν, τόσο από τις ίδιες τις δομές, όσο και από τους ίδιους τους συνανθρώπους τους.
Στη διάρκεια συνέντευξης τύπου χθες η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Λιονή μιλώντας για την ημερίδα που διοργανώνει η Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας περιφέρειας Κρήτης σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Ρεθύμνου και το Πανεπιστήμιο Κρήτης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η περιφέρεια Κρήτης στα πλαίσια της κοινωνικής της πολιτικής και με εξωστρέφεια θέλει να έρθει σε επαφή με όλους τους πολίτες της Κρήτης αναλύοντας κάποια θέματα τα οποία είναι πολύ σοβαρά και τα οποία ειδικά αυτούς τους δύσκολους καιρούς της κρίσης έχουν αναδειχθεί ως κυρίαρχα. Ένα από αυτά είναι η οικογένεια, ένας πολύ υποστηρικτικός θεσμός για όλους μας -για πάντα βέβαια- αλλά κυρίως στην περίοδο της κρίσης. Ξέρουμε ότι σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη πολλές φορές τον θεσμό της οικογένειας έρχονται να τον αντικαταστήσουν άλλες δομές και άλλοι θεσμοί, οι οποίοι είναι αρκετά υποστηρικτικοί στα άτομα. Στην Ελλάδα όμως οι δομές αυτές δεν είχαν ποτέ αναπτυχθεί, τώρα με την κρίση γίνεται αντιληπτό ότι δεν μπορούν να υποστηριχθούν οικονομικά για να λειτουργήσουν, άρα έρχεται η οικογένεια πάρα πολλά πράγματα τα οποία ενδεχομένως θα έπρεπε να τα κάνει η πολιτεία τα κάνει αυτή. Η οικογένεια όμως για να τα κάνει θα πρέπει να υποστηριχτεί, για να ξέρεις πως θα υποστηρίξει έναν ηλικιωμένο, έναν άνθρωπο με ειδικές ανάγκες, ένα παιδί, ένα άνεργο μέλος της οικογένειας. Όλα αυτά θα συζητηθούν στην ημερίδα που διοργανώνει η περιφέρεια σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Κρήτης και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών αύριο Τετάρτη και εκ των προτέρων ευχαριστώ τους πανεπιστημιακούς και τις υπηρεσίες μας για αυτή την προσπάθεια».
Από την πλευρά της η Μαρία Κάββαλου, Διευθύντρια Δημόσιας Υγείας τόνισε: «Είναι μια ευκαιρία για να κουβεντιάσουμε, να θέσουμε ερωτήματα και να λάβουμε απαντήσεις από τους πανεπιστημιακούς για διάφορα ζητήματα σε σχέση με τις αλλαγές που έχει υποστεί η οικογένεια, τα μέλη των οικογενειών στην περίοδο της κρίσης και κατά πόσο αυτές οι αλλαγές χρειάζονται μια αλλαγή στη συμπεριφορά και στην υποστήριξη την οποία εμείς προσφέρουμε στις οικογένειες. Αυτές οι αλλαγές που συμβαίνουν δεν είναι οι ίδιες στην ποιότητα στο αστικό κέντρο και την περιφέρεια».
Στη διάρκεια της ημερίδας θα παρουσιαστεί και η έρευνα που έχει κάνει η τοπική διεύθυνση του Ρεθύμνου για το νέο προφίλ της οικογένειας σε περίοδο κρίσης. Η κ. Κάββαλου στη διάρκεια της συνέντευξης αναφέρθηκε πως οι επιπτώσεις της κρίσης είναι πολλαπλές για ένα μεγάλο κομμάτι του ντόπιου πληθυσμού, τόσο σε ότι έχει να κάνει με την υγειονομική κάλυψη αυτής της ομάδας του πληθυσμού όσο και με άλλες παραμέτρους όπως είναι η ψυχολογία: «Από την έρευνα που έχουμε κάνει φαίνεται ότι έχει αλλάξει το προφίλ της οικογένειας. Ένας αρκετά σημαντικός αριθμός στο Ρέθυμνο έχει ένα εισόδημα κάτω από 2000 ευρώ ετησίως, δηλαδή κάτω από τα όρια της φτώχειας. Οι ρόλοι έχουν αλλάξει, τα παιδιά είναι προστατευτικά προς τους γονείς, οι γονείς κατακλύζονται και από θυμό γιατί έχουν χάσει τη δουλειά τους. Μιλάμε γα φτώχεια όχι παρατεταμένη, όχι τους άεργους ανθρώπους, αλλά για ανθρώπους που έχουν χάσει τη δουλειά τους και ντρέπονται να ομολογήσουν αυτό το πράγμα στον ίδιο τους τον εαυτό. Εκεί έχουμε δυσκολία και θα πρέπει να δούμε και σαν κοινωνία πως εμείς θα πάμε κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους. Το στενό περιβάλλον στο οποίο βρισκόμαστε εντείνει αυτή τη δυσκολία της επικοινωνίας. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι έχουν κάνει αίτηση ηλεκτρονικά για να δεχτούν βοήθεια με τρόφιμα πολλοί όμως δεν πάνε να πάρουν φαγητό. Πρέπει να δούμε πως θα πάμε σε ανθρώπους. Και από την άλλη έχουμε παιδιά που είναι πολύ πιο προστατευτικά προς τους γονείς και δεν θέλουν να πάνε σχολείο για να τους βοηθήσουν οικονομικά».
«Η οικονομική κρίση έχει συμβάλλει σε πολύ σοβαρές αλλαγές τόσο σε οικογένειες μονογονεϊκές όσο και σε οικογένειες που έχουν μικρά παιδιά σε ανθρώπους που είναι ηλικιωμένοι αλλά και σε όλα τα επίπεδα. Αυτός ήταν και ο κύριος λόγος που αποφασίστηκε να γίνει αυτή η ημερίδα με στόχο να γίνει μια ευαισθητοποίηση όλων όσων εργαζόμαστε σε αυτούς τους τομείς με οποιαδήποτε μορφή αλλά και σε όλους τους ανθρώπους που θέλουν να ενημερωθούν και να βοηθήσουν την οικογένεια στην τοπική κοινωνία. Γνωρίζουμε όλοι ότι τα προβλήματα δεν είναι ίδια σε όλες τις περιοχές και εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες το πως η οικονομική κρίση έχει συντελέσει σε αυτές τις αλλαγές» τόνισε η Πόπη Κλάδου, κοινωνική λειτουργός προϊσταμένη του τμήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας.
Η κ. Κλάδου πρόσθεσε: «Σε επίπεδο Π.Ε. οι δήμοι και οι κοινωνικές υπηρεσίες ασχολούνται με τέτοιου είδους θέματα και με τον άνθρωπο. Είναι σαφές ότι το όλο το πρόβλημα ξεκινά από την ανεργία. Αυτή αλλάζει τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, τους οδηγεί σε περικοπή αγορών, τροφίμων, φαρμάκων, περιορισμό των εμβολιασμών, περιορίζει ακόμα και την ψυχαγωγία. Αλλάζει λοιπόν όλη η ψυχολογία μας, γιατί γίνονται περικοπές σε όλους τους τομείς. Άρα, το πρώτο που πρέπει να τονιστεί και να τονωθεί είναι η εργασία. Οι άνθρωποι που τώρα δυσκολεύονται δεν είναι άνθρωποι που δεν μπορούν να εργαστούν δεν είναι άνθρωποι που χρειάζονται να τους δώσει χρήματα ή τρόφιμα. Είναι άνθρωποι που μπορούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Επειδή ο θεσμός της οικογένειας «δουλεύει» πολύ καλά στον τόπο μας, η οικογένεια στηρίζει τα άνεργα παιδιά, τους υπερήλικες. Λειτουργεί και η γειτονιά, η παρέα. Οι άνθρωποι στηρίζουν ο ένας τον άλλον, η οικογένεια συσπειρώνεται».
Το πρόγραμμα της ημερίδας έχει ως εξής:
09:15-09:45 Προσέλευση-εγγραφές
09:45-10:00 Έναρξη-χαιρετισμοί
10:00-11:20 Α’ Συνεδρία
Συντονιστής: κα Τζανακάκη-Μελισσάρη Μαρία
Νευρολόγος-ψυχίατρος, συντονίστρια-διευθύντρια Ψυχιατρικού Τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Χανίων. Αντιπρόεδρος πανελλήνιας ομοσπονδίας Ν. Alzheimer, περιφερειακή σύμβουλος σε θέματα ψυχικής υγείας.
10:00-10:20 1. Αλλαγές στη μορφή και στο περιεχόμενο της οικογενειακής συμβίωσης.
Τζανάκης Μανόλης, επίκουρος καθηγητής, τμήμα κοινωνιολογίας πανεπιστήμιο Κρήτης
10:20-10:40 2. Ο ρόλος του οικογενειακού δικτύου στην προαγωγή και προστασία της υγείας
Τάσος Φιλαλήθης, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής, τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης.
10:40-11:00 3. Υπηρεσίες υγείας γενικής ιατρικής στην οικογένεια: ο ρόλος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και της γενικής ιατρικής
Χρήστος Λιονής, Καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης.
11:00-11:20 4. Δημογραφική απροσδιοριστία. Φτώχεια και οικογένεια.
Διονύσης Μπαλούρδος, Οικονομολόγος, Δημογράφος, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών
11:20-11:45 Ερωτήσεις-τοποθετήσεις
11:45-12:15 Διάλειμμα για καφέ
12:15-13:35 Β’ συνεδρία
Συντονιστής: κ. Κλώντζας Εμμανουήλ, ιατρός ορθοπεδικός, θεματικός αντιπεριφερειάρχης δημόσιας υγείας Περιφέρειας Κρήτης.
12:15- 12:35 1. Θεσμοί και πολιτικές κοινωνικής προστασίας των οικογενειών σε κρίση
Γαβριήλ Αμίτσης, Αναπληρωτής καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας, τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων ΑΤΕΙ Αθήνας.
12:35-12:55 2. Επιπτώσεις της κρίσης στην οικογενειακή δυναμική και στον ρόλο/ταυτότητα γονέων: διαταραχές των παιδιών και παρεμβάσεις για γονείς και παιδιά στο πλαίσιο του σχολείου.
Ηλίας Κουρκούτας, καθηγητής Ψυχολογίας, Διευθυντής Διατμηματικού μεταπτυχιακού προγράμματος Ειδικής Αγωγής ΠΤΔΕ, Πανεπιστήμιο Κρήτης.
12:55-13:15 3. Πως επηρεάζουν τα ευρύτερα κοινωνικά συστήματα τη ζωή της οικογένειας?
Σοφία Τριλίβα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης.
13:15-13:35 4. Το νέο προφίλ της οικογένειας στην περιφέρεια Κρήτης σε περίοδο κρίσης
Μαρία Καββάλου, Διευθύντρια Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου, απόφοιτος τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Πάντειου Πανεπιστημίου, απόφοιτος του τμήματος Κοινωνικής Εργασίας του Τ.Ε.Ι Κρήτης.
13:35-14:00 Ερωτήσεις-τοποθετήσεις
14:00-14:30 Συμπεράσματα.
